Noord-Ierland nog niet verlost van Brexit

Voor het eerst sinds juni vorig jaar zal het gezamenlijke VK-EU comité dat de Brexit moet afhandelen binnenkort weer bijeen komen, meldt Politico. Mogelijk wordt er een voorlopige deal gesloten over een van de losse eindjes in het akkoord over de handel met Noord-Ierland. Dat zou dan gaan over medicijnen. De overige conflictpunten worden naar verwachting in de ijskast gezet tot na de parlementsverkiezingen in Noord-Ierland op 5 mei. Onderhandelingen tussen EU-commissaris Šefčovič en de conservatieve minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss (foto) hebben tot nu toe nog weinig opgeleverd. In Londen zijn ze nog even met andere zaken bezig. Zoals gewoonlijk. Unionisten kappen er mee Vorige week diende de Noord-Ierse premier Paul Givan van de protestantse DUP (Democratic Unionist Party) zijn ontslag in uit protest tegen het handelsprotocol. De DUP is van mening dat het hele akkoord van tafel moet. Nu dreigt de handel met Ierland voor de Noord-Ieren makkelijker te worden dan de handel met Engeland en dat is de Unionisten een doorn in het oog. Ze vrezen dat dit op den duur zal leiden tot eenheid op het Ierse eiland, een nachtmerrie voor de protestanten die onderdeel willen blijven uitmaken van het Verenigd Koninkrijk. Noord-Ierland moet volgens de DUP volledige medezeggenschap krijgen over het handelsakkoord. Nu gaat het in feite om een overeenkomst over de uittrede van het VK uit de EU die gesloten wordt tussen Londen en Brussel. Dit is volgens Givan in strijd met het vredesakkoord tussen katholieken en protestanten uit 1998. De DUP speelt hoog spel. De minister van Landbouw Edwin Poots waarschuwde dat er een einde komt aan het delen van de macht met de katholieken in de Noord-Ierse regering als de EU vasthoudt aan het protocol. Hij heeft vorige week zijn ambtenaren opgedragen te stoppen met de controles  van import uit het VK in Noord-Ierse havens. De vermaning van de Britse premier Johnson om het gezonde verstand te gebruiken had geen effect. Maar verder is er van de Britse regering weinig te verwachten. Londen wil zich niet inmengen in Noord-Ierse beslissingen. De Europese Commissie vindt zoals verwacht dat de Britse regering, als onderschrijver van het protocol, zich aan de afgesproken verplichtingen moet houden. Een onderbreking van de controles zou een "absolute schending van het internationaal recht" betekenen, laat de Commissie weten. Voorlopig lijken de controles nog door te gaan en lijkt Poots' opdracht meer op een verkiezingsstunt, zegt men in Brussel. Poots bestrijdt ook een voorlopig arrest van het Gerechtshof in Belfast dat de controles moeten worden hervat. Voor sommige producten is er nu nog een gedoogperiode waarin de bepalingen uit het handelsprotocol niet hoeven te worden toegepast. Als die periode eindigt ontstaan er gigantische problemen in de Noord-Ierse havens, verwacht Poots. Ondernemers zijn er minder bang voor. Keep calm and carry on, zegt een investeringsadviseur die het niet eens is met de DUP. Moeizame samenwerking De Noord-Ierse regering (Executive van de Assembly, het parlement) bestaat uit vijf partijen van zowel protestanten als katholieken. Het is een wankel geheel met een parlement dat sinds het 'Goede Vrijdag akkoord' van 1998 waarmee de vrede werd getekend al twee keer gedurende langere tijd stil lag vanwege hooglopende conflicten. Omdat de Britse minister voor Noord-Ierland niet bereid is de verkiezingen te vervroegen kunnen er nu tot 5 mei ook geen belangrijke besluiten meer worden genomen. De DUP heeft de laatste tijd aan populariteit ingeboet. Het ontslag van Givan kan er mee te maken hebben dat men vreest voor verlies van stemmen aan meer uitgesproken Unionisten zoals de UUP (Ulster Unionist Party) en de afgesplitste TUV (Traditional Unionist Voice). De republikeinse Sinn Féin staat volgens de laatste polls op winst. Dat kan een meerderheid voor uitvoering van het handelsprotocol opleveren. Maar als DUP de poot stijf houdt over het protocol en vervolgens ook weigert te regeren met een Sinn Féin premier, dan gaat Noord-Ierland een moeilijke periode tegemoet. De DUP is zeer waarschijnlijk wel nodig voor een nieuwe eenheids-Executive. En zonder een breed samengestelde regering komt het vredesakkoord op losse schroeven te staan. Identiteit Liz Truss heeft kort geleden wel beloofd zich hard op te stellen bij de onderhandelingen met de EU-Commissie. Ze vindt dat het protocol niet meer werkt 'omdat het de instemming van de Unionistische gemeenschap heeft verloren vanwege de angst dat hun identiteit - samen met de integriteit van ons land - wordt bedreigd. Ze wijzen op een fundamentele waarheid: dat de welvaart van Noord-Ierland voor een groot deel samenhangt met de plaats die het inneemt op de interne markt van het VK.' We hebben het geprobeerd met het protocol, zegt ze. 'Maar onze uitgebreide inspanningen zijn niet in staat om de talloze problemen op te lossen die zich voordoen, omdat het duidelijk is dat er intrinsieke fouten zijn met de huidige regelingen die moeten worden verholpen. Onnodig papierwerk heeft honderden bedrijven ervan weerhouden om binnen het Verenigd Koninkrijk handel te drijven. Regels frustreren de pogingen om alles naar Noord-Ierland te brengen, van geliefde huisdieren tot cruciale medicijnen.'  Truss erkent ook niet het Europese Hof als arbiter bij conflicten over de uitvoering van het protocol, een zwaarwegend onderhandelingspunt aan de kant van de EU.  Zo komt de Britse regering de DUP wel een eindje tegemoet, maar of het genoeg is zal nog moeten blijken. Hoe de Noord-Ierse bevolking er over denkt zullen we pas begin mei weten.

Foto: Cory Doctorow (cc)

Een einde aan het draagmoedertoerisme?

ONDERZOEK - Ons ideaal van onbetaalde donatie is niet langer houdbaar, concludeerde het Rathenau Instituut in 2011 in de publicatie ‘Nier te koop – baarmoeder te huur’ waarin het de wereldwijde handel in lichaamsmateriaal onderzocht. Wat Nederlanders hier niet kunnen krijgen, halen ze in het buitenland. Dit thema is nog steeds actueel.

Neem draagmoederschap. Draagmoeders werven is in Nederland verboden. Wensouders moeten op zoek in familie- of vriendenkring, en kunnen maar bij één ziekenhuis terecht voor de behandeling. Veel stellen wijken uit naar het buitenland.

Misschien is dat ‘draagmoedertoerisme’ straks verleden tijd. Mede dankzij een staatscommissie en een draagmoederbank.

In Nederland zijn de mogelijkheden voor draagmoederschap beperkt. Wensouders kunnen voor ‘hoogtechnologisch’ draagmoederschap (een ivf-behandeling waarbij de eicellen van de wensmoeder worden bevrucht met het zaad van de wensvader, en één embryo in de baarmoeder van de draagmoeder wordt geplaatst), alleen terecht bij het VUMC in Amsterdam. Daar vindt een strenge medische en psychologische selectieprocedure plaats. Tussen 1997 en 2004 meldden 202 stellen zich aan, 35 paren kwamen in aanmerking, 13 draagmoeders kregen een kind.

Draagmoederbank

Het VUMC kan wensouders die zelf geen draagmoeder kunnen vinden niet verder helpen, maar ook de vrouwen niet die graag die draagmoeder zouden willen zijn. Dat moet anders, vindt een VUMC-gynaecoloog die onlangs in de Volkskrant samen met Stichting FIOM voor een ‘draagmoederbank’ pleitte. Een niet-commercieel bemiddelingsbureau dat wensouders en draagmoeders screent, begeleidt, en aan elkaar koppelt. Het FIOM zou graag zien dat de bank ook toegankelijk wordt voor homostellen, die (nog) niet terecht kunnen bij het VUMC.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Quote du Jour | Laptopverbod

“The billions of dollars in illegal Gulf carrier subsidies are brazen violations of our Open Skies agreements and a perfect example of the type of trade cheating that President Trump abhors.”

Aldus lobbyist Jill Zuckman van de Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen vorige week in een advertentie. Deze week kwam er een laptopverbod op vluchten vanuit sommige bestemmingen in het Midden-Oosten. De luchtvaartmaatschappijen in de Golf telden één en één op. Niks veiligheidsmaatregel, gewoon een economische pesterij.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Dieven en handelaren

In het bordspel Kolonisten van Catan bestaat een figuur die ‘De handelaar’ heet. De speler kan hem inzetten om een ander grondstoffen afhandig te maken. In de Griekse mythologie was Hermes de beschermheer van de dieven én de handelaren. Ik wil maar zeggen: diefstal en handel zijn traditioneel een glijdende schaal. Het kan dus best zijn dat VVD-voorzitter Henry Keizer oprecht meent slechts een eerbare of nou ja, vooruit, gewiekste handelaar te zijn.

Vandaag sjokt half Nederland over een of andere vrijmarkt, in de hoop voor een prikkie iets op de kop te tikken waarvan de verkoper de waarde niet goed kent. Niemand biedt meer dan ervoor gevraagd wordt uit vrees de verkoper tekort te doen. Hermes is nog altijd de meest voor de hand liggende beschermheer van alle Nederlanders.

Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Kip en Gas

Geweldig hoe Arjen Lubach een discussie in Nederland heeft weten los te maken over TTIP, het handelsverdrag dat Europa op korte termijn met Amerika wil afsluiten en dat zich nu in de laatste stadia van onderhandelingen bevindt. Milieu- en burgerrechtenorganisaties probeerden al eerder te wijzen op de nadelige gevolgen van het beoogde verdrag, maar tevergeefs.

Het is dan ook een complex verhaal. De kern: buitenlandse bedrijven kunnen nationale wetgeving omzeilen met een beroep op hun eerder gedane investering, dan wel op de wetgeving in hun land van herkomst. De chloorkip – Lubachs favoriete voorbeeld – mag in Europa niet worden verkocht, maar is in Amerika toegestaan. Aangezien zulk chemisch ‘schoongespoeld’ vlees in Amerika is toegestaan, mogen EU-lidstaten volgens de TTIP de chloorkip niet langer de toegang tot hun markten ontzeggen.

Open grenzen voor de chloorkip!

Maar dat is niet het engste aan de TTIP. Als consument kun je immers, ook na invoering van het verdrag, zelfstandig besluiten zulk vlees niet te kopen: ook de TTIP kan niet om een consumentenstaking heen.

Het heetste hangijzer is de provisie dat een buitenlands bedrijf een land kan aanklagen indien hun beleid de investeringen van zo’n bedrijf schaadt. Dat betekent serieus dat internationale bedrijven een land kunnen aanklagen wanneer dat beleid implementeert dat hun investeringen of hun winstverwachting schaadt. Alles wijkt voor winst.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Nederlandse staat schendt eigen MVO-procedures in Egypte

Boskalis en Van Oord baggeren zich een slag in de rondte in Egypte, waar het Suezkanaal fors wordt uitgebreid. Maar: hoe beïnvloeden ze daarmee mens en milieu? Dat lijkt nooit goed onderzocht te zijn. Toch kregen ze van de Nederlandse Staat een exportkredietverzekering. En dat is tegen het Nederlandse MVO-beleid in.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Eilandbewoners

COLUMN - In tegenstelling tot wat Buma denkt zijn wij geen eilandbewoners. Stap over op een eerlijk buitenlandbeleid.

MH17, Israël, de IS. De zomer is zo heet geweest dat zelfs de CDA’ers wakker geschrokken zijn. Het artikel waarin Buma zijn gedachten hierover uiteen zet heet tenminste: “Word eindelijk wakker voor de dreiging van buitenaf“.

Het werd tijd, Buma. Handeldrijven met schurkenstaten werd tot nu toe verdedigd met het argument dat de boefjes zich dan vanzelf netter zouden gaan gedragen. Goede vrienden en zo. Bewindslieden van met name het CDA hebben die vuile handel het meest gepromoot. Balkenende zat bij Poetin tot in de endeldarm. Oorlog in Irak, vond hij ook schitterend. Om over de steun aan Israël dat zijn reet afveegt met VN-resoluties maar te zwijgen.

Of dat argument van vriendschappelijke invloed tevoorschijn werd getoverd uit gewetenloos opportunisme of pure naïviteit laten we maar even onbesproken. Maar kunnen we nu eindelijk een keer concluderen dat deze strategie compleet mislukt blijkt te zijn, Buma?

Nee, ook wij zijn qua mensenrechten niet heilig. Binnen de EU wordt de vrijheid van pers in Hongarije ingeperkt en de democratie in Italië is een mediacircus met één eigenaar. Roma in Frankrijk, homoseksuelen in Polen: ik zou me over hun positie maar weinig illusies maken.

Foto: Rene Passet (cc)

‘Moderniseer diplomatie, maar pas op voor eendimensionalisering’

ANALYSE - De Nederlandse diplomatieke dienst moet moderniseren, maar economische belangen moeten daarbij niet de overhand krijgen. Dat betoogt Paul van den Berg, politiek adviseur van Cordaid. ‘Diplomatie is meer dan de ‘BV Nederland’ verkopen.’

Vorige week vond in de Tweede Kamer de hoorzitting plaats over de modernisering van de diplomatie. Aanleiding was het tussenrapport van de ‘Groep van Wijzen’ onder leiding van Arthur Docters van Leeuwen. Deze commissie levert in het eerste kwartaal van 2014 haar eindrapport op, maar het was goed dat de Tweede Kamer al in dit stadium met deskundigen sprak over de tussentijdse bevindingen. De aanbevelingen van de commissie zouden namelijk een behoorlijke verschuiving kunnen betekenen voor de wijze waarop Nederland zijn diplomatieke dienst inricht. Maar waarom was de Kamer vooral geïnteresseerd in de economische baten van het postennetwerk?

Efficiënt vormgeven

Onmiskenbaar kan er de nodige efficiëntiewinst behaald worden door een herijking van de Nederlandse diplomatieke aanwezigheid in het buitenland. De volgende aanbeveling van de Groep van Wijzen is naar mijn mening de kern van het advies: herschikking en denken binnen het postennet vanuit regionale eenheden met daarbinnen verschillende lokale vertegenwoordigingen. Daardoor blijven lokale vertegenwoordigingen mogelijk op een efficiënte en effectieve manier. Uitgangspunt is op zoveel mogelijk plaatsen fysiek aanwezig te zijn, maar de oprichting en instandhouding van ambassades op locatie met een kanselarij en residentie is geen automatisme.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende