OPINIE - In deze gastbijdrage schetst Hartger Wassink een alternatief voor de woede die nu het publieke debat domineert.
Als presteren het belangrijkste is, wordt woede het narratief. Wat nu als de woede van Daniel Blake uit dezelfde bron blijkt te komen als de woede van Trump? Velen vinden Trump vreselijk (ik ook) en kregen kromme tenen of zelfs koude rillingen van zijn inauguratiespeech (ik ook). Maar dat geeft nog geen antwoord op de vraag waarom hij verkozen is, en waarom zoveel mensen toch juichten om zijn woorden. Dit is geen verdediging van Trump, maar een poging tot begrip voor de mensen die op hem stemden.
De belofte van de naoorlogse jaren was dat je kon worden wat je wilde, als je er maar je best voor deed. Werken en studeren, discipline en volharding zouden beloond worden. Bij tegenslag waar je zelf niets aan kon doen (ziekte, handicap, ontslag) werd je geholpen door de staat, om snel weer op het goede spoor te komen. Die belofte bleek maar half waar. Nog steeds maakt het namelijk uit wie je ouders zijn, welke vrienden je hebt, om een betere studie te doen en een betere baan te krijgen.
En nog steeds maakt het uit welke vrienden je hebt, om geholpen te worden bij tegenslag. Erger: hoe meer het overwinnen van tegenslag als een individuele prestatie op zich gezien wordt (denk aan hoe we werklozen en zieken verplichten aan allerlei voorwaarden te voldoen, voor ze geholpen worden), hoe tegenstrijdiger en onrechtvaardiger de boodschap van die belofte eigenlijk is.