Recensie | Wie is er bang voor de vooruitgang?

Na een mailwisseling met de redactie van het Trouw-katern Letter en Geest, waarin een voorpublicatie van Jaffe Vink’s boek Wie is er bang voor de vooruitgang? verscheen, ben ik Vinks boek deze zomer zowaar gaan lezen. Ik zag aanvankelijk geen reden dat te gaan doen, omdat de eerste de beste fact check van een willekeurige bewering van Vink, namelijk dat de zure regen een overtrokken hype zou zijn, opleverde dat Vink selectief winkelde in de kennis, de kennis niet begreep, en blijkens een interview met Vrij Nederland kennelijk bewust een onderzoeker verkeerd citeerde. Maar allez, de Trouw-katernredacteuren waren enthousiast (al konden ze me niet duidelijk maken waarom) en her en der waren er naast kritische recensies ook zeer positieve reacties, blijkens Vinks eigen website. Misschien is het omdat Vink oprichter en katernredacteur van Letter en Geest is geweest dat de huidige reactie zo positief was, maar ik moet bekennen: na lezing begrijp ik het enthousiasme nog steeds niet. Op één punt na: Vink kan voortreffelijk schrijven: puur tekstueel is lezing van Wie is er bang voor de vooruitgang? een genoegen.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

Is de milieubeweging een verkapte religie?

Trouw-journalisten Lodewijk Dros en Wilfred van de Poll publiceren hun ‘kleine catechismus van het groene geloof’.

Hoogleraar en milieugoeroe Klaas van Egmond reageert positief: religieus is het volgens hem niet, maar de inhoud van de catechismus sluit verder feilloos aan bij zijn denkbeelden. Het groene denken is volgens hem: “de ideologie die alle andere ideologieën overbodig maakt.”

Dominee van de kerk van het conservatisme Jaffe Vink: redt ons van het Groene Geloof! Leve het Vooruitgangsgeloof!

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-03-2022

Afval met een luchtje

De laatste reguliere werkweek van 2011 stond in het teken van afval. Mooie ideeën over afval en de schimmige omgang ermee. Zo maakte staatssecretaris Atsma (Infrastructuur en Milieu) bekend een Green Deal Duurzaam Stortbeheer met provincies en de stortbranche af te sluiten. Opmerkelijk genoeg verleende zijn ministerie op dezelfde dag een vergunning voor de verwerking van ruim 200.000 ton Napolitaans huisafval. Precies dat afval dus waarover Roberto Saviano in zijn bestseller Gomorra schreef dat het de spil uitmaakt van een bijna volledig door de Camorra gecontroleerde, zeer lucratieve en tegelijkertijd voor de volksgezondheid uiterst schadelijke bedrijfstak.

En twee dagen later wees het gerechtshof van Amsterdam arrest in de zaak tegen Trafigura Beheer, het omstreden bedrijf achter de Probo Koala. In 2006 liet de kapitein van dit schip gevaarlijke stoffen door een niet daartoe uitgerust bedrijf in Ivoorkust verwerken, nadat het afval eerder door een Amsterdamse verwerker was geweigerd. Over de zaak is recentelijk weer veel geschreven, mede naar aanleiding van de publicatie van Jaffe Vink, die Greenpeace en De Volkskrant ‘Handelaren in angst’ noemde omdat zij het gevaar van de stoffen zouden hebben overdreven. Hoogste tijd dus om het oordeel van het gerechtshof van Amsterdam eens nader te bekijken.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.