Alle politici in Europa, van rechts tot links, lijken het erover eens te zijn dat economische groei het beste medicijn is om ons van de schuldencrisis af te helpen. Dat klinkt logisch. Maar is het dat wel? Een gastbijdrage van geograaf Gijsbert Rering.
Bovenstaande grafiek toont de groei van de totale schuld in de Nederlandse economie, opgesplitst in schulden van bedrijven, huishoudens en de overheid, en de groei van het Bruto Nationaal Product in de afgelopen 20 jaar. De schulden van de financiële sector zijn ongeveer twee keer zo hoog als alle andere schulden tezamen, omwille van de leesbaarheid van de grafiek heb ik ze maar niet afgebeeld. Je kunt deze grafiek ook voor een willekeurig ander westers land maken, de trend is overal dezelfde: het BNP groeit gestaag, en de totale schuld ook, maar dan harder.
Vanuit de optiek dat we moeten groeien om uit de schuldencrisis te komen, moet je concluderen dat er blijkbaar niet genoeg gegroeid is en het nog harder moet om de schuldengroei bij te benen. Maar een andere mogelijke conclusie is dat het inherent is aan ons economisch systeem dat groei gepaard gaat met toenemende schulden.
1 biljoen euro