Geld krijgt overal asiel

Rijke Europeanen die een schuilplaats zoeken voor hun geld kunnen nog steeds in veel landen terecht. Belastingparadijzen zijn in het nieuws. Nederland werd ontmaskerd als belastingparadijs. 'Fiscale rechtvaardigheid eindelijk een hot issue,' lazen we op Sargasso. Het Europees Parlement sprak zich in een 75 punten tellende resolutie uit voor maatregelen tegen belastingontduiking. In juli schaarden veertig landen zich achter hervormingsvoorstellen van de OESO. Maar nu de daden. Deze week kwam de Tweede Kamer van een koude kermis thuis.  De belangrijkste spelers in de Nederlandse route voor belastingontwijking weigeren uitleg te komen geven. 'Een schoffering van het parlement,' vindt Kamerlid Jesse Klaver van GroenLinks en mede-initiatiefnemer van de hoorzitting. Maar wat zou één nationaal parlement in deze kwestie kunnen betekenen?

Door: Foto: Riccardof (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-11-2022

Campagne belastingontwijking Oikos: The making of

, door

INTERVIEW - ‘Yeahh! We gaan belasting betalen!’ en een lachende man op de achterbank van een limousine: deze ongebruikelijke campagne van Oikos is de afgelopen weken al enkele malen opgedoken in de media. Wat is het verhaal hierachter? Vice Versa sprak met de makers: Rogier van der Weijden, Communicatie & PR bij Oikos, en het creatieve team Judith Madigan en Mark van Luyk van BrandOutLoud.

NRC Media heeft de derde editie van de NRC Charity Awards ingezet, waar een record van 240 goede doelen zich voor hebben ingeschreven. De vakjury heeft inmiddels een selectie van 24 campagnes gemaakt voor de vakjuryprijs. De campagne van Oikos en BrandOutLoud is één van de genomineerden.

Het doel van de campagne van Oikos is het aan de kaak stellen van belastingontwijking door grote multinationals. Voor burgers is het de normaalste zaak van de wereld om de blauwe enveloppe te ontvangen, maar onder grote multinationals lijkt een andere norm te leven. ‘Ontwikkelingslanden lopen jaarlijks minstens 460 miljoen euro aan belastinginkomsten mis via brievenbusmaatschappijen in Nederland’, blijkt uit het rapport De Nederlandse Route, Hoe arme landen inkomsten mislopen via belastinglek Nederland (pdf) van Oxfam Novib. Dit rapport kwam tot stand op basis van onderzoek van Oikos en SOMO. Oikos heeft de uitkomst van dit onderzoek aangegrepen voor de campagne, waarbij mensen online bedrijven kunnen aansporen tot het eerlijk betalen van belasting. Op de site van Oikos kun je rechtstreeks berichten sturen naar multinationals.

In het gesprek met de drie makers wordt al snel duidelijk dat er een creatieve kruisbestuiving heeft plaatsgevonden. Madigan en van Luyk praten vol enthousiasme over het onderwerp belastingontwijking, terwijl Van der Weijden uitweidt over het creatieve proces. Het wordt een prettig chaotisch gesprek met haperende internetverbindingen (‘Wacht even, dan zet ik even de deur open, dan is de verbinding beter!’) en een hoop energie. ‘We hebben echt kunnen knallen, de samenwerking was een perfecte match.’

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | SEO kiest wél positie

, door

COLUMN - In het onderzoek naar belastingparadijs Nederland kiest SEO gewoon positie.

Gisteren verscheen het langverwachte onderzoek van Stichting Economische Onderzoek (SEO) naar het economisch belang van belastingparadijs Nederland. Vooraf bestond twijfel of het SEO-onderzoek wel of niet ‘gekleurd’ zou zijn omdat de lobbyclub Holland Financial Centre de opdrachtgever is. SEO-directeur Barbara Baarsma haastte zich om te zeggen dat ze alleen de cijfers geeft en ‘geen positie’ inneemt. En in het rapport lezen we dat ‘de analyse niet moreel van aard is’ en dat ‘het uitganspunt is dat belastingontwijking niet intrinsiek slecht, maar ook niet intrinsiek goed is.’ Die neutraliteit en objectiviteit is, denk ik, toch niet vol te houden. SEO kiest gewoon positie voor een Nederlands deelbelang – hun goed recht, natuurlijk.

Het is goed voor de objectiviteit van de discussie dat we nu (veel) meer cijfers hebben. Het rapport zit goed in elkaar. We weten nu dat ‘bijzondere financiële instellingen’ jaarlijks minstens 3 miljard euro bijdragen aan de Nederlandse economie in de vorm van belastingen (2,3 miljard), loonkosten (ca. 300 miljoen) en omzet bij diverse dienstverleners (ca. 500 miljoen). En dat er direct en indirect tussen de 8800 en 13000 voltijdbanen mee gemoeid. Ook is het fijn dat er in ieder geval een ruwe schatting is van wat er daadwerkelijk aan belasting via Nederland wordt ontweken: tussen de 5 en 40 miljard euro.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | 1000 miljard is een illusie

, door

Vandaag wordt er in Brussel vergaderd over fiscale fraude en belastingontwijking. Langzaamaan dringt het door tot ons collectieve bewustzijn dat er iets goed fout zit. Europese regeringsleiders wordt een vette worst voorgehouden: Europese landen zouden jaarlijks 1000 miljard euro aan extra belastinginkomsten kunnen binnenhalen. 1000 miljard. Dat is twee keer het totaal aan Europese begrotingstekorten, meer dan twee keer het totaal aan leningen dat wordt verstrekt in het kader van de eurocrisis, dat is de hele Europese begroting voor de komende zeven jaar, dat is gratis gezondheidszorg in heel Europa, enzovoorts. Maar ik vraag me af of we ons niet rijk rekenen. Waar komt dat bedrag van die 1000 miljard precies vandaan en ligt dat zomaar voor het oprapen?

Geen misverstand: belastingontwijking door grote bedrijven is niet te rechtvaardigen. Het is immoreel omdat bedrijven niet betalen voor de publieke diensten waar ze net als iedereen gebruik van maken. Het is immoreel en inefficiënt omdat arme en noodlijdende landen miljarden aan publiek geld mislopen, waarvan een deel – oh, ironie – weer door ons als ontwikkelingshulp en leningen aan die landen wordt aangeboden. Je kijkt toch met andere ogen naar de eurocrisis als je ziet dat meer dan de helft van de multinationals uit Italië, Griekenland, Spanje en Portugal een brievenbus-bv in Nederland heeft. Zelf vind ik het overigens ook van de gekken dat zoveel knappe koppen zich bezighouden met fiscaal geknutsel. Nederland schijnt het enige land te zijn waar studenten als afstudeerrichting fiscaal recht of fiscale economie kunnen kiezen –  een veelzeggend feitje.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

Offshore-leaks is online

, door

NIEUWS - Snuffelen in offshore-leaks: al bekenden ontdekt die hun geld naar belastingparadijzen hebben weggesluisd? Journalisten van Trouw liet eerder meer zien hoe Nederlandse banken offshore-bedrijven opzetten voor cliënten en daarbij soms extra maatregelen nemen om de identiteit van die cliënten af te schermen.

Nu is een database beschikbaar voor het publiek. Op de bijsluiter: “There are legitimate uses for offshore companies and trusts. We do not intend to suggest or imply that any persons, companies or other entities included in the ICIJ Offshore Leaks Database have broken the law or otherwise acted improperly”.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De ‘legale’ Nederland-route: goed voor 4.700 miljard euro’s

, door

Boekhouders Bos en De Jager keken op die nogal rommelige persbriefing gisteren als twee oorwurmen de zaal in. Hoe kón Obama ons land scharen in het rijtje belastingparadijzen! “Geheel onterecht!”, sputterde Bos, want alles is volkomen legaal hier en geheel volgens geldende afspraken. Vandaag trok Obama inderhaast zijn drol in, waarschijnlijk om puur diplomatieke redenen. Want de feiten blijven en de argumenten van de VS om ons land naast de Bermuda’s en Ierland te parkeren, die staan nog steeds overeind.geld-en-nog-eens-geld
Want terwijl de belastingbetaler hier zucht onder ’s werelds hoogste belastingtarieven en de Antillen-route voor Nederlandse bedrijven keihard wordt aangepakt door Kees de Jager, zijn Amerikaanse bedrijven – die zich hier via trustmaatschappijen formeel vestigen – lekker goedkoop uit. Over winst hoeven ze hier geen belasting af te dragen. Tegelijk vangt de fiscus wel het nodige aan bronheffingen, en dan gaat het om tientallen mijarden euro’s. Een keurige Nederland-route dus, waarbij Obama fiscaal achter het net vist.
Berekend is dat zo’n 700 bedrijven uit de VS samen rond de 4.700 miljard euro door ons land (dik zeven maal ons nationaal inkomen) heensluizen via trustkantoren op de Amsterdamse grachtengordel. Zo’n paar duizend man vinden hier werk in die toch wat schimmige branche, kantoren die overigens legaal werken met een vergunning van De Nederlandsche Bank. Strikt genomen zijn U2 en De Rolling Stones ook Nederlandse bands, want alhier gevestigd. Fiscaal gezien dan…

Quote du Jour

Quote du Jour | Nederland belastingparadijs

, door

“Van de 20 grootste bedrijven betalen er 15 geen cent winstbelasting” (tv-programma Zembla)

In mei dit jaar werd ons land door het Witte Huis een belastingparadijs genoemd – Nederland samen in een relaxt triootje met Ierland en de Kaaimaneilanden. Het ministerie van Financiën reageerde als door een wesp gestoken. De kwalificatie van de Amerikanen zou een “vergissing” zijn. En daarna zou het Witte Huis de verklaring hebben ingetrokken. Om precies te zijn: de verklaring bleef staan, alleen werd het zinnetje geschrapt waarin Nederland bij de naam werd genoemd. Een Noors overheidsrapport noemt Nederland het grootste belastingparadijs ter wereld.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige