Geheime, zwarte gaten

Amerikanen martelen, Nederlanders niet. Tenminste: niet zolang we er geen (journalistiek) onderzoek naar doen. Maar helaas: geheime diensten zijn in Nederlandse media weinig sexy. En zo modderen ze voort. Het kostte de Amerikaanse politica Dianne Feinstein (81 jaar – u leest het goed) ruim zes jaar om een rapport over Amerikaanse martelpraktijken boven tafel te krijgen. Tot dat moment, nu een maand geleden, waren er goed gedocumenteerde vermoedens in Amerikaanse media. Het was wachten op een officiële bevestiging van de CIA zelf. En die ligt er nu – binnen één generatie. Rijst de vraag wat dit rapport zegt over de openbaarheid van de praktijken van de Nederlandse geheime dienst: AIVD. Wie zou in het Nederlandse parlement zo’n rapport boven tafel kunnen krijgen? Over, zeg, de Molukse treinkapingen, acties tegen de Nederlandse kraakbeweging, optreden van Nederlandse militairen in Libanon, Joegoslavië of Afghanistan? Waarschijnlijk niemand.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Emmanuel Huybrechts (cc)

Twijfelachtige informatie gebruikt in strafprocessen

ACHTERGROND - In strafprocessen wordt steeds meer informatie gebruikt die niet door politie en justitie is verzameld en waarvan de herkomst onduidelijk is. Dat schrijft Sven Brinkhoff in het proefschrift waarop hij onlangs in Nijmegen promoveerde.

Brinkhoff doelt daarmee op informatie uit externe bronnen zoals inlichtingendiensten, kliklijnen, privédetectives of ‘datamining’. Het is vaak niet duidelijk hoe die informatie is verzameld en of die rechtmatig is verkregen. Volgens Brinkhoff brengt het het gebruik van dergelijke informatie grote risico’s met zich mee. ‘Onschuldige burgers kunnen op basis hiervan te maken krijgen met ingrijpend overheidsoptreden’ volgens Brinkhoff.

Twijfel over de betrouwbaarheid van informatie doet afbreuk aan de kwaliteit van de rechtspraak. ‘Politie, officier van justitie en strafrechter doen er goed aan een kritische houding aan te nemen ten aanzien van dit soort anonieme en daardoor oncontroleerbare externe informatie. Een anonieme melding rechtvaardigt niet altijd een aanhouding of een privacyschendende doorzoeking van een woning.’ Hij dringt aan op meer wettelijke mogelijkheden om de de rechtmatigheid van de verzameling van anonieme externe informatie te toetsen.

Openbaarheid van informatie is cruciaal in een strafproces. Alle betrokkenen moeten weten op welke informatie een verdenking en vervolgens een strafproces is gebaseerd. En op grond van ondeugdelijke informatie kan iemand niet veroordeeld worden. Het is niet zelden een aanknopingspunt voor advocaten om hun cliënt vrij te pleiten.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Begroting AIVD weer verder gestegen

DATA - Het is inmiddels traditie. Op prinsjesdag pluizen we de begroting van Binnenlandse Zaken door om de meest recente aanpassingen te vinden in het budget voor de AIVD. En wat blijkt dit jaar, weer een opwaartse correctie voor de komende jaren.

Ten opzichte van de begroting van 2015 komt er voor de jaren 2016 tot en met 2019 maar liefst € 100.000.000 bij.

Hier de cijfers op een rijtje:
aivd2016_475

Ze hebben al dat extra geld waarschijnlijk nodig om straks iedereen te kunnen afluisteren.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Plasterk wijst anti-spionageverdrag af

De Volkskrant:

Minister Plasterk (PvdA) van Binnenlandse Zaken wijst een zogenaamd ‘anti-spionageverdrag’ tussen Europese landen af. Hij heeft ‘ernstige aarzelingen’ bij een voorstel van de Raad van Europa dat voorziet in regels voor het bespioneren van Europese burgers en bevriende overheden.

AIVD en MIVD moeten immers wel hun gang kunnen blijven gaan.

Dat de Raad van Europa de huidige inlichtingenpraktijkeen ‘fundamentele bedreiging van mensenrechten’ noemt, doet blijkbaar niet ter zake.

AIVD luisterde mensenrechtenadvocaten af

De AIVD heeft jarenlang het advocatenkantoor Prakken/d’Oliveira afgeluisterd, en gesprekken tussen advocaten en cliënten uitgeschreven, zonder dat hier afdoende aanleiding toe was. Dit heeft de Minister van Binnenlandse Zaken inmiddels toegegeven.

De advocaten van Prakken d’Oliveira hadden geklaagd omdat zij vermoedden al jarenlang door de AIVD te worden afgeluisterd. Uit het door de minister overgenomen advies van de commissie van toezicht blijkt dat de AIVD inderdaad vaak gesprekken tussen cliënten of derden met de advocaten van Prakken d’Oliveira heeft afgeluisterd, waarbij “communicatie die evident niet als relevant voor enig onderzoek van de AIVD kan worden beschouwd” is uitgewerkt.

Lubach over privacy

Arjen Lubach laat nog eens fijntjes zien hoe hypocriet onze politici zijn als het gaat om onze privacy. Sommigen draaien om als en blad aan een boom (Hennis-Plasschaert), terwijl anderen (Plasterk) ineens hun mond houden als er een camera in de buurt is.

Onder het mom van veiligheid en landsbelang krijgen Nederlandse inlichtingendiensten meer bevoegdheden. De overheid wil alles van ons weten en bijna de gehele ministersploeg doet hier aan mee.

OM en AIVD hebben via Belastingdienst toegang tot gegevens die ze zelf niet mogen verzamelen

Daarnaast gaat ook de Belastingdienst zelf ook heel ver bij het verzamelen van allerhande gegevens, zo meldt De Correspondent:

[…] een aantal recente voorvallen laat zien dat de Belastingdienst soms wel erg ver gaat in het bevredigen van de eigen informatiebehoefte. Waar een overheidsdienst als de politie aan zeer strenge regels is gebonden, kent de fiscus nauwelijks beperkingen in het verzamelen van informatie over burgers. Daarbij zoekt de Belastingdienst bovendien de grenzen van de wet op, of gaat daar zelfs overheen.

Uit onderzoek Lees hier meer over deze wettelijke achterdeur van De Correspondent blijkt daarnaast dat andere overheidsinstanties, zoals de AIVD, MIVD en het Openbaar Ministerie, toegang kunnen krijgen tot de goudmijn aan gegevens die bij de Belastingdienst ligt opgeslagen. Dat kan, zo blijkt uit ons onderzoek, via een wettelijke ‘achterdeur’, die hen in staat stelt om gegevens op te vragen die ze niet zelf mogen vorderen of minder lang mogen bewaren.

Het gaat daarbij niet alleen maar om de persoonsgegevens van miljoenen Nederlanders over werk-, loon- en banktransacties, maar ook over informatie over kentekens, beelden van kentekenregistraties, parkeergedrag en het OV-reizigersgedrag.

‘Deze achterdeur staat wagenwijd open’, zegt emeritus hoogleraar strafrecht Theo de Roos verbaasd wanneer ik hem de bevindingen voorleg. ‘Dit is heel bedenkelijk en een open uitnodiging voor andere overheidsinstanties. Een officier van justitie die niet meer dan een verdenking heeft van een strafbaar feit, kan al gegevens opvragen.’

‘Dat gaat inderdaad extreem ver,’ bevestigt ook Guido de Bont, hoogleraar Belastingrecht. ‘De politie heeft veel wettelijke beperkingen, maar het ligt gewoon allemaal bij de fiscus en geen haan die ernaar kraait. We hebben een monster gecreëerd.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende