angst Archives - Sargasso

Foto: Lonnon Foster (cc)

7000 euro

19 februari 2021 , 12:00 , door Richard Kroes

COLUMN - Ik ken een mevrouw die via de Wajong in de bijstand terecht gekomen is. Dat is – zoals ze bij ons thuis zeggen – bepaald geen vetpot. Haar ouders wonen in het oosten des lands en als haar vader aanbiedt om haar treinkaartje te betalen zodat ze eens wat vaker langs kan komen, weigert ze dat. Of ze accepteert het en geeft dat braaf aan bij het DWI (voorheen de Sociale Dienst), mét uitdraai van OV-chipkaart.nl. Het DWI doet daar steevast niet moeilijk over, maar dat vermag niet te verminderen hoe consciëntieus ze het aanpakt.

Soms voelen we de behoefte haar een beetje bij te voederen, sociaal zowel als metabolisch. Ook dat weigert ze meestal, want als ze bij anderen kan eten, dan is dat steun in natura en ja, het DWI. Die doen daar niet moeilijk over, want in ons dorp is daar een maximaal bedrag voor vastgesteld en daar komt ze niet aan. Lang niet. Toch houdt ze eraan vast dat ook etentjes steun zijn.

Giften – ook al is het voor haar verjaardag – is precies hetzelfde verhaal en ook hierover – zij heeft dat gecheckt bij het DWI – doet men niet moeilijk. Toch blijft ze zich erop beroepen dat ze netjes met andermans belastinggeld om moet gaan.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Quote du Jour

Quote du Jour | Keuze

15 maart 2017 , 11:00 , door Age Letor

May your choices reflect your hopes, not your fears.

De Nelson Mandela versie van “Angst is een slechte raadgever” en een goed advies voor uw keuze vandaag in het stemhokje.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Een bange generatie

8 mei 2018 , 15:30 , door Marcel Hulspas

COLUMN - Hoe werken antizonnebrandmiddelen? Robin van Wechem legt het als volgt uit:

Chemische filters absorberen zonnestralen en veranderen de moleculaire structuur van de lichtpakketjes. Er komt een beetje warmte vrij zodra het molecuul – het zonnepakketje – vervalt naar een lager energetisch niveau. Het licht vervalt en verliest daarbij warmte.

Toen ik dat las, had ik erg met haar te doen. Niet omdat ze niets begrijpt van natuurkunde. Dat zal me worst zijn. Maar dat ze desondanks wanhopig probeert om het uit te leggen, hoe moleculen licht absorberen. En dat ze dan helemaal vastloopt.

Die wanhoop, dat voortmodderen, dat is kenmerkend voor haar boek Het antirimpelcomplex. Een boek over ‘de achterkant van de cosmetica-industrie’. En natuurlijk gaat ze op bezoek bij deskundigen, wandelt ze door labs, snuffelt ze op beurzen. Maar dit is vooral een boek over angst. Normaliter hou ik het nooit zo lang uit bij mensen die aan een enkel steekwoord (suiker, kleurstof, fijnstof, cafeïne) genoeg hebben om met een bezorgde monoloog af te steken, ‘verrijkt’ met best wel enge persoonlijke ervaringen (die elke poging om hun relaas te relativeren tot een belediging maken). Maar Robin boeide me. Ze is zo zielig!

Foto: IISG (cc)

Vormen van angst

8 februari 2018 , 08:00 , door Karin Spaink

COLUMN - Na drie schietpartijen in twee maanden, die tezamen twee doden en vier gewonden hebben berokkend, is er onrust op Wittenburg. Niet dat je dat meteen in het dagelijks leven merkt: er lopen als vanouds mensen over straat, de kassières bij de lokale supermarkt zijn vriendelijk als altijd, er hangen wat jongeren rond, de lichten in het buurtcentrum zijn aan.

Maar nu staat er elke dag en avond een politiebus op het plein, surveilleren er agenten te voet en te fiets, is er camerabewaking die registreert wie ons schiereiland op- en afgaat. Wanneer iemand op straat ineens luidkeels iets roept, verstarren sommige mensen van schrik. En zodra je buurtgenoten spreekt, gaat het er meteen over: hoe ben jij eronder, wat denk jij dat er nodig is? Komt het weer goed met onze buurt?

Wat me frappeert, is hoe uiteenlopend de zorgen, angsten en oplossingen zijn die mensen te berde brengen – en hoe rechtstreeks die te relateren zijn aan hun eigen positie en opvattingen. Een praatgrage straatgenoot die niet alles op een rijtje heeft, gooit alles op kleur en afkomst, en moppert dat “blanke mensen – ja want wit mag je tegenwoordig niet meer zeggen – het óók niet makkelijk hebben”, en wordt bozig wanneer iemand na een stille, koude wacht op het plein oppert ter opwarming even koffie te gaan drinken in het buurtcentrum: “Ja, Cohen dacht óók al dat je daar wat aan had!!”

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

VN-expert: Overheden manipuleren angst voor terrorisme om massasurveillance door te drukken

12 maart 2017 , 12:25 , door Age Letor

Aldus VN-expert Joseph Cannataci:

Volgens de VN-rapporteur is er geen of nauwelijks bewijs om de noodzaak of proportionaliteit van nieuwe surveillancewetgeving in Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten aan te tonen.

Cannataci hekelt ook het manipuleren van de angst voor terrorisme door beleidsmakers. Hij roept beleidsmakers dan ook op om te stoppen met het spelen van de angstkaart en de veiligheid door proportionele en effectieve maatregelen te verbeteren, en geen disproportionele wetten in te voeren die de privacy schenden.

Foto: dryhead (cc)

De oorlog tegen onszelf

30 december 2017 , 11:00 , door Joost

Nu de oorlog tegen kerst voor dit jaar weer voorbij is, en we ons langzaam kunnen opmaken voor de oorlog tegen pasen (#zinin), valt me weer eens op in hoeverre rechts probeert te bepalen hoe iedereen in Nederland de feestdagen, oh shit, sorry, de kerstdagen moet beleven. “Prettige feestdagen” zeggen is een teken van cultuurverval. Nee, je moet “kerstdagen” zeggen. En dan nog iets als “gelukkig nieuwjaar” ofzo, omdat het tweede toch echt iets minder inclusief is dan het eerste. En inclusief is ook al een vies woord geworden, dus vandaar. En bij kerst hoort natuurlijk een kerstboom. Ikzelf heb zo’n stervend stuk hout in je huiskamer al jaren geleden in de ban gedaan, maar tegenwoordig komt je naam ergens op twitter op een lijstje te staan met landverraders als dat bekend wordt. Of een lijstje van mensen waarmee na de ‘omwenteling’ zal worden afgerekend (zwaait).

Ook de koning was hiervoor niet immuun. Hij waagde het om geen doodgaande den zichtbaar in beeld te hebben staan tijdens zijn kersttoespraak (ik persoonlijk zou het een feestdagenvoordracht willen noemen) en werd aangehaald als voorbeeld van het verval van onze cultuur. Neutraal verslaggever Wierd Duk viel het ook op, en de Telegraaf tikte het relletje rustig over in haar kolommen, maar vergat erbij te vermelden dat er al minstens 30 jaar geen boom binnenshuis is te bekennen, bij die koninklijke toespraak. Waarschijnlijk vanwege de naaldenallergie van de gemiddelde gereformeerde medemens, overigens. En die tolereren en accommoderen hoort blijkbaar wél bij onze cultuur.

Foto: sylvar (cc)

Zelfrechtvaardigingen zijn geen excuus

28 september 2017 , 10:24 , door Karin Spaink

COLUMN - Collega Theodor Holman heeft meermalen betoogd dat neonazi’s en fascisten trots zijn op hun ideologie: wie niet fier is zo’n overtuiging aan te hangen, is in zijn ogen geen fascist of neonazi. Stemgedrag telt niet, alleen hoe je jezelf benoemt en je trots daarover.

Een curieus argument. Veel mensen benoemen zichzelf diametraal anders dan omstanders doen: de klungelige klusser acht zichzelf een handige doe-het-zelver, het warhoofd betitelt zichzelf als ‘origineel denker’, de anorexialijder vindt zichzelf te dik, en de stalker meent oprecht dat hij slechts heel romantisch om iemands gunsten dingt. Multinationals noemen zichzelf nette belastingbetalers, al grossieren ze in nepfirma’s en ingewikkelde schema’s om honderden miljoenen weg te sluizen. Verkrachters beweren glashard dat hun slachtoffer ‘er zelf om vroeg’ en de eerste verkeershufter die zichzelf als zodanig betitelt moet ik nog tegenkomen.

Vrijwel iedereen die ongewoon, ongewenst of ongeaccepteerd gedrag vertoont, heeft daarvoor een geweldig excuus dat ze in eigen ogen vrijpleit. Behalve neonazi’s en fascisten dan: want die zijn volgens Holman volkomen eerlijk over zichzelf en over hun motieven.

Gisteren opperde Holman een tweede stropop: wat ‘als je je [..] Duits voelt? Als je daar nou trots op bent? En als je dan hoort dat je als Duitser niet trots mag zijn op je Duitse wortels en je Duitse gewoonten, omdat die teveel herinneren aan het Duitse Rijk, is het dan vreemd dat je eraan terugdenkt hoe het vroeger was, toen je nog werd gewaardeerd?’ Dan is het volgens hem geen wonder dat je op de AfD stemt.

Waan van de dag

Waarom één dode door terrorisme meer angst oproept dan 100 verkeersdoden

5 februari 2017 , 12:21 , door Age Letor

ACHTERGROND - Dat kale feiten niet overtuigen en dat de media de angst voor terrorisme aanwakkeren wisten we al. In dit artikel van Quartz aandacht voor de psychologie hierachter.

According to data compiled from the Centers for Disease Control, over 2005-2014, an average of 11,737 Americans a year were shot dead by another American (21 of them by toddlers), 737 were killed by falling out of bed, and nine were killed by Islamic jihadists—who in most cases were US citizens, not immigrants (Nearly twice as many Americans kill themselves with guns as kill each other).

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: KAZ Vorpal (cc)

Hypocrisie [2]

31 augustus 2017 , 08:00 , door Karin Spaink

COLUMN - Allereerst mijn excuses. Ook wanneer je roept dat het je niet om de cijfers is te doen, moet je wel zorgen dat je die op orde hebt, en in mijn vorige column sloeg ik daar de plank vreselijk mis. De hoeveelheid doden die jihadi’s en extreemrechts het afgelopen decennium in de VS op hun geweten hebben, ontlopen elkaar weliswaar niet veel; studie A meent dat jihadi’s meer slachtoffers hebben gemaakt, studie B dat extreemrechts met die wrange eer strijkt [1] [2] [3]. Maar voor Europa geldt dat, anders dan ik beweerde, absoluut niet: jihadi’s hebben hier aanzienlijk meer slachtoffers gemaakt dan extreemrechts.

Maar, zoals ik eerder schreef: het zijn niet de cijfers die me angst aanjagen. Ik ben – ook met de correcte statistiek – banger voor extreemrechts geweld dan voor dat afkomstig van jihadi’s. Het is namelijk niet het geweld zelf, maar de cultuur eromheen die me soms tot op het bot doet huiveren.

Want extreemrechts geweld, of de dreiging daarvan, wordt te vaak opzij gezet met het excuus: ‘ja, maar hullie’. Alsof we wel móesten. Alsof extreemrechts geweld een soort van verzetsdaad zou zijn. Alsof ‘hullie’ dat helemaal zelf hebben uitgelokt – alleen zijn de mensen die daarbij worden aangevallen of bedreigd nooit de jihadi’s zelf, maar vrijwel altijd doodnormale moslims, gewone mensen, of vermeende politieke tegenstanders.