Productie hernieuwbare energie stagneert in Duitsland in 2016

Na de sterke groei in 2015 vertoont het aandeel hernieuwbare energie in Duitsland nauwelijks veranderingen in het afgelopen jaar. Eigenlijk is het meest verrassende de verandering in aardgas. Craig Morris duikt in de cijfers. [caption id="attachment_271070" align="aligncenter" width="500"] 2016 liet een stijging van het gasverbruik zien, en weinig voortgang in het aandeel hernieuwbare energie (Foto door Michal Osmenda, edited, CC BY-SA 2.0)[/caption] Tekst: Craig Morris. Vertaling: Krispijn Beek.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 02-11-2022

Staat Franse kernenergie onder druk… van Duitse hernieuwbare energie?

ANALYSE - Eind mei zorgden stakingen voor een verlaging van de productie van kernenergie in Frankrijk. Toch legden een paar weken eerder, zonder stakingen, meer kerncentrales die de productie stil. Duitse en Europese hernieuwbare elektriciteit kunnen een van de redenen zijn geweest voor Frankrijk om zoveel kerncentrales in dat weekend stil te leggen. Gelet op de discussie die de vorige vertaling over kernenergie en energietransitie opleverde, leek het me goed om deze nieuwe analyse van Craig Morris ook te vertalen.

Tekst: Craig Morris. Vertaling: Krispijn Beek.
AKW_Paluel_01

De kerncentrale Paluel 2 “ontsnapte maar net aan een catastrofe,” zoals Le Parisien het stelde, op 31 maart. (Photo by Bodoklecksel, modfied, CC BY-SA 3.0)

Het nieuws was wat lastig te begrijpen. Reuters meldde bijvoorbeeld dat de stakingen van de vakbond op 26 mei slechts ‘19 kerncentrales’ zouden treffen. Om preciezer te zijn, Frankrijk heeft 58 kernreactoren op 19 locaties. Het verschil tussen deze cijfers is belangrijk als we willen begrijpen wat het betekent dat negen reactoren die dag stilgelegd zijn vanwege de stakingen. Dat betekent dat minder dan een zesde van de reactoren geraakt werden door de stakingen en niet bijna de helft. Stakingen zijn relevant voor nucleaire veiligheid. Mark Hertsgaard schreef al in 1983 dat kerncentrales

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Duitsland wil 2,7 GW aan bruinkoolcentrales in de mottenballen zetten

Volgens The Guardian heeft de Duitse overheid vandaag besloten 2,7 GW aan bruinkoolcentrales in de mottenballen te zetten. Een zegsman van het Duitse ministerie van Ecomische Zaken verklaarde:

Brown coal-fired plants with a capacity of 2.7 gigawatts will be mothballed. Those plants will not be allowed to sell any electricity on the normal power market.

De centrales mogen nog wel capaciteit verkopen op momenten dat er te weinig elektriciteitsaanbod is. Het besluit maakt deel uit van de uitfasering van kernenergie en fossiele energie in Duitsland. De details van het besluit zijn nog onduidelijk, wat wel duidelijk is is dat het Duitsland ernst is om 40% CO2 reductie te halen in 2020 en dat een uitfasering van kolen daar ook bij hoort.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Daimler blijft Duitsland trouw

Het verhaal dat de Duitse industrie het land verlaat als gevolg van de Energiewende, maar nieuws van Mercedes geeft aan dat het bedrijf van plan is in Duitsland te blijven. De nieuwe investeringen van het bedrijf in elektrische auto’s zullen voornamelijk in Duitsland gedaan worden. Onze zoektocht naar een bedrijf dat Duitsland verlaten heeft vanwege de energietransitie gaat dus door…

Tekst: Craig Morris. Vertaling: Krispijn Beek.

NIEUWS -

Een paar maanden geleden, toen Politico claimde dat Mercedes een voorbeeld was van een bedrijf dat Duitsland verlaat vanwege de energietransitie, beloofde ik terug te komen op dat voorbeeld.

Eerst was er de berichtgeving (in het Duits) dat Daimler en BMW sinds 2014 ieder meer dan 3 miljard Euro investeerden in het vernieuwen van hun Duitse productielocaties. Een paar maanden later splitste de wegen van Daimler en Tesla. Daimler maakte deze maand bekend dat Tesla geen leverancier zal zijn voor Mercedes’ nieuwe generatie elektrische auto’s. Tesla leverde de elektrische aandrijflijn voor Mercedes’s B klasse, die Daimler nu zelf wil gaan produceren.

Het Duitse bedrijf is daarnaast ook van plan om 500 miljoen Euro (persbericht) in de productie van accu’s te investeren – wederom, in Duitsland (Kamenz, Saksen). De bouw van de nieuwe fabriek in Duitsland begint naar verwachting deze herfst en de productie van accu’s in de zomer van 2017.

Foto: Barclays zegt dat RWE, Duitsland's energiebedrijf met het grootste vermogen aan kolencentrales, z'n inkomsten uit conventionele elektriciteitsproductie aanzienlijk zal zien dalen drop de rest van dit decennium. (Bron: Barclays Research) copyright ok. Gecheckt 17-10-2022

Duitse kolen zijn waardeloos

ANALYSE - Het is Vattenfall niet gelukt om een koper te vinden voor z’n bruinkoolmijnen en -elektriciteitscentrales in Duitsland. De focus ligt volgens Craig Morris nu op alternatieve modellen, zoals een fonds om de werknemers te beschermen.

Tekst: Craig Morris. Vertaling: Krispijn Beek.

Jänschwalde

De bruinkoolcentrale centrale Jänschwalde werd op 11 maart 2016 bezocht door de Duitse minister Peter Altmaier. (Photo by J.-H. Janßen, modified, CC BY-SA 3.0)

In november schreef ik voor Energy Transition hoe het Zweedse staatsbedrijf Vattenfall (ook moederbedrijf van NUON) z’n kolen bezittingen in Duitsland wilde verkopen als gevolg van de Zweedse verkiezingen van oktober 2014, die gewonnen werden door een klimaatvriendelijke regering. Een van de bieders was Greenpeace, die aanbood om een bruinkool stichting op te zetten om de sluiting van de bruinkoolmijnen en bruinkoolcentrales te begeleiden. Het aanbod van Greenpeace werd niet serieus genomen, maar half maart bleek dat de Zweden geen enkel redelijk bod hadden ontvangen voor hun bruinkoolcentrales en bruinkoolmijnen. Een bieder vroeg zelfs geld om de bruinkoolcentrales en bruinkoolmijnen over te nemen.
Barclays zegt dat RWE, Duitsland's energiebedrijf met het grootste vermogen aan kolencentrales, z'n inkomsten uit conventionele elektriciteitsproductie aanzienlijk zal zien dalen drop de rest van dit decennium. (Bron: Barclays Research)

Barclays zegt dat RWE, Duitsland’s energiebedrijf met het grootste vermogen aan kolencentrales, z’n inkomsten uit conventionele elektriciteitsproductie aanzienlijk zal zien dalen drop de rest van dit decennium. (Bron: Barclays Research)

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duitse elektriciteitsexport was in 2015 wederom meer waard dan import

ANALYSE - Volgens een schatting van het Fraunhofer ISE, is de waarde van een gemiddelde kilowattuur die Duitsland vorig jaar exporteerde hoger dan de waarde van een gemiddelde geïmporteerde kilowattuur. Als Duitsland een overschot aan duurzame elektriciteit in buurlanden zou dumpen, zoals sceptici van de Energiewende beweren, zou dit niet gebeuren.

In 2013 merkte ik iets op in de data over de handel in elektriciteit van 2012 waar iedereen overheen had gekeken. Iedereen focuste op hoe Duitsland’s netto export steeg, ondanks de sluiting van 8 van de 17 kerncentrales van Duitsland. Niet alleen was Duitsland niet afhankelijk geworden van import, maar de waarde van Duitse elektriciteit was hoger dan de waarde van elektriciteit in omliggende landen.

Die situatie herhaalde zichzelf in 2013 en in 2014, al was het prijsverschil tussen import en export kleiner geworden, met een klein verschil in het voordeel van Duitse elektriciteit. Tegelijkertijd stijgt de Duitse export van elektriciteit nog steeds, met sinds 2012 jaarlijks een nieuw recordniveau.

De Duitsers hebben geen feestje gevierd over deze cijfers. Mijn artikel uit 2013 was het enige dat de focus legde op iets anders: de hogere waarde van de Duitse export van elektriciteit. Maar inmiddels is Duitsland’s Fraunhofer ISE begonnen om de situatie nauwkeuriger te monitoren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duitsland is 20 jaar verwijderd van 100% duurzame stroom – of niet?

ANALYSE - In 2015 realiseerde Duitsland meer hernieuwbare elektriciteit dan ooit in een enkel jaar, waarmee het aandeel groene stroom tot 33% van het aanbod groeide. Maar de Duitse overheid lijkt er op uit om de groei te vertragen. In deze gastbijdrage onderzoekt Craig Morris wat er werkelijk aan de hand is.

Tekst: Craig Morris. Vertaling: Krispijn Beek.

Vorig jaar produceerde Duitsland 32 TWh extra groene stroom, de grootste toename in de historie van de Energiewende. Ter vergelijking: in de periode 1991 tot 2004 groeide de productie van hernieuwbare elektriciteit met een vergelijkbare hoeveelheid. Het vorige jaarrecord was een toename van 20 TWh in 2012.

De totale Duitse stroomproductie kwam uit op 647 TWh, een record hoeveelheid daarvan werd (netto) geëxporteerd – een toename van ongeveer 50% t.o.v. het vorige record in 2014. Ongeveer 8 procent van de Duitse elektriciteit werd dus geproduceerd voor de export, een niveau dat de export van Frankijk evenaart. De export buiten beschouwing gelaten was de Duitse elektriciteitsvraag 597 TWh, grofweg gelijk aan voorgaande jaren. Hernieuwbare elektriciteit is ongeveer 30% van de stroom productie en 33% van de Duitse stroomvraag.

2016-01-PowerGenerationMix

Zoals de grafiek onder laat zien daalt het aandeel kernenergie in 2015 daalt t.o.v. 2014, grotendeels doordat de volgende kerncentrale gesloten is als onderdeel van de uitfasering van kernenergie. Verbazingwekkend genoeg wordt aardgas nog steeds uit de elektriciteitsmarkt gedrukt; experts zijn van mening dat het inmiddels bijna op zijn minimumniveau zit (deels door cogeneratie in warmte-kracht centrales) en niet veel verder omlaag kan. Tot slot is de stroomproductie door steenkool en bruinkool licht gedaald met 1% elk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: (cc)

Tweede Duitse veiling voor zonne-energieprojecten ‘succesvol’ afgesloten

De winnaars moeten nog bekendgemaakt worden, maar volgens Craig Morris weten we nu al dat er wederom veel meer verliezers dan winnaars van de tweede veiling van grondgebonden zonne-energieprojecten zullen zijn. De Duitse overheid spreekt desondanks van een ‘succes’.

Op 3 augustus eindigde de tweede veilingronde voor grondgebonden zonne-energiesystemen. Dit keer werd een volume van 150 MW geveild. Het aantal biedingen was drie maal zo hoog, dus er zullen deze ronde twee keer zo veel verliezers als winnaars zijn. De biedingen worden momenteel beoordeeld. Rainer Baake, staatssecretaris voor de Energiewende, zegt dat het grote aantal biedingen een teken is van ‘succes’ (Duitstalig rapport).

De eerste ronde leverde hogere prijzen op de feedin tarieven die anders van toepassing zouden zijn geweest, dat maakt een verandering in het betalingssysteem voor deze tweede ronde des te interessanter. Dit keer wordt de hoogst toegewezen prijs betaald aan alle winnende biedingen; met andere woorden: zelfs als je voor een lagere vergoeding hebt ingeschrven ontvang je de hogere prijs. Deze verandering lijkt ontworpen om de kosten te verhogen – een ironische uitkomt gegeven de oorspronkelijke justificatie voor de omschakeling van feed-in tarieven naar veilingen als een poging om de kosten te verlagen.

Foto: Kim Hansen (cc)

Hoe groot kan een coöperatief windpark zijn?

Tekst: Craig Morris; Vertaling: Krispijn Beek;

Een Duits project dat eind vorig maand opgeleverd werd in de buurt van de Deens grens laat zien dat coöperatieve duurzame energie projecten utiliteitsschaal aan kunnen nemen.

Een paar weken geleden werd een windenergiepark van 82,3 MW bestaande uit 24 windturbines opgeleverd. Het project is een initiatief van 360 Duitse burgers. Het project bevat zelfs een transformator station, die het burgerinitiatief volledig op eigen kracht heeft gefinancierd (rapport in het Duits).

Het totale project heeft een prijskaartje van 127 miljoen Euro, een bedrag dat het coöperatieve windpark ‘een van de grootste in de regio’ maakt, aldus het Duitse rapport. De burgers legden 25,4 miljoen Euro aan eigen vermogen in om de totale financiering mogelijk te maken, wat betekent dat het project met ongeveer 20% eigen vermogen gefinancierd is. Het totale financieringsbedrag is een factor 5 hoger.

Het gemiddelde aandeel komt zodoende op ongeveer 70.000 Euro per burger. Dat bedrag klinkt hoog en zou een bevestiging kunnen zijn dat (om een Duitse uitdrukking te gebruiken) de vrouw van de tandarts investeert in de Energiewende, terwijl de armen er voor betalen – behalve dan dat de investeerders in plattelandsgemeenschappen plaats vinden. Eerdere investeringen in windenergie hebben deze gemeenschappen de financiële armslag gegeven om hun projecten op te schalen naar utiliteitsschaal. Deze burgers hebben simpelweg besloten te investeren in iets dat goed is voor hen, hun gemeenschap en hun land in plaats van een nieuwe Mercedes te kopen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duitsland, de aluminiummagneet

Tekst: Craig Morris; Vertaling: Krispijn Beek; Foto: Eigenberg Fotografie

Update: de Nederlandse aluminium smelter Aldel maakt dit jaar een doorstart met een directe aansluiting op het Duitse elektriciteitsnetwerk. En het lijkt erop alsof het Verenigd Koninkrijk ook jaloers is op de elektriciteitsprijzen voor de grootste industriële energieverbruikers.

Aldel (Eigenberg Fotografie)ACHTERGROND – Vandaag heb ik oud nieuws voor je, maar het is niet zo breed bekend. In 2013 schreef ik over de plannen van de Nederlandse aluminiumsmelter Aldel om faillissement aan te vragen als het geen directe aansluiting kreeg op het Duitse elektriciteitsnetwerk (Nederlandse elektriciteit is duurder). Kort daarna vroeg het bedrijf inderdaad faillissement aan.

Maar hier eindigt het verhaal niet. In november kondigde het bedrijf aan dat de directe aansluiting op het Duitse netwerk dit jaar gereed zal komen en dat het bedrijf op dat moment een doorstart wil maken. (Update: het lijkt erop dat het bedrijf begin maart inderdaad doorgestart is. De directe lijn is toegezegd, maar nog niet gereed. Zie dit artikel.)

In februari schreef Reuters dat de Duitse aluminium producent Trimet een in problemen verkerende concurrent in Frankrijk over had genomen. Het artikel wijst er op dat de aluminium sector in een aantal landen in moeilijkheden verkeerd, maar Duitsland behoort niet tot deze landen.

Vorige Volgende