Het thema ongelijkheid kon in de afgelopen jaren op veel belangstelling rekenen. In aanloop naar de verkiezingen kijk ik wat partijen beloven te doen aan het verminderen van ongelijkheid. Deel 4: rechten. Evenals onderwijskansen, inkomen en vermogen, is de mate waarin mensen zich effectief op hun rechten kunnen beroepen ongelijk verdeeld. De oorzaken moeten onder meer gezocht worden in (onbewuste) discriminatie of de ongelijke verdeling van hulpbronnen zoals geld en kennis die nodig zijn een beroep te kunnen doen op, bijvoorbeeld, rechtsbijstand of een bestaansminimum. Op initiatief van de Orde van Advocaten verscheen vorige week een analyse van het rechtsstatelijk gehalte van 13 verkiezingsprogramma’s, waarin ook de bescherming van fundamentele rechten tegen het licht werd gehouden. Conclusie: vijf partijen doen voorstellen die ‘op gespannen voet staan met de rechtsstaat’. (Volgens mij zijn het acht partijen.) Deze conclusie zal niet verbazen gezien een recent advies aan de Verenigde Naties, waarin 23 mensenrechtenorganisaties waarschuwen dat de mensenrechtensituatie in Nederland de afgelopen vijf jaar is verslechterd. ‘Ouderen en mensen met een beperking worden uitgesloten, de politie discrimineert stelselmatig, kwetsbare vluchtelingen worden slecht behandeld en de privacy van Nederlanders staat stevig onder druk.’ In het rapport worden 32 aanbevelingen gedaan. Sommige mensenrechtenschendingen raken (bijna) iedereen, andere inbreuken raken vooral kwetsbare groepen. Vanuit die gedachte zoom ik hier in op enkele van de aanbevelingen en kijk ik wat 16 partijen erover zeggen in hun verkiezingsprogramma’s (zie deel 1 voor verantwoording).
Ik wil goede hoogleraren. Punt. Of dat nou mannen of vrouwen zijn maakt mij niet uit.
Filosoof Sebastien Valkenberg vindt het plan van Minister Jet Bussemaker om verplicht 100 vrouwelijke hoogleraren aan te stellen op de Nederlandse universiteiten maar onzin.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
COLUMN - Toen ik een klein jongetje was stelde ik natuurlijk veel vragen, want daar loop je dan mee rond. Eén van de vragen waar ik kennelijk mee zat, was de vraag waarom Zwarte Piet eigenlijk zwart was. Het antwoord dat mijn vader mij daarop gaf heb ik lang gekoesterd als een mooi verhaal. Hij zal het ongeveer zo verteld hebben:
Vroeger, heel vroeger, werden mensen door andere mensen tot slaaf gemaakt. Die mensen moesten dan heel vervelende klusjes opknappen, en ze kregen daarvoor heel weinig te eten. In die tijd was het zo dat die slaven meestal zwarte mensen waren. De witte mensen voelden zich meer dan die zwarte mensen.
Sinterklaas vond dat natuurlijk niet goed. Maar hij kon dat helaas niet veranderen. Daarom verzon hij iets anders. Omdat Sinterklaas toevallig heel erg rijk was, kon hij veel zwarte mensen kopen van die witte mensen die dachten dat zij de zwarte mensen in hun bezit hadden. En nadat hij ze kocht, maakte Sinterklaas die zwarte mensen vrij.
En omdat die mensen Sinterklaas zo’n goede man vonden, en het bovendien zo leuk vonden dat Sinterklaas zo graag ook kindertjes gelukkig maakte, besloten zij hem daarbij te helpen. En zo komt het dat Sinterklaas samenwerkt met heel veel zwarte Pieten, die vrij en vrolijk zijn.
ACHTERGROND - Etnisch profileren door politieagenten is nog veel structureler dan gedacht. Dat blijkt uit een onderzoek van Brandpunt naar interne politierapporten. De korpsen hebben grote moeite het probleem aan te pakken: de agenten zelf willen niet. Toch is het ondanks de weerstand heel belangrijk dat dit voortvarend wordt aangepakt.
Etnisch profileren wordt door veel mensen als geen probleem gezien. Ook bij de politie. Bij de politie Oost-Brabant bijvoorbeeld blijkt dat de agenten er overwegend geen enkel probleem in zien om iemand staande te houden op basis van etniciteit. 64 procent vindt afkomst een goede reden om iemand staande te houden op straat.
Ook de korpsleiding lijkt het probleem niet serieus genoeg te nemen. Plaatsvervangend korpschef Ruud Bik geeft toe dat etnisch profileren ongewenst is, en geeft aan dat de corpsleiding hier fors op inzet. Maar hij heeft zelf geen vertrouwen dat de huidige aanpak uiteindelijk succesvol is. Hij wil ook niet spreken van een structureel probleem.
Ondertussen bleek eerder uit een onderzoek van Maurice de Hond dat twee derde van de Nederlanders geen probleem ziet in etnisch profileren. Criminaliteit komt toch zo vaak bij die groepen voor? Dan is het logisch dat de politie meer let op mensen met een kleurtje.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Nu het debat over ‘vrijheid van meningsuiting’ in de belangstelling staat, is dit nieuwsbericht opvallend relevant.
Het Zoetermeerse SP-raadslid Lennart Feijen is maandag in hoger beroep veroordeeld voor belediging van mede-raadslid Hilbrand Nawijn. Het voorval had twee jaar geleden plaats. Feijen werd eerder nog vrijgesproken door de rechtbank.
In de volledige uitspraak lezen we het volgende:
Op 10 juni 2014 heeft een raadsvergadering van de gemeente Zoetermeer plaatsgevonden, waarbij moest worden besloten over het al dan niet stichten van een bijzondere Islamitische basisschool in Zoetermeer. Het College stelde voor om niet akkoord te gaan met het voornemen deze school te stichten. Dit voorstel werd gesteund door de [aangever]. [Aangever] heeft tijdens het debat het woord gevoerd en heeft hierbij verklaard dat zijn fractie vindt dat dit soort scholen niet bijdragen aan de integratie van burgers in de Nederlandse samenleving, het alleen maar anti-integratie is en dat zijn fractie daarop tegen is en derhalve voor het voorstel van het College zal stemmen.
Op de vraag van de verdachte, of [aangever] doelde op scholen op religieuze grondslag in het algemeen of op scholen op Islamitische grondslag in het bijzonder, heeft [aangever] geantwoord dat hij doelde op het laatste. Verdachte heeft toen gezegd dat [aangever] discriminatoir bezig was.
…
Ter terechtzitting heeft de verdachte verklaard dat hij van mening was dat de heer [aangever] door zijn uitlatingen tijdens het debat discrimineerde, waarbij een persoon die discrimineert door verdachte wordt omschreven als een racist.
De heer [aangever] voelt zich beledigd door juist deze term “racist”.
Om iemand voor een racist uit te maken vanwege een standpunt dat deze persoon inneemt gaat te ver.
Als een ingenomen standpunt geen reden is om ‘racist’ genoemd te kunnen worden, wat dan wel?
Feijen overweegt in cassatie te gaan.
COLUMN - Wat de slachting in Orlando zo gruwelijk maakte, was niet alleen de schaal ervan – zelfs al was het een van de grootste individuele aanslagen die het westen de afgelopen decennia heeft gezien. Eén enkele schutter: 50 doden en 50 gewonden.
Waar Breivik het op socialistische jongeren had voorzien, de broers Tsarnaev op deelnemers en toeschouwers van de Boston Marathon, en in Parijs satirici, concertbezoekers en terrasgangers werden neergemaaid, was nu voor het eerst een groep het doelwit die al van oudsher en van vele kanten onder vuur ligt: lesbiennes, homoseksuelen, transgenders en biseksuelen.
Ja, het was een terroristische aanslag; ja, de dader riep dat hij dit uit naam van ISIS deed. Maar deze dader richtte zijn haat – meer nog: zijn machinegeweer – anders dan eerdere aanslagplegers heel specifiek op al wie niet netjes heteroseksueel was. Op lesbiennes, homoseksuelen, transgenders en biseksuelen.
Niemand die tot die groep behoort, is in zijn of haar persoonlijk leven gevrijwaard gebleven van angst, pesterijen, lastigvallerij of bedreigingen. Werkelijk iedereen die tot die groep behoort, schudt desgevraagd uit de losse mouw een akelige serie anekdotes van schrijnende discriminatie, gevaarlijke situaties, en confrontaties die nog maar net goed afliepen. Plus dat iedereen die tot die groep behoort, te veel verhalen kent van lotgenoten die op straat om niets in elkaar zijn getimmerd. Of nou ja, om niets – nee, zuiver omdat ze niet heteroseksueel zijn.
ANALYSE - Bureau Jansen & Janssen ontdekt een dubieus onderzoek.
In oktober 2013 publiceert Amnesty International een rapport over etnisch profileren door politieagenten onder de titel: “Proactief politieoptreden vormt risico voor de mensenrechten. Etnisch profileren onderkennen en aanpakken.” Etnisch profileren, het staande houden en controleren van verdachten op basis van hun afkomst of uiterlijk, is een vorm van discriminatie. Het rapport, gebaseerd op literatuuronderzoek, vestigt de aandacht op risico’s van het politieoptreden. Het krijgt enige publiciteit en komt onder de aandacht van de Tweede Kamer en Haagse gemeenteraadsleden die te maken krijgen met klachten over het optreden van de politie in de Schilderswijk.
Er wordt om meer onderzoek gevraagd. Daarop maken burgemeester Aartsen van Den Haag en minister Opstelten van Veiligheid en Justitie bekend dat de Universiteit van Leiden een onderzoek uitvoert naar de praktijk van het politieoptreden en dat de resultaten aan de Raad, respectievelijk de Kamer zullen worden aangeboden. Wat ze niet vertellen is dat het onderzoek bij de politie Haaglanden feitelijk al in 2012 heeft plaatsgevonden door twee doctoraalstudenten. Ze zijn in de zomer van 2013 op dit onderwerp afgestudeerd. Hun scripties zijn niet openbaar. De resultaten zijn in 2013 al wel bekend bij de politie, de burgemeester en de minister.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
De Hoge Raad laat de veroordelingen van drie verdachten voor belediging wegens ras én aanzetten tot discriminatie in stand. De verdachten hadden op 28 mei 2011 tijdens een demonstratie van de Nederlandse Volksunie in Enschede geroepen: ,,Ali B. en Mustapha ga toch terug naar Ankara.’’ De demonstratie was gericht “tegen de multiculturele terreur en voor een totale immigratiestop”.
Volgens de Hoge Raad staan de genoemde personen symbool voor mensen van Marokkaanse dan wel Turkse afkomst en zijn de uitlatingen bedoeld om deze groepen in diskrediet te brengen en daarmee beledigend en zetten ze aan tot discriminatie.
OPINIE - De Tweede Kamer springt op de bres voor het geloof. Voor het geloof dat de ene religie beter is dan de andere – de ene mens beter is dan de andere – en dat ex-PVV’ers mogen bepalen wat vrijwilligers wel en niet mogen denken.
De Haagse politie werkt tijdens Oud en Nieuw al jaren samen met vrijwilligers van de salafistische as-Soennah moskee, om met hun hulp de openbare orde te handhaven. Zowel de politie als de burgemeester die over de politie- en vrijwilligersinzet gaat, zijn daar erg blij mee. “Rustige jaarwisseling in Schilderswijk dankzij moskeevrijwilligers”, lieten ze eerder weten.
Maar Tweede Kamerlid Bontes, die trouwens níet over de openbare orde in gemeente Den Haag gaat, vindt dat toch te link, omdat de vrijwilligers een bepaald ‘gedachtengoed’ hebben.
In een motie probeerden Bontes en Van Klaveren de samenwerking te verbieden. Die motie is met grote meerderheid door de Kamer aangenomen.
Harder kan de Tweede Kamer niet door de mand vallen dan met deze motie. Hoewel de samenwerking volgens burgemeester Van Aartsen prima verliep, steunt de Kamer een motie van twee ex-PVV clowns om vrijwilligers van een moskee te verbieden de politie te helpen.
Ik ben dan wel geen onverdeeld fan van Klaver, maar zijn repliek op Wilders doet hij dan wel bijzonder goed.
… om dan te doen alsof een hele groep van vluchtelingen of alle vluchtelingen criminelen zijn en mensen die rotzooi komen trappen, of als ik zou doen alsof alle mensen die kritisch zijn op vluchtelingen racisten zijn, dat is allebei even erg en dat zou de heer Wilders niet moeten doen.
Met name retorisch gezien overigens, want de vergelijking van asielzoekers met Wilders-fans gaat ergens ook mank. Wilders-fans verenigen zich vrijwillig in een politiek standpunt. Asielzoekers hebben hun status niet vrijwillig gekregen – of zeker niet allemaal – en delen hun politieke standpunten niet. Het is dus principieel gezien wel even erg om te generaliseren, maar het is gradueel gezien veel ‘erger’ om alle asielzoekers over één kam te scheren en ze verschillende eigenschappen toe te dichten, dan mensen die zich verzetten tegen de komst van vluchtelingen een politiek verwijt te maken.
(Wegens technische problemen zijn Facebook-video’s niet op Sargasso af te spelen: klik hier voor het filmpje.)
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.