Politiek Kwartier | Rechtse jaloezie

COLUMN - Kritiek op topsalarissen of de scheve verdeling van vermogen wordt door ‘rechts’ vaak weggezet als ‘linkse jaloezie’. Maar rechtse jaloezie bestaat ook, en is minstens zo venijnig.

De VVD wil de vakantierechten van bijstandsgerechtigden beperken. Zogenaamd om ze sneller aan het werk te krijgen. Uiteindelijk is dat natuurlijk maar een excuus. Zo een maatregel past keurig in het treiterpakket dat momenteel in de bijstand wordt doorgevoerd. Verplicht werken onder minimumloon, de eerste maand geen bijstand, etc. Werkloos zijn is geen straf, maar een misdaad. En die moet wórden bestraft.

Met enige vertraging wordt binnenkort ook samenleven beboet voor mensen met een uitkering. Want het is natuurlijk niet de bedoeling dat zij de vruchten van hun eigen zuinigheid zelf plukken. En onlangs stemde de kamer ervoor dat mocht Marokko niet akkoord gaan met het verlagen van de uitkeringen van uitkeringsgerechtigden aldaar, het verdrag met dat land maar opgeschort moet worden. Ook al kost dat de belastingbetaler uiteindelijk meer geld. Principe. Dat deze mensen altijd evenveel premie betaalden als alle anderen maakt niet uit. Wie geld kost moet boeten.

De nijd gaat zelfs zover dat het de gevangenissen bereikt. Versobering van het gevangenisregime. Iedere expert kan vertellen dat dit alleen maar leidt tot meer misdaad, en meer ellende in de cel, en daarmee uiteindelijk nota bene tot hogere kosten, maar toch gaat het gebeuren.

Het is één ding dat in sommige kringen de gevangenissen worden vergeleken met sterrenhotels en de bijstand met luilekkerland, het is iets anders als mensen die onzin nog gaan geloven ook. Door een misplaatste jaloezie wordt momenteel de effectiviteit van het justitiestelsel ondermijnd en het sociale vangnet omgeturnd naar een geldverslindend controle- en ‘prikkel’-orgaan dat de ergste nachtmerrie van Kafka evenaart. Rechtse jaloezie.

En zoals de waard is vertrouwt hij zijn gasten. Kritiek op exorbitant hoge salarissen, bonussen zonder tegenprestatie en een scheve verdeling van vermogens wordt door zelfbenoemde rechtse denkers graag weggezet als ‘linkse jaloezie’. Als je hen gelooft zou je bijna denken dat links-zijn vooral neerkomt op jaloers-zijn.

Het erge is, niet alleen rechts gelooft dat. Ook linkse politici zelf zijn het gaan geloven. Het is de misrekening die de PvdA maakte toen ze dit kabinet instapte. De partij dacht dat ze de draconische bezuinigingen op de zorg en de sociale zekerheid wel kon verkopen in de ruil voor een nivelleringsfeestje.

Dit feestje is inmiddels afgeblazen. Begrenzingen van bonussen worden lachend gecompenseerd door een forse verhoging van het gewone salaris, zoals we afgelopen week bij de ABN-Amro zagen. En inmiddels worden de lasten verlicht voor mensen die meer dan 40.000 per jaar verdienen, terwijl deze groep zelfs schaamteloos wordt aangeduid met ‘hardwerkend Nederland’ – want wie minder dan 40.000 per jaar verdient werkt gewoon niet hard genoeg.

Het maakt uiteindelijk weinig uit, want het ‘linkse’ feestje werd door de achterban van de PvdA als douceurtje toch al niet gepikt. Waarom? Omdat het de meeste mensen zonder werk of met een zorgbehoefte een rotzorg zal zijn hoeveel ‘de rijken’ verdienen. Als zij zelf maar een menswaardig bestaan hebben en de eindjes aan elkaar kunnen knopen.

Had Spekman met een psycholoog gebeld, dan had die het hem al kunnen voorspellen. Jaloezie is een luxe-artikel. Mensen krijgen er pas écht last van als hun eigen zakken gevuld zijn.