Ben ik mijn broeders hoeder?

Op het moment dat druk wordt overlegd over ingrijpen in Syrië, werd Nederland vrijdag geconfronteerd met enkele zwarte bladzijden uit de geschiedenis van humanitaire interventies. Enkele nabestaanden van slachtoffers van de massamoord in Srebrenica stelden de Staat der Nederlanden aansprakelijk voor de dood van hun familieleden, en werden door de Hoge Raad in het gelijk gesteld. Het gaat om Hasan Nuhanovic en de nabestaanden van Riza Mustafic. Mustafic werkte als elektricien voor Dutchbat, maar hij had niet de voor evacuatie benodigde VN-pas en werd uiteindelijk, samen met zijn familie, van de compound weggestuurd (zie ook dit blog). Buiten de poort werd hij van hen gescheiden, en later vermoord. Zijn vrouw, zoon en dochter overleefden. Tijdens de mondelinge pleidooien voor de Hoge Raad afgelopen januari hield dochter Alma een emotioneel betoog. Hasan Nuhanovic, tolk voor Dutchbat, had wél een VN-pas; hij werd met de Nederlandse troepen in veiligheid gebracht. Zijn familieleden (vader, moeder, broer) stonden echter niet op de lijst. Vlak voordat zij de poort zouden uitlopen, werd vader Ibro verteld dat hij tóch kon blijven, aangezien hij deel had uitgemaakt van het burgercomité dat overleg had gevoerd met Mladic. Zijn andere zoon en vrouw zouden wel moeten vertrekken. Zoals Hasan Nuhanovic tijdens diezelfde hoorzitting zou verklaren: ‘What choice did he have? To live with one son, or to die with the other?’ De vader liep samen met de anderen de poort uit. Alledrie de familieleden werden weggevoerd en later vermoord.

Werd Srebrenica moedwillig opgeofferd?

In 2013 gaf de Amerikaanse overheid 341 tot dan toe geheime documenten vrij over de Amerikaanse betrokkenheid in voormalig Joegoslavië.

Bill Clinton was er zo trots op dat hij ze zelf presenteerde en onderdeel maakte van zijn Clinton-bibliotheek.

Uit de documenten blijkt echter dat de Amerikanen de val van de Bosnische enclaves onder toedoen van Servische troepen van te voren zagen aankomen. Ze deden echter niets om de Serviërs te stoppen, integendeel.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Srebrenica: wie 1 mens redt…

Een bijdrage van GB van Publiekrecht & Politiek.

Het verhaal van deze zaak is van twee kanten te vertellen. Vanaf een kant het verhaal van Mustafic, de elektricien die al een tijdje voor Dutchbat werkte. Hij was niet officieel in dienst, maar gedetacheerd door de gemeente van Srebrenica. Na de val van Srebrenica vluchten hij en zijn gezinnetje naar het kantoortje op de compound ‘waar hij gewoonlijk werkt.’ Langzaam wordt hem en de Nederlandse blauwhelmen duidelijk dat het echt gruwelijk aan het misgaan is. Er komen verhalen van martelingen, berichten van lijken en het geluid van schoten ‘op executietempo’. Bijna iedereen is al van de compound af. Als de Dutchbatters het vege lijf proberen te redden wil Mustafic het zijne erbij voegen. Maar hij is geen VN-personeel, heeft geen pas, staat niet op lijst en moet dus van de compound af; in de armen van wat nu een sukkelige clown in Scheveningen lijkt, maar die nog altijd is wat hij toen werd: een massamoordernaar. Hij draagt de eerste verantwoordelijkheid. Maar viel er voor Mustafic echt niets te regelen? Pasje maken, plekje in de vrachtwagen? Voor wie het verhaal zo leest en zich een taak als rechter indenkt is het snel duidelijk: onrechtmatig.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Genocide verantwoordelijkheid

SaillantLOGO“Door Rizo Mustafic en de familie van Hasan Nuhanovic van de compound af te zetten, hebben zij geholpen bij de genocide”.

Vier nabestaanden van de Srebrenica-slachtoffers hebben vandaag bij het Openbaar Ministerie in Arnhem aangifte gedaan tegen Dutchbat-commandant Thom Karremans, plaatsvervangend commandant Rob Franken en adjudant Berend Oosterveen (NRC). Deze Nederlandse militairen zouden zich na de val van Srebrenica schuldig gemaakt aan genocide en oorlogsmisdrijven. Niet door ze zelf uit te voeren, maar wel door de Servische troepen hierbij behulpzaam te zijn.

Bovenstaande stelling is een citaat uit de aangifte en niet mijn persoonlijke mening. Ik kan echter wel meekomen in de gedachtengang van de aanklagers die een sterk meewerkende rol van de Dutchbatters zien. Je zou het ook kunnen omdraaien: als Karremans niet had meegewerkt aan de genocide was het een heldhaftige verzetsdaad geweest die hem -al dan niet postuum- vele mooie onderscheidingen had opgeleverd. Hij was dan verantwoordelijk geweest voor het verzet tegen genocide. Het liep echter anders: Karremans hielp soepel mee, dus dat maakt hem (mede)verantwoordelijk aan genocide?

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.