Boeken, bloggers en democratie

Gisteren was de presentatie van het nieuwe boek van Marc Chavannes, "Niemand Regeert" (nrc, bol) met illustraties van Ruben L. Oppenheimer. Omdat Marc zelf een weblog heeft waar hij veel interactie heeft met zijn lezers en vanuit zijn ervaring in de VS een grote rol voor weblogs ziet in het spel rondom de democratie, had hij voor de presentatie wat lezers en weblogs uitgenodigd. Ook de minister van binnenlandse zaken Guusje ter Horst was er. Vanuit Sargasso waren Carlos en Steeph erbij. Hier een mix van hun beider kanttekeningen (we zeggen lekker niet wat van wie is). Verslag Typerend voor de traditionele media was de aanwezigheid van de camera van de NOS. Deze was er gedurende het half uurtje dat Guusje ter Horst aanwezig was. Maar ze moest wat eerder weg, waardoor ze niet meer deel kon nemen aan het debat dat ook met de zaal en de bloggers gevoerd zou worden. De camera verdween met haar.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

We kunnen nog iets leren van Iran

, door

In Iran is er een idioot regime aan de macht. De ayatollahs en Ahmadinejad zijn religieuze waanzinnigen die te graag wereldmacht willen spelen. Iran heeft een ‘aparte’ vorm van democratie, die verre van netjes functioneert. Toch hebben ze in ieder geval één element waar wij wat van kunnen leren.

Onlangs presenteerde de zo goed als gekozen president zijn nieuwe kabinet. Een kabinet met zelfs drie vrouwen erin. Wat er toen is gebeurd is leerzaam. Het parlement, toch grotendeels op de hand van Ahmadinejad, stemde drie ministers weg. Een gezochte terrorist als minister van Defensie, dat was geen probleem natuurlijk. Joden opblazen is immers bon ton in Iran. Maar het parlement stemde wel drie kandidaten weg wegens een gebrek aan ervaring.

En daar zou Nederland nog wel wat van kunnen leren. Hier worden ministers en staatssecretarissen bij hun aantreden niet individueel door de Tweede Kamer beoordeeld. Er borrelt iemand op uit het partijcircuit en die is dan minister. Een paar verrassende namen erbij en hop, je hebt een kabinet. Het is dan slikken of stikken voor het parlement. Dat hebben ze in Iran beter geregeld.

Het Nederlandse parlementaire stelsel zit verder best goed in elkaar. Maar een individuele toets per minister zou een mooie aanvulling op onze democratie zijn. Zonder een groot probleem ervan te maken, zou je een paar staatssecretarissen op voorhand niet moeten aannemen. Dat hoeft niet het einde van de regering te betekenen. Je kunt gewoon een andere zoeken. Ten tijde van Philomena Bijlhout kon dat ook snel. Wie weet had het huidige kabinet het zonder de onzichtbare Van der Hoeven kunnen doen. Of zonder Tineke Huizinga. Dat was voor iedereen beter geweest. En oh ja, dit doen ze niet alleen in Iran. Ook in de VS. Dus het kan best werken in een échte democratie.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waarom wachtgeld moet

, door
Eerste klas wachtkamer (Foto: Flickr/Jan-vdK)

‘Wachtgeld’ is een beetje het vieze woord in Den Haag. Een aantal politieke partijen wil er vanaf, en in het land heerst de mening dat het zuiver een maatregel is van de hoge heren politici om zichzelf lekker wat extra’s toe te schuiven.

En, het moet gezegd, de wachtgeldregeling in het algemeen is wat doorgeschoten en mag wel wat soberder. Maar ondanks dat heeft de regeling wél een nut en herbergt het ‘degraderen’ van politici tot gewone burgers risico’s.

Het nut ligt in het onafhankelijk functioneren van ons parlement. In onze parlementaire democratie komt het voor dat de volksvertegenwoordiging het kabinet naar huis stuurt. Er moeten dan meestal nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven. Feitelijk komt het er op neer dat je als volksvertegenwoordiger jezelf ontslaat, en het is maar afwachten of je na de verkiezingen weer opnieuw in het parlement terecht zal komen.

De wachtgeldregeling geeft deze parlementariërs zekerheid. Als hij of zij het kabinet naar huis stuurt, dan is de hij of zij in ieder geval nog verzekerd van een inkomen dat vergelijkbaar is met het daarvoor verdiende loon.

In een situatie waar dit vangnet er niet zou zijn krijg je bij het naar huis sturen van een kabinet opeens een extra overweging die de parlementariërs in hun achterhoofd moeten houden: “Kan ik mijn hypotheek nog wel betalen straks?”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

QvdD: Vernieuwende en gedurfde uitspraak

, door

“To recommend solutions to immigration-related problems by advocating racial discrimination was likely to cause social tension and undermine trust in democratic institutions. In the present case there had been a compelling social need to protect the rights of the immigrant community, as the Belgian courts had done.”

Met een vier-tegen-drie uitspraak bepaalt het Europese Hof van de Rechten voor de Mens dat de Waalse Front National politicus Daniel Féret terecht is veroordeeld voor haatzaaien.

Inge van der Vlies, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de UvA, vindt het een ‘vernieuwende en gedurfde uitspraak‘.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Journalistiek als democratische waakhond

, door

volgende-editieHet rapport Brinkman over het redden van de dode bomen doet vooral veel stof opwaaien vanwege de aanbeveling om mensen met een internetaansluiting de dode bomen geld te laten geven.
Maar de aanbeveling is het resultaat van een onderzoek. En dus is er een aanleiding voor het onderzoek. En als ik het rapport goed lees is dit de sleutelpassage m.b.t. de aanleiding:
“De commissie is primair geïnteresseerd in de toekomst van de journalistiek en de rol die ze speelt in ons democratisch bestel, al is ze uiteraard niet ongevoelig voor het economisch belang van de sector. Het gevaar bestaat dat in de huidige transitiefase schade ontstaat aan de journalistieke infrastructuur met gevolgen voor het democratische bestel die niet worden opgevangen door nieuwe vormen en online constellaties.”

En daar zitten twee aannames in:
1. De journalistiek is de belangrijkste democratische waakhond
2. Er zijn nog geen alternatieve democratische waakhonden en het is de vraag of die er komen

Met beide punten ben ik het niet eens. Het gaat wat ver om dan gelijk te zeggen dat het rapport naar de prullenbak kan (er staan ook een paar interessante aanbevelingen in), maar indien ik gelijk heb, haalt het wel de grond onder het rapport vandaan.
Laat ik met de eerste aanname beginnen.

Journalistiek in de traditionele betekenis van het woord (journalisten van de dagbladen uit de 19e en begin 20ste eeuw) was inderdaad van groot belang voor het functioneren van de democratie. De journalistiek heeft zich op dit punt deels later verplaatst naar radio en TV. Daarmee nam het belang echter niet af, maar veranderde geleidelijk wel de vorm en de kwaliteit. In mijn ogen was er tot het begin van de jaren negentig van vorige eeuw ook nauwelijks anders mogelijk. De toegankelijkheid tot politici en het politieke proces was voor de gewone burger beperkt. Op een paar uitzonderingen na zag niemand kans om dat buiten de vaste mediakanalen onafhankelijk te volgen.
Die situatie is echter drastisch veranderd. Zonder in te gaan op alle relevante ontwikkelingen volsta ik met te verwijzen naar het getwitter tussen @maximeverhagen en veel van zijn volgers over actuele onderwerpen.
De journalistiek als traditionele middle-man is grotendeels uitgeschakeld.
Daarmee wil ik niet zeggen dat de journalistiek geen taak zou hebben bij het levend houden van de democratie. Maar die taak zouden ze beter uitvoeren als ze meer op de inhoud zouden gaan zitten en minder op de personen en de one-liners. Het aantal echte openbaringen door de journalistiek is uitermate beperkt. En het duiden van de belangrijkste ontwikkelingen wordt het grootste deel van de tijd ondergeschikt gemaakt aan de waan van de dag. Uiteraard zijn er veel uitzonderingen te noemen. Maar het falen van de oude media in de aanloop naar de oorlog Irak is een schitterend voorbeeld het functioneren van het schoothondje. Het ging toen meer over een of andere afluisteraffaire van een prinses en een vage echtgenoot. Lekker belangrijk voor de democratie.
Veel journalisten zien dit mogelijk anders. Maar als oude-media-veelvraat zie ik de beperktheid en het effect van de ruis.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zonder Twitter, geen fluwelen revolutie?

, door

ahmadinejadEen halfjaar geleden schreef ik een artikel over internet. Ik stelde dat internet geen onderscheid maakt tussen expert (journalist) en amateur (hobbyblogger). Iedereen kan journalistje spelen, maar niet iedereen houdt zich aan de journalistieke mores. Bronvermelding, wederhoor en het checken van feiten zijn aan de meeste internetters niet besteed. Mijn conclusie luidde: ‘Op internet is het kritisch bekijken van de bron en de bronvermelding nóg belangrijker, dan bij de oude media.’ Een halfjaar later onderschrijf ik die conclusie nog steeds. Echter, in mijn analyse van een halfjaar geleden miste ik een levensgroot voordeel van het medium internet. In een land zonder onafhankelijke ‘oude media’, is de nieuwe media de enige informatiebron.

Twitter

Zonder communicatiemiddelen als Twitter, Facebook en Youtube zou het er in Iran wel eens totaal anders hebben kunnen zien. Net als nu, zouden journalisten na de ‘zege’ van Ahmadinejad het land zijn uitgekieperd. Zonder ooggetuigen, zou het nieuws wegebben van de voorpagina. Het journaal zou er steeds minder aandacht aan besteden. Geen journalisten? Dan ook geen nieuws. De protesterende Iraniërs zouden zich alleen voelen staan in hun hopeloze strijd. En de machthebbers? Zij zouden zich onbespied weten. Er zouden wat berichten doorsijpelen over stembusfraude, hier en daar wat buitensporig geweld en een enkele opgepakte oppositieleider. Meer niet. De werkelijke impact en betekenis van de gebeurtenissen zou langs ons heengaan.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Oosterburen EU verdienen meer aandacht

, door

eapDe Europese Unie moet zich actiever opstellen om instorting van de economieën aan haar oostgrens te voorkomen, dat stelt de pan-Europese denktank European Council on Foreign Relations (ECFR) in het vandaag verschenen rapport: The limits of enlargement-lite: European and Russian power in the troubled neighbourhood [.pdf]. Sinds hun onafhankelijkheid in 1991 staan Wit-Rusland, Oekraïne, Moldavië, Georgië, Armenië en Azerbeidjan er slechter voor dan ooit: ze zijn extra hard getroffen door de mondiale financiële crisis en corruptie is eerder regel dan uitzondering. De politieke situatie wordt gekenmerkt door autoritair bestuur danwel vastgelopen democratisering. Het moment dat samenlevingen vatbaar worden voor kwade volksmenners.

De huidige Europese houding die vertrouwt op het ‘magnetische’ effect dat de EU op haar oosterburen zou hebben en het ad hoc aangaan van partnerschappen is niet genoeg om deze regio vooruit te helpen. Daarentegen kan verdere economische én politieke destabilisatie van deze landen de EU schade berokkenen: golven economische gelukszoekers ongeluksvermijders, gewapende conflicten en het ontstaan van een ‘financiëel ravijn aan de oostgrens waar ook Europese bedrijven en banken in zullen verdwijnen’.

softpowerRusland heeft in de afgelopen jaren succesvol haar invloed in de regio vergroot, terwijl de EU heeft zitten suffen of tegenstrijdige geluiden produceerde aldus de ECFR. Uit het rapport blijkt dat er wel degelijk grote belangen zijn tussen deze Oosteuropese landen en de EU, zo is de handel met de EU gróter dan met Rusland. De EU verdient aan al haar oosterburen (behalve energie-exporteur Azerbeidjan). Toch dansen staten als Oekraïne en Moldavië in toennemende mate naar de pijpen van het Kremlin? Om meer economische voorspoed en stabiliteit in de regio te brengen geeft de ECFR met een paar aanbevelingen:

Vorige Volgende