Oproep: zet je in voor transparantie

Politici kletsen een hoop, maar alleen in hun stemgedrag is te zien wat ze daadwerkelijk voor ons land doen. Dat stemgedrag is helaas hopeloos ondoorzichtig. Daar willen wij verandering in brengen. Uw hulp is nodig! Komende zaterdag gaan we met een groep vrijwilligers aan de slag om een database met stemmingen aan te vullen. Deze database is waardevol. Het maakt mogelijk om te zien hoe politici stemmen rond thema's die we belangrijk vinden. Hoe er over een lange periode gestemd is over de zorg, de EU of het onderwijs bijvoorbeeld. Komen partijen hun beloftes uit verkiezingsprogramma's na? In hoeverre is de PvdA de afgelopen jaren van kleur verschoten? Deze en vele andere vragen kunnen op basis van deze database met stemmingen beantwoord worden. Is dat nog niet mogelijk dan? Nee, de data over stemmingen worden niet in een goed formaat vrijgegeven. We moeten het zelf bijeensprokkelen. Dat kan deels automatisch, maar er zit ook een deel handwerk bij.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sargasso crowdsourcing | Databases overheid met persoonsgegevens

, door

De Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid (WRR) bracht vorige week het rapport iOverheid uit. Een blik op de vele informatiesystemen en het gebruik ervan bij de overheid. Dat is een pittige verhandeling met nog veel meer achtergrond informatie en visies erbij.
Maar 1 ding ontbreekt in het rapport. Een inventarisatie van alle systemen en databases. Dat is ook vrijwel een onmogelijke opgave natuurlijk, zeker als de diverse instaties zelf niet eens weten wat ze in huis hebben.

Maar een subset van die systemen en databases zou ik graag toch wat nader willen uitzoeken. Dat betreft de systemen waarin gegevens gebruikt worden die direct gekoppeld zijn aan personen. Dat zijn namelijk de privacy-gevoelige databases.
Een getal dat hierbij soms, zonder duidelijke onderbouwing, genoemd wordt is 200 tot 300 stuks.

Bekende voorbeelden zijn natuurlijk de Gemeentelijke Basisadministratie en de belastingsystemen. Maar waar staat er nog meer iets van u geregistreerd? En in hoeverre zijn die systemen aan elkaar gekoppeld? Daarvoor gebruiken we graag jullie kennis en inzet.
Geef in de reacties ieder systeem/database dat u maar kunt vinden. Daarbij zijn een paar aspecten belangrijk om te vermelden:
– Wat slaat men op?
– Waarvoor gebruikt men het?
– Van wie is het (bij welk overheidsorgaan is het ondergebracht)?
– Is het verplicht? Staat u er altijd in, of alleen onder bepaalde voorwaarden (bv uitkering)?
– Is het gekoppeld aan een ander systeem/database?
– Staat er ergens online een beschrijving? Dan natuurlijk een linkje graag.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

‘Radicalen’ in een database

, door

freedom of speechEen paar weken geleden werd hier al stil gestaan bij privacywetgeving uit Brussel. Een van die plannen verdient nog wat extra aandacht. Dankzij een rapport (pdf) dat statewatch.org boven tafel heeft gekregen, weten we dat de Europese Raad bezig is met het opzetten van een instrument voor het monitoren van ‘radicale elementen’.

Wat houdt dat precies in? Het instrument is een methode die de veligheidsdiensten van alle lidstaten moeten gebruiken bij het aanleggen van een database van radicale personen en groepen. Het is een soort checklist met zeventig punten die een indicatie moeten geven voor iemands radicalisering. Op die manier groeit er een groot Europees bestand waarin alle subversieve eu-burgers gerangschikschikt zijn, overzichtelijk en vrij uitwisselbaar: Lekker handig in de strijd tegen het terrorisme.

Maar wie hebben de Europese veiligheidsdiensten eigenlijk op de korrel? Een uitgebreide analyse van deze plannen is gemaakt door Statewatch. Opvallend is dat de diensten een ruime definitie gebruiken van het begrip radicaal: ‘Extreme right/left, Islamist, nationalist, anti-globalisation, etc’. Dat is een tamelijk bonte verzameling van politieke opvattingen die onder het mom van anti-terrorismemaatregelen bij elkaar geveegd worden. Daar komt nog bij dat de vragen uit de checklist nogal ver lijken te gaan. Ze wekken op zijn minst de indruk dat het hebben van radicale gedachten al gevaarlijk kan zijn. Neem bijvoorbeeld vraag 65:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De ongelukkige geschiedenis van de paspoortwet

, door

Vingerafdruk (Foto: Flickr/Jack Spades)

Maandag 29 november begint het proces van Privacy First tegen de Staat der Nederlanden over het nieuwe paspoort. Dankzij de Utrechtse burgemeester Wolfsen is de discussie over dit onderwerp gelukkig weer opgelaaid. Het biometrisch paspoort en het in de wet vastgelegde mogelijke gebruik voor opsporingsdoeleinden is een nieuwe paspoortaffaire waard. Met parlementaire enquete en aftredende ministers. Belangrijk voorwerk vinden we in een vorige maand gepubliceerd rapport van de WRR: Happy Landings? Het biometrische paspoort als zwarte doos. In dit rapport beschrijft Vincent Böhre hoe we aan het biometrische paspoort en de paspoortwet gekomen zijn. Het lijkt een aaneenschakeling van missers in de politiek en doordrammende ambtenaren.

Een van de belangrijkste conclusies van Böhre is de verschuiving in het doel van de wetgeving. Aanvankelijk was er alleen sprake van verificatie van het reisdocument door middel van een gemeentelijke database met foto’s en vingerafdrukken. In de wet die er uiteindelijk in 2009 gekomen is wordt de basis gelegd voor identificatie van personen door middel van een nationale database die voor meerdere doeleinden, waaronder opsporing, bruikbaar zou moeten zijn. Dat de terrorismebestrijding en de eisen vanuit de VS (middels aangescherpte visumbepalingen) hierbij een rol hebben gespeeld is duidelijk. Het sprookje dat wordt verteld is dat het allemaal moest van de EU. De EU schrijft de vingerafdruk voor, maar niet de centrale database. In Duitsland is de gedigitaliseerde vingerafdruk alleen opgeslagen op de chip in het paspoort. Die mogelijkheid is in Nederland nooit serieus besproken.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weinig privacy en toch vrij

, door

Op Sargasso bieden we regelmatig ruimte voor gastbijdragen. Vandaag wederom een bijdrage van Dimitri Tokmetzis, freelance journalist te New York. Het artikel is ook op zijn eigen blog te lezen.

nakedsociety150Ligt het aan mij, of steekt er eindelijk een privacystorm op in Nederland? De laatste tijd lijken de mainstream media eindelijk het onderwerp te hebben opgepakt, met als boegbeeld de activistische Telegraaf. De ontwikkeling van het Elektronisch Patienten Dossier ligt ineens onder een vergrootglas en stuit op onverwacht veel verzet. De herstart van Bits of Freedom werd met veel gejuich ontvangen. Op internet en daarbuiten zijn inmiddels meerdere blogs en bewegingen actief die er niet voor terugschrikken naar de rechter te stappen.

Toch stel ik mezelf geregeld de vraag: is het nu echt zo erg gesteld met onze privacy? De onderstaande passage illustreert mijn punt. Het komt uit het boek The naked society van de Amerikaanse journalist Vance Packard.

A quite different kind of electronic surveillance – and control – has become possible through the development of giant memory machines, each month more and more information about individual citizens is being stored away in some gigantic memory machine. Thus far, the information about individuals is usually fed into the super-computers to serve a socially useful or economically or politically attractive purpose. But will it always be? This might especially be asked concerning those memory machines that are building up cumulative files on individual lives.

If information is power, Americans should be uneasy about the amount of information the federal government is starting to file on its citizens in its blinking memory banks. There are, for example, the gigantic memory machines that the Internal Revenue Service is starting to use to check data from our tax returns against data accumulated about us from other sources, such as employers and banks. The computer also watches for unlikely patterns. Obviously these memory banks are useful tools for fair and efficient tax collecting. But what are the implications for two decades from now, in 1984? If future bureaucrats choose, they can build up so-called ‘cum’, or cumulative files, on each taxpayer over decades, and thus will have, instantly recallable, a vast amount of personal information about the living habits of every adult in the realm.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Overheid voor privacybescherming burgers – niet dus

, door

bbFraai staaltje newspeak weer vandaag van de regering. Het rapport Brouwer over de schendingen van de privacy van de burgers moet omgezet worden in “actie”. Dus wat is dan de conclusie van de regering:
“Om de positie van de burger beter te beschermen moet de burger door overheidsinstellingen en bedrijven die zijn gegevens verwerken, beter worden geïnformeerd over die verwerkingen. Zo moet de burger duidelijk zijn voor welk doel en op welke wijze de gegevens worden gebruikt.”

Vrij vertaald: “Wij doen niets en draaien ook niets terug. Maar we leggen het u nog 1 keer uit.”
Nog een voorbeeld van het verdraaien eerst deze zin:
“Hiermee wordt een krachtig signaal afgegeven naar de praktijk. Als duidelijk is dat de veiligheid van individuen concreet wordt bedreigd en het delen van persoonsgegevens dat risico kan wegnemen, móeten persoonsgegevens uitgewisseld worden.”

Lijkt me duidelijk. Dus dan doe je dit:
“Een goed voorbeeld van het nut van het koppelen van bestanden is de Automatic Number Plate Recognition (ANPR) waarbij camera’s op de openbare weg de kentekens van auto’s registreren en deze automatisch vergelijken met bestanden van bijv. openstaande boetes of belastingen.”

Oftewel, het gaat gewoon om geld verdienen en verder hebben we lak aan de privacy en scannen we gewoon zoveel mogelijk nummerborden en slaan die zo lang mogelijk op.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende