Dood aan Bob Vylan (of de Israëlische strijdkrachten)!

Het Britse duo Bob Vylan ligt momenteel onder vuur. In tegenstelling tot Gaza niet letterlijk natuurlijk, en ook niet vanwege het misbruiken van auto-tune of wangedrag op backstage fruitbuffetten, maar vanwege een maatschappijkritische uitspraak tijdens hun optreden op Glastonbury: "Death to the Israeli Defense Force." Bam. Duidelijk. Boos. Mening. En dus: aanleiding voor een onderzoek én een reeks annuleringen. Want, stel je voor, iemand spreekt zich uit tegen een leger dat al maanden de lijst van aangetoonde oorlogsmisdaden aanvoert alsof het de Top 40 is. Moreel kompas met losse schroeven De BBC, die het optreden live uitzond, betreurt inmiddels dat ze niet tijdig de stekker uit de uitzending hebben getrokken. Niet omdat het IDF deze week weer een school platbombardeerde, daar kun je als staatsomroep natuurlijk niet elke dag op reageren, anders blijf je 24/7 bezig, maar omdat iemand durfde uit te spreken dat het misschien niet zo’n goed idee is om een leger dat zich aan collectieve bestraffing, etnische zuivering en willekeurige luchtaanvallen schuldig maakt, met rust te laten. In de redactieburelen moeten ze het druk hebben gehad. “Hebben we beelden van verminkte kinderen uit Rafah?” “Ja, maar die hebben we al twee weken niet meer laten zien, mensen klikken of zappen dan weg.” “Oké, maar dat statement van Bob Vylan, daar moeten we wél op reageren.”  “Goed idee! Dat is pas écht grensoverschrijdend.” Doodwensen: fout, tenzij... Even voor de goede orde: ja, "dood aan..." is geen gezellig kampvuurliedje. Het is retorisch zwaar geschut, dat snijdt, schuurt, en bij de gemiddelde NRC-lezer onmiddellijk leidt tot verslikking in de quinoa. Maar laten we wel wezen. Wanneer Israëlische ministers letterlijk spreken over het "uitroeien" van Gaza. Praten over het "vernietigen van menselijke dieren". Wanneer individuele soldaten in het openbaar roepen dat ze zin hebben om Palestijnen te gaan doden. Wanneer er tienduizenden kinderen dood zijn. Dan is een uitspraak als die van Bob Vylan niet schokkend, maar een logisch gevolg van jarenlange morele erosie. En bovendien: Bob Vylan wenst geen mensen dood. Ze roepen niet op tot geweld tegen burgers, soldaten of Israëli’s in het algemeen. Ze wensen een instituut dat op industriële schaal burgerdoelen bestookt en daar structureel mee wegkomt dood. De Israëlische strijdkrachten zijn geen willekeurige groep mensen; ze vormen een georganiseerde staatsactor, die optreedt namens een regering en met belastinggeld oorlog voert. Een dergelijke entiteit bekritiseren, ook fel en confronterend, is politieke expressie, geen oproep tot een lynchpartij. Maar goed. In het Westen blijkt een doodswens aan een trigger happy raketbrigade dus kwetsender dan het feit dat diezelfde brigade flats, ziekenhuizen en vluchtelingenkampen in puin legt. Prioriteiten. De hypocrisie van het Westen: een greatest hits-compilatie Wat Bob Vylan zegt, is onparlementair, 'onvergeeflijk' maar bovenal ongemakkelijk waar. En dat kunnen we natuurlijk niet hebben in een mediacultuur waarin we mensen het liefst op de vingers tikken voor de toon, zolang de inhoud maar vooral niet besproken hoeft te worden. We leven in een wereld waarin de wens tot beëindiging van een bloedbad onderdrukt wordt. Niet omdat het bloedbad zelf controversieel is, maar omdat de gevestigde Westerse orde wordt verstoord en mensen dat te confronterend vinden om onder ogen te zien. “Zeg wat je wilt, zolang het niets betekent. Of als je zo nodig iets moet zeggen, heb het dan niet over over onszelf.” Dat is de ware boodschap van Glastonbury anno 2025. En dat je door censuur en passant de kant kiest van de agressor lijkt ook tot weinig mensen door te dringen. Samenvattend Oorlogsmisdaden? Geen probleem. Genocide? Vervelend, maar geopolitiek complex, dus kritiek erop werken we weg. Een punkband die “dood aan de daders” roept? ONACCEPTABEL. Misschien moet Bob Vylan de volgende keer gewoon “een genuanceerde discussie” wensen aan het Israëlische leger. Dat werkt altijd goed bij mensen die net een ziekenhuis met de grond gelijk hebben gemaakt. Ondertussen heeft de band Gogol Bordello Bob Vylan uit het voorprogramma gegooid. Officieel vanwege "logistieke redenen". In werkelijkheid is het waarschijnlijker dat het ging het om bedreigingen na hun Glastonbury-optreden. De vrijheid van meningsuiting blijkt immers vooral gereserveerd voor wie beleefd knikt en zich nergens echt over uitspreekt. Positieve noot Maar ik wil afsluiten met een positieve noot: in Nederland blijven de optredens van Bob Vylan (vooralsnog) gewoon overeind. In zalen als Paradiso, Doornroosje en 013 zijn ze niet langer het voorafje van een wereldmuziekcircus met accordeon, maar gepromoveerd tot de hoofdschotel zelf. De muziek die bedoeld was om de zaal op te warmen, mag nu de tent afbreken - geweldloos uiteraard. En van poppodia die op die manier pal staan voor principes, daar word ik dan wel weer blij van.

Foto: Ahmed Abu Hameeda on Unsplash

Nobelprijs voor de Vrede: de hypocrisie is weer begonnen

Je kunt de klok erop gelijkzetten: zodra het kwik in het Westen boven de 25 graden stijgt en iedereen langzaam in de vakantieroes glijdt, kruipt er weer een nominatie voor de Nobelprijs voor de Vrede uit een geopolitieke kruipruimte waarvan je wenste dat niemand hem ooit had geopend. Dit jaar: Donald J. Trump, nogmaals voorgedragen. En wie gunt hem dat eerbetoon? Niemand minder dan zijn oude genocidale vriend en partner in diplomatieke dissonantie, Benjamin Netanyahu.

Waar Trump de prijs in 2020 nog misliep mag hij het nu nog een keer proberen. Toen gaf het comité de prijs toch liever aan het Wereldvoedselprogramma, want honger is apolitiek. Of nou ja, wás apolitiek, totdat Israël het dit jaar als wapen inzette om Gaza etnisch te zuiveren. Op zijn palmares kan de Trumptator in spe inmiddels nog meer ‘vredesinitiatieven’ bijschrijven, zoals het inzetten van het leger tegen burgers in eigen land en het terugbrengen van internationale diplomatie tot de drie letters W, T en F.

Maar voor wie dacht dat de Nobelprijs voor de Vrede ooit écht bedoeld was om vrede te belonen: mwah. De geschiedenis laat een ander patroon zien. De prijs wordt al decennia gebruikt om niet-westerse landen de les te lezen. Denk aan de Dalai Lama (China: foei!), Malala Yousafzai (Pakistan: kijk, zo moet het!), en Liu Xiaobo (China opnieuw: we menen het echt hoor!). De boodschap is steevast: “Zie, dit is wat fatsoenlijk gedrag is. Leer ervan, barbaren.”

Rode lijn demonstratie weer groots

Het Malieveld staat weer vol met mensen die deelnemen aan de Gaza rode lijn demonstratie. De mars door Den Haag begint een uur later (14 uur in plaats van 13 uur) dan gepland, wegens de groter drukte.

Voor wei de rode lijn demonstratie in Den Haag niet kan bijwonen, maar het wel wil volgen:

Kijk naar de livestreams van de Haagse lokale Omroep West of die van Oxfam Novib.
Update 16:50 u.: De livestreams zijn afgesloten. Op beiden is een samenvatting te zien.

Foto: Jep Gambardella, via Pexels.

Geachte heer Ephraim

COLUMN - Er gaan dagen voorbij dat ik de Telegraaf niet lees, maar toen ik een link tegenkwam naar uw ingezonden commentaar van 9 mei 2025, kon ik mij niet inhouden. De ambassadeur van Israël die vindt dat Nederland een ‘historische fout’ dreigt te gaan maken inzake Gaza. Wat zou die te zeggen hebben? Dus ik heb geklikt en begon uw stuk te lezen. En terwijl ik las wat zoal de gedachten waren die u aan het papier had toevertrouwd, begon ik mij af te vragen: wat ging er eigenlijk in uw hoofd om toen u dit stuk aan het voorbereiden was? Wat besprak u met uw huisgenoten in de dagen voordat u deze bijdrage instuurde? En toen drong zich onwillekeurig een beeld aan mij op.

In mijn verbeelding zitten u en Anat – uw echtgenote – ’s avonds aan een eenvoudige doch voedzame maqlubeh. De lichten zijn wat gedimd. Op de achtergrond klinkt het tweede deel uit Mozarts pianoconcert in D mineur, zacht maar hoorbaar. U hebt samen een fles Pouilly Fumé opengetrokken.

Dan vraagt zij waarom u zo afwezig bent. U legt uw vork neer en vertelt haar dat minister Caspar Veldkamp (NSC) een onderzoek wil instellen naar Gaza. Dat u bezig bent met een weerwoord dat u moet schrijven. Dat de Telegraaf het wil plaatsen.
‘Telegraaf?’ vraagt ze, ‘Is dat niet een beetje preken voor eigen parochie?’
‘Het is wel de grootste krant.’
‘Wat ga je zeggen?’
‘Het gebruikelijke,’ zegt u, ‘denk ik…’
Want u ben een man van de wereld: Tel Aviv, Guatemala City, Houston, Buenos Aires, Lima, Den Haag. U heeft niet bepaald in een bubbel geleefd, u weet wat er leeft.
‘Wat is het gebruikelijke tegenwoordig?’ vraagt Anat.
‘Je weet wel: we zijn de enige democratie in het Midden Oosten…’
‘… die nog wetjes uit de tijd van de Ottomanen gebruikt,’ onderbreekt ze u.
‘Ja,’ verzucht u ‘maar dat weet echt niemand, paar specialisten uitgezonderd.’
‘We hebben niet eens een grondwet. Dankzij de Putsch van Ben Gurion. Heb je me zelf verteld.’
‘Weet ik,’ zegt u, ‘maar zolang iedereen gelooft dat we een normale democratie zijn…’
‘Most moral army?’
‘Nee, ik denk dat dat niet meer werkt.’
‘Heb je niks origineels?’
‘Dat we in de frontlinie staan van het Westen tegen islamitische terreur.’
‘Het Westen?’ vraagt uw vrouw verbaasd.
‘Ja.’ antwoord u, natuurlijk het Westen.
‘Modi dodi,’ zegt ze hoofdschuddend, ‘hadden wij ons bekreund om “het Westen”, hadden we Zelensky wel de Iron Dome gegeven toen ze daarom vroegen.’
‘Weet ik,’ zegt u, ‘maar ze geloven het. Kijk naar wat er hier nu regeert. Dat is een meerderheidskabinet hoor.’
‘Zeggen jullie dan ook nog steeds dat wie kritiek op ons heeft, Hamas steunt?’ Ze neemt een slok van haar Pouilly Fumé.
‘Ja, en dat de Nederlandse regering toegeeft aan intimidatie door anti-Israel activisten.’
‘Zeg je dat ook over de mensen die nu in Israel aan het demonstreren zijn?’
‘Nee, natuurlijk niet, die doen er hier toch ook niet toe?’
Er valt een korte stilte. U neemt beide een hap van uw maqlubeh. De kok heeft zich weer eens van zijn beste kant laten zien.
Dan schiet u iets te binnen.
‘Trouwens,’ begint u, ‘ik ga denk ik ook heel duidelijk benadrukken dat hulp aan Gaza hulp aan Hamas is. Dat hulpgoederen worden ingepikt en tegen woekerprijzen worden verkocht om zo de terreur te financieren.’
Anat kijkt even op en pakt haar wijnglas.
‘Weet je,’ zegt ze terwijl ze de wijn laat walsen, ‘ik hoorde van de week een opmerkelijk verhaal. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog hadden ze hier een hongersnood. Noemen ze “de Hongerwinter”. Kan nooit zo erg geweest zijn met die slappe winters hier, maar goed, in die hongerwinter dus, werkten de Duitsers en het Nederlandse verzet samen om eten naar de bevolking te krijgen.’
‘Maar Hamas is geen verzet en wij zijn geen bezetters.’
U zegt het niet, u zingt het, op de wijze van “lekker puh”, alsof u Anat voor ze zoveelste keer moet herinneren aan iets wat u al zo vaak gezegd heeft.
‘Geloof je ’t zelf?’ vraagt ze.
‘Daar gaat het niet om, ik ga ook beweren dat Israel naar vrede streeft.’
‘Serieus?’ ze zet haar wijnglas neer, ‘Over een paar weken gaan we Iran aanvallen om onderhandelingen te voorkomen.’
‘Anat lief, ik ben diplomaat. Ik kan me de luxe niet permitteren dingen op te schrijven die waar zijn. Ik moet de dingen zeggen die effectief zijn, die adequaat zijn, die Israel hieruit helpen.’
‘Denk je echt dat het ons helpt wanneer je als een Baghdad Bob gaat zitten verkondigen dat we naar vrede streven?’
‘Nee, maar ze geloven het.’
‘Nederlanders? Denk je dat echt?’
‘Nee, ik bedoel onze eigen mensen, Eden, Gideon, Bibi.’
‘Die geloven dat we naar vrede streven?’ Anat kijkt u met grote ogen aan.
U schiet in de lach, ‘Nee lieverd, ze geloven dat het goed is als we volhouden dát we vrede willen.’
Ze blijft u aankijken. Heel even schiet u weer de allereerste keer te binnen dat u in die enorme ogen keek.
‘Ze hebben geen idee daar.’ zegt ze, ‘Jij kunt ze toch vertellen wat ze hier echt denken, niet de lezers van de Telegraaf, maar de rest?’
‘Nederland is klein,’ zegt u, ‘Veldkamp is er maar één, de echte premier zit volledig in onze zak, maar vooral: ik kan niet zomaar gaan afwijken van de partijlijn.’
‘Partijlijn?’
‘De Communistische Partij Israel, het Politbureau, je weet wel…’
Ze schiet in de lach.
‘Oh God…’ zegt ze tenslotte, ze schudt haar hoofd en neemt een slok van haar wijn.
U prikt wat met uw vork in uw halflege bord.
Nog zevenenhalf jaar en dan kunt u met pensioen.

Foto: Pok Rie, via pexels.

Palestijnen in de ogen kijken

RECENSIE - Willen jullie echt de Israëliërs in de zee drijven? Het is een vraag die de Palestijnse schrijver en dichter Mohammed El-Kurd bij lezingen vaak te horen krijgt. Zijn antwoord sinds kort: Als jullie zo bang zijn te verdrinken, waarom leer je dan niet te zwemmen. Gelach is meestal zijn deel.

Weten we eigenlijk wel hoe Palestijnen denken? Wat de Westerse media ons als de ´nette´ Palestijnen presenteren, zijn doorgaans ongevaarlijke mensen die eerst horen te zeggen dat ze voor vrede, tegen Hamas zijn en zeker geen wraakgevoelens koesteren. Wraak, dromen en toekomst, zijn zo van die gevoelens die Palestijnen eigenlijk niet mogen hebben.

In ´Perfect Victims´ fileert El-Kurd de Westerse denkbeelden als het om Palestijnen gaat. Vaak aan de hand van voorbeelden uit de praktijk. Zoals dat van de Palestijns ambassadeur in het Verenigd Koninkrijk, die vlak na het bericht dat zes leden van zijn directe familie zijn omgekomen bij een bombardement enkele dagen na 7 oktober 2023, werd geïnterviewd door de BBC.

Hij noemt ze allen bij naam. De reactie van de interviewer: Sorry voor je persoonlijke verlies. Maar om toch maar even duidelijk te zijn, je kunt de moord op Israëlische burgers niet veroordelen, toch.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour | Catastrofale honger

QUOTE - ‘Catastrofale honger’ betekent dat mensen in de laatste fase voor de hongerdood verkeren. Het lichaam richt zich daarbij op het rekken van het leven, dus op de belangrijkste lichaamsfunctie: zuurstofrijk bloed naar de hersenen pompen. Het vet is al weg, daarom worden spieren en zelfs bot verteerd om de benodigde energie te leveren.

Van De Correspondent. Voor die mensen hé-le-maal achter in de zaal die nog niet doorhadden wat er in Gaza aan het gebeuren is en wat Israël aan het doen is, en die nog dingen mompelen over ‘zelfverdediging’. Of enige illusies hebben over de ‘voedselhulp’ die Israël momenteel zelf organiseert nadat ze de internationale voedselhulp plat hebben gelegd.

Foto: Pok Rie, via pexels.

Wie stemden er nou eigenlijk op Hamas?

Een van de meest hardnekkige ‘feiten’ die op tafel worden gelegd is dat de Palestijnse bevolking in de laatste vrije verkiezingen in 2006 zelf voor Hamas heeft gekozen, en daarom ook nu (mede)verantwoordelijk is voor de huidige crisis en de resulterende genocide. En op eerste gezicht klopt het dat Hamas tijdens die verkiezingen de grootste werd, zij het maar nipt.

Het is natuurlijk de vraag in hoeverre de claim überhaupt geldig kan zijn, aangezien dit 19 jaar geleden was en de partij zich in die tijd een stuk gematigder presenteerde. Dat Hamas zich daarna niet zoveel meer aantrok van democratie is dan ook niet direct die kiezers aan te rekenen. Maar daar stappen de mensen die dit argument gebruiken graag overheen.

Dus laten we kijken of er nog meer af te dingen is op deze argumentatie, vooral als je het als argument voor nu wil gebruiken. Want welk percentage van de Gazanen heeft toen daadwerkelijk op Hamas gestemd? En wat was is dat percentage nu?

Volgens de Palestijnse kiescommissie waren in januari 2006 in totaal  rond de 1,33 miljoen kiezers van 18 jaar of ouder geregistreerd in de Palestijnse gebieden, voor Gaza was dat ongeveer 565.000*. In 2006 was minder dan de helft van de bevolking daar ouder dan 18, op de totale bevolking van ruim 1,3 miljoen.

Foto: Pok Rie, via pexels.

Israël bewapende criminele bende om voor GHF te spelen

De Verenigde Staten van Amerika hebben in de nacht van woensdag op donderdag met een opgestoken hand opnieuw een resolutie in de VN-Veiligheidsraad gevetoëd die een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren in Gaza mogelijk zou hebben gemaakt. De resolutie riep, naast het stoppen van de strijd, op tot het vrijlaten van de gijzelaars en het ongehinderd toelaten van de hulp, waaronder voedsel, water, brandstof en medische hulpgoederen. De andere 14 leden van de Veiligheidsraad stemden allemaal vóór. De Amerikaanse afgevaardigde Dorothy Shea zei dat de Amerikaanse weigering niet als een verrassing kwam. De VS hadden, zo stelde ze, steeds gezegd dat Israel het recht had ”zichzelf te verdedigen” en ervoor te zorgen dat Hamas nooit meer in een positie zou komen waarin het Israel zou kunnen bedreigen. De VS hielden alles af wat daar tegenin ging. Het was het vijfde Amerikaanse veto op rij betreffende Gaza.

Wat nu gaat volgen is een nieuwe resolutie in de Algemene Vergadering van de VN. Die zal vermoedelijk aan het begin van volgende week aan de orde komen. Gezien de irritatie van van diverse leden van de V-Raad en de in het algemeen toegenomen kritiek op Israel z de resolutie het wel gaan halen. Het is alleen de vraag of dat nog op tijd komt voor de bevolking van Gaza.

De rode lijn in Den Haag: meer dan 100.000 mensen

Ondertussen in Den Haag:

Aan de demonstratie tegen het geweld in Gaza nemen momenteel 70.000 mensen deel. Een  lange stoet grotendeels in rood geklede mensen is rond 13. 45 uur van het Malieveld vetrokken en loop richting Vredespaleis.

Volgens een ANP reporter ter plaatse zijn er lopen er 70.000 mensen mee. Vooraf hadden zich 37.500 mensen aangemeld. Langs de route staan toeschouwers met

Via een livestream van Omroep West is de demonstratie te volgen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Omroep West schermafbeelding reportage Rode lijn demonstratie 18 mei 2025

Een gaaf land met gave mensen

Gisteren:

De grootste demonstratie in 20 jaar: meer dan 100.000 mensen protesteren tegen het geweld in Gaza en riepen het kabinet op ook een duidelijke rode lijn te trekken en politieke, economische en militaire steun aan Israël te stoppen zolang het de toegang tot hulpgoederen blokkeert en zich schuldig maakt aan oorlogsmisdaden en structurele mensenrechtenschendingen in Gaza en de Bezette Palestijnse gebieden. In het AD en op Instagram, Sargasso huldigt die 100.000 mensen.

Vorige week:

Een petitie die oproept tot en motie van wantrouwen tegen minister Faber werd in korte tijd door meer dan 100.000 mensen ondertekend. Inmiddels (zondag 18 mei, 22:30 uur) hebben 219.587 mensen de petitie ondertekend. Nog niet getekend? U kunt dat hier doen.

De gemeenteraad van Uden is niet bezweken voor het gewelddadige protest van een, volgens de politie, “de paar honderd’ demonstranten voornamelijk van buiten Uden (‘Motorclubs, groepen voetbalsupporters en zelfs mensen uit België’, hoorde de burgemeester van de politie).

Met 22 voor en 9 tegen stemde de gemeenteraad van Uden vóór de komst van een asielzoekerscentrum voor 300 vluchtelingen.

Een inwoonster van gemeente Uden zette een petitie op vóór de komst van een asielzoekerscentrum en haalde meer dan 1000 handtekeningen op.

Vorige Volgende