Zoekresultaten voor

'woningcorporaties'

Foto: Bron: Wikimedia Commons

Woonbeleid op agenda door Duivesteijn

ANALYSE - Politiek vraagt om communicatie tussen mensen, over inhoud die gedeeld wordt. Het debat van Adri Duivesteijn en Stef Blok in de Eerste Kamer had iets tragisch. Men zei dat het over huisvesting en woningmarkt ging, maar het leek niet of iedereen het over het zelfde had.

De psycholoog weet dat je waarneemt wat je verwacht. Denk aan het experiment met een basketbal: twee teams spelen elkaar de bal toe en de proefpersonen moeten de passes tellen. Vervolgens komt er een gorilla tussen hen doorlopen, trommelt op zijn borst. De proefpersonen rapporteren braaf het aantal passes. ‘Maar zag je de gorilla?’ Het aantal mensen dat de gorilla helemaal niet ziet is verbazend.

Zoiets deed zich met Blok en Duivesteijn ook voor, vrees ik. Blok heeft sinds het woonakkoord het idee dat de woningmarkt op zijn beleid zat te wachten, terwijl Duivesteijn alleen maar stagnatie en verkeerde beslissingen heeft gezien. Duivesteijn toont zich dankbaar voor de diepte van de discussies die in de Eerste Kamer en daarbuiten zijn gevoerd. Beleefd?

De jaren negentig

In de jaren tachtig zakte de economie nogal weg. De opeenvolgende regeringen Lubbers moesten fors bezuinigen. Dat trof ook de volkshuisvesting, die sterk dreef op gedetailleerde rijksbemoeienis. Daartoe werden, vooral door staatssecretaris Enneüs Heerma (CDA) van Volkshuisvesting een aantal lijnen gevolgd:

Foto: Bron: Wikimedia Commons

Adri Duivesteijn moet tegen woonakkoord stemmen

OPINIE - De Eerste  Kamer stemt vandaag over het Woonakkoord. Daarin staat ook de beruchte verhuurdersheffing: een belasting voor woningcorporaties. PvdA-senator Adri Duivesteijn ligt dwars. 

Als de plannen doorgaan zullen de woningcorporaties jaarlijks bijna twee miljard euro moeten ophoesten. Deels kunnen de corporaties de lasten opvangen door het dit jaar ingevoerde systeem van (extra) huurverhogingen, deels zullen corporaties door onder andere besparingen en de verkoop van bezit voldoende middelen vrij moeten maken om deze belasting te betalen, aldus het kabinet.

Niet alleen van woningcorporaties en huurders organisaties is er veel kritiek gekomen op deze plannen. Ook de politiek  laat zich niet onberoerd en niet alleen de oppositiepartijen maken bezwaren.

Zo heeft het Eerste Kamerlid Adri Duivesteijn  te kennen gegeven grote moeite te hebben met het voorstel. Hij is van mening dat door deze belasting de corporaties problemen zullen krijgen bij de uitvoering van hun volkshuisvestingstaken.

Bij de corporaties zullen nieuwbouwprojecten en het beheer en woningonderhoud in de verdrukking komen. Duivesteijn vreest dat daardoor de lasten uiteindelijk steeds meer op de huurders zullen worden afgewenteld. Het is opvallend dat hij in zijn strijd schijnbaar alleen staat binnen de PvdA. Vanuit de partij,die decennia optrad als de kampioen ‘van geringe huurverhogingen, beschermheer van corporaties en pleitbezorger van de sociale woningbouw’ heeft de senator publiekelijk tot nog toe weinig steun ontvangen. Beseft de PvdA-achterban niet wat de gevolgen van het woonakkoord op termijn zullen zijn?

Foto: Christian van Elven (cc)

Prinsjesdag versus verkiezingsprogramma’s

Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen (APB) wordt in de Tweede Kamer flink gediscussieerd over de plannen die het kabinet heeft gepresenteerd tijdens Prinsjesdag. We weten dat regeren compromissen sluiten is, maar sluit de Miljoenennota nog aan bij de verkiezingsprogramma’s van de VVD en de PvdA van 2012? Nu het regeerakkoord omgezet is in de Miljoenennota en begrotingen, worden de coalitiepartners hard aangevallen. Niet alleen door politieke tegenstanders, ook binnen eigen gelederen lopen de gemoederen hoog op. In verschillende peilingen zouden beide partijen veel zetels verliezen als er nu verkiezingen zijn. De deur van het PvdA-kantoor in Amsterdam werd vorig weekend beklad met de leus ‘hier is je participatie’. Hoeveel maken de VVD en PvdA nog waar van hun verkiezingsprogramma’s uit 2012 als je deze naast de op Prinsjesdag gepresenteerde plannen legt? Een paar punten op een rijtje.

ANALYSE -

Onderwijs

‘Wat de PvdA betreft maken politiek en onderwijs afspraken waarin ambitie en mogelijkheden bij elkaar worden gebracht,’ staat in het verkiezingsprogramma van de partij. Dat is precies wat er nu gebeuren moet, want er ligt een onderwijsakkoord op tafel waarvan nog veel afspraken uitgewerkt moeten worden. De grootste vakbond van het onderwijs, de Algemene Onderwijsbond, heeft het akkoord nog niet ondertekend.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Politiek Kwartier | Beter beleggen

COLUMN - Waarin Klokwerk zich verwondert over de selectieve kwaadheid van burgers en de oppositie.

Deze week vond Samsom dat het hoog tijd wordt dat pensioenfondsen, woningcorporaties, banken en beleggers weer gaan investeren in de Nederlandse economie. Voor de oppositie was dit natuurlijk aanleiding om er eens flink op los te twitteren.

Buma beweerde op hoge poten dat Samsom zou strooien met het geld van burgers om de crisis op te lossen. Roemer en Wilders gingen wat korter door de bocht en riepen in koor dat Samsom van God los en totaal de weg kwijt is. De SGP en de ChristenUnie reageerden soortgelijk.

Allen probeerden ze te scoren door zich vrolijk te maken over Samsoms oproep, als was het slechts een echo van Ruttes oproep twee maanden terug. De media deden daar vrolijk aan mee.

Maar daarmee gingen ze helaas volledig voorbij aan wat Samsom zei. Samsom stond niet te smeken, hij sprak over fiscale stimuleringsmaatregelen. En daarbij sprak hij niet zozeer over de beurs van de gewone burger, maar over de kapitaalpotten die in de Nederlandse samenleving aanwezig zijn.

Misschien zou het niet zo gek zijn om over het beheer van die potten eens een wat steviger woord te wisselen. Investeringen bepalen immers hoe de samenleving eruit ziet. In tegenstelling tot wat Roemer schijnt te denken is de overheid lang niet de enige die kan bezuinigen of investeren. Ondanks de crisis hebben we bij de banken en bij de pensioenfondsen nog steeds kapitalen weggezet. Heel veel problemen, waaronder de crisis, hebben alles te maken met de manier waarop wij ons spaargeld investeren.

Foto: Terry King (cc)

Scheef

COLUMN - We hebben collectief besloten dat scheefwonen fout is. Wanneer een huurhuis een te klein deel van iemands inkomen vergt, mag de huurprijs worden verhoogd. Zo iemand woont immers evident ‘te goedkoop’, en dat is niet de bedoeling, vinden we.

Nu kan ik me terdege voorstellen dat je als overheid een woonpolitiek wilt voeren. Dat je graag ziet dat goedkope huurhuizen worden uitgegeven aan mensen met een laag inkomen, en wilt bevorderen dat wie inmiddels meer is gaan verdienen, doorstroomt naar een duurdere woning.

Maar daar zijn toch betere methodes voor dan elke inkomensstijging van huurders, sinds zij hun intrek in een pand namen, bestraffen met een fikse huurverhoging? De overheid krijgt er niet meer inkomsten door en wint er geen millimeter extra speelruimte mee op de woningmarkt; noch komen er daardoor meer huurwoningen beschikbaar.

De enige partij die beter wordt van dit beleid, zijn de verzamelde woningcorporaties. Zij mogen plots, met dank aan de overheid, hogere huren innen, zonder dat daar enige prestatie tegenover staat. Meer bouwen doen ze al jaren niet, en sinds deze maatregel is het zelfs in hun belang om in- en doorstroom te belemmeren: van deze recent uitgevonden scheefhuurders kunnen ze voor dezelfde woning immers veel meer geld innen dan van ‘horizontale’ huurders.

Foto: marie-ll (cc)

Complexe woonmarkt lokaal sturen

ANALYSE - De woonmarkt is complex, en niet met simpele maatregelen te sturen. Beter kan het beleid verder gedecentraliseerd worden, zodat woningcorporaties een lokale gesprekspartner hebben.

Het beleid rond het wonen krijgt absurde trekjes. De woningcorporaties worden eerst arm gemaakt door belasting en vervolgens roept de Kamer boos dat een investeringsstaking is uitgebroken. Veel gekker kun je het niet maken.

We proberen de complexiteit te beheersen door ingewikkelde regels en beheersingsarrangementen. Maar de eenvoud moet ook niet verder gaan dan nodig is. Requisite variety is nodig bij het besturen van ingewikkelde systemen. Met simpele stuursignalen doet een ingewikkeld systeem niet wat je verwacht had. De casus van het wonen illustreert dat.

Beleidskeuzen

Bij de minister voor de woningmarkt ontbreekt een ’tragisch besef’, zoals hierboven beschreven. Hij en zijn politieke vrienden hebben ongeveer de volgende gedachtegang.

–          De huursector en de koopsector zijn uit elkaar gegroeid.

–          De koopwoningen zijn te duur door de hypotheekrenteaftrek (HRA), die heel voorzichtig wordt afgebouwd.

–          De sociale huurwoningsector is te groot en te vaak bewoond door behoorlijke inkomens, die naar de vrije huursector of koopmarkt moeten worden gedreven.

Als we dat doen:

–          worden koopprijzen realistischer en lager,

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dossier Fons Jacobs: de twee Limburgse affaires

ONDERZOEK - Het is nooit duidelijk geworden wie achter de bedreiging van de toenmalige Helmondse burgemeester Fons Jacobs zat. Wel blijkt nu dat hij zelf verdacht werd van corruptie. In het eerste deel van een uitgebreide reconstructie kijken we naar de Limburgse affaires van de oud-burgemeester.

Met een brede armzwaai heft Fons Jacobs een druipende kelk Bavaria-bier en proost voor een zaal vol feestvierders. Op de achtergrond klinkt de carnavalskraker “de kat van Hellemond”. ‘Dat dier past bij de stad’, legt Jacobs uit, ‘het is een intelligent beest met negen levens’.

Het is een scene uit een filmpje dat is gemaakt bij het afscheid van Jacobs, die op 1 november 2012 met vervroegd pensioen ging als burgemeester van Helmond. Het is een joviaal sluitstuk van een carrière met negen levens. Na een bij vlagen hectische loopbaan kon Fons Jacobs gaan genieten van zijn welverdiende rust. Hij heeft dan een lange staat van dienst: drie burgemeesterschappen, in Nederweert, Brunssum en Helmond. Daarvóór was hij topambtenaar bij het ministerie van VROM.

Maar Jacobs´ carrière werd ook gekenmerkt door diverse dieptepunten: aanslagen, bedreigingen en associaties met gesjoemel.

Landelijk is Jacobs even bekend als de burgemeester van Helmond die moest onderduiken na bedreigingen uit het drugsmilieu. Op 1 december 2010 verschenen er ineens politiecabines tegenover Jacobs’ woonhuis in een lommerrijke villawijk in Helmond. Agenten in kogelvrije vesten en met mitrailleurs op de borst zetten de straat af. De burgemeester zelf verdween een poos uit het openbare leven en zelfs een tijdje uit Nederland. Het Openbaar Ministerie maakte er een hele show van: de dreiging tegen Jacobs was zéér ernstig, ongekend voor Nederlandse begrippen, zo hielden ze de buitenwereld voor, en het hield verband met de nieuwe coffeeshop Carpe Diem.

Foto: Aaron & Alli (cc)

Europa is een licht ontvlambare cocktail

ANALYSE - De verkiezingen in Italië maakten nog eens duidelijk dat een groeiende groep kiezers in de Europese Unie verward is, teleurgesteld en wanhopig. Drie fundamentele kwesties houden Europa in een diepe verdeeldheid, zegt Will Tinnemans.

Ten eerste: migratie. In alle zuidelijke en westelijke lidstaten zijn politici opgestaan die drijven op het verzet tegen immigratie en integratie. Er is niets nieuws onder de zon. Zoals het beginnen van een oorlog lange tijd een bliksemafleider was voor binnenlandse problemen, zo zijn voortgaande migratie en falende integratie al enkele decennia een boksbal voor onmachtige politici. De falende integratie heeft vooral betrekking op immigranten met een islamitische achtergrond. Verzet tegen de voortgaande migratie betreft steeds vaker burgers uit EU-lidstaten als Polen, Roemenië en Bulgarije. Het vrije verkeer van goederen, diensten en kapitaal heeft alle EU-lidstaten veel welvaart gebracht. Maar nu die welvaart deels gebouwd blijkt te zijn op luchtkastelen die de banken voor ons hebben opgetrokken, moet het vrije verkeer van personen liefst beperkt blijven tot de voordelen van vakantiereizen zonder lange rijen voor de douane en wisselkantoren.

Migratiedeskundigen zetten vaak en overtuigend uiteen dat arbeidsmigranten doorgaans economische waarde toevoegen – zeker als ze geen gezin meebrengen – en dat de vergrijzende lidstaten in het zuiden en westen van Europa nu en in de nabije toekomst niet zonder hen kunnen. Vanzelfsprekend moeten we er alles aan doen om ervoor te zorgen dat Roemeense vrachtwagenchauffeurs, Poolse loodgieters en Bulgaarse champignonplukkers geen oneerlijke concurrenten worden voor de laaggeschoolden in eigen land. Maar de weerzin zit veel dieper dan angst voor concurrentie. Een substantieel deel van de burgers ziet de Polen en Roemenen liever gaan dan komen, ook als ze in de vleesindustrie, de land- en tuinbouw werk verrichten waar geen Nederlander voor te vinden is. En de Turken en Noord-Afrikanen – die steeds vaker hier geboren en getogen zijn – kunnen zich in hun ogen maar beter snel en geruisloos aanpassen aan de nationale mores, want anders…, ja, anders wat?

Foto: CorporatieNL (cc)

Verduurzaming woningmarkt kan wel

ANALYSE - Het woonakkoord dat Stef Blok recent sloot, biedt weinig mogelijkheden tot verduurzaming van de woningmarkt. Zonde, daar zijn tal van scenario’s voor.

Het recent gevormde woonakkoord staat symbool voor hoe het niet moet als je gaat hervormen. De woningbouwcorporaties kregen in eerste instantie een extra last van twee miljard euro per jaar opgelegd, en moesten vervolgens blij zijn te horen dat het zo’n 250 miljoen minder werd. Onderzoekers van Amsterdam School of Real Estate voorspellen nog altijd een vraaguitval van twee tot tien jaar bouwproductie.

De maatregelen voor de koopmarkt zijn al even robuust. Het enige lichtpuntje is dat paal en perk wordt gesteld aan de hypotheekrenteaftrek. Jammer alleen van die Blok-aan-je-been-restschuld-lening voor starters.

En dat terwijl er tal van alternatieve hervormingen denkbaar zijn.


Wat dan wel?

De makkelijkste oplossing was natuurlijk geweest om te kijken naar een van de verschilllende plannen die er al lagen voor hervorming van de woningmarkt. Denk bijvoorbeeld aan Wonen 4.0, waaraan slechts Vereniging Eigen Huis, de Woonbond, Aedes en de makelaarsorganisaties hun naam verleenden. Kern van Wonen 4.0 vormt geleidelijke afbouw van de hypotheekrenteaftrek en geleidelijke verhoging van de huren tot marktconform niveau. Om zowel kopen als huren bereikbaar te houden voor lagere inkomens is een woontoeslag beschikbaar.

Foto: Doug (cc)

Feit of fabel: Scheefhuren

ACHTERGROND - Hallelujah, het is gelukt. Er ligt een plan voor de woningmarkt. Eén van de doelen is scheefhuren tegen te gaan. Maar hoe ziet de Nederlandse huurmarkt er eigenlijk uit? Wat verstaan we onder scheefwonen en om hoeveel mensen gaat het eigenlijk? Tijd voor de feiten!

Luister de uitzending terug.

Wat zijn precies de plannen van minister Blok?

Verhuurders mogen de huren voor inkomens tot 33.614 euro verhogen met maximaal de inflatie (waarschijnlijk rond de 2,5%) plus 1,5%. Voor inkomens tussen 33.614 en43.000 euro mag daar nog 1% verhoging bovenop, en voor inkomens vanaf 43.000 euro 5%. Voor inkomens vanaf 43.000 euro kan dit dus een huurverhoging van 9%betekenen.

Voor huurders met een inkomen tot 43.000 euro geldt dat de huurprijs nooit de hoogte van de maximale huurprijsgrens (bepaald op grond van het woningwaarderingsstelsel) kan overstijgen. Voor huurders met een inkomen vanaf 43.000 euro wordt deze maximale huurprijsgrens buiten werking gesteld.

Zowel  VVD als PvdA spreken zich in hun verkiezingsprogramma uit voor een huurverhoging om scheefwonen tegen te gaan. De PvdA wil echter dat huren ook kunnen dalen wanneer iemands inkomen daalt.

Hoeveel huurwoningen zijn er eigenlijk in Nederland?

We hebben hiervoor gekeken naar het aantal huishoudens in Nederland. In totaal zijn dat er ruim 7,2 miljoen woningen (2011, CBS). 4 miljoen hiervan zijn eigen woningen (koop), 3,2 miljoen zijn huurwoningen. Van die 3,2 miljoen zijn er ruim 2,2 miljoen (70%) in het bezit van woningcorporaties.

Foto: Gerard Stolk (cc)

CDA terug in centrum van de macht

ANALYSE - Het CDA is voor even terug in het centrum van de macht. Minister Stef Blok van Wonen heeft de steun van de christendemocraten in de Eerste Kamer nodig voor het invoeren van de inkomensafhankelijke huurverhoging. 

Als CDA-fractievoorzitter Buma de situatie wat beter had ingeschat, was hij eerder deze week vast niet gekomen met zijn pleidooi voor het terugdringen van de bevoegdheden van de EU. Zijn argumenten voor ‘minder Europa’ verzandden in een boodschappenlijstje vol schijnbaar onbenullige en onjuiste voorbeelden. Dinsdag zei hij in de uitzending van Pauw en Witteman, gevraagd naar het scherpste voorbeeld van Europese regelzucht, dat er een rondweg is die is afgezet met betonnen paaltjes omdat tien meter van die weg door een natuurgebied loopt. Van dat soort situaties zouden ontzettend veel ondernemers last hebben, aldus Buma.

Op audiëntie bij Buma

Het CDA heeft dat soort retoriek helemaal niet nodig om zichzelf weer in de schijnwerpers te spelen. Sterker nog, het aanhaken bij populistische onderwerpen maakt van het CDA vooral een partij die draait en keert, een predicaat dat het CDA in het verleden op de PvdA plakte. Tot voor kort was het CDA nog een Europagezinde partij, nu sluit het opportunistisch aan bij de Eurosceptische sentimenten die vanuit Engeland overwaaien.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Toezicht, de staat en Vestia

ANALYSE - Het rapport over Vestia van de commissie-Hoekstra is recent naar de Tweede Kamer gestuurd. Minister Blok gaat erover nadenken. Maar tot verandering zal het rapport niet leiden: daarvoor was de opdracht die de commissie mee kreeg niet goed genoeg geformuleerd.

Als ik zwaar tafel, slaap ik daarna slecht. Dan droom ik dat ik minister Blok voor Wonen en Rijksdienst ben. Ik moet dan iedereen toespreken: huurders, die hun huur niet meer kunnen betalen. Ontslagen ambtenaren en bouwvakkers, woedende starters die hun financiering niet rond krijgen. Ik snap veel van geld, maar moet duiken voor rotte eieren.

Dan word ik zwetend wakker. Geen idee hoe ik die woningmarkt weer in beweging en de rijksdienst weer op orde krijg. Dan denk ik: gelukkig dat ik geen minister ben en nog gelukkiger dat ik geen Blok heet. Of het goed met hem afloopt weet ik niet. Hij slaagt erin de Eerste Kamer tot woede te brengen  over de hypotheekregels. Dat is geen belofte voor wat er nog komt.

Verzelfstandiging en toezicht

Enkele decennia geleden vonden we de overheid te groot. Organisaties konden het wel zelf, niet alles moest door de staat worden aangestuurd en gecontroleerd. Het zijn ook nu nog vertrouwde zinnetjes, al ligt het neo-liberale denken wat achter in de etalage. Maar verzelfstandigen is al twintig jaar modern.

Vorige Volgende