Hoe God uit de polder verdween

'In een gemeente in de buurt bleek een meisje, terwijl ze nog niet getrouwd was, zwanger te zijn. De kerkenraad nam de situatie hoog op en eiste van het aanstaande echtpaar dat zij op zondag in de kerk publiekelijk een zondebekentenis zouden afleggen. Ik was er toevallig bij en heb het als een buitengewoon gênante vertoning ervaren. Toen al vond ik dat de essentie van het leven is dat je samen kinderen krijgt. In die zin was het voor mij onbegrijpelijk dat de kerk een jong stel dat te vroeg in verwachting was geraakt, dwong om voor een publiek van achthonderd mensen spijt te betuigen.' Aldus een jeugdherinnering van Jan Blom, een van de leden van de familie Blom wiens herinneringen centraal staan in 'Van huis uit protestant'. Johan Blom was de zoon van een gereformeerde dominee, en het voorval zal dateren uit de jaren veertig. Een veelzeggend voorval. De domineeszoon vond die publieke bestraffing niet normaal, en ook niet beangstigend. Het was in zijn herinnering een gênante vertoning. Zo jong als hij was, wist hij dat hier onrecht geschiedde, dat de kerkenraad er naast zat. De kleine Johan had een eigen moraal ontwikkeld, los van de moraal die de kerkenraad wilde opleggen. Toen al. Hoe is het protestantse geloof verloren gegaan? Die vraag staat centraal in dit boek van Hans Snoek. Hij wil twee vragen stellen, vertelt hij in de inleiding: welke levensbeschouwelijke verandering hebben protestanten doorgemaakt, en welke ervaringen en opvattingen hebben daaraan bijgedragen?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Nico Hogg (cc)

Busje voor de vrijheid

, door

OPINIE - Het ‘refo-busje’ staat ter discussie: moeten wij als gemeenschap meebetalen aan het relatief dure vervoer van kinderen die naar een zwartekousenschool gaan, terwijl ze, wat ons betreft, best ook naar een school dichterbij kunnen? Bart Voorzanger vindt van wel.

Niet omdat ik die kinderen per se naar zo’n school wil hebben – daar ga ik niet over – maar vanwege het principe. Wij zijn terecht trots op de vrijheden die ons staatsbestel kenmerken, en dan moeten we niet zeuren als het wat kost om die vrijheden in stand te houden.

Een ding vooraf: de term ‘vrijheid van onderwijs’ is historisch verklaarbaar, maar hij geeft niet weer het echt om gaat. De kern van de zaak is de vrijheid van ouders hun eigen kinderen op te voeden, ze hun eigen normen en waarden mee te geven, en ze te leren wat zij voor waar houden, vóór die kinderen kennismaken met, en verward raken door, de waarden en waarheden van andersdenkenden. Het wordt tijd dat we ‘vrijheid van onderwijs’ vervangen door een grondwettelijk gegarandeerde ‘vrijheid van opvoeding’.

Uiteraard moeten die kinderen uiteindelijk leren dat ándere mensen soms heel anders tegen het universum aankijken. En als we de boel een beetje bij elkaar willen houden, is het handig wanneer ze die anderen daarin ook alle vrijheid gunnen. Nog mooier is het wanneer ze – en zij niet alleen! – beseffen dat alle moraal en elke opvatting over de herkomst van het universum uiteindelijk berust op je eigen keuze de werkelijkheid op een bepaalde manier te zien. Maar niet alles tegelijk graag. Dat kan geen mens aan.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Progressieve Politiek en Vrijzinnige Religie

, door

Er wordt wel eens gesteld dat je de geschiedenis van het Nederlandse partijenstelsel niet kunt begrijpen zonder te kijken naar de ontwikkeling van de Nederlandse kerken. En dat is heel terecht: Christelijke partijen hebben hun wortels in kerken en hebben hun bestaan deels te danken aan kerksplitsingen. Maar er is een onbelichte kant: de geschiedenis van het vrijzinnige Christendom, en haar invloed op progressieve politiek.

Zoals we allemaal weten is het CDA is ontstaan uit de ARP, de CHU en de KVP. De KVP was de partij van Katholieken die zochten naar politieke macht nadat ze jaren in de politieke marge waren gezet. De ARP was opgericht na een splitsing in de Nederlands Hervormde Kerk, de grote protestantse kerk. De CHU werd opgericht met name door de overgebleven leden van de Nederlands Hervormde Kerk die daarnaast weinig zagen in de samenwerking tussen de ARP en de Katholieken. De ChristenUnie is een fusie van de GPV en de RPF. De GPV was een gevolg van een kerkscheuring in de ARP-gelieerde Gereformeerde Kerk en de RPF was opgericht door ARP’ers die liever bij de GPV zaten maar dat om kerkelijke redenen niet mochten. Het CDA had nooit kunnen vormen als de progressieven in de Katholieken en Protestantse kerken niet de hokjes- en schotjesgeest daar hadden doorbroken en de CU had nooit kunnen vormen als de aan de GPV-gelieerde Vrijgemaakt Gereformeerde Kerk niet moderner was geworden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Refohomo’s tegen gedwongen emancipatie

, door
Soms gaat het dus wel goed (Foto: Flickr/Bitpicture)

Nadat de gereformeerde scholen bijna over minister Plasterk heenvielen omdat hij een waarschuwingsbrief schreef aan de vereniging voor gereformeerde scholen komt RefoAnders, een organisatie die opkomt voor de belangen van gereformeerde homo’s, met de volgende uitspraak:

“Wij doen ons best om homoseksualiteit in gereformeerde kring bespreekbaar te maken, maar dan moet de minister ons daar wel de tijd voor geven. Met dit soort signalen kweek je alleen maar meer weerstand onder een doelgroep die toch al lastiger te bereiken is als het gaat om homo-emancipatie.”

Interessant genoeg is deze uitspraak bijna exact dezelfde die de vereniging van gereformeerde scholen een week geleden deed. Deze vereniging wil een nota invoeren die weinig verandert aan de positie van homo’s binnen het gereformeerd onderwijs. Sterker nog, er staan dingen in die wettelijk gezien niet door de beugel kunnen. Het komt er op neer, dat homosexualiteit ‘steun’ verdient, maar dat uiting van de geaardheid ontoelaatbaar is. Kortom: u mag dus homo zijn, maar geen homo zíjn.

De vraag is natuurlijk of RefoAnders met haar methode wél resultaat zal boeken. Bovenstaande nota kwam er immers ook pas nadat Plasterk had gedreigd er zelf wat aan te gaan doen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gereformeerde scholen: Plasterk kinderachtig

, door
Ronald Plasterk (Foto: Rijksvoorlichtingsdienst/Wikimedia Commons)

“Kinderachtig.”

Zo beschrijven de Gereformeerde scholen minister Plasterk, omdat hij hen afgelopen maandag een brief stuurde waarin hij benadrukte dat het discrimineren op basis van geaardheid en ongehuwd samenwonen in strijd is met de wet. Bij monde van de VGS (Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs) zeggen ze het volgende:

“Wij doen ons best om onze visienota over dit onderwerp uit te voeren. Maar dan moet Plasterk ons daar wel de kans voor geven. Het is niet bevorderlijk als hij maar met dat vingertje blijft wijzen.”


Jawel, de VGS wil de kans krijgen om hun visienota uit te voeren. Als je de nota leest, dan valt wat mij vooral op dat men niet wil discrimineren, maar wel eist dat iedereen hun normen en waarden onderschrijft en daarnaar leeft. Er staat bijvoorbeeld in de nota dat “Personeelsleden met homoseksuele gevoelens het recht hebben op onze steun. Dat ligt anders bij mensen die bewust kiezen voor een homoseksuele relatie.”

Allereerst vraag ik me af wat ‘steun’ hier betekent, daarnaast was Plasterk al in september vorig jaar duidelijk in zijn reactie op de visienota: “De homoseksuele leraar mag niet vanwege het hebben van een homoseksuele relatie worden afgewezen, ook niet als zou blijken dat hij met deze relatie samenleeft.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Haha, die gereformeerden toch

, door
Fuck onthouding (Foto: Flickr/ewedistrict)

Ik stuitte op een interessante enquête onder gereformeerden, waaruit blijkt dat 79% vindt dat voorbehoedsmiddelen niet alleen gebruikt mogen worden als daar medisch gezien een reden voor is. Oftewel, onze gereformeerde medemens treedt het tijdperk van de anticonceptie binnen. Welkom en veel plezier!

Het hilarische aan het onderzoek is echter hoe de gereformeerde ‘intelligentsia’ met dit gegeven omgaan. Een huisarts zegt dat de gereformeerden het hoogstwaarschijnlijk niet zien als anticonceptie, maar als het invoeren van een ‘rustpauze’ tussen twee zwangerschappen: “In beide gevallen ben je regelend bezig, om een volgende zwangerschap uit te stellen. Het principiële verschil wordt bepaald door de motivatie erachter.”

Aha, right. Men laat hierover ook een dominee aan het woord: “[periodieke onthouding is] de meest aangewezen weg om een rustperiode tussen zwangerschappen te creëren, maar er zijn situaties waarin dit middel niet de oplossing is.”

“Er zijn situaties waarin dit middel niet de oplossing is?” Kan meneer de dominee ons misschien uitleggen in welke situaties periodieke onthouding niet de oplossing is?

Of zegt hij dat liever niet, aangezien we het dan hebben over strafbare feiten?

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.