Politiek Kwartier | Rutte op ramkoers

COLUMN - Rutte heeft geen tijd voor experimenten. Hij ligt op ramkoers om met zijn marktwerking de kredietmaatschappij te laten groeien. Alternatieven lijken er nauwelijks te zijn.

Begrip voor de Grieken valt nog ver te zoeken. Terwijl hen door de EU wars van ieder democratisch proces een programma door de strot wordt gedouwd dat heel de Griekse samenleving down the drain jaagt, worden zij door het NOS Journaal afgeschilderd als onrealistische gekkies die eindelijk een keer normaal moeten gaan doen.

Wie echter naar het programma van Syriza kijkt ziet een partij die niets anders voorstaat dan de sociale voorzieningen zoals die hier in West Europa al decennialang geregeld zijn, met een gezond pacifistisch randje.

Het Spaanse “Podemos” wordt in de media afgeschilderd als Syriza II. Het is een mooie tweede editie. Waar Syriza nog haar basis heeft in de oude communistische beweging en zich gedraagt als klassieke sociaal-democraten, pleit de in het sociale verzet en de universitaire wereld gewortelde Podemos voor een nieuwe verzorgingsstaat, en schuwt niet een term als het basisinkomen te gebruiken.

Beide partijen stellen een ander economisch beleid van de EU voor, waarbij opvallend is dat ze beide wel uitgesproken voor de EU zijn. Zij willen dat in Brussel democratischer wordt, zodat politici gedwongen worden eerst te denken aan de bevolking, en daarna pas aan de banken. Dat spreekt die lui daar in het Zuiden klaarblijkelijk aan.

Waarom hebben wij eigenlijk niet zo een partij?

Onze premier meent in een interview deze week dat hij lekker op koers ligt, en geen zin heeft om van zijn pad af te wijken. Geen tijd voor ‘experimenten’ noemt hij dat.

De overheid ligt als een ‘blob’ op ons, stelt Rutte in zijn interview. Het bekende verhaal met als conclusie dat we door moeten gaan met privatiseren, outsourcen, en met bonussystemen proberen prikkels in te bouwen. Alsof er nooit een crisis is geweest. Zijn VVD wil de markt herstellen zonder te vragen waar het mis ging.

Ondertussen groeit de overheid met het VVD-beleid in praktijk paradoxaal genoeg juist aan regeltjes. Want al die prikkels en controles erop vragen nogal wat rekenwerk en personeel.

Verder mag er aan de onderkant bezuinigd worden, het blijft op de schatkist drukken dat er onder de VVD nog steeds flinke voordelen worden uitgedeeld aan rijke huizenbezitters, wapenfabrikanten, bankiers, bouwbedrijven en bedrijven die investeren in fossiele energie.

Rutte wil geld verdienen. Hoe dat verdiend wordt, maakt hem niet uit. Gisteren stuurde hij de zwaarste delegatie naar Sotsji, vandaag klinkt zijn regering met het Saoedische koningshuis, dat er geen probleem mee heeft haar eigen burgers bijna dood te rammen voor het schrijven van een blog, of te stenigen, en topfinancier is van jihadpredikers wereldwijd bovendien. Zijn VVD’ers traineren ondertussen de besluitvorming uit winstbejag (‘liever gas dan Groningen’), en dineren met corrupte vriendjes dure flessen weg op kosten van de belastingbetaler: slordigheidje, kan gebeuren.

Aan Piketty heeft Rutte geen boodschap. De partij voor hardwerkend Nederland is doof voor het argument dat rentenieren meer opbrengt dan werk. Heel werkend Nederland aan de schulden, dat lijkt dan ook eerder het doel te zijn. Leve de kredietcultuur. Rutte staat te kraaien van vreugde als de huizenprijs weer stijgt, terwijl de huizenprijs en de waanzinnige hypotheken nu juist één van de grote problemen van onze samenleving is. Als training in het lenen wordt studenten binnenkort geleerd zich in de schulden te steken door middel van een leenstelsel.

De sociale diensten zijn heringericht tot strafkantoren die hun klanten in praktijk massaal de schulden injagen. En als zij daar al niet in slagen, doet de belastingdienst daar nog een flinke schep bovenop. Alles om mensen rood te laten staan en rente te laten betalen. Met de fraudewet werden inmiddels zoveel onschuldige mensen het slachtoffer dat het zelfs tot het kabinet doordrong. De wet werd schoorvoetend opgeschort en wordt wellicht aangepast, maar een pardon voor de mensen die door dit politieke experiment hun leven lang in de schulden zitten, dat zit er uiteraard niet in.

Dit regime kost niet alleen klauwen met geld aan juridische kosten en controlerend personeel, het jaagt alle kostbare problemen van onze samenleving juist aan.

Als kroon op het werk loopt Teeven in de media over het aantal asielzoekers ongegeneerd te liegen dat het gedrukt staat om stemming te maken voor een beleid dat de asielzoekers niet weg maar de straat opjaagt, met alle ellende van dien, recht tegen de mensenrechten in, en voert zijn Big Brother Opstelten het perfecte beleid om de drugsmaffia rijk te houden en recidive van criminelen zoveel mogelijk te vergroten.

Wat is dit voor Freak Show? De VVD naar huis? Graag. Het vervelende is alleen dat echte alternatieven nog ontbreken. D66 lijkt dan wel de hersens, de idealen en de integerheid te hebben die de VVD zo node mist, ze pleit voor hetzelfde beleid van bezuinigen door af te stoten, te privatiseren en het introduceren van marktwerking. Het CDA wil sowieso niets veranderen dus daar zal het ook niet van komen. Over de PvdA hoeven we het uiteraard al helemaal niet te hebben. De PVV? Dat is niets dan een goedkope truc om dit beleid te versnellen.

De SP klinkt soms integer, maar ook in SP-Amsterdam blijkt de overheidsdwang naar uitkeringstrekkers onder de naam ‘perspectiefbanen’ gewoon door te gaan. In het debat over de sociale zekerheid heeft de SP zich inmiddels geprofileerd als tegenstander van ideeën als het basisinkomen. Tot zover de openheid voor alternatieven. En in zijn anti-EU-drang vergeet de SP helemaal ingrijpende hervormingen van de EU te eisen.

Uit de hoek van GroenLinks en de Partij voor de Dieren wordt gepleit voor windmolentjes en tegen de bio-industrie. Men heeft het er over privacy, vrijheid van meningsuiting, mensenrechten en belastinghervormingen, en er worden leuke academische discussies gevoerd over de aard van onze welvaart. Een duidelijk ander programma voor werk en sociale zekerheid is er echter niet.

Meer democratie en solidariteit met de werkenden en andere gewone burgers in de EU? Horen doe je ze er allemaal nauwelijks over. Syriza of Podemos in Nederland? We zullen erop moeten wachten.