Klassenstrijd in Silicon Valley

Ook hoog opgeleide specialisten worden tegenwoordig het slachtoffer van de klassenstrijd van de 1%. In de VS hebben 64.000 (voormalige) werknemers van tech-bedrijven als Apple, Google, Intel en Adobe deze bedrijven aangeklaagd wegens het maken van onderlinge afspraken om elkaars werknemers niet in dienst te nemen en daarnaast de lonen van hun werknemers te beperken. De deelnemers aan dit class action lawsuit eisen een totale vergoeding van drie miljard dollar. De werkelijke schaal van deze praktijken was nog een stuk omvangrijker: naar schatting werden honderdduizend werknemers getroffen die meer dan negen miljard dollar aan inkomsten misliepen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: lamazone (cc)

Afgunst

ELDERS - Eenieder die de huidige bezitsverhoudingen ter discussie wil stellen, heeft last van afgunst, zo wil de 1% ons graag doen geloven.

Vorige week maandag beschreef ik het breed gedeelde conservatieve gezichtspunt dat met name de armen moeten lijden en afzien om karakter te bouwen. Dat is voor hen de enige manier om er zowel financieel als moreel op vooruit te gaan. ‘Niet zeuren, maar poetsen,’ zeg maar.

Maar wat als de armen, of – vanuit het gezichtspunt van de allerrijksten – de 99%, hier geen genoegen mee neemt? Wat als de 99% vrij massaal tot de realisatie komt dat (extreme) rijkdom in veel gevallen het gevolg is van list en bedrog? Dat evidente wanprestatie wordt beloond met een gigantische salarisverhoging als een bewuste fuck you richting de belastingbetaler?

Dan zul je onvermijdelijk oproepen krijgen tot het verlagen van bankiersbonussen, van hogere belastingen op topinkomens en van meer toezicht op de financiële sector.

Dat is voor de 1% niet alleen lastig en kostbaar, maar – fundamenteler nog – het is tevens een aantasting van hun wereldbeeld, waarin succes en rijkdom het gevolg van verdienste zijn en waarin een gebrek daaraan een indicatie is van karakter- en zelfs zedeloosheid.

Foto: Partij van de Arbeid (cc)

Samsom snapt het nog steeds niet

OPINIE - Ik heb gisteravond met kromme tenen gekeken naar een minister die urenlang bezig was net niet te verdrinken. Zijn optreden was stuntelig, weinig overtuigend en als dit een sollicitatiegesprek was, bijvoorbeeld voor de functie van minister van Binnenlandse Zaken, was hij nooit aangenomen. Ook niet als burgemeester van Burum, trouwens.

En nu, de volgende ochtend, vindt PvdA-leider Samsom het ‘volstrekt onbegrijpelijk’ dat een groot deel van de oppositie een motie van wantrouwen tegen Plasterk heeft gesteund. Samsom begrijpt het blijkbaar niet. Wat je ook over dit onderwerp kunt zeggen: het is voor heel Nederland duidelijk wat er aan de hand was. Het probleem was niet zo ingewikkeld als bij financiële onderwerpen waar het weliswaar om miljarden gaat maar waar het verhaal voor leken moeilijker te volgen is. Je bent dan afhankelijk van de uitleg van de parlementaire pers en andere exegeten. Maar deze kwestie was glashelder. Plasterk had iets beweerd dat pertinent onjuist was en vervolgens duurde het drie maanden voordat hij de Kamer informeerde dat de echte waarheid diametraal tegenover zijn oorspronkelijke bewering stond. Iedereen kan dat controleren, niks ingewikkelds aan: de minister heeft gelogen. En wat maakt Samson er vanochtend op de NOS-site van? Hij zegt ‘dat Plasterk een fout heeft gemaakt door te speculeren over een scenario dat niet waar bleek te zijn, maar dat de minister daar ook zijn excuses voor heeft aangeboden en dat die zijn geaccepteerd.’ Samson noemt het ‘speculeren’. Dat is onzin, want iedereen heeft gehoord dat de minister buitengewoon stellig was over de NSA-streken, daar was geen woord van gespeculeerd. En het was ook niet  zomaar ‘een’ scenario, alsof hij voor hetzelfde geld iets anders had kunnen beweren, bijvoorbeeld dat de Belgen het gedaan hadden. Buitengewoon doorzichtig zoals Samson nu al de geschiedenis naar zijn hand wil zetten.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Hoe de rijken regeren

Het is nauwelijks nieuws dat de rijken meer politieke macht hebben dan de armen, zelfs in democratische landen waar iedereen kan stemmen. Twee politieke wetenschappers, Martin Gilens (Princeton University) en Benjamin Page (Northwestern University) hebben recent sterke aanwijzingen gevonden dat ook de middenklasse nauwelijks invloed heeft. De wetenschappers vergeleken de uitkomsten van opiniepeilingen, waarbij ze toetsten of de Amerikaanse overheid een voorstel binnen 4 jaar na de opiniepeiling invoerde.

Op het eerste oog werden veel voorstellen van de gemiddelde kiezer ingevoerd en lijkt de gemiddelde kiezer invloed te hebben. Wanneer gefocust wordt op beleidsvoorstellen waar de meningen van de gemiddelde kiezer afwijken van de top 10% inkomensklasse (volgens de onderzoekers te beschouwen als proxy voor de top 1%) verschuift het beeld. Dan blijkt dat de top 10% bijna altijd z’n zin krijgt, dat geldt ook voor georganiseerde lobbygroepen.

Foto: Afbeelding Deutsches Bundesarchiv/Wikipedia copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Kristallnacht

ELDERS - Wij, het klootsjesvolk, zijn onvoldoende dankbaar ten opzichte van de 1%. En dat, zo vinden ze bij The Wall Street Journal, doet duistere tijden uit het verleden herleven.

Een tijdje terug stuurde Tom Perkins, een 82-jarige miljardair en mede-oprichter van een succesvolle venture capital firm, een ingezonden brief naar de redactie van The Wall Street Journal. In deze brief wees een boze Perkins op de onheilspellende paralellen tussen de demonisering van de rijken in de VS en de demonisering van de Joden in Nazi-Duitsland:

[…] I would call attention to the parallels of fascist Nazi Germany to its war on its “one percent,” namely its Jews, to the progressive war on the American one percent, namely the “rich.” […] This is a very dangerous drift in our American thinking. Kristallnacht was unthinkable in 1930; is its descendant “progressive” radicalism unthinkable now?

Ik zou wel eens van Joodse overlevende die de jaren dertig in Duitsland heeft meegemaakt, willen horen wat deze van Perkins’ vergelijking vindt. Stelselmatige, gewelddadige intimidatie, beroepsverboden, ontneming van het staatsburgerschap en – uiteindelijk – massamoord op industriële schaal is te vergelijken met oproepen om een einde te maken aan de groeiende inkomensongelijkheid, met pleidooien dat de allerrijksten eindelijk weer eens hun fair share gaan betalen?

Zoals was te verwachten, riep Perkins’ brief de nodige reacties op. Zo veel zelfs, dat The Wall Street Journal het nodig vond om diens standpunt te verdedigen. Toegegeven, de oorspronkelijke vergelijking was wat ongelukkig, maar in essentie had ‘hun vriend’ Tom Perkins wel degelijk gelijk, zo bleek met name uit de hevige reacties die de brief had opgeroepen:

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Inkomensongelijkheid in Nederland groter dan blijkt uit statistieken

Omdat het CBS gerealiseerde vermogenswinsten niet als inkomen telt. Wat dit concreet betekent is nog onduidelijk, maar:

De hamvraag is natuurlijk hoeveel dat uitmaakt. Zou de groei van de Nederlandse inkomensongelijkheid groter zijn als we vermogenswinst wel meenemen?

Vooralsnog kan daarvoor alleen naar het buitenland worden gekeken. Er zijn namelijk een paar landen die, in tegenstelling tot Nederland, wel gegevens produceren over vermogenswinsten. En daaruit blijkt onomstotelijk dat vermogenswinst er toe doet. Voor vrijwel alle inkomensgroepen is vermogenswinst geen belangrijke factor, behalve voor de top van de top. De Zweedse economen Daniel Waldenström en Jesper Roine constateren bijvoorbeeld dat alleen het inkomensaandeel van de rijkste 1 procent van de Zweden aanzienlijk stijgt bij het meerekenen van vermogenswinst. Voor de rest van de inkomensgroepen verandert het inkomensaandeel eigenlijk nauwelijks.