Mudde en de media

De Nederlandse politicoloog Cas Mudde, werkzaam in de VS, komt deze maand naar ons land voor het promoten van zijn nieuwe boek. Hij heeft veel media, waaronder de Volkskrant, ernstig beschuldigd. Afgelopen zaterdag interviewde de Volkskrant hem over die aantijging. “Geloof me, het zou me echt geen moeite kosten om er zo tien op te noemen.” Aan het woord is mijn collega Cas Mudde, hoogleraar aan de University of Georgia in de Verenigde Staten. In de Volkskrant van afgelopen zaterdag uit hij een ernstige beschuldiging aan het adres van die krant. Gevraagd naar voorbeelden blijft hij het antwoord helaas schuldig. Maar hij kan dus zó tien voorbeelden noemen. Tien voorbeelden waarvan?

Door: Foto: Central European University (cc)
Quote du Jour

Quote du Jour | Islamofobie

, door

Ik liep met mijn twee kinderen door het centrum van Zaandam. Een man liep achter mij en begon van alles tegen mij te zeggen. Ik vroeg hem of er iets was, waarop hij reageerde met: “Je draagt dit toch om dichter bij Allah te komen?” (over mijn niqaab). Ik antwoordde dat dit klopte waarop hij zei: “Weet je wat je moet doen, je moet jezelf ophangen aan een touw en dan kom je sneller dichterbij Allah”. Een man vroeg mij achteraf wat hij gezegd had maar greep niet in toen het incident zich afspeelde. (16 augustus 2019)

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Angst voor de islam – en wat daaraan te doen

, door

RECENSIE - Een boek over islamofobie dat een uitgebreid antwoord verdient.

Wat is islamofobie? Is iemand die ‘de islam’ een ‘achterlijke cultuur’ vindt, islamofoob? En wanneer iemand op straat moslims mijdt, denkend aan aanslagen, is dat angst voor de islam, en is die angst irrationeel, een ‘fobie’? Het begrip is met andere woorden onderwerp van discussie. Dus je zou verwachten dat wanneer iemand een essay schrijft over ‘Het sluipend gif van islamofobie’, hij zijn betoog start met een definitie. Zeker wanneer hij zijn eerste hoofdstuk begint met: ‘Elke tsunami heeft zijn voortekenen. Zo ook de huidige vloedgolf van islamofobie.’ Waar hebben we het over? Wat voor vloedgolf komt er op ons af?

Walter Palm, de auteur van dat essay, doet dat dus niet. Na zijn alarmerende openingszinnen komt hij met een samenvatting van Rushdie-affaire, de wereldwijde woede-uitbarstingen onder moslims naar aanleiding van het verschijnen van ‘De duivelsverzen’. Dat was volgens hem het eerste voorteken. Na afloop van die affaire ‘bleef in de publieke opinie het beeld hangen van de islam als intolerante godsdienst met fanatieke gelovigen.’ Die indruk lag inderdaad voor de hand. Maar is dat ‘islamofobie’? Na wat faits divers (over ons koloniale verleden, de Indische NSB en de Indische roots van Wilders, Bolkestein en Baudet: ‘Het zou zo maar kunnen dat hun afkeer van de islam voortvloeit uit hun familiegeschiedenis’) komt Palm met het tweede ‘voorteken’: de toespraak van Frits Bolkestein in 1991 in Luzern, waarin hij de Westerse cultuur superieur noemde aan andere culturen. Waar of niet, wijs of niet – is neerkijken op de islam ‘islamofobie’?

Foto: Enric Borràs (cc)

Thuis bij de vijand

, door

RECENSIE - ‘Durf je dat wel?’, hadden vrienden gevraagd. Natascha van Weezel durfde wel. Alhoewel, zo schrijft ze, ze nog ‘koude rillingen’ voelde als ze er aan terugdacht. Op 4 mei 2003 hadden Marokkaanse jongeren op het Sierplein in Amsterdam-West gevoetbald met de kransen van de dodenherdenking. En nu, twaalf jaar later, had men haar gevraagd om daar, op diezelfde dag, te spreken.

Ze kwam en vertelde het verhaal van haar familie, over de Holocaust, over haar documentaire over kleinkinderen van de Holocaust. En over dat voetballen, en dat ze inzag dat dat wangedrag toen waarschijnlijk voortgekomen was uit woede over de Tweede Intifada. Ze besloot haar toespraak met een oproep aan ieder die gelooft om nooit de nieuwsgierigheid naar de ander te verliezen. Daarna was er applaus. ‘Het was een mooie bijeenkomst.’

En toch, de volgende dag ontving ze via-via een facebookbericht. Een van de jongerenwerkers die de bijeenkomst had georganiseerd, noemde haar toespraak een ‘smet’ op de avond. Vanwege het vermelden van dat gevoetbald met de kransen. Een van de jonge vrijwilligers had aan hem gevraagd of dat echt gebeurd was. Hij wilde niet ‘dat deze tieners de dupe moeten zijn voor hun daden’ en had  zijn vrijwilligers gezegd: ‘Weet dat WIJ trots zijn op jullie. Trek jullie maar niets aan van dat meisje.’

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Profiel van een Twittertrol

, door

“The 45-year-old resident of Fishkill, New York, grew up in a Jewish family in East Brunswick, New Jersey…”

Een fascinerend inkijkje in het leven van een full-time haatzaaier.

Foto: Mike Licht (cc)

Geachte heer Ephimenco

, door

OPINIE - In dagblad Trouw van 7 februari 2017 betoogt u in uw column dat wie de situatie van moslims in het Europa van nu vergelijkt met die van de joden in het Duitsland van de jaren dertig, geschiedvervalsing pleegt, joods leed bagatelliseert en onbedoeld ook haat zaait. Ik geloof dat ik me dat mag aantrekken. Op mijn blog trek ook ik die vergelijking met toenemende regelmaat.

U geeft in uw stuk drie verschillen aan tussen wat er destijds gebeurde en wat er nu gebeurt: de boycot van joodse bedrijven in 1933, de rassenwetten uit 1935 en de Kristallnacht eind 1938. Vervolgens stelt u dat er op dit moment geen sprake is van structureel geweld, vervolging en discriminatie van overheidswege jegens moslims. Daar heeft u volkomen gelijk in: dat zijn forse verschillen in de gebeurtenissen.

Vergunt u mij toch eens enkele frappante overeenkomsten – die ik de afgelopen jaren ben tegengekomen – te benoemen. Geen gebeurtenissen zoals die waar u over spreekt, maar een aantal zaken die illustreren hoe het ideologische klimaat in Nederland aan het veranderen is. Niet over wat we doen, maar over hoe we denken.

Zo ontdekte ik bij het – uit pure nieuwsgierigheid – bekijken van de film Der Ewige Jude dat het argument ‘het is geen religie maar een ideologie’ in ieder geval al in 1939 door de Nazi’s werd gebruikt jegens het joodse geloof. We horen het nu met enige regelmaat over de islam. Onlangs wees iemand erop dat men zich al lang voorafgaand aan de jaren dertig zorgen maakte over de Verjudung van de maatschappij. Het lijkt me niet héél fantasievol om daar een zekere gelijkenis te herkennen met het begrip ‘islamisering’.

Foto: hamad M (cc)

Nog zes misvattingen over de islam

, door

ACHTERGROND - In de hetze die nu al vijftien jaar aan de gang is tegen de islam worden massa’s desinformatie verbreid. Rare pruiken en varkensmutsen zijn niet toegankelijk voor informatie van buiten, maar aan de vooravond van de fascistische machtsovername kan het misschien geen kwaad de wel denkende mensen wat correcties mee te geven voor de donkere jaren. De eerste negen misverstanden vindt u hier, de volgende zes hieronder.

10. ‘De islam is het werk van Mohammed’

Gelooft U het zelf? De arme man zou verbijsterd zijn geweest als hij had gezien wat moslims er na zijn dood van bakten.

De islam is natuurlijk niet kant en klaar uit de hemel gevallen, maar heeft zich ontwikkeld. Mohammed heeft niet meegemaakt hoe Arabieren vrijwel onmiddellijk na zijn dood de halve wereld veroverden en daardoor al spoedig de koranische vrees voor het Jongste Gericht vergaten. Evenmin hoe verschillende groepen van zijn aanhangers met elkaar slaags raakten in burgeroorlogen. En hoe kalief ‘Abd al-Malik in ca.695 zijn eigen islamontwerp de wereld in stuurde, door zich te distantiëren van de christenen en de vroege islamitische geschiedenis te laten opschrijven. En hoe weer honderd jaar later schriftgeleerden hun plaats in de staat hadden veroverd, ten koste van het gezag van de kaliefen. Ook van de sjiïeten en van de opkomst van de sufi-mystiek, die meer dan duizend jaar gezichtsbepalend zou blijven voor de islam, had de profeet geen enkele notie.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

Frankrijk verankert wetgeving noodtoestand in grondwet

, door

In Frankrijk is al sinds de aanslagen in Parijs, midden november, de noodtoestand van kracht.

Dat houdt onder meer in dat de politie lukraak invallen bij mensen thuis kan doen, individuen zonder tussenkomst van de rechter een vorm van huisarrest opleggen, websites uit de lucht halen en wat dies meer zij.

Eind februari loopt de volgende termijn van de noodtoestand af, al wordt verwacht dat het parlement deze wederom zal verlengen.

Foto: hamad M (cc)

Negen misvattingen over de islam

, door

ACHTERGROND - In de hetze die nu al vijftien jaar aan de gang is tegen de islam worden massa’s desinformatie verbreid. Rare pruiken en varkensmutsen zijn niet toegankelijk voor informatie van buiten, maar aan de vooravond van de fascistische machtsovername kan het misschien geen kwaad, wel denkende mensen wat correcties mee te geven voor de donkere jaren.

1. ‘De islam zegt ….’

‘De islam’ is geen persoon en geen rechtspersoon. Hij kan niet praten, hij kan niet doen. Zinnen als: De islam is oorlogszuchtig, de islam is vrede, de islam onderdrukt vrouwen, de islam is heel goed voor vrouwen, de islam zegt … zijn onzin.

De islam wil/kan/verbiedt/beveelt niets, is geen vrede en geen oorlog; het zijn altijd moslims die iets doen of laten, en daarvan zijn er meer dan een miljard, die niet allemaal hetzelfde willen of doen.

2. ‘De islam is geen godsdienst, maar een ideologie’

Als je de islam tot ideologie verklaart, zou hij misschien in sommige landen verboden kunnen worden. Een godsdienst verbieden gaat meestal moeilijker; in de meeste grondwetten staat wel iets over vrijheid van godsdienst.

Maar in de islam is er een hoofdrol weggelegd voor een God, die de wereld heeft geschapen en haar in stand houdt, die van eeuwigheid een heilige schrift bij zich had, deze aan profeten heeft geopenbaard en aan het einde der tijden de mensheid zal richten. Zo’n stelsel noemen wij godsdienst, per definitie. Als de islam geen godsdienst is, bestaat er helemaal geen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kunnen we de moslims nog ergens de schuld van geven?

, door

‘An allem sind die Juden schuld’ is de titel van een satirisch operetteliedje uit 1931, waarin de antisemitische neiging op de hak wordt genomen overal de hand van de Joden in te zien.

Voor ons nauwelijks meer voorstelbaar, maar Hirsi Ali verhaalt in Mijn Vrijheid hoe ze, toen ze als kind in Saoedi-Arabië verbleef, links en rechts te horen kreeg hoe de Joden inderdaad overal de schuld van waren: of het nu over wereldproblemen ging of het lekken van de kraan, overal zaten die verduivelde Joden achter.

Jodenhaat is na de Holocaust in het Westen niet langer salonfähig, maar oude gewoonten hebben nog wel eens de neiging in nieuwe gedaanten op te duiken.

Woestijnvolk versus poldervolk?

De notie van de culturele overname door een gestaag groeiende groep vreemdelingen bijvoorbeeld; aanhangers van een woestijnreligie, wier normen- en waardenstelsel haaks zou staan op de Westerse, die Europeanen zouden beschouwen als ongelovige honden, zo niet als prooidieren, en die sluipenderwijs Europa zouden overnemen.

Zo werden we afgelopen weken getrakteerd op menig indianenverhaal over Westerse verworvenheden of joods-christelijke uitingen die weggemoffeld zouden zijn om ‘de moslims’ maar niet voor het hoofd te stoten. Als je dan even onder de oppervlakte krabt, blijkt het steeds weer een broodje aap te gaan, maar tegen de tijd dat het verhaal ontzenuwd wordt, is het door menigeen al voor zoete koek geslikt.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende