Het Gilgamesh Epos – Deel 2 | Gilgamesh als nationale held

In mijn vorige column schreef ik dat Gilgamesh waarschijnlijk een historische koning was die omstreeks 2600 v. Chr. over de stad Uruk heerste. Uruk en Kish golden destijds als de machtigste steden van Soemer. Beide steden werden geregeerd door krijgsheren (lugals) die zichzelf presenteerden als beschermheren van alle Soemerische stadstaten. Enmebaragesi van Kish lijkt echter de eerste te zijn geweest die zijn claim tot alleenheerschappij over Soemer heeft proberen te consolideren. Hij liet in Nippur een tempel bouwen voor de god Enlil en besloot dat degene die deze tempel beschermde de ware koning van Soemer was. De krijgsheren van Uruk waren het met Enmebaragesi’s claim tot alleenheerschappij niet eens. Dumuzi van Uruk nam Enmebaragesi gevangen en zijn opvolger Gilgamesh deed hetzelfde met Enmebaragesi’s zoon Agga. Met de gevangenneming van Agga kwam de eerste dynastie van Kish ten einde.

Door: Foto: Verloren Oudheid
Foto: Verloren Oudheid

Het Gilgamesh Epos – Deel 1 | De historische Gilgamesh

COLUMN - Lang geleden leefde eens een koning met de naam Gilgamesh. Gilgamesh was in alle opzichten een uitzonderlijk man. Door zijn koninklijke en goddelijke afkomst was hij volmaakt van gestalte en begiftigd met bovenmenselijke krachten. Hij duldde geen koning of god boven zich en deed altijd wat hemzelf goeddunkte. Ondanks zijn hoge afkomst en zijn uitzonderlijke krachten was Gilgamesh echter sterfelijk. Daarnaast was hij op moreel gebied allerminst perfect. Hij had vaak moeite zijn emoties in bedwang te houden en met zijn ondoordachte gedrag tergde hij regelmatig de goden. Daarom besloten de goden hem te confronteren met zijn eigen sterfelijkheid…

Het Gilgamesh Epos

Standbeeld van Gilgamesh uit het paleis van Sargon II te Dur Sharrukin.
Louvre, Parijs.

Dit zou de achterflaptekst kunnen zijn van het Gilgamesh Epos, een van de vroegste meesterwerken uit de literatuurgeschiedenis. Dit standaardwerk werd omstreeks 1100 v. Chr. geschreven door de Babylonische priester Sîn-lēqi-unninni en heeft de mondelinge verteltraditie rondom Gilgamesh sterk beïnvloed. Het Gilgamesh Epos zou zelfs in de Ilias en de Odyssee zijn sporen hebben nagelaten. Sîn-lēqi-unninni putte zelf echter ook al uit een eeuwenoude verteltraditie. De historische Gilgamesh zou rond 2600 v. Chr. hebben geleefd, maar in de 1500 jaar die op zijn leven volgden bleef hij de hoofdrol spelen in vele legendes. Zo is de verteltraditie rondom zijn persoon in de loop der eeuwen gegroeid. Terwijl wereldrijken opkwamen en ondergingen en nieuwe volken zich in Mesopotamië vestigden verder nieuwe verhalen toegevoegd aan de verhalencyclus.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.