Evolutie in actie
, door
Een mooi, maar ook angstaanjagend experiment dat laat zien hoe bacteriën zich aanpassen aan steeds grotere concentraties antibiotica.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
De EHEC-bacterie en het monster van de suggestieve media
, door
Je koopt een keer een rode kool. Of een krop andijvie. Verse radijsjes. En wat doet een weldenkend mens met die groente, eenmaal thuisgekomen en de maaltijd bereidend? Die spoelt de groente eerst schoon onder de kraan. Even die bestrijdingsmiddelen, aarde, insecten, meststoffen, bacteriën en ander ongerief dat diverse problemen bij de vertering kan doen veroorzaken wegspoelen. Dat doe je toch, ongeacht waar de groente vandaan komt? Je spoelt je groente en fruit even schoon. Of het nu uit de biologische teelt komt of uit een megakas doet niet ter zake. Biologisch betekent nu eenmaal niet per definitie schoon en vrij van schadelijke stoffen.
Nu mensen dodelijk besmet raken met Enterohaemorrhagic Escherichia coli (EHEC), is het uiteraard verstandig om de oorzaak hiervan te onderzoeken. Het Bundesinstitut für Risikobewertung bij onze oosterburen had hier in januari volgens Bild al voor gewaarschuwd: “Door contact met uitwerpselen, zoals mest, kan plantaardig voedsel met EHEC besmet worden.” Mest dus. Maar ook mogelijk ook uitwerpselen van dieren die zich door een veldje met sla of wortelen begeven, denk aan hazen, vogels of mollen die zich geen donder aantrekken van de aanwezigheid van de aldaar aanwezige voedselproductie voor menselijke consumptie. Die stoffen kunnen daarnaast ook nog eens overwaaien vanuit belendende percelen. Echter, Bild waagt het alvast om heel voorzichtig een vinger te richten naar een mogelijk verband tussen de biologische teelt en het gebruik van organische mest. Inderdaad. Het is mogelijk. Hoe dan ook, goed wassen en indien nodig koken is dan ook het devies dat Bild meegeeft aan haar lezers.
Maar dan gebeurt het volgende. Het weblog notrickszone.com pikt het verhaaltje op en vergoot de beschuldigende vinger naar de biologische teelt en impliceert dat industrieel vervaardigd voedsel altijd schoon gewassen is en niet door vieze vingers beroerd wordt. Wie de behoefte heeft om eens een half uurtje in een supermarkt op een groenteafdeling te gaan staan moet eens opletten hoeveel vieze vingers, die even daarvoor nog in een neusgat verdiept waren, werden benut om aan kontharen nabij de anus te krabben of zijn gebruikt om het mannelijk lid in de juiste richting te sturen tijdens het urineren, er aan die ‘schone’ tomaten zitten voordat je ze zelf afweegt en aan de kassa afrekent. Om van de nog immer aanwezige bestrijdingsmiddelen op met name geïmporteerde groente en fruit nog maar te zwijgen. In ieder geval is het voor notrickszone.com voldoende aanleiding om het ‘green paradise’ aan de schandpaal te nagelen.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
De kleinste kolchoz ter wereld
, door
Vanaf heden neemt Sargasso eenmaal per week een bijdrage over van het spraakmakende wetenschapsblog Sciencepalooza. Vandaag een stuk van Lucas Maillette de Buy Wenniger.
Vergeet de Franse en de Oktoberrevolutie: het was de apolitieke landbouwrevolutie die ons bestaan écht diepgaand heeft veranderd. Toch zijn we als boerende mensen niet de eersten, want het blijkt dat ook een deel van de sociale amoeben aan primitieve landbouw doet.
Dat Dictyostelium discoideum een bijzondere soort is heb ik op Sciencepalooza al eerder betoogd (zie hier voor achtergrondinformatie), maar het laatste nieuws over dit biologen-knuffelbeest kan ik u niet onthouden. De niet-dier niet-schimmel amoeben blijken namelijk succesvolle kleine boeren te zijn.
De levenscyclus van de bacterie-etende sociale amoeben is gebaseerd op leegvreten van een habitat, waarna de individuele amoeben samenklonteren en uiteindelijk sporen vormen die vervolgens nieuwe habitats kunnen koloniseren. Een Nature paper van deze week laat zien dat ongeveer een derde van de amoebestammen daarbij zijn eigen zaailingen meeneemt in de sporen, waarmee het mogelijk is om in een habitat waar nog geen bacteriën rondfriemelen zelf een bacteriecultuur te starten – om die vervolgens weer op te eten.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.