Dichter des Vaderlands II: Joke van Leeuwen

Het is weer Dichter des Vaderlands-verkiezing en omdat je stem dubbel telt als je hem motiveert geeft GeenCommentaar je graag voor elke dichter redenen mee. Wij houden er wel van als onze reaguurders wat meer invloed kunnen uitoefenen op democratische processen. En omdat het natuurlijk om de poëzie moet gaan, krijgen jullie ook elke dag een gedicht voorgeschoteld. Da's handig, want op de verkiezingssite kan je alleen fragmenten lezen. Vandaag informatie over en poëzie van Joke van Leeuwen. Het is eigenlijk best mal dat twee van de genomineerde dichters dit jaar tevens stadsdichter van Antwerpen zijn of zijn geweest. Natuurlijk spreken ze daar een soortement Nederlands dialect maar kennelijk malen ze aan de Schelde er niet om dat wie hun stad bezingt ook daadwerkelijk een oorspronkelijke Antwerper is. Wellicht is het adagium daar dat vreemde ogen dwingen. Tot wat dan? Maar goed, Ramsey Nasr was het in 2005 en Joke van Leeuwen (1952) is het nu, sinds vorig jaar en tot volgend jaar. Met Nasr heeft Van Leeuwen nog meer gemeen, namelijk een liefde voor het podium. Voordat Van Leeuwen dichtte, schreef ze al kinderboeken en was ze cabaretiere. In 1978 kwam zowel haar eerste kinderboek uit als won zij alle prijzen op het bekende Camarettenfestival. Van Leeuwen laat zich sowieso niet zo makkelijk in een bepaald kunsthokje stoppen: ze illustreert en combineert haar verschillende disciplines ook.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dichter des Vaderlands I: Tsead Bruinja

Tsead Bruinja draagt voor (Foto: Flickr/todaysart)

Echt lekker crossmediaal is het nog niet: men schrijft weer een nieuwe verkiezing voor de Dichter des Vaderlands uit, vraagt alle shortlistkandidaten een actueel gedicht (over 2008) te schrijven en publiceert dat vervolgens alleen maar in een verwerkte boom als de NRC. Hun Cultureel Supplement staat wel online, maar alleen voor abonnees. Met andere woorden, alle 15,5 miljoen niet-NRC lezers moeten maar naar de verkiezingssite surfen, om daar te ontdekken dat je alleen maar fragmenten van gedichten kan lezen. Dat zal wel iets met copyright zijn.

Gelukkig zijn de meeste dichters zelf een stuk makkelijker en zetten redelijk wat materiaal online. Om het jullie eenvoudiger te maken te kiezen tussen de verschillende dichters zullen we de komende dagen van alle genomineerden (Tsead Bruinja, Hagar Peeters, Erik Menkveld, Joke van Leeuwen en Ramsey Nasr) hier een gedicht reproduceren. Ook zullen we kort wat informatie geven over de dichter van de dag, zodat je je stem kunt motiveren. Die telt dan namelijk dubbel en we denken dat fapfapfap niet geaccepteerd zal worden. We trappen vandaag af met Tsead Bruinja.

Met de eigen motivatie van Tsead Bruinja (1974) is in ieder geval niks mis. De shortlist was nog maar net officieel bekend of er landde een uitgebreide mail vol met plannen om zijn Dichter des Vaderlandsschap vorm te geven. Zoveel plannen eigenlijk dat je je afvraagt of hij nog wel tijd over houdt om ook zelf gedichten te schrijven, maar aangezien hij vooral veel ruimte wil geven aan andere dichters kan hij wellicht proberen dat te crowdsourcen. Op zijn weblog staat de hele lijst, maar kort door de bocht gaat Bruinja zorgen dat iedereen elke dag wel een keer met poëzie in aanraking komt, via kranten, column, weblogs en wat dies meer zij. Ook wil hij een gedeelte van de verdiensten die hij als DdV zal krijgen in een apart fonds stoppen, waarmee hij onder andere een prijs wil instellen voor poëzievertalingen. Wat ook opvalt is dat Bruinja een indrukwekkend aantal endorsements heeft verzameld, onder andere van de Stichting Waterland, presentator Arie Boomsma en mede-longlister Ingmar Heytze. Maar goed, behalve zijn netwerk organiseren kan hij zeker ook een stevig potje dichten, getuige onderstaand werk uit zijn bundel Bang voor de bal uit 2007. Mocht je benieuwd zijn naar meer werk van Bruinja; in het kader van de verkiezing kan je zijn bundels Angel, Dat het zo hoorde en Batterij (allemaal .pdf) downloaden. Ook is hij op Youtube, Hyves en Facebook te vinden.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige