De rellen en plunderingen in Engeland liggen al weer even achter ons, en die in Frankrijk zijn we al bijna vergeten. Maar sommige vragen blijven actueel: welke verklaringen zijn er, wat is de rol van de sociale media geweest en kan dit zich ook in Nederland voordoen, vraagt Gerdjan Hoekendijk zich af.
In de analyses is “het goed onderscheid te maken tussen de lont en het kruitvat. In Engeland was de lont het doodschieten van een zwarte man door de politie, gevolgd door misinformatie en inadequaat optreden door de politie.
Over het (Engelse) kruitvat worden drie soorten verklaringen gegeven.
Er zijn verklaringen waarin het gaat om crimineel tuig, een categorie jongeren dat eenvoudigweg niet goed is opgevoed en de normen en waarden van de Engelse samenleving niet deelt. De Britse premier Cameron zit op deze lijn.
Een ander deel van de verklaringen wijst vooral op de sluimerende frustratie bij de jeugd in achterstandswijken, veroorzaakt door relatieve armoede en de grote tegenstellingen tussen arm en rijk, slecht onderwijs, werkloosheid, bezuinigingen, racistisch politieoptreden (bij preventief fouilleren) en het niet gehoord worden van de onderklasse.
Een derde serie verklaringen heeft betrekking op de schadelijke invloeden vanuit media, politiek en zakenwereld. Daardoor is het beeld ontstaan, dat er aan de maatschappelijke top een cultuur heerst van ‘grijpen wat je grijpen kunt’. Zoals de fraude door politici met onkostenvergoedingen, de torenhoge bonussen voor bankiers die aan de wieg stonden van de economische crisis en de corruptie bij de politie die aan het licht kwam in het voicemail-afluisterschandaal.
