Onvoorspelbaar Paars

Op Sargasso is volop ruimte voor gastbijdragen. Hieronder volgt een bijdrage van Tom van Doormaal. Ons debat over de crisis zit vol vreemde tegenspraken. De crisis lijkt het gelijk van links te bevestigen. Ongelimiteerde vrijheid brengt geen orde in de markt. De crisis moet worden bestreden door een stevig ingrijpende overheid, zo luidt de mondiale opvatting, volgens de beproefde inzichten van Keynes. Maar de wijze waarop Wouter Bos de flinke bezuinigingstaal van Mark Rutte in strijd kon verklaren met dit algemeen inzicht, kreeg geen vervolg. Rutte drong veeleer de PvdA in het defensief. Sterker: de marktdenkers hebben de politieke wind in de zeilen. Is de crisis aanleiding de overheid te hervormen en de taken van de overheid opnieuw te wegen? Lotte van Vliet en Paul Frissen zeggen neen op die vraag, in hun essay voor de RMO getiteld Over de onvoorspelbaarheid en de tragiek der ontkokering. Dat is net zo opmerkelijk als de bevestiging van die opvattingen in de politieke peilingen en de koppositie van de VVD. De sociaal-democratie lijkt alle gelijk van de wereld te hebben, maar krijgt dat niet van de kiezer.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

EO geeft razende Rutte een Godsgeschenk

EO Netwerk gaf Mark Rutte gisteren een Godsgeschenk: zijn partij werd ogenschijnlijk tendentieus bejegend en hij kon zich vervolgens als gekwetst maar kordaat partijleider manifesteren. Het actualiteitenprogramma had het effect van enkele bezuinigingsmaatregelen uit het VVD-verkiezingsprogramma op verschillende type gezinnen laten toetsen door een ‘Nyenrode econoom’. Het resultaat: een huilende bijstandsmoeder die nog maar 15 euro per week zou overhouden om van te leven en een gezin met een gehandicapt kind dat de 5.300 euro extra zorg voortaan zelf moest opbrengen. De aanval op de VVD ontplofte echter in het gezicht van de Netwerk journalisten: deze maatregelen stonden helemaal niet in het VVD-programma, aldus Rutte?! De kijker kreeg bijna medelijden met de presentatrice en zelfs nooit-VVD stemmers voelden sympathie voor de correct redenerende maar ozo razende Rutte. Het was met afstand het krachtigste media-optreden van alle lijsttrekkers tot nu toe.

Het laatste woord is hierover nog niet gezegd en er zal nog flink worden gerekend om de tegengestelde beweringen van de VVD en Netwerk te toetsen. Hier de nu al historische uitzending deel 1 en 2 én de hoofdredactionele reactie van Netwerk …oordeel zelf.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Quote du Jour | Ministeries samenvoegen

“Als de ontwikkelingen in het bedrijfsleven ons iets hebben geleerd, is het wel dat schaalvergroting niet de ideale weg is. Kleine, homogene eenheden werken effectiever.” (Volkskrant)

Vicepresident Tjeenk Willink van de Raad van State uitte gisteren kritiek op de willekeurige bezuinigingen op ambtenaren en tegen het zomaar samenvoegen van ministeries. Willink meent dat het creëren van ‘super’ministeries niet bevordelijk is voor de kwaliteit van het beleid en uiteindelijk ook niet de gewenste kostenbesparing oplevert.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bezuinigen en Innoveren

Hieronder volgt een gastbijdrage van Barack waarin wordt uitgelegd waarom het InnovatiePlatform niks is geworden. Het IP is opgeheven, maar het heeft een jonkie, het ZorgInnovatiePlatform, met dezelfde problemen. De gastblogger legt de mechanimsen bloot, die verklaren waarom er zo weinig verandert en waarom er ook weinig zal worden bezuinigd.

Het bestaande is de vijand van het nieuwe.

In deze simpele woorden ligt het spanningsveld besloten, waarin de vernieuwer zijn weg moet zoeken. Het is vergelijkbaar met vrede stichten, want vrede stichten doe je niet met vrienden, maar juist met je vijanden. Hoe kun je innovatie organiseren?

De voorafgaande vraag is of dat kan. Creatief denken en dat denken omzetten in nieuwe handelingen, verhoudingen en producten is uniek en doorgaans toevallig. Maar als innovatie te organiseren valt, moet het hele traject van idee tot brede invoering worden onderzocht: welke vijanden liggen waar op de loer, wat is hun kracht en kunnen zij worden geneutraliseerd of tot overlopen worden bewogen? Misscien is de oude krijgskundige Sun Tzu de goede adviseur.

Dit kwam bij mij op bij het lezen van “Inspiratie voor Innovatie, de visie van het Zorginnovatie-platform”. Het onderwerp is prima: onze wereld vergrijst, we leven langer en de zorgvraag zal exploderen, met disproportionele kosten en spanningen op de arbeidsmarkt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Bezuinig op veiligheid

SaillantLOGOHet nieuwe kabinet zal miljarden moeten bezuinigen (de VVD lijkt er met dertig miljard het meeste zin in te hebben). Eigen risico omhoog. Vijf euro per huisartsbezoek. Rollator uit het basispakket. Het zijn kruimels en de administratieve afwikkeling kost vaak meer dan de besparing die het moet opleveren. En dat terwijl er veel geld is te halen in een sector waar ontiegelijk veel wordt verspild. Veiligheid.

Er is vorig jaar 10,3 miljard euro uitgegeven aan veiligheid, becijferde een ambtelijke ‘heroverwegingswerkgroep’ onlangs. De kosten zijn aanmerkelijk gestegen in de laatste jaren. Daar valt dus best wat te halen.

We moeten namelijk eens af van het idee dat veiligheid alles mag kosten. Als het om veiligheid gaat, gelden de gebruikelijke begrotingsregels niet meer. Veiligheid is in toenemende mate verworden tot een gevoel. De broze burger pikt het allemaal niet meer en wil actie, ook al zijn de straten in Almere, Amsterdam en Akersloot best veilig. Het verbeteren van veiligheid is vooral heel veel theater.

De werkgroep heeft naar een besparing van twee miljard gezocht. Sommigen daarvan zijn wijs, zoals het doorberekenen van politiekosten aan grote evenementen, de burger meer zelfredzaam maken, het decriminaliseren van softdrugs en de vervanging van 26 politiekorpsen door één politieorganisatie.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Draaikonterij CDA-minister: “Subsidies maken lui”

SaillantLOGOEnergiesubsidies maken lui, zo meent demissionair CDA-minister Maria van der Hoeven. De partij wil niet tornen aan de subsidie op hypotheken, maar het subsidiëren van duurzame energie, dat is een heel ander verhaal. Het CDA zoekt de bezuinigingen in duurzaamheid.

Een dikke tien procent in 2008. Dat is het aandeel van de electriciteitsproductie door zogenaamde warmtekrachtkoppeling (WKK) in de tuinbouw. Eenvoudig uitgelegd: die tomaatjes hebben warmte nodig, die warmte wek je overdag op met een gasmotor, met het warme water verwarm je ’s nachts de kas, en het restproduct – stroom – lever je aan het electriciteitsnet. Extra aardigheidje dat in sommige teelten de CO2 uit de rookgas wordt gehaald om in de teelt te gebruiken.

Groen is het niet. Maar investeren in zo’n wkk blijkt rendabel omdat het tot lagere energielasten leidt. En het is een stuk duurzamer dan gas opstoken voor warmte. Overigens zijn er in de loop van de jaren wel subsidies geweest om bedrijven over te halen in zo’n wkk te investeren. Grote wkk’s – bijvoorbeeld voor de industrie – vallen zelfs onder de SDE-regeling (Stimulering Duurzame Electriciteitsproductie) die minister Van der Hoeven op de schop wil nemen.

De grootste bedreiging voor de groei van wkk? Dat is de komst van kolencentrales. De prijs van stroom komt door die centrales zodanig onder druk te staan, dat het de vraag is om wkk rendabel blijft. Want wkk haalt haar bestaansrecht uit stroomlevering aan het net. Het definitieve besluit vóór die kolencentrales kwam van… Maria van der Hoeven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sargasso café | Bezuinigingsvoorstellen

sargassocafé2Zo, ze moesten er stevig op broeden. Maar dan hebben de ambtenaren ook de nodige virtuele meters papier kunnen vullen.
De bezuiningsvoorstellen zijn bekend (ook wel eufemistisch “brede heroverwegingen” genoemd). Neem een kop koffie of iets sterkers en vertel ons wat u opvalt en wat u er van vindt.

Update (12:55): Handig lijstje bij de nos.
Update (13:00): Nationale politie, hogere boetes en justitie en binnenlandse zaken samen. Plus korten op WW (900 miljoen)
Update (13:10): 6,35 miljard in de zorg

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Val kabinet goed nieuws voor bestuurbaarheid Nederland

Het maatschappelijk middenveld en lagere overheden roepen ach en wee vanwege de val van het kabinet. “We verliezen in termen van regeerkracht misschien zelfs wel een jaar,” roept Jan Franssen, Commissaris van Zuid-Holland. “De bouw blijft in de kou staan,” jammert VNO-voorman Bernard Wientjes. Sommige politici uitten gelijkluidende reacties: “In een tijd van economische crisis moeten ministers optreden in plaats van aftreden,” zegt ChristenUnie fractievoorzitter Slob. De boodschap is duidelijk; de kabinetscrisis is ongewenst in deze moeilijke tijd.

Ieder zijn mening, maar impliciet suggereren alle sprekers dat als het kabinet was blijven zitten er geregeerd zou worden. Belangrijke besluiten zoals de crisiswet en kilometerheffing blijven nu liggen en zouden anders krachtdadig opgepakt kunnen worden. Dit voorjaar komen de ambtelijke verkenningen over de bezuinigingen beschikbaar en ook dat vraagt om optreden.

De eerste vraag is dan natuurlijk of het ruziende, vleugellamme PvdA-CDA-CU kabinet uberhaupt tot krachtdadig optreden had kunnen komen. De ervaringen van de afgelopen jaren maken dat al twijfelachtig en aangezien de samenwerking alleen maar moeizamer werd is de kans dat men tot besluiten over iets controversieels als een kilometerheffing kon komen vrijwel nihil. Het verlies op dat punt is dus nul.

In de tweede plaats zou het kunnen dat zaken waartoe al besloten is en noodzakelijk zijn, nu blijven liggen. Het meest belangrijke punt is de crisiswet, die nu bij de Eerste Kamer ligt. De vraag is of het noodzakelijk is om die wet stil te leggen. Er was een ruime meerderheid in de Tweede Kamer en zelfs zonder steun van de PvdA kan het voorstel op een meerderheid rekenen in beide Kamers. Er is vanuit het maatschappelijk middenveld stevige druk op het doorgaan met die wet en het afschieten van de wet nu is niet zonder risico’s voor de verkiezingscampagne. Een tegenstem is, zeker met de maatschappelijke druk, namelijk vrij makkelijk te framen als een “stem tegen het landsbelang.” Investeren in banen is een stuk makkelijker uit te leggen dan het bieden van rechtszekerheid aan beroepsprocedurejunkies.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

KSTn | Wel niet beter minder communiceren

Logo kamerstukken van de dagMooi stukje proza van JP voor de late vrijdagmiddag. Twee kamerleden wilden nu toch graag eens weten hoe het zat met de voorgenomen reductie van de voorlichters en communicatiespecialisten van de overheid.
In een brief geeft JP antwoord. Vrij vertaald is die reductie er nog niet en als die reductie komt is het niet duidelijk ten opzichte van de situatie van welk moment dat is.
Maar interessanter nog is zijn betoog over waarom voorlichting toch zo belangrijk is en daarmee impliciet over waarom de reductie er nog niet is. En dat betoog is vrij consequent in de lijn van dit en vorige JP kabinetten: we moeten meer/beter/vaker uitleggen hoe wij het zien, want de burger begrijpt het anders niet.

Liever zou ik zien dat de overheid zorgt dat al hun informatie gewoon beschikbaar is en dat ik zelf kan bepalen wat ik daarvan wil weten. Maar goed, dat schijnt niet langer de taak van de overheid te zijn.

Laat gerust weten wat u zelf van de brief vindt. Het is een kort kamerstuk, dus u kunt het vast wel aan.

En ik ga weer over tot de orde van de dag.
Mocht u uw ei kwijt willen bij de politiek naar aanleiding van bovenstaand stuk, gebruik dan de site van Mail de politiek.
KSTn = Selectie uit recente KamerSTukken.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende