Klimaatverandering vereist ook verandering groene beweging

De lessen van Naomi Klein voor GroenLinks en andere wereldverbeteraars. “Verander nu, voor het klimaat alles verandert.” Buitengewoon scherp beschrijft Naomi Klein in haar nieuwe boek No Time de urgentie van de verandering die noodzakelijk is om het leven op aarde te redden. Haar goed gedocumenteerde en overtuigend gebrachte boodschap kan worden gezien als het zo node gemiste antwoord op een reeks van economische crises en milieurampen waarmee de wereld in de afgelopen decennia is geconfronteerd. Klein’s verhaal laat ook zien dat de groene beweging de kans gemist heeft om vanaf haar oorsprong het groene programma een steviger basis te geven. In de nadagen van de CPN werd aan Ina Brouwer, de laatste fractievoorzitter in de Tweede Kamer, eens gevraagd waarom zij voorstander was van een samengaan van haar partij met de PPR, de PSP en de EVP in GroenLinks. Wat hadden communisten eigenlijk met ‘groen’ en het milieu? Brouwer beantwoordde die vraag door er op te wijzen dat de communistische beweging ontstaan is uit verzet tegen alle vormen van uitbuiting. Lang ging dat vooral over de uitbuiting van de arbeiders en de uitbuiting van de koloniën. De uitbuiting van vrouwen is daar in een laat stadium door de feministen aan toegevoegd. Maar ook de strijd tegen uitbuiting van de aarde ligt geheel in het verlengde van de oorspronkelijke communistische ideologie. De aarde is een collectief bezit en dat mag niet opgeofferd worden aan particuliere korte termijn belangen ten koste van de gemeenschap. “Naar het blijkt gaan uitbuiting van de arbeiders en uitbuiting van de planeet hand in hand” schrijft Naomi Klein zoveel jaren later. Het is een boodschap die in de afgelopen decennia onvoldoende is doorgedrongen in de groene beweging. Nog steeds worden er debatten gevoerd over de prioriteiten waarbij ‘groen’ en ‘sociaal’ naast elkaar of zelfs tegenover elkaar worden geplaatst. De beweging heeft tot nu toe echter de gemeenschappelijke bron van sociale onrechtvaardigheid en milieuvernietiging onvoldoende op de voorgrond geplaatst.

Door: Foto: foto: pixabay.com

Basisinkomen: ‘Do They Owe Us a Living?’

ANALYSE - Er ontbreekt wel eens wat in de discussie over het basisinkomen. In elk geval twee van die dingen worden besproken in dit stuk van Jacobinmag-redacteur Peter Frase. Ten eerste de principiële rechtvaardigheid van een universeel basisinkomen. Zoals Frase het uitdrukt:

[the Universal Basic Income] directly addresses one of the most fundamental objectionable things about capitalism, namely the fact that it makes almost everyone dependent on performing wage labor in order to survive.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Killing the Commons

ANALYSE - Noam Chomsky over het verloren gebruik van publiek bezit en gebruik van land, het systeem van privé-eigendomsrechten dat ervoor in de plaats kwam (ook wel kapitalisme genoemd) en de inmiddels even merkbare als tragische gevolgen voor de planeet van dat systeem – die à propos de quasi-rationele wijsheid van de zogeheten “tragedy of the commons” duidelijk weerspreken.

(plus een link naar een gratis .pdf-je van de 150-jarige-jubileumeditie van The Nation waar dit stuk deel van uitmaakt … )

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Quote du jour | Verplaatsen

[…] de ongemakkelijke waarheid is dat steeds meer mensen werk doen waar we eigenlijk prima zonder kunnen. Voor deze mensen geldt dat, als ze plotseling stoppen met hun werk, ze de wereld niet armer, lelijker of leger achterlaten. Denk aan de handige beurshandelaar die rijk wordt ten koste van een of ander pensioenfonds. Denk aan de slimme advocaat die eindeloos procedeert tegen een ander bedrijf. Of denk aan de briljante copywriter die de slogan van het jaar verzint, waardoor een concurrent failliet gaat.

Het zijn stuk voor stuk mensen die geen welvaart creëren, maar vooral verplaatsen.

Natuurlijk is de scheiding tussen creëren en verplaatsen niet absoluut. In veel banen gebeurt het allebei. Zo is er geen twijfel aan dat de financiële sector kan bijdragen aan onze welvaart (en andere sectoren beter kan laten functioneren). Maar de banken zijn inmiddels zo groot dat veel van hun activiteit puur verplaatsend is geworden, of zelfs vernietigend. De explosieve groei van het bankwezen heeft de koek niet groter gemaakt, maar grotendeels opgeslokt.

‘Socialisme leeft in Groot-Brittannië’

Uiteraard geen nieuws, maar niettemin opnieuw mooi verwoord:

Socialism lives in Britain, but only for the rich: the rules of capitalism are for the rest of us. […] […] when the financial system went into meltdown in 2008, it was not expected to stand on its own two feet, or to pull itself up by its bootstraps. Instead, it was saved by the state, becoming Britain’s most lavished benefit claimant. More than £1tn of public money was poured into the banks following the financial collapse. […]

Glyn, a former gas fitter from Manchester, was sanctioned three weeks before Christmas 2013, and received no money. He had missed a signing-on day because he was completing a job search at Seetec, one of the government’s corporate welfare-to-work clients. Then there’s Sandra, a disabled Glaswegian who lives with her daughter. She was sent a form asking to declare whether she lived with someone; assuming it meant a partner, she said no, and was called in to a “compliance interview”. Because her daughter was not in full-time education, Sandra was stripped of her entitlement to her £50 per week severe-disability allowance. While the financial elite could depend on the state to swoop to their rescue, those who suffered because of their greed felt the chill winds of laissez-faire.

Quote du jour | Love of capitalism

The fundamental problem for business is that, while Thatcher achieved many things, when she reformed the UK she failed in one crucial area. She did not manage to teach the country to understand, let alone love, capitalism.

John McTernan, voormalig politiek secretaris van Labour-leider Tony Blair, beklaagt zich in de Financial Times dat bedrijven onvoldoende moeite doen om de zaak van het kapitalisme publiekelijk te promoten.

Financial Times: ‘Pikkety knoeit met z’n data’

Nu is de Financial Times natuurlijk wel een van de parochieblaadjes van de zittende kapitalistische klasse, maar als ze het hier bij het rechte eind hebben, slaat het wel een deuk in Pikkety’s betoog (om over z’n reputatie nog maar te zwijgen):

…there is little evidence in Prof Piketty’s original sources to bear out the thesis that an increasing share of total wealth is held by the richest few.

Prof Piketty, 43, provides detailed sourcing for his estimates of wealth inequality in Europe and the US over the past 200 years. In his spreadsheets, however, there are transcription errors from the original sources and incorrect formulas. It also appears that some of the data are cherry-picked or constructed without an original source.

For example, once the FT cleaned up and simplified the data, the European numbers do not show any tendency towards rising wealth inequality after 1970. An independent specialist in measuring inequality shared the FT’s concerns.

Thomas Piketty: ‘Ongelijkheid is gevaarlijk’

INTERVIEW - Krijgt het kapitaal krijgt (weer) de schuld? In zijn boek “Capital in the twenty-first century” over de toenemende financiële ongelijkheid, voorspelt de Franse econoom Thomas Piketty dat de gevolgen daarvan desastreus zijn, vooral voor arme landen. Maar in somberheid vervallen hoeft niet. ‘Mijn data laten juist zien dat ongelijkheid geen natuurwet van het kapitalisme is,’ zegt hij in een interview met OneWorld.

‘Zeven misconcepties over het communisme’

Niet dat ik een communistische heilstaat snel gerealiseerd zie worden, maar dit stuk biedt niettemin een aardig perspectief.

Relevant gedachtenvoer:

Whatever one’s assessment of the crimes committed by Communist leaders, it is unwise for capitalism’s cheerleaders to play the body-count game, because if people like me have to account for the gulag and the Great Sparrow campaign, they’ll have to account for the slave trade, indigenous extermination, “Late Victorian Holocausts” and every war, genocide and massacre carried out by the US and its proxies in the effort to defeat communism. […]

The 100 million deaths that are perhaps most important to focus on right now are the ones that international human rights organization DARA projected will die climate-borne deaths between 2012 and 2030. 100 million more will follow those, and they will not take 18 years to die. Famine like the human species has never known is in the offing because the free market does not price carbon and oil-extracting capitalist firms have, since the collapse of the USSR, become sovereigns of their own.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende