Een aangekondigde staking die vandaag, op de Dag van de Arbeid, had kunnen plaatsvinden is vooralsnog afgeblazen. Vakbond FNV beloofde actie als brancheorganisatie Koninklijke Nederlandse Slager (KNS) niet tegemoet zou komen aan de eisen van verenigde slagerijarbeiders. De eveneens verenigde slagerijbazen komen de vakbond nu een beetje tegemoet en dus worden acties opgeschort tot de vakbondsleden het hunne er over hebben gezegd. Voor arbeiders in wasserijen is deze eerste mei een heuglijke dag. Eerdere stakingen hadden resultaat: de lonen gaan per vandaag met 4,5% omhoog. Ondertussen is de strijd voor arbeiders van een verpakkingsbedrijf in Farmsum nog niet gestreden. Dus gaan de acties door om genoeg boodschappengeld binnen te halen. Ook de arbeiders van een glasvezelbedrijf zijn met acties begonnen. En de onderhandelingen in de sector Agrarische Bedrijfsverzorgingsdiensten verlopen stroef. Of daar acties komen zal afhangen van de gesprekken die 13 mei worden hervat. Mocht u zich afvragen: waar hebt dat voor nodig? In januari gaven Ruud Vreeman (Arbeid- en organisatiepsycholoog en Frank Pot (emeritus hoogleraar sociale innovatie) het antwoord: Minder doden door het werk betekent minder voedingsbodem voor populisme (bron: Volkskrant) Zij stelden dat hoe minder invloed werknemers op hun arbeidsomstandigheden hebben, hoe groter de kans is dat zij ook cynisch worden over de politiek in het algemeen. Vreeman en Pot verwezen naar socioloog Ulbo de Sitter. In 1981 schreef hij dat het ontbreken van de mogelijkheid om op het werk verantwoordelijkheid te dragen en deel te nemen aan de besluitvorming, kan leiden tot ‘passieve vervreemding’ en ook tot ‘havikachtige voorkeuren’ voor het oplossen van politieke problemen (door handhaving van gezag, orde et cetera). Ook verwezen Vreeman en Pot naar onderzoeken van de universiteiten van Nijmegen, Leuven en Oxford. Die onderzoeken “laten zien dat werkenden die niet mee mogen praten over hun werk, die slechte arbeidsomstandigheden hebben of veel onzekerheid door flexwerk, eerder cynisme over de politiek, een anti-elitegevoel en sympathie voor populistische partijen ontwikkelen”. Dat moet anders en niet bij loonsverhoging alleen. In hun opiniestuk complimenteren Vreeman en Pot de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Karin van Gennip) die met de Arbovisie 2040 in de hand oproept tot toekomst met ‘zero deaths’ op de werkvloer: Een democratisch herstel in de zin van nul doden door toedoen van arbeid, is daarom een belangrijke opgave. De minister heeft een goed begin gemaakt daarmee. De Algemene Rekenkamer had al eens uitgezocht dat in Nederland jaarlijks ongeveer 60 mensen omkomen bij bedrijfsongevallen. Nog eens zo’n 4.000 mensen overlijden aan de gevolgen van ongezond werk. En dat is nog aan de lage kant geschat: “Van minimaal de helft en mogelijk zelfs van 70% van de meldingsplichtige ongevallen krijgt de Arbeidsinspectie geen melding” (bron: SER). Wereldwijd komen bijna drie miljoen mensen om door werk gerelateerde ongelukken en beroepsziekten (bron: ILO). Zullen we daar op deze Dag van de Arbeid eens een minuutje stil bij blijven staan? Bij al die mensen wiens ‘bestaanszekerheid’ niet werd gered door een loonsverhoginkje hier en een procentje meer vakantiegeld daar. Dat de Dag van de Arbeid daar over moge gaan: Je gaat naar je werk en je komt vrolijk en gezond weer thuis. Een tevreden arbeider is geen onruststoker. Dat scheelt al gauw een populistisch partijtje minder.
De Gelderlander meldt dat schippers van tankschepen willen dat minister Mark Harbers binnen drie weken een verbod instelt tegen varend ontgassen op de Waal en andere grote rivieren. Anders stappen ze naar de rechter, zegt Hans de Waard uit Arnhem, voorzitter van de recent opgerichte stichting Tankvaart Dampvrij. Die zet zich ook in voor een speciale ontgassingsinstallatie in Lingewaard.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
COLUMN - U valt natuurlijk ook even in een gat nu u niet meer dagelijks het nieuws over Qatar volgt. Gelukkig scoorde onze Sifan Hassan twee medailles met o.a. haar indrukwekkende 1500 meter. Zonder dat was het Nederlandse atletiekteam met nul medailles huiswaarts gegaan. De vorige WK atletiek (Londen 2017) bracht het NL team nog 4 medailles naar huis.
Vol spanning keek u natuurlijk ook uit naar wat de atleten zouden melden over de omstandigheden ter plaatse. Zouden ze nog iets zeggen over de arbeidsomstandigheden van de vele gastarbeiders die o.a. het stadion verbouwde waar de WK plaatsvond? Zou iemand nog het lef hebben te protesteren tegen de schending van mensenrechten in Qatar?
Het bleef beperkt tot geklaag van Daphne Schippers over haar huisvesting en de protesten van de Spaanse atleet Ortega die ten onrechte een bronzen medaille misliep. Verder leidde een protest tegen camera’s gericht op de intieme delen van atleten tot het censureren van de beelden.
Dat bepaalde regimes het minder nauw nemen met mensenrechten en arbeidsomstandigheden is al erg genoeg, maar ook sportkoepels zien sporters vooral als slaven van hun ambities. De omstandigheden kunnen dan onverantwoord verhit zijn, lopen zullen ze!
COLUMN - Nog zes dagen en dan begint het WK in Qatar. Het WK Atletiek, welteverstaan.
In de hoofdstad Doha gaan ruim 2000 atleten uit 200 landen (waaronder 30 uit Nederland) hun krachten meten in het Khalifa Stadion. Gemiddelde temperatuur is 40 graden, maar Qatar heeft haar technisch vernuft aangewend om het Khalifa International Stadium van een gigantische airconditioning te voorzien, zodat het in dit openluchtstadion (!) rond de 25 graden sporten en aanmoedigen wordt.
Dat zal van 27 september tot en met 6 oktober, naast de sportieve prestaties, wel het meest dominante nieuws worden over Qatar.
Het zou een wonder zijn als er ergens tussen de medaille-uitreikingen ineens een officiële herdenking is voor de Britse technicus Zac Cox en de Indiase timmerman Jagdesh Kumar, die in 2017 bij de renovatie van het stadion om het leven kwamen.
Eerder zijn zo’n 1200 arbeiders overleden bij de nieuwbouw en renovatie van stadions voor het WK voetbal in 2022 (volgens een rapport uit 2014). En dat is dan het allertrieste dieptepunt, naast de inmiddels alom beruchte arbeidsomstandigheden, die nog steeds niet volledig op orde zijn.
Honderden arbeiders uit o.a. Kenia, Nepal, India en Bangladesh hebben hun loon nog niet gekregen. En ondanks beloften van de Qatarese overheid, lukt het haar niet daar verbetering in te brengen (rapport Amnesty International, september 2019).
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
‘De teamleider staat toe dat mensen drugs gebruiken om sneller te werken’, zegt de Poolse Karolina via Facebook-chat. ‘Cocaïne en amfetamine.’ Karolina nam ontslag en zocht een andere baan. ‘Dit was geen baan voor normale mensen maar werk voor robots en stofzuigers.’ Stofzuigers – dat zijn werknemers die amfetamine gebruiken, vertelt ze. ‘Wij herkennen ons niet in deze getuigenis’, schrijft Jumbo.
De Groene Amsterdammer schrijft op basis van onderzoek van het platform voor onderzoeksjournalistiek Investico over drugs op de werkvloer, wat “een gigantisch probleem” is onder vooral arbeidsmigranten. Vooral “flexmigranten” die vaak in distributiecentra, kassen en voedselverwerkende fabrieken werken zijn kwetsbaar voor een problematische verslaving. Soms dus aangemoedigd door de werkgever of uitzendbureaus. “De uitzendbureaus beschermen de mensen die drugs gebruiken. Want zij zijn sterker, sneller en kunnen langer door”, zegt een Slowaakse man in Trouw.
NIEUWS - Op een strook van 200 meter, op een weg naar Qatar’s populairste toeristenoord, wordt ‘blauw asfalt’ getest. Metingen wijzen uit dat de temperaturen boven dat asfalt lager liggen dan boven gewoon asfalt.
I think it’s great that the government is open-minded about using technological innovation to deal with the challenges of living in the desert. The degree of cooling could have a real impact on our electricity consumption since air conditioning makes up almost 70% of household electricity usage
zegt Hossam Almeer, een wetenschapper van het Qatar Computing Research Institute (QCRI)in dit artikel bij Al-Jazeera.
De testen moeten uitwijzen of het in de woestijnhitte mogelijk is enige verkoeling te creëren. En dat zit hem niet in de kleur, maar in het materiaal dat minder warmte absorbeert en vasthoudt. In Los Angeles test men zulk asfalt (en dat is grijs) in de hoop het zgn.hitte-eiland effect te kunnen tackelen.
Zowel In Qatar als in Los Angeles hoopt men ook dat het kan bijdragen aan minder intensief gebruik van airco’s die, zoals bekend, enorme energieslurpers zijn.
En jawel, zoals dat gaat bij innovaties, het ontbreekt ook bij dit nieuws niet aan het ‘elk-voordeel-heb-zijn-nadeel’ argument: Een onderzoek uit 2017 zou aangetoond hebben dat voor de fabricatie van dat speciale, verkoelende asfalt zoveel energie nodig is dat het niet opweegt tegen het voordeel van lager airco-gebruik. Misschien dat verkoelend asfalt in Nederland een paar strooiwagens zout scheelt.
ACHTERGROND - Ter aanvulling op wat we gisteren schreven, nu: wat speelt er nog meer in Qatar?
We lezen weinig over Qatar in onze media. Na de eerste golf van aandacht, toen het land door de FIFA werd gekozen als gastheer voor het WK voetballen in 2022, verslapte de interesse tot bijna nihil.
Nog los van de schandalen en mensenrechtelijke kwesties, haalt Qatar in buitenlandse media regelmatig het nieuws als het kleine oliestaatje dat zich, tegen de verdrukking van omringende landen in, zich nationaal en internationaal probeer te ontwikkelen.
Natuurlijk weet Qatar nu dat de rest van de wereld af en toe een blik werpt en Qatar wil niets liever dan gezien worden als een vredelievend, gastvrij land dat de wereld veel moois heeft te bieden. Dus ontvangt ze een kritisch rapport van Amnesty International met “We deal with constructive criticism very positively” en verklaart zichzelf als “the best when it comes to our region” wat betreft de toegezegde hervormingen.
Dat zei een woordvoerdster van Qatar’s ministerie van Buitenlandse Zaken in een interview met Deutsche Welle (12 juni 2019). Ook met de aanpak van illegale geldstromen naar terroristische groeperingen ligt Qatar voor op haar buren. Aldus de woordvoerster.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Voetbal ís politiek. En voetballen in Qatar is voetballen op een kerkhof. Ze moeten zich kapotschamen.
In een column voor RTL Nieuws schrijft Olaf Koens waarom Ajax en PSV hun overwintering niet in Qatar hadden moeten doen.
Het mag bij iedereen ondertussen bekend zijn: De opbouw van de hele infrastructuur ten behoeve van het WK Voetbal in 2022 heeft tot nu toe de levens gekost van honderden gastarbeiders.
ELDERS - Onze vaste buitenlandredacteur neemt even een welverdiende vakantie. Ondertussen proberen we de leemte te vullen met nieuws elders uit de wereld. Ondertussen in Qatar…. (zie ook deel 2).
Wat lezen we weinig over Qatar. Dat komt natuurlijk omdat het WK voetballen daar nog niet is begonnen. Wacht maar af, als dankzij louche FIFA-bestuurders, het door corruptie en fraude tot stand gekomen evenement in 2022 wordt afgetrapt, zullen we vrijwel dagelijks nieuws uit Qatar over ons heen krijgen.
Qatar kon beginnen aan de opbouw van het toernooitje, maar kreeg onmiddellijk kritiek over zich heen omdat de een na de andere gastarbeider dood van de bouwsteigers viel. Ach, zou Ronald de Boer zeggen: In Nederland gaat ook wel eens wat mis.
Er kwam hedendaagse slavernij aan het licht. Niet verwonderlijk is in een land dat er een verwrongen idee van mensenrechten op na houdt. Maar goed, in 2017 sloot Qatar een akkoord met de VN en beloofde plechtig de arbeidsomstandigheden te verbeteren. Qatar had het beter meteen in hun slavernijmuseum kunnen zetten.
Pas vorige maand, nadat de Duitse zender WDR een, deels stiekem opgenomen, reportage uitzond over de uitbuiting van gastarbeiders in Qatar, kon de FIFA het over haar hart verkrijgen de wantoestanden te bevestigen.
COLUMN - Arbeid adelt. Maar niet voor iedereen. Arbeid knecht. Zozeer zelfs dat er gesproken wordt van ‘moderne vormen van slavernij’. Daar wil het kabinet van af want
Wil Nederland zijn huidige welvaart en economische groei kunnen vasthouden, dan moet Nederland ook zorgen dat het voor arbeidsmigranten aantrekkelijk is om onder goede voorwaarden hier te wonen en te werken.
Het kabinet schat het aantal in Nederland werkzame arbeidsmigranten op ongeveer 400.000. Een deel daarvan zou “te maken kunnen hebben met misstanden op het gebied van arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden en huisvesting”, zo formuleert het kabinet het voorzichtig.
Even voorzichtig zijn de aangekondigde maatregelen.
Een paar honderdduizend euro voor voorlichting en extra inspectie. en ondersteuning van een meldpunt.
Het ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid ondersteunt een meldpunt van FairWork. Het kabinet roept werkgevers en uitzendbureaus op om misstanden te melden en in het kader van goed werkgeverschap te kijken naar de omstandigheden waaronder arbeidsmigranten wonen en werken.
Oproepen aan werkgevers… Dat gaat trendy kabinetsbeleid worden. Na het ‘de cao-lonen moeten omhoog’ van Rutte, nu dus ‘weg met moderne slavernij’. En die werkgevers braaf luisteren natuurlijk.
Reken maar dat er in dit land sujetten zijn die vinden dat het kabinet de burger met dit beleid op hoge kosten jaagt, want ja, de paprika´s worden zo onbetaalbaar.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
