Spoken uit het verleden en kwaliteit van advies
Een van de belangrijkste punten van discussie bij de onderhandelingen over een nieuw kabinet zal de hoogte van de bezuinigingen zijn. Als campagnes een maat zijn voor het beleid dat we van de nieuwe regering kunnen verwachten, zal er zeker fors bezuinigd worden. De meningen onder economen over de noodzaak van bezuinigingen zijn verdeeld. Al eerder heb ik geschreven over de neiging van de politiek om te pleiten voor bezuinigingen: het is een diepgewortelde behoefte van de mensen om te denken dat je bittere medicijnen moet slikken om weer beter te worden.
Zo beweert niemand minder dan de president van de Europese Bank, Jean-Claude Trichet, dat bezuinigen helemaal niet slecht is voor herstel van de economie:
As regards the economy, the idea that austerity measures could trigger stagnation is incorrect.(…) I firmly believe that in the current circumstances, confidence-inspiring policies will foster and not hamper economic recovery, because confidence is the key factor today.
Ook zijn collega’s in Nederland beweren het zelfde: nu moeten we snel bezuinigen om het vertrouwen weer terug te winnen en om te voorkomen dat we later de oplopende schulden niet meer terug kunnen betalen. Het lijkt er op dat de politiek op hoog niveau naar deze economen luistert. Zo is op de G20 onlangs besloten dat de deelnemende landen moeten gaan bezuinigingen.
Aan de andere kant staan economen als Paul Krugman en Brad DeLong die een ander standpunt innemen. Zij beweren dat nu bezuinigen slecht is voor de economie. De redenering is dat we nu met een ander soort economie te maken hebben dan normaal. Onder normale omstandigheden is het inderdaad slecht om schulden op te bouwen. Als de overheid te veel geld op de markt moet lenen wordt de rente hierdoor opgedreven en wordt het dus voor bedrijven die willen investeren moeilijker om te lenen. Nu is er echter sprake van een depressie-economie: de rente is historisch laag en bedrijven hebben momenteel geen vetrouwen in de economie waardoor er ook geen crowding out effect is.