Duurzaam onderlangs of bovenover?

Het is een decennia oude discussie: moeten de veranderingen naar duurzaamheid van onderop plaatsvinden (bottom-up), of juist bovenover (top-down)? Allebei, ja – dat is een gemakkelijk antwoord, maar ook onbevredigend: volgens welk mechanisme dan? [caption id="attachment_83223" align="alignleft" width="230" vspace=10 hspace=10 caption="Rebound-effect: energiezuinige verlichting zorgt voorlagere prijzen per lumenuur, metals gevolg: groei van het verbruik,o.a. in de tuin."][/caption]De huidige tijdgeest is duidelijk: alle energie gaat naar ‘onderop’. Het wemelt werkelijk van de meest fantastische initiatieven. Een beetje wethouder durft zijn collega’s niet meer onder ogen te komen zonder plannen voor een eigen duurzaam energiebedrijf in de achterzak. Een beetje bedrijf onderzoekt minstens vijf business-cases tegelijk om te verduurzamen. De nieuwe media dienen de sociale entrepreneurs met de snelheid van het licht. Overal en nergens worden plannen voor duurzame energie ontwikkeld: zonnecellen, windturbines, biogas. Aan initiatieven geen gebrek. Aan het enthousiasme zal het, gelukkig, niet liggen. Maar wie druk doende is duurzaam, klimaatneutraal, energieneutraal en maatschappelijk verantwoord te ondernemen, kan makkelijk het zicht op het grotere geheel uit het oog verliezen. Begrijpelijk: de aandacht moet nu eenmaal uitgaan naar de tijdige levering van apparatuur, naar de financiering van de toenemende voorraden, naar de verbetering van de omvormer die gelijkstroom in wisselstroom omzet, of andere praktische zaken die de ondernemer of projectontwikkelaar nu eenmaal moet organiseren. Hoe het eigen handelen doorwerkt in een groter systeem is dan even niet aan de orde. Laat ik daar dan maar wat over zeggen.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendcollege | De urgentie van duurzaamheid

De komende weken plaatst Sargasso de lezingenserie De Urgentie van Duurzaamheid van Studium Generale Utrecht. De bijdrage is geschreven door directeur Melanie Peters.

De lezingenreeks Duurzaamheid als wereldbeeld is een serie dubbellezingen waarin wetenschappers twee aan twee met elkaar en de zaal in dialoog gaan over een duurzame wereld en de bijdrage die wetenschap daaraan kan leveren. Hoe kunnen we de kennis vanuit verschillende wetenschapsgebieden aan elkaar koppelen? Allereerst om meer grip te krijgen op het thema en de redenen waarom duurzaamheid ons zo voor dilemma’s stelt. En vervolgens om te zien hoe deze inzichten tot een duurzamere wereld kunnen bijdragen.

Aan prof. dr. Jacqueline Cramer (Duurzame Innovatie en directeur van het Utrechts Centrum voor Aarde en Klimaat) de vraag om de urgentie van het thema duidelijk te maken, en de stappen die volgens een innovatiewetenschapper nodig zijn.

Terugkijkend zijn de laatste veertig jaar veel milieuproblemen opgelost, zoals het gat in de ozonlaag. Dankzij de ontwikkeling van technische kennis en wetgeving. Daarvoor in de plaats zijn complexere vraagstukken gekomen. Die hebben niet alleen te maken met milieu, maar ook met mensenrechten, eerlijke arbeidsverhoudingen en een economie die waarde creëert voor iedereen. De drie p’s: people, planet en profit. Globalisering, internationalisering en opkomende communicatietechnologieën zorgen ervoor dat de wereld een systeem is. Verantwoordelijkheden liggen niet meer alleen bij overheden, maar ook bijvoorbeeld bij multinationals en consumenten. Innovatiewetenschappers bestuderen deze interacties en gebruiken politieke en ethische theorieën, maar ook netwerktheorieën en organisatietheorie om deze maatschappelijke processen van kennisontwikkeling en verandering te bestuderen en op gang te brengen. Volgens Cramer zijn daarvoor nieuwe samenwerkingen nodig tussen kennisinstituten, grote en kleine bedrijven en maatschappelijke spelers, inclusief de overheid. Het UCAD wil zich hiervoor inzetten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Toekomstvisie op transport in Europa mist focus?

In 2050 mogen benzine- en dieselauto’s niet meer de Europese steden in. Dit is één doel uit de toekomstvisie op transport in de Europese Unie. Het moet koolstofarmer, efficiënter en minder afhankelijk van het buitenland. De transportsector is de enige sector die achterloopt bij de Kyoto reductiedoelen. De Europese wegen slibben langzaam dicht en de EU haalt 84% van haar olie van buiten Europa [check die facts]. De Roadmap to a Single European Transport Area in 2050 moet hier verandering in brengen met doelen als: vliegtuigbrandstof minstens 40% koolstofarm, een 40% emissiereductie in de scheepvaart en de helft van het vracht- en personenvervoer van de weg af naar het spoor en water. Het overkoepelende einddoel is 60% minder CO2 uitstoot in 2050. Het bijbehorende white paper [pdf] kiest echter nog regelmatig voor een middle of the road strategie. Zo mogen individuele lidstaten niet volledig overschakelen op elektrisch rijden of juist biobrandstof want dan zijn ze niet meer compatibel met de rest. Klinkt redelijk maar er mist een overtuigende eensluidende visie en bij divergentie dreigt het verlies aan kracht op de afzonderlijke paden. Belangengroepen tuimelen inmiddels over elkaar heen om hun zaak te bepleiten. Zo ziet autofabrikant Ford niets in het verbod op benzineauto’s in steden en claimt ePURE de brancheorganisatie van Europese ethanolproducenten nu juist grote kansen voor biobrandstoffen. Wordt vervolgd…

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

McDonald’s launches new sourcing policy for palm oil, paper, beef to reduce global environmental impact

Dit artikel is afkomstig van Sargasso gastblog: Mongabay.com.

McDonald’s (NYSE:MCD) announced a far-reaching sourcing policy that could significantly reduce the fast-food giant’s impact on the environment, including global forests.

This month McDonald’s unveiled its Sustainable Land Management Commitment (SLMC), a policy that requires its suppliers to use “agricultural raw materials for the company’s food and packaging that originate from sustainably-managed land”. The commitment will be monitored via an independent evaluation process, according to the company.

The policy will initially focus on five commodities: beef, poultry, coffee, palm oil, and packaging. McDonald’s target commodities are based on analysis conducted in partnership with environmental group WWF’s Market Transformation initiative led by Jason Clay.

McDonald’s has announced several environmental criteria for sourcing in recent years including seafood and soy commitments, but the new pledge brings in more commodities.

While palm oil can be produced sustainably, much of recent expansion has come at a high environmental cost. By some estimates, more than half of oil palm expansion since 1990 occurred at the expense of forests, spurring strong backlash from environmentalists concerned about greenhouse gas emissions and loss of habitat for endangered wildlife—including orangutans, pygmy elephants, Sumatran rhinos and tigers. Oil palm plantation development has also exacerbated social conflict in some areas. The RSPO is an effort to improve the social and environmental performance of the industry.
Under SLMC, McDonald’s is working with the Global Roundtable for Sustainable Beef to improve the environmental performance of beef production and is sponsoring a three-year study to assess carbon emissions on 350 ranches in the U.K. and Ireland. The company said it plans to join the Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) this year and will source only RSPO-certified palm oil by 2015. McDonald’s has also joined the Sustainability Consortium, a group working to build tools to assess the environmental impacts of consumer products over their life-cycle.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Politici zijn helaas geen helden

Sargasso plaatst de serie Tien over Groen van Duurzaamnieuws.nl door op haar site.

Oud-Kamerlid Wijnand Duyvendak van GroenLinks organiseerde ruim een jaar geleden klimaatevenement Beat The Heat Now! om Nederland aan de vooravond van de klimaattop in Kopenhagen wakker te schudden. Hoe vindt hij dat Nederland er wat duurzaamheid betreft anno 2011 voorstaat?

1. Hoe kijk je ruim een jaar later terug op de klimaattop in Kopenhagen?
“Op twee heel verschillende manieren. Aan de ene kant was ik echt teleurgesteld dat Kopenhagen geen akkoord heeft opgeleverd. Maar ik bewaar er ook heel goede herinneringen aan, want het klimaat stond op de publieke agenda als nooit tevoren. De betrokkenheid bij het probleem is enorm toegenomen, mensen weten er veel meer van.”

2. Na de top haalde je 10:10 naar Nederland, een internationale campagne die mensen en bedrijven oproept vanaf 2010 tien procent minder energie te gebruiken. Waarom?
“Dat was een reactie op de mislukking van Kopenhagen. In de trein terug naar Nederland sprak ik iemand van Vroege Vogels. Waarom introduceren we 10:10 niet in Nederland, zeiden we, want als het de politiek niet lukt, dan gaan we het zelf 10 procent energie besparen met bedrijven en organisaties. De verandering moet veel meer van onderop uit de samenleving komen.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sanne Vogel: ‘Ons geweten is te klein’

Sargasso plaatst de serie Tien over Groen van Duurzaamnieuws.nl door op haar site.

Stichting Wakker Dier riep theatermaakster Sanne Vogel (26) in december 2010 uit tot Meest Sexy Vegetariër van het jaar. Ze vindt het “een grappige gimmick” waarmee ze meer aandacht op haar idealen wil vestigen. “De aarde moet nog wel even bestaan, al vernaggelen we ’t uiteindelijk toch wel.”

1. Iedereen zal het je nu al vaak gevraagd hebben, maar waarom ben je vegetariër geworden?
“Dat komt door Goede Tijden, Slechte Tijden. Angela Schijf werd in die serie vegetariër en toen dacht ik: dat ga ik ook doen. In eerste instantie om de uitdaging, om te kijken of ik een tijd geen vlees kon eten. Toen vond het ook al niet echt prettig om dieren te eten. Nu is de grootste reden wel wat anders. Ik wil alleen vlees eten als ik zelf een koe of konijn durf te slachten. Anders vind ik mezelf hypocriet.”

2. Was je thuis de enige die geen vlees at?
“Ja, al ben ik er laatst achtergekomen dat mijn opa, die ik niet heb gekend, ook vegetariër was. Van huis uit heb ik wel meegekregen dat je respectvol met dieren om moet gaan. Van m’n moeder mochten we geen legbatterijeieren kopen en als we een kat wilden, dan haalden we de zieligste en oudste kat uit het asiel.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Jelle Menges: ‘Doe niet zo spastisch over kernenergie’

Sargasso plaatst de serie Tien over Groen van Duurzaamnieuws.nl door op haar site.

Bij de PvdA denk je eerder aan rood dan aan groen. De Jonge Socialisten, de jongerentak van de partij, vinden dat er binnen de partij meer aandacht mag komen voor duurzaamheid. Ze zouden vooral windenergie graag hoger op de agenda  zien staan. Voorzitter Jelle Menges (22): ‘Wat mij betreft bouwen we de hele Noordzee vol met windmolens.’ Maar ook kernenergie moet kunnen, vindt hij.

1.    Wat betekent duurzaamheid volgens u?
Letterlijk betekent duurzaam dat iets ‘op lange termijn houdbaar’ is. Hoe je het klimaat duurzaam maakt, is een van de grootste vraagstukken en uitdagingen van deze tijd, maar je kunt je ook afvragen hoe je de zorg of de bancaire sector duurzamer kunt maken.

2.    Wat is in uw ogen het imago van duurzaamheid? Hangt dat nog steeds samen met geitenwollen sokken en moraalridders?
Ja, in sommige gevallen wel. Milieuorganisaties als Greenpeace en Milieudefensie geloven te veel in wensdenken. ‘Als we maar een mentaliteitsverandering teweeg weten te brengen’ of ‘als we maar consuminderen, dan kan het energieverbruik in 2050 met 50 procent zijn verlaagd’, zeggen ze. Ik heb liever maatregelen gebaseerd op het ‘better safe than sorry’-principe. Ga er maar vanuit dat mensen niet minder gaan consumeren en richt je samenleving en energiehuishouding daar op in.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende