Xeroxing the war

In 1969, de Vietnam oorlog was in volle gang, maakte een hooggeplaatste analist van het Amerikaanse ministerie van Defensie stiekem een set kopieën van een geheim rapport over de oorlog. In het rapport werd de voortgang van de Vietnam oorlog in uitputtend detail op meer dan 7000 pagina's beschreven. Het was zijn bedoeling de zeer geheime informatie te delen met invloedrijke politici en wetenschappers in de hoop dat dit een einde aan de oorlog zou bespoedigen. De analist was Daniel Ellsberg, een voormalige officier van het korps mariniers die werkte voor RAND, de denktank van het Pentagon. Door zijn ervaringen in Vietnam en ontmoetingen met dienstweigeraars in de VS raakte hij overtuigd dat de oorlog verkeerd was. Door zijn kennis als insider wist hij ook al dat de oorlog militair onwinbaar was en een stuk minder goed liep dan de Amerikaanse regering haar bevolking wilden doen geloven. De oorlog in Vietnam kostte elke dag ongeveer achthonderd Vietnamezen, waarvan meer dan twee derde burgers, en twintig Amerikaanse soldaten het leven. Een veelvoud hiervan raakte ernstig verwond of verminkt voor het leven. Op 13 juni 1971 wilde de New York Times een aantal citaten uit de documenten publiceren maar werd door de Nixon regering tegengehouden met een waaier aan juridische en politieke drukmiddelen. Om een doorbraak te forceren las Senator Mike Gravel een flink deel van het document voor in de Senaat. Het voorlezen van 4100 pagina's duurt een tijdje maar de regels van de Senaat staan niet toe dat een Senator die aan het woord is onderbroken wordt (de zogenaamde 'filibuster'). Alles wat de Senator zegt wordt automatisch onderdeel van de handelingen van de Senaat en die zijn openbaar. Het publiek worden van deze informatie was het begin van het einde van de Vietnam oorlog en begin het proces van het terugtrekken van Amerikaanse troepen. Fast forward naar 2010. De VS is wederom verwikkeld in onwinbare oorlogen die wederom gestart zijn op dubieuze gronden en wederom worden voortgezet zonder enige strategie of duidelijk doel. Elke dag dat deze oorlogen voortduren sterven er vele burgers en soldaten. Ook nu zijn er mensen die geheime informatie over deze oorlogen lekken in de hoop dat dit de politieke druk zal geven om ze te beindigen. De Xerox technologie uit 1969 is vervangen door een wereldwijd geëncrypteerd computernetwerk dat de identiteit van de klokkenluiders beschermt. Zelfs Wikileaks weet niet wie de klokkenluiders zijn, dat is veiliger voor de klokkenluiders en Wikileaks. Wat er vervolgens gebeurt in de media is niets anders dan surrealistisch te noemen. De bulk van de aandacht en het debat gaat over de Xerox machine. Of het 21ste eeuwse equivalent er van, de websites van Wikileaks. Vragen als 'is Wikileaks journalistiek?' en 'mag je wel geheime informatie lekken?'  worden fel en tot in uitputtend detail besproken door deskundologen die opvallend vaak weinig notie lijken te hebben van de netwerktechnologie waar ze een mening over geven. Bij de eerste 'grote' actie van Wikileaks, de 'Collatoral Murder' video kwam er een enorm debat op gang over de verantwoordelijkheid van helikopter piloten en of het nu wel of niet redelijk was dat je een fototoestel voor een granaatwerper kon aanzien. Wat niet werd besproken was het simpele feit dat het Pentagon drie jaar lang willens en wetens had gelogen tegen Reuters en de families van burgerslachtoffers in Bagdad over de toedracht van de schietpartij waarbij een Apache helikopter van een kilometer afstand 2 kinderen doorzeefde met een boordkanon. Het Pentagon gaf in haar verklaring in 2007 aan dat het niets wist van de verwondingen van de kinderen terwijl zijn vanaf dag 1 in bezit waren van de video die niets aan de verbeelding overlaat. Bewuste leugens bij de start van de Irak oorlog en kennelijk tot de dag van vandaag. Op de Nederlandse TV kopte Pauw&Witteman: "Nederlander nauw betrokken bij lekken aanvalsvideo", want dat was het nieuws. En kennelijk veel belangrijker dan het feit dat er kinderen werden neergeschoten en daar over werd gelogen. Wikileaks is nu al weer ruim een week non-stop in het nieuws en dat is een probleem. Want de Xerox machine is helemaal niet belangrijk. Illegale aanvalsoorlogen, gestart op basis van leugens, zijn belangrijk. Het martelen van onschuldige burgers in geheime gevangenissen is belangrijk. Het bespioneren van VN diplomaten is belangrijk. Het rommelen in de interne politieke besluitvorming van andere landen is belangrijk. Dus waarom is de gehele media zo druk met die Xerox machine en de persoon die op de kopie-knop drukt? Beste journalisten, jullie hebben een vrachtwagen lading scoops die Watergate doen verbleken op een presenteerblaadje aangereikt gekregen. Westerse landen doen dingen waarvoor Afrikaanse dictators geboeid naar het Internationaal Hof in Den Haag worden afgevoerd. Aan het werk! https://www.youtube.com/watch?v=gXlmQeSpqI4

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Journalisten en democratie

, door

photographersIs Assange een journalist? Wie ja zegt, zal zorg hebben over zijn arrestatie. Is Rutger Castricum een journalist? Wie ja zegt, maakt slecht onderscheid tussen nieuwsgierigheid en botte provocatie. Is geheimhouding nuttig en nodig? Is goede smaak en fatsoen nuttig en nodig? Mogen politici en journalisten elkaar gunsten verlenen? Wat moeten we vinden van lekken?

Het zijn de vragen, die worden opgeroepen door Wikileaks, door het onfatsoen van Pownews, door de hypes die door de interactie van politiek en journalistiek worden veroorzaakt. Sommigen vinden het gemakkelijke vragen, maar ik heb er moeite mee. Als dat zich voor doet, pak ik meestal een oude leermeester uit de boekenkast.

Robert Dahl, Amerikaans politicoloog, geeft vijf criteria voor democratie:

1.       Effectieve participatie (en participatie die geen effect sorteert?)

2.       Gelijkheid bij stemmen (doen we; maar Gore-Bush? Of stemmen in R’dam?)

3.       Verwerven van verlicht begrip

4.       Finale beheersing van de agenda

5.       Insluiten van volwassenen.

De sleutel zit de verwerving van verlicht begrip: politieke gelijkheid kan alleen wanneer de leden van een politiek systeem gekwalificeerd zijn om deel te nemen aan de besluitvorming. Voor die kwalificatie moeten zij voldoende in de gelegenheid zijn om te leren over de onderwerpen waarover wordt beraadslaagd en besloten. Dahl roept Pericles op als getuige, die de gewone burgers, bezig met hun dagelijkse besognes, toch goede beoordelaars vindt van de publieke zaken. (On democracy, p.38/39)

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

PowNews: een onfris fenomeen

, door

Onze zuiderburen – onder aanvoering van NRC Hoofdredacteur Peter Vandermeersch – zijn verbaasd over de ‘journalistieke’ mores van PowNews en in het bijzonder over de onbegrensde onbeschoftheid en ‘het complete gebrek aan talent’ van Ruger Castricum. Helaas niet embedbaar. Bekijk het fragment hier.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

El Universal, ‘kwaliteitskrant’?

, door

Tot nu toe ben ik altijd vrij positief geweest over El Universal, Mexico’s grootste kwaliteitskrant. In tegenstelling tot concurrenten als La Jornada en Milenio weet het dagblad redelijk neutraal en in het midden van het politieke spectrum te blijven. Vandaag is dat beeld voorgoed veranderd, door dit artikel, een profiel van Gustavo Madero, de nieuwe voorzitter van regeringspartij PAN. Onder het artikel (van de internetsite) trof ik het volgende aan:

Laatste deel van het artikel in El Universal (Foto: Jan-Albert Hootsen)

Con información de Wikipedia = Met informatie van Wikipedia. Met andere woorden: de grootste en belangrijkste kwaliteitskrant van Mexico gebruikt Wikipedia, waarvan zelfs de minst competente eerstejaars student journalistiek nog weet dat je het NOOIT als bron voor een artikel mag gebruiken, als bron om een profiel van een van de belangrijkste politici van het land te schrijven?? En zet het er nog onder ook??? Man, man, man…

[jan-albert]
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wie lekt over WikiLeaks?

, door

Vandaag een gastbijdrage van Thijsbro.

Het niews werd afgelopen week gedomineerd door Wikileaks. Daarbij ging het hoofdzakelijk over de onthullingen die de klokkenluiderssite deed en het wel en wee van haar voorman. Kijken we echter even voorbij de waan van de dag, dan roept het fenomeen Wikileaks zelf een aantal interessante vragen op. Zoals: wie controleert Wikileaks? Wat zijn de risico’s van deze vorm van journalistiek?

Wat je ook van Wikileaks vindt, de werkwijze ervan is tekenend voor deze tijden. Nooit eerder was het zó makkelijk om zoveel informatie met anderen te delen. Om op zúlke schaal experts uit diverse landen de gegevens te laten beoordelen. Het was daarom slechts een kwestie van tijd voordat er een stateloos medium zou ontstaan, volledig losgezongen van welk land dan ook. Ziehier het resultaat.

Media die wél gebonden zijn aan een staat, controleren vaak niet alleen het doen en laten van die staat, maar worden op hun beurt ook gecontroleerd. Een rechter kan uitingen verbieden of auteurs op de vingers tikken. De Tweede Kamer kan wetten in het leven roepen die de ruimte van de media uitbreiden danwel inperken. Terecht worden de media soms aangeduid als de ‘vierde macht’; het sluit in die zin prima aan op de andere drie machten die elkaar continu in balans houden.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wat wil Wikileaks?

, door

Deel van logo Wikileaks

Berlusconi is ijdel, inefficiënt en incompetent, Medvedev is Robin, Putin is Batman, er zijn misschien banden tussen de georganiseerde misdaad en de Russische regering, de broer van de Afghaanse president is een drugsbaron en in Nederland liggen kernwapens.

Joh.

Laten we eerlijk zijn. Tot nog toe is er bij ‘cablegate’ van Wikileaks niets schokkends naar buiten gekomen dat we niet al wisten of sterk vermoedden. Bij het doornemen van al deze boodschappen bekruipt mij het gevoel “moeten wij dit wel zo nodig weten?” Niet omdat het levens in gevaar zou brengen, dat doet de Amerikaanse overheid op dagelijkse basis vaker en erger dan het de site verwijt, maar omdat het totaal niets toevoegt. Wat is de toegevoegde waarde van dat we nu weten hoe Amerikaanse diplomaten denken over andere staatshoofden? Als een eenmalige gimmick is het misschien leuk, maar moeten we het erg vinden dat zij ook gewoon mensen blijken, en dat interne memo’s en rapportages niet politiek correct genoeg zijn en moeten we het erg vinden dat we niet alles weten?

De vraag is wat Wikileaks wil bereiken. Het is compleet logisch dat de VS deze informatie niet graag op straat ziet liggen en de reden waarom is legitiem. De VS wordt nu totaal onnodig in verlegenheid gebracht door documenten die waarschijnlijk in elk land wel ergens op te graven zijn. Het laatste lek heeft daarom meer weg van landje pesten, en niets van het beschikbaar maken van internationaal belangwekkend materiaal, wat de vorige openbaarmakingen nog wel hadden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Originaliteit bestaat niet

, door

Maffia problemen per provincie in Mexico (klik voor grotere versie)

De Mexicaanse auteur Carlos Fuentes schreef het ooit al: originaliteit bestaat niet. Alle verhalen zijn al geschreven, je kunt hoogstens een interessante variant op een bestaand verhaal schrijven. Waar is dat duidelijker dan in Mexico, waar de nieuwsstroom wordt gedomineerd door verhalen over de drugsoorlog en migratie? Tuurlijk, drugsbendes komen en gaan, soms duiken er slachtoffers op in steden waar het tot nu toe rustig is geweest of keert de rust terug op een plek waar drie weken geleden de onthoofde lijken nog aan bruggen werden gehangen. Maar het patroon is altijd hetzelfde: schietpartijen, onthoofdingen, executies, onschuldige slachtoffers, drugsvangsten, verdachten die trots door de politie met wapens en drugs voor de camera worden gezet.

De drugsoorlog is het meest verslagen thema in Mexico en ook voor mij is het, sinds ik ruim een jaar geleden in Mexico arriveerde als stringer, de belangrijkste bron van inkomsten. Toch wordt het steeds moeilijker om er over te schrijven, want bijna alle invalshoeken hebben we al gehad. Vijftien doden in een wasstraat in Tepic? Been there. Broer van een openbaar aanklager verdwenen in Chihuahua? Done that.

Wij correspondenten moeten nochtans over het onderwerp blijven schrijven. Het domineert Mexico, het bepaalt in grote mate de toekomst van het land. En het spreekt nog steeds tot de verbeelding van de Nederlandse lezer, zelfs na tien verhalen over de uit de hand gelopen situatie in Ciudad Juárez en Tijuana. Maar hoe kun je als correspondent het gevoel van urgentie over de drugsoorlog blijven doorgeven zonder steeds weer hetzelfde verhaal op te schrijven?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendquote | Hoer

, door

“Als ik nu een journalist trots met een geheime notitie zie zwaaien denk ik niet meer: wow, wat knap, maar: wat is daar voor onderhandeling aan vooraf gegaan? Zo iemand is voor mij niet meer de grootste held, maar de grootste hoer.”

Joris Luyendijk, zelf ook journalist, bracht een maand door op het Binnenhof en bestudeerde de rituele dans tussen politiek en media. In een interview met de VPRO gids was bovenstaande quote een aardige samenvatting van zijn constateringen aldaar. Ze zijn vastgelegd in het boek “Je hebt het niet van mij, maar…“.

De quote slaat overigens op het feit dat journalisten voor het zogenaamde “lekken” altijd een tegenprestatie (gunstig artikel) moeten betalen.

Overigens trapt Luyendijk voor de lezers van Sargasso wel wat open deuren in. Zijn constatering “…Maar de meeste Kamervragen verwijzen naar berichten in de media…” is natuurlijk oud nieuws.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Politici die de pers mijden: slechte ontwikkeling

, door

Perhaps the reluctance of Tea Party Republicans and even Democratic incumbents to sidestep the journalistic scrutiny is a sign of a robust, questioning, and skeptical press. Not a perfect press, mind you, as anybody who has eavesdropped on a recent political press conference can attest. But when politicians beat this sort of a retreat, they’re not signaling that they fear the questions but that they fear the answers.

In Amerika is het een opkomende trend: politici die in verkiezingstijd de pers mijden. Je kunt het uitleggen als een teken van een krachtig imago van journalisten. Ik zie het als iets negatiefs: democratisch gekozen – of nog te kiezen – volksvertegenwoordigers die weigeren zichzelf bloot te stellen aan kritische vragen is een slechte ontwikkeling. Slecht voor de journalistiek, omdat er geen nieuws gebracht kan worden. Slecht voor de kiezer, omdat niet duidelijk wordt of de beloftevolle kandidaten ook daadwerkelijk iets te leveren hebben. En last but not least: slecht voor de kandidaat, omdat de basis waarop hij of zij gekozen wordt steeds smaller wordt. Alleen maar verliezers dus.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Mededeling

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Vorige Volgende