Texaanse energieproblemen

In de eerste helft van februari werd Texas geteisterd door stevige winterstormen, die gepaard gingen met temperaturen tot 22 graden onder het vriespunt. Door de kou viel in delen van Texas de energievoorziening uit, zowel de elektriciteitsproductie als de gasproductie kwam in de problemen. Rechtse media, zoals Fox News, waren er als de kippen bij om de schuld aan stilvallende windmolens te geven. Terwijl anderen het stilvallen van gas-, kolen- en kerncentrales de schuld gaven. Inmiddels lopen er hoorzittingen en doemt een beter beeld van de Texaanse problemen op. Situatie Texas Texas is een van de grootste producenten van olie- en gas binnen de VS, en ook een van de grootste staten als het gaat om windenergie. Tegelijkertijd is het Texaanse elektriciteitsnetwerk nauwelijks verbonden met de elektriciteitsnetwerken van naburige staten. Door deze geringe verbondenheid van het elektriciteitsnetwerk ontloopt Texas federaal toezicht op het elektriciteitsnetwerk. Waardoor Texas een veel vrijere elektricteitsmarkt heeft dan andere staten. Ook is het toezicht op de elektriciteitsmarkt en de gasmarkt in Texas gescheiden. Basis van het probleem Texas had in 2011 al een keer te maken met extreme kou, maar lijkt daar onvoldoende van te hebben geleerd. Uit het verslag van de hoorzittingen die momenteel bezig zijn komt naar voren dat de vrije markt in combinatie met slechte afstemming tussen de toezichthouders van het elektriciteits- en gasnetwerk aan de basis van de problemen lagen. Het gasnetwerk en de maximale gasvraag is bepaald op basis van de piekvraag in de zomer voor koeling. De toezichthouder op de gasmarkt heeft geen rekening gehouden met de gelijktijdige vraag naar gas voor verwarming en voor elektriciteitsproductie. Ook is door de toezichthouders op de gas- en elektriciteitsmarkt geen rekening gehouden met de verbondenheid tussen de gas- en elektriciteitsmarkt in met name de wintermaanden. Hier lijkt zich de opdeling over verschillende toezichthouders te wreken. Een groot deel van de problemen had voorkomen kunnen worden als gasproductielocaties, elektriciteitscentrales en windturbines voorzien waren van vorstbeschermende maatregelen. Het kan daarbij gaan om simpele maatregelen, zoals het isoleren van waterleidingen, die in veel markten waar risico op vorst bestaat wel verplicht zijn. Hierdoor moesten veel gascentrales, kolencentrales en zelfs kerncentrales hun elektriciteitsproductie verlagen. Ook windturbines werden stilgezet vanwege vorstproblemen, die in veel koudere landen met simpele maatregelen voorkomen worden. Door het gebrek aan elektriciteit liep de gasproductie nog verder terug en werd de elektriciteit van miljoenen Texanen afgeschakeld om een totale blackout van het elektriciteitsnetwerk te voorkomen. Door de geïsoleerde ligging ten opzichte van het elektriciteitsnetwerk van buurstaten konden de netwerkbedrijven van deze buurstaten Texas niet te hulp schieten. Uitgevallen capaciteit In de winter leveren gas- en kolencentrales in Texas ongeveer 70 GW aan vermogen, windturbines leveren in de winter ongeveer 5 tot 11 GW (19 tot 43% van het totale vermogen aan windturbines van 25 GW). Tijdens de februaristormen viel 30 tot 40 GW aan vermogen van kolen- en gascentrales weg, terwijl er 3,6 tot 4,5 GW aan vermogen van windturbines wegviel door vorstproblemen. Bloomberg constateert dan ook dat windturbines voor slechts een klein deel van het probleem verantwoordelijk zijn. Reuters meldt dat ook een kerncentrale de elektriciteitsproductie moest staken vanwege bevriezing van anderhalve meter ongeïsoleerde leiding. De problemen bij kolen- en gascentrales waren te voorkomen geweest door leidingen te isoleren en gevoelige delen te beschermen tegen vorst. Hetzelfde geldt voor windturbines, die vorstbestendig te maken zijn m.bv. een speciale coating of door de wieken met warme lucht te vullen. Effecten voor klanten De effecten van het uitvallen van de elektriciteit voor klanten zijn fors. Ruim 2 miljoen Texanen zaten dagenlang in de kou, waardoor er tientallen overleden. Texanen die wel stroom geleverd kregen worden geconfronteerd met de zegeningen van de vrije markt. Door de enorme vraag naar stroom en het geringe aanbod steeg de stroomprijs op de groothandelsmarkt tot boven de $9.000 per MWh, dat is $ 9 dollar per kilowattuur. Omgerekend ruim 7 Euro per kilowattuur. Dit zorgt voor forse winsten bij de energieproducten, maar betalingsproblemen bij klanten. Zeker bij klanten met een flexibel tarief gebaseerd op de groothandelsprijs. Wanneer deze klanten in betalingsproblemen komen kan dit ook gevolgen hebben voor energieleveranciers. Lessen voor Nederland De situatie in Nederland is anders dan die in Texas. De markt is hier minder vrij en de samenwerking tussen de netbeheerders van elektriciteit en gas is beter.. Zo hebben TenneT en GasUnie samen een visie op de toekomst van hun netwerken uitgebracht. Toch zijn er volgens Coby van der Linde, directeur van het internationaal energieprogramma van Clingendael, wel lessen te leren voor Nederland, zo schrijft ze in Energeia (betaalmuurtje). Een daarvan is dat Nederland kwetsbaarder wordt voor prijsschokken en aanbodproblemen op de gasveld. Dat komt enerzijds door het afbouwen van de winning uit het Groninger-gasveld en anderzijds doordat veel energiebedrijven geen langjarige inkoopcontracten voor aardgas afsluiten. De meeste hebben kopen slechts 1 jaar vooruit in, een wettelijke verplichting om langer vooruit in te kopen ontbreekt. Belangrijker nog is volgens Van der Linde het ontbreken van een blauwdruk voor de toekomst. Waar gaan we naar toe en in welke volgorde gaan we stappen zetten in de energietransitie? Hoe gaan we de verschillende belangen afwegen, nu en in de komende jaren. Van der Linde verwijst naar de nota-De Pous uit 1962. In deze nota werd een blauwdruk voor de toekomstige energievoorziening geschetst, inclusief de afwegingen tussen de verschillende belangen. In een nieuwe versie zal anders omgegaan worden met aardbevingsrisico's in Groningen. Tegelijkertijd zou het helpen als een nieuw Kabinet een zelfde toekomstbeeld weet te schetsen. Zoals Wiebes een Kamerbrief schreef met een visie op verduurzaming van de basisindustrie. Een brief die nodig uit de la getrokken moet worden tijdens de formatiebesprekingen. Uitgebreidere analyses van de problemen in Texas vind je onder andere bij Carbon Brief, Renew Economy, Cleantechnica, Reuters en in aflevering 16 van blik op olie & gas van Studio Energie.

Foto: Ontwikkeling van elektriciteitsproductie door kolen, wind- en zonne-energie. copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Europese kolensector in mineur, net als in de VS

ANALYSE - De elektriciteitsproductie door kolencentrales in de EU is vorig jaar met bijna een kwart gedaald ten opzichte van 2018. De daling was het grootst in landen met veel wind- en zonne-energie. Ook werd er in 2019 voor het eerst meer elektriciteit opgewekt met behulp van zonne-energie en windenergie dan met kolen. Dat blijkt uit de jaarlijkse analyse van de elektriciteitsproductie door Sandbag en Agora Energiewende. De wereldwijde malaise in de kolensector is daarmee ook in de EU voelbaar.

Ontwikkeling van elektriciteitsproductie door kolen, wind- en zonne-energie.

De productie van elektriciteit dor kolencentrales in de EU daalt al sinds 2002. De productie van elektriciteit door zon en windenergie stijgt al jaren. Inmiddels wordt er meer stroom opgewekt met behulp van wind- en zonne-energie dan door kolencentrales. Als de dalende lijn van kolen doorzet produceert windenergie alleen meer stroom dan kolencentrales. Sinds 2010 daalde de elektriciteitsproductie van kolencentrales met 10%.

De daling doet zich voor in alle landen van de EU, maar met name in landen met veel groene stroom. In Duitsland daalde de productie van kolenstroom met 58 TWh, waarvan 26 TWh steenkool en 32 TWh bruinkool. Daarmee zet ook de daling van bruinkool nu door. Bruinkoolcentrales stoten meer CO2 uit en hebben dus ook meer last van de gestegen CO2 prijzen. Uniper heeft inmiddels aangeven haar Duitse steenkoolcentrales in 2025 te willen sluiten.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Productie Duitse kolenstroom daalt

NIEUWS - De productie van Duitse kolenstroom is in het eerste kwartaal van 2019 met 19% gedaald ten opzichte van dezelfde periode in 2018. De daling doet zich zowel voor bij steenkoolcentrales als bij bruinkoolcentrales. Een van de oorzaken is de hogere productie van groene stroom, net name door meer windenergie, in het eerste kwartaal van 2019.

De elektriciteitsproductie door steenkoolcentrales daalde met 23% van 24,8 TWh naar 19 TWh. De elektriciteitsproductie door bruinkoolcentrales daalde met 16% van 38,2 TWh naar 32 TWh. De daling past in een langere trend, waarbij de elektriciteitsproductie van steenkoolcentrales sinds 2006 daalt en die van bruinkoolcentrales sinds 2012 langzaam daalt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Trendbreuk in energiebelasting

Dit is een gastbijdrage van Jan Willem Zwang, oprichter van Greencrowd. Dit bericht verscheen eerder op het blog van Greencrowd.

In 2016 treedt het nieuwe belastingplan in werking. Een dolk in de rug van het vertrouwen in overheidsbeleid op het gebied van duurzame energie.

OPINIE -
Stukje geschiedenis

In 1996 is de energiebelasting ingevoerd als heffing op het gebruik van elektriciteit en gas. Deze belastingmaatregel is destijds ingevoerd als vergroening van het belastingstelsel door de twee paarse kabinetten. Voor wie het niet meer weet: paars was de combi van VVD en PvdA (ook toen al…) en D66. Wie weet wat de kleur van het huidige kabinet is, mag het zeggen maar ik vermoed blauw en wij zitten de volgende ochtend met de kater.

De heffing is budgetneutraal ingevoerd, dat wil zeggen tegelijkertijd met de invoering van de energiebelasting zijn de inkomstenbelastingen met een bedrag gelijk aan de opbrengst van de energiebelasting verlaagd. Het doel van de energiebelasting is een efficiënt gebruik van energie te stimuleren. Tot zover de theorie.

Praktijk

Sinds de introductie van energiebelasting, is deze als volgt ontwikkeld:

Ontwikkeling_EB_2

In 1996 ontliepen de energiebelasting op gas (€ 0,1452 per m3) en elektriciteit (€ 0,1339 per kWh) elkaar niet veel, ondanks het verschil per energetische inhoud van de twee. In de eerste jaren is er een sterke stijging van de heffingen geweest, vooral op gas. Daarna, in de periode 2001 tot en met 2015, was de stijging wat minder. Henri ter Hofte rekende mij voor dat de gemiddelde jaarlijkse stijging voor gas in die periode 3,4 % was en voor elektriciteit 5,3%. Wanneer we echter naar de periode 1996 tot en met 2015 kijken, is de gemiddelde jaarlijkse groei voor gas 14,5% en voor elektriciteit 12,2%.

Trendbreuk

Inmiddels zijn de tarieven voor 2016 bekend en is er sprake van een trendbreuk. Wat is het geval? Onder het mom van ‘vergroening van het belastingstelsel’ (waar hebben we die eerder gehoord) wordt de energiebelasting op gas fors verhoogd. Sterker nog, de stijging ten opzichte van 2015 is 31,7%! Tegelijkertijd wordt de energiebelasting op elektriciteit verlaagd met 15,8%!

Onvoorstelbare stijgingen en dalingen zal je denken, maar in de beginjaren van de energiebelasting was het nog veel gekker. Sinds 2004 is de jaarlijkse stijging voor gas al twee keer meer dan 11% geweest en in 2009 was de stijging op elektriciteit 49,2%. Er gebeuren dus wel gekkere dingen.

Wat echter niet eerder is gebeurd, is dat er een verlaging is geweest op de energiebelasting. En de vraag is waarom…

Voor- en nadelen

Wat zijn de voordelen van het verhogen van de energiebelasting op gas? Consumenten (want die worden uiteraard getroffen) worden sterk geprikkeld om minder gas te gebruiken door bijvoorbeeld te isoleren, een zonnecollector te plaatsen en eventueel warmteterugwinning te gaan realiseren, bijvoorbeeld in de douche. Er zal dus iets minder gas worden gebruikt (het gros van het gasverbruik is industrieel) en er zal misschien een bevinkje minder plaatsvinden in Groningen maar pin me hier niet op vast.

Het nadeel van het verhogen van de energiebelasting op gas is dat mensen veel meer gaan betalen, ook de mensen die in een (sociale) huurwoning zitten en zelf niet zo snel in dure maatregelen zullen (of kunnen) investeren. En wat dacht je van de mensen die niet eens gas gebruiken maar zijn aangesloten op een warmtenet? De ACM bepaalt ieder jaar het maximale GJ-tarief voor warmte en dit is bijna volledig gebaseerd op de prijs voor gas INCLUSIEF de energiebelasting op gas. De gebonden warmteklant is dus flink in de aap gelogeerd wanneer de ACM hier in de nieuwe tariefstelling geen rekening mee houdt.

Wat zijn de voordelen van het verlagen van de energiebelasting op elektriciteit? Iedereen gaat minder betalen en men houdt dus meer geld over. Dat is mooi want dat stroomt één-op-één de economie in. De prijsvechters in de energiemarkt zullen de verlaging aangrijpen door om het hardst te roepen: ‘Wij slopen de crisis. Nu nog goedkoper. Ik zeg doen!’.

Het nadeel van het verlagen van de energiebelasting op elektriciteit is dan men minder wordt geprikkeld om minder elektriciteit te gebruiken. Het staat dan ook volledig haaks op de intentie van de energiebelasting om efficiënt met energie om te gaan.

Nog een nadeel van het verlagen van de energiebelasting op elektriciteit is dat veel mensen die net zonnepanelen hebben aangeschaft meteen een flinke kater oplopen. Zelf produceer ik gemiddeld zo’n 3.220 kWh per jaar met mijn zonnepanelen en het verlagen van de energiebelasting levert mij bijna € 74,- per jaar minder op en over de levensduur van 25 jaar zelfs ruim € 1.800,-. En dit terwijl mijn (en niet alleen die) zonnepanelenverkoper toch echt heeft geroepen dat de energieprijzen volgens het CBS de afgelopen jaren met wel 11% per jaar zijn gestegen en dat de elektriciteitsprijs misschien wel een keer kan dalen (…) maar dat de energiebelasting GEGARANDEERD blijft stijgen. Want belastingen gaan alleen maar omhoog…. Misschien wordt het nu dan echt een keer tijd dat de ACM hier eens op ingrijpt.

Investeringsklimaat

De verlaging van de energiebelasting op elektriciteit heeft nog een ander, vervelend effect. Jarenlang is gelobbyd voor het ‘kropje sla’-model voor investeringen in duurzame-energie. De aanpassingen aan de Regeling Verlaagd Tarief (ook wel bekend als de postcoderoosregeling) voor 2016 zorgen er voor dat we nu eindelijk op dat gewenste niveau zijn gekomen. De verlaging van de energiebelasting legt echter een bom onder het vertrouwen in de overheid en het energiebeleid. Er is al aangekondigd dat het salderen van zonne-energie wordt aangepast en ondanks het feit dat er officieel pas in 2017 wordt geëvalueerd, wordt er allang gerekend aan en gesproken over de te nemen aanpassingen. Sterker nog, de op dit moment verwachte contouren voor de aanpassingen in 2020 worden door sommige ambtenaren al publiekelijk gedeeld.

Mijn enthousiasme voor de postcoderoos is door de verlaging van de energiebelasting op elektriciteit helaas toch weer getemperd. Want wie zegt mij dat de energiebelasting op elektriciteit in 2017 niet weer wordt verlaagd. En in 2018. 2019… Wat blijft er dan nog over van die volledige vrijstelling? Hoe snel zitten we op of zelfs onder het niveau van de huidige 7,5 cent per kWh?

Ik ben geneigd te denken: het zal zo’n vaart wel niet lopen.  Aan de andere kant: we hebben inmiddels bijna 300.000 huishoudens met zonnepanelen in Nederland en tot op de dag van vandaag heb ik, op experts als Peter Segaar van PolderPV na, nog niemand met zonnepanelen horen zeggen: “Goh, dat is toch wel balen van die verlaging op de energiebelasting, daardoor mis ik 16% van mijn inkomsten”.

Als ik dan de brief van Hans Grunfeld van VEMW vanochtend in het FD lees waarin hij stelt dat het sluiten van de kolencentrales louter duur symboolbeleid is, weet ik wel dat de fossiele lobby vele malen sterker is dan de duurzame lobby. Want wee o wee wanneer de fossiele, buitenlandse energiebedrijven een strobreed in de weg wordt gelegd. Dan gaan partijen als VEMW en VNO-NCW vol in het geweer.

Wij, ik schaar mezelf voor het gemak onder de duurzamen, hebben iconen als Jan Rotmans en Marjan Minnesma maar ook hen heb ik hier nog niets over horen zeggen. Misschien heb ik dat gemist maar dan moeten ze misschien dezelfde roeptoeter gebruiken als Hans Grunfeld, dan hoor ik het ook.

Signaal

Kortom: de verlaging van de energiebelasting op elektriciteit is een slecht signaal. Mensen worden minder geprikkeld om minder elektriciteit te gebruiken. Mensen met zonnepanelen worden gedupeerd. Het wordt financieel minder interessant om in zonnepanelen op je eigen dak te investeren. Het wordt risicovoller om op basis van de Regeling Verlaagd Tarief in zonnepanelen op daken van anderen te investeren. Er is een knauw in het vertrouwen in het ad hoc energiebeleid waardoor het investeringsklimaat voor duurzame energie verslechtert.

Nawoord

Het argument dat mensen nu vooral gestimuleerd worden om warmtepompen aan te schaffen (vermijden gas, warmte opwekken met elektriciteit) is waar maar gaat slechts voor een hele kleine groep mensen op. Mochten we in de situatie komen dat er over een aantal jaar ook zo’n 300.000 huishoudens warmtepompen hebben, dan zal er ongetwijfeld een lobby gestart zijn zodat mensen die zelf geen warmtepomp kunnen plaatsen toch mee kunnen profiteren van een warmtepomp in de bodem van een ander. En krijgen die dan weer een vrijstelling op de energiebelasting van hun gas? Zal wel niet he…

Foto: Gediminas Paulauskas (cc)

Inkoopstrategie voor elektriciteit van rijksoverheid is gemiste kans

ACHTERGROND - Voor het zomerreces van 2014 deed Minister Kamp de Tweede Kamer de toezegging dat hij zou bezien of de aanbesteding van groene stroom door het rijk anders kan. Bijvoorbeeld door te kijken naar de manier waarop de NS vorig jaar groene stroom heeft aanbesteed. Inmiddels heeft de rijksoverheid haar elektriciteit voor 2016 en 2017 aanbesteed. Navraag bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken leert dat het enkel om de volumes elektriciteit gaat, de garanties van oorsprong (waarmee de ingekocht stroom vergroend wordt) zijn nog niet ingekocht. Daarmee volgt de rijksoverheid de trend naar een sterkere koppeling tussen elektriciteitsopwekker en -verbruiker niet. Een gemiste kans voor duurzame energie en voor kostenbesparing.

Langjarige zekerheid drukt kosten hernieuwbare elektriciteit

Windturbines en zonne-energie installaties vergen vooral grote investeringen vooraf, terwijl de onderhoudskosten minimaal zijn en er geen brandstofkosten zijn. Een grote kostenpost wordt dan ook gevormd door de financieringskosten, met name rente en dividend. Hoe zekerder een bedrijf is van de toekomstige cashflow hoe lager de risico opslag die een bank of investeerder rekent en hoe lager dus ook de kosten voor het bouwen van een nieuwe installatie.

In de VS neemt het afsluiten van contracten voor meerjarig inkoop van het geproduceerde volume aan elektriciteit van windmolenparken en zonne-energie installaties dan ook snel toe, dit gebeurd m.b.v. zogenaamde power purchase agreements (PPA’s). Door langjarige inkoopcontracten af te sluiten weten afnemers zich langjarig verzekerd van een vast elektriciteitstarief. Terwijl eigenaren van windturbines en zonne-energie installaties zich verzekert weten van een langjarige cashflow.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Paul Smith (cc)

Blue Energy, de Afsluitdijk als krachtcentrale

COLUMN - Het is een wereldprimeur. Een mirakel zelfs. Net nu de fossiele brandstoffen op hun einde lopen, komen wetenschappers met de ultieme oplossing voor onze groeiende energiebehoefte. Het opwekken van elektriciteit door zout en zoet water met elkaar in contact te brengen. Blue Energy noemen ze het. Bekijk hier hoe het werkt.

De onlangs geopende testmodule langs de Afsluitdijk is met een vermogen van vijftigduizend Watt nog maar klein vergeleken met de grootse plannen die het bedrijf REDstack heeft met produceren van deze zogenaamde ‘blauwe stroom.’ Op termijn moeten er in de Afsluitdijk duizend van deze energie-opwekkende modules komen, die alle huishoudens in de provincies Groningen, Friesland en Drenthe van stroom voorzien. Onafhankelijk van de wind of de zon. 24/7 dus.

Het vermogen van de huidige centrale module moet dan eerst nog wel even wat omhoog. Vier keer om precies te zijn. Pas dan is de module krachtig genoeg om oneindig gestapeld te kunnen worden op plekken waar zoet en zout water elkaar treffen. Wereldwijd ligt er bij riviermondingen ongeveer 1.600 miljard Watt braak. Dat is ongeveer de helft van de elektriciteitsbehoefte van Europa.

Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn. Toch lijkt het wel degelijk te werken en vallen de bezwaren mee. Vooral ecologen houden hun hart vast. De filters, waardoor straks de gigantische hoeveelheid water stroomt die nodig is om de ‘blauwe stroom’ op te wekken, zeven ook het zoöplankton en de vis- en mossellarven eruit. Dat is niet goed voor het ecosysteem in de Waddenzee.

Foto: Maarten (cc)

Duitse vakbond wil ‘bad bank’ voor steenkoolcentrales

ACHTERGROND - Al een paar jaar roepen tegenstanders van de energietransitie dat Duitsland ondanks hun Energiewende een renaissance van kolencentrales doormaakt. In dat kader is het op z’n minst opmerkelijk te noemen dat Duitse vakbonden hebben voorgesteld om de bestaande steenkoolcentrales onder te brengen in een ‘nationaal bedrijf’, naar het voorbeeld van de steenkoolmijnen, en dat een woordvoerder van E.On het een ‘interessant idee’ vindt. Volgens sommige commentaren is zo’n nationaal bedrijf te beschouwen als een bad bank voor steenkoolcentrales.

Het voorstel is wat minder gek als je kijkt naar het capaciteitsgebruik van de verschillende energiebronnen, die bij elkaar de omgekeerde merit order vormen. Hoe hoger in de afbeelding hoe eerder er stroom van dit type centrales betrokken wordt en hoe lager dus de marginale kosten per kWh geproduceerde elektriciteit zijn:

18plantsystemutilization

Boven aan in de grafiek staan kerncentrales, die bijna altijd op volle capaciteit draaien. Soms vallen ze terug tot 80%, dat gebeurt op dagen dat de day ahead prices op de groothandelsmarkt voor elektriciteit negatief zijn. Wat betekent dat de exploitanten van kerncentrales hun klanten liever betalen dan de productie verder terug te schroeven. Dat maakt meteen duidelijk dat kerncentrales slecht regelbaar zijn.

Onder de kerncentrales komen kolencentrales, maar er is een groot verschil tussen bruinkool en steenkool. Bruinkool draait meestal op (bijna) volle capaciteit en daalt soms tot ongeveer 60 procent. De capaciteitsfactor van steenkoolcentrales daarentegen daalt met regelmaat, soms zelfs tot slechts 10%. Gascentrales bevinden zich duidelijk in de hoek waar de hardste klappen vallen, zoals ook blijkt uit het aantal aanvragen om gascentrales te sluiten. Het aantal vollasturen van gascentrales is volgens BDEW gedaald van 3400 in 2010 naar 2640 in 2012 (cijfers 2013 nog niet bekend).

Het einde van Desertec?

Afgelopen jaren haalde het Desertec project meermalen de pers. Het doel was om zonne-energie vanuit Afrika via speciale hoogspanningskabels naar Europa te exporteren. Afgelopen week werd de stekker uit het Desertec Industry Initiative (Dii) getrokken, dit is het consortium dat achter Desertec zat. Volgens Craig Morris had Desertec nooit het doel om elektriciteit vanuit Afrika naar Europa te exporteren, maar wil Desertec Noord-Afrika van hernieuwbare energie voorzien.

Daarnaast was er Dii een krimpend gezelschap van industriële bedrijven dat elektriciteit wilde exporteren. Dat gezelschap bestaat na deze week uit nog slechts 3 bedrijven. Desertec zelf gaat gewoon door. Deze maand heeft de Wereldbank  509 miljoen USD aan financiering toegezegd voor een 350 MW Concentrated Solar Power project in Morokko.

Conventionele energiecentrales binnen 10 tot 20 jaar overbodig

Volgens analisten van UBS zijn conventionele energiecentrales binnen 10 tot 20 jaar overbodig als gevolg van de prijsdaling van zonne-energie, energieopslag en elektrische auto’s. In een briefing aan cliënten schrijven ze dat de ontwikkeling van deze drie technologieën de wijze waarop elektriciteit wordt geproduceerd, gedistribueerd en opgeslagen verandert. Volgens de analisten zijn conventionele elektriciteitscentrales te log en inflexibel om in deze nieuwe omgeving te overleven, ook noemen ze conventionele elektriciteitscentrales “irrelevant”. In 2025 is elektriciteit:

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende