Het radicaal-linkse europarlementslid Clare Daly bevindt zich in heet water. The Sunday Times onthulde afgelopen zondag dat zij een Litouwse spion voor Rusland enkele jaren terug in contact had gebracht met een pleger van de bloedige aanslag in Omagh (Noord-Ierland, 1998). De europarlementariër voor Independents 4 Change zegt zich te beraden op juridische stappen. Algirdas Paleckis Daly en haar partijgenoot Mick Wallace voeren al enige tijd campagne voor de vrijlating van de spion in kwestie, Algirdas Paleckis, die zij als een politieke gevangene beschouwen. De Litouwse diplomaat en aanvoerder van de linkse politieke beweging Dageraad van Gerechtigheid werd in juli 2021 door een Litouwse rechtbank veroordeeld wegens spionage voor Rusland. Het hooggerechtshof hield de veroordeling vorig jaar stand: Paleckis kreeg een gevangenisstraf opgelegd van 5½ jaar. Daly en Wallace noemen de spionage-aantijgingen een wassen neus. Volgens hen wordt Paleckis politiek vervolgd vanwege zijn NAVO-kritische houding en kritiek op Russofobie; Paleckis komt zelf uit een communistische familie van voorname Sovjet-diplomaten. “De zaak is een voorbeeld — samen met die van Julian Assange — van hoe spionagewetgeving in Europa en daarbuiten wordt misbruikt om tegenspraak te smoren, en hoe de ruimte om de orthodoxie van Europa's buitenlandbeleid uit te dagen steeds verder slinkt,” aldus Daly. Pro-Russische kongsi in Europarlement In 2021 en 2022 bezochten Daly en Wallace Litouwen om mee te doen aan demonstraties en contact te leggen met actiegroepen die pleiten voor vrijlating van Paleckis, die toen nog onder huisarrest verkeerde. De twee trekken in hun pogingen aandacht te vragen voor het lot van deze vermeende Russische asset nauw op met een Russich-Litouwse europarlementariër die inmiddels ook onder een vergrootglas ligt wegens vermeende spionage-activiteiten voor Rusland: Tatjana Ždanoka. Het Europese Parlement stelde begin van dit jaar een onderzoek in naar Ždanoka: dit nadat een onafhankelijk Russisch nieuwsmedium onthulde dat zij zou al sinds 2005 informatie zou verschaffen aan de Russische veiligheidsdiensten. Een jaar nadat ze toetrad tot het Europese parlement dus. Daly, Wallace en Ždanoka waren drie van in totaal dertien leden van het Europees Parlement die stemden tegen sancties voor Rusland vanwege de voortdurende oorlog tegen Oekraïne. Volgens de twee Ierse parlementsleden is dat echter niet gericht tegen Oekraïne, maar tegen militarisme en Europees wapengekletter. Nuttige idioot? Critici verwijten Daly al langer een nuttige idioot te zijn, die zich met haar partijgenoot voor het karretje laat spannen voor de belangen van dubieuze regimes als Rusland en Iran. In de optiek van radicaal-imperialistisch links vormen de VS, het Verenigd Koninkrijk en de NAVO namelijk de grote boze oorlogsstokers in de wereld. Voor je 't weet bedrijf je dan apologetiek voor hun tegenstanders, ook al bedienen die zich als dat zo uitkomt van dezelfde methoden. Zo trokken Daly en Wallace in 2021 de bevindingen in twijfel van de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OVCW) ten aanzien van de chemische aanval in Douma van 2018. Dat legde in een rapport de blaam voor de aanval bij het Syrische leger. In een subcommittee van het Europees Parlement wierpen de twee Ierse parlementariërs de directeur van het OVCW voor de voeten dat het rapport allerlei aanwijzingen van het tegendeel had genegeerd: de hulporganisatie van de Witte Helmen zou de aanval hebben georkestreerd om het regime van Assad in een kwaad daglicht te stellen. Pro-Iraanse milities in Irak Datzelfde jaar verscheen Daly in een propagandafilmpje waarin ze de Irakese paramilitaire parapluorganisatie, Hashed al-Shaabi prijst. Dit conglomeraat van paramilitaire divisies heeft z'n wortels in de bloedige opstand van 2011-2013 tegen de Amerikaanse bezetting en vormt deels een gewapend front waarmee Iran haar greep op het buurland en de regio tracht te versterken. Zo werd in 2020 even buiten Baghdad het hoofd van de Iraanse speciale eenheden, Qasem Soleimani bij een Amerikaanse luchtaanval om het leven gebracht, samen met twee hoge commandanten van Hashed al-Shaabi. Volgens Daly was gewelddadig verzet tegen de Amerikaanse aanwezigheid echter volkomen gerechtvaardigd en zou Hashed al-Shaabi in tegenstelling tot de Verenigde Staten en veel Europese landen "de internationale wetgeving hooghouden." Dat laatste lijkt een nogal bizarre omkering: het Asielagentschap van de Europese Unie geeft een weinig fraaie opsomming van al het sektarisch geweld en de mensenrechtenschendingen door de milities onder Hashed al-Shaabi. Parlementaire obstructie In het Europees parlement trachten Daly en Wallace elke poging om Rusland verantwoordelijk te houden voor de invasie in Oekraïne zoveel mogelijk te frustreren. Discomfort had been growing with Wallace and Clare Daly for months, according to multiple MEPs and parliament sources, as Wallace tabled amendments on behalf of the group seeking to water down resolutions about Russia. In one, he described the Ukraine’s 2014 Maidan revolution as a “US-orchestrated coup”, as Moscow sees it. In another, he sought to delete a note that the parliament “continues to condemn the illegal annexation of Crimea”. Ook probeerde Wallace een verwijzing uit een parlementaire resolutie geschrapt te krijgen dat Nederlands geleid onderzoek had bevestigd “dat Vlucht MH17 was neergehaald met gebruik van een Buk luchtafweerraket, geleverd door de 53e luchtafweerbrigade van de Russische Grond Troepen uit Koersk.” Oekraïne De Oekraïense geheime dienst heeft Clare Daly inmiddels op een lijst van prominente Russische propagandisten geplaatst. Volgens de Oekraïners kakelt ze regelmatig Russische framing en desinformatie na. Ze verwijten haar specifiek het verspreiden van twee narratieven: dat sancties enkel onschuldige mensen treffen en dat het conflict in Oekraïene “een proxy oorlog is tussen de NAVO en Rusland.” Op haar beurt stelt Daly dat het Oekraïense politieke en militaire establishment zichzelf tot trekpoppen van de VS hebben gereduceerd. Ze bekritiseerde de politieke beslissing in 2014 om na de invasie van de Krim en de oorlog in Donbas de status van Oekraïne als neutraal land tussen de verscheidene machtsblokken los te laten. “Ze hebben hun neutraliteit laten varen en dat is een van de redenen geweest waarom we nu in de situatie zitten waarin we ons bevinden, omdat zij marionetten zijn geworden van een vreemde mogendheid, die hen gebruikt; en hun mensen en hun bloed wordt verspild in hun eigen land omwille van een oorlog die niet in hun belang is,” aldus Daly. Overigens lijkt dat laatste wijsheid achteraf. Voor de uitbraak van de oorlog in 2022 noemde Daly de Russische opbouw van een troepenmacht rondom Oekraïne “duidelijk defensief” en stelde ze dat de Russen geen invasie zouden plegen. Aanslagpleger En nu ligt er dus de journalistieke aantijging dat het Europees parlementslid eind 2021 een veroordeelde Russische spion in contact zou hebben gebracht met een aanslagpleger van de Real IRA. “De berichten over en weer vonden plaats op een moment dat de Russische veiligheidsdiensten trachtten om verbanden te smeden tussen republikeinse paramilitaire organisaties als onderdeel van bredere pogingen om de Europese Unie te destabiliseren,” aldus The Sunday Times. Liam Campbell is geen ongevaarlijke man: in 2009 werd hij veroordeeld tot het betalen van een schadebedrag aan slachtoffers van de bomaanslag in Omagh van 1998. In 2021 werd hij na jarenlang juridisch getouwtrek uitgezet naar Litouwen in verband met een poging wapensmokkel ten behoeve van de Real IRA. De zaak werd een jaar later overigens geseponeerd. Eerder al werd een broer van Campbell in hoger beroep vrijgesproken, omdat de smokkeloperatie een valstrik bleek van MI5. Volgens Clare Daly wordt Campbell echter politiek vervolgd, net als Algirdis Paleckis. Die zou hebben aangeboden Campbell in contact te brengen met vrienden die Campbell eventueel konden bijstaan, mocht hij in Litouwen achter de tralies verdwijnen. Het parlementslid zegt zich dan ook van geen kwaad bewust te zijn en zich juridisch te beraden. Europese Verkiezingen “Iedere omgang die ik heb gehad met om het even welke politieke gevangenen zijn altijd geworteld in de arbeid van de meerpartijdige werkgroep van het Ierse parlement inzake de omstandigheden van gevangenen en het vredesproces," aldus Daly in een communiqué op haar website. Ze ziet de onthulling van The Sunday Times dan ook als een goed getimede aanval op haar integriteit. “Het is in zekere zin een dubbelzinnig compliment dat de persgroep van Rupert Murdoch zoveel inches van haar kolommen gebruikt om mij op de avond van een zeer belangrijke verkiezing te besmeuren.” Daly heeft reden zich zorgen te maken. Als men de peilingen mag geloven, is de kans groot dat de twee parlementariërs voor Independents 4 Change na hun huidige ambtsperiode niet terugkeren in het Europees parlement. Gezien al het bovenstaande is dat wellicht maar goed ook.
Een tijdje terug had ik hier bluesrockzangeres Hannah Wicklund al onder de aandacht gebracht. Die brengt met haar vaste band The Stepping Stones ouderwets stevige gitaarrock.
Volgende week vrijdag staat ze in Keulen op de planken, mocht u haar binnenkort eens live willen zien spelen.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Dit is het zesde blogje in de reeks over de Europese historische canon. We zijn aanbeland in de zeventiende eeuw.
Periode: 1648
Alternatief: Vrede van Utrecht
Het verdrag dat de Tachtigjarige Oorlog beëindigde (“Yo, el Rey”; Nationaal Archief, Den Haag)
Europa is nooit een religieuze eenheid geweest, en er zijn regelmatig conflicten geweest waarbij godsdienst een rol speelde. Maar nooit was het zo erg als in de eeuw na de Reformatie, een tijd die we weleens aanduiden als die van de godsdienstoorlogen. De Tachtigjarige Oorlog en de Dertigjarige Oorlog gingen echter niet alleen over religie. In dat laatste conflict intervenieerde bijvoorbeeld het katholieke Frankrijk aan de protestantse zijde. (Al eerder had de koning van Frankrijk, die zich omsingeld voelde door de Habsburgers, zich verbonden met het Ottomaanse Rijk.) De Tachtigjarige en de Dertigjarige Oorlog werden beëindigd met de Vrede van Westfalen in 1648.
De onderhandelaars deden hun best een machtsevenwicht te garanderen, waarvan ze meenden dat het de kans op toekomstige oorlog verkleinde. Het principe staat niet vermeld in de officiële verklaringen. Dat was wel het geval toen in 1713 de Vrede van Utrecht de Spaanse Successieoorlog ten einde bracht.
Portret Van Boxhorn, CC BY-SA 2.5 via Wikiemedia.
De Europese Commissie heeft de artikel 7 procedure tegen Polen ingetrokken. Het land loopt niet langer het gevaar op schorsing van het EU-lidmaatschap en intrekking van zijn rechten. Nu is dat gevaar nooit echt dichtbij geweest. Schorsing vereist instemming van alle lidstaten en Hongarije, waar eenzelfde procedure loopt, zou er nooit mee hebben ingestemd. Maar eind vorig jaar is er een nieuwe regering gekomen in Polen onder leiding van Donald Tusk. En die heeft hard gewerkt aan herstel van de rechtsstaat in Polen. In februari presenteerde de Poolse minister van Justitie Adam Bodnar de Commissie en de Raad een actieplan bestaande uit negen wetten om de veranderingen van de PiS-regering ongedaan te maken en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te garanderen. Dat was voldoende voor de Commissie om de artikel 7 procedure in te trekken. Maar PiS lijkt allerminst uitgerangeerd, niet in Polen en ook niet in Europa.
In Polen is de regering-Tusk voor veel belangrijke besluiten nog wel afhankelijk van president Duda die trouw blijft aan het oude regime. Begin dit jaar botsten premier en president over het lot van twee van corruptie beschuldigde politici van PiS, Mariusz Kamiński en Maciej Wąsik. Zij zijn door een rechtbank in Warschau veroordeeld tot twee jaar celstraf om ambtsmisbruik. Duda had de twee in 2015 al gratie verleend, maar het Hooggerechtshof verklaarde dit in december vorig jaar onwettig. Tusk beschuldigde Duda er van de twee in bescherming te nemen door ze onderdak te bieden in het presidentiële paleis. Ze werden uiteindelijk toch gearresteerd. Maar Duda verleende hen voor de tweede maal gratie. PiS noemt hen ‘politieke gevangenen’ en zette beiden op de kandidatenlijst voor de komende Europese verkiezingen. De partij hoopt op winst met deze kandidaten die zich profileren als ‘politieke slachtoffers’ van een wraaklustige Tusk. Volgens de laatste peilingen gaan het Burgerforum van Tusk en PiS gelijk op met elk 32% van de stemmen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Alan Wilder was jarenlang toetsenist bij New Wave band Depeche Mode. In 1995 verliet hij de groep om zich geheel aan zijn muziekproject Recoil te wijden.
Op het album Liquid werkt hij onder meer samen met spoken word-artieste Nichole Blackman. Dat levert duistere, sensuele en ritmisch meeslepende nummers op.
In de alweer vijfde aflevering in de reeks over de Europese canon gaan we kijken naar de overgang van Middeleeuwen naar Nieuwe Tijd.
Periode: Vanaf 1419
Vanaf 1419 organiseerden de Portugezen systematische verkenningstochten langs de westelijke kust van Afrika. Die werden steeds ambitieuzer. Bartolomeu Dias passeerde in 1488 Kaap de Goede Hoop, Vasco da Gama bereikte in 1497 India. In de tussentijd was Columbus namens de reyes católicos de Atlantische Oceaan overgestoken. Rond 1500 begonnen de Europeane nte begrijpen dat Columbus niet in India was aangekomen, zoals hij dacht, maar een nieuwe wereld had ontdekt.
Vroege kaart van Amerika
We spreken van “de grote ontdekkingen”, namelijk de ontdekking van de al bestaande handelsnetwerken rond de Indische Oceaan en de Caribische Zee. Maar de grootste ontdekking was dat er een nieuwe wereld was, met bewoners die niet stonden vermeld in de Bijbel. De vraag naar hun herkomst speelt nog altijd, maar rond 1500 was er een veel belangrijkere vraag: wat was de informatie uit de Bijbel nog waard?
Collegium Trilingue, Leuven – foto Jona Lendering
Periode: Rond 1516
De vraag naar de compleetheid van de Bijbel kwam niet uit de lucht vallen. Al een eeuw waren er geleerden, ze zogeheten “humanisten”, die probeerden antieke teksten zo wetenschappelijk mogelijk te bestuderen. Erasmus van Rotterdam paste de nieuw ontwikkelde technieken toe op de Bijbel. Om christenen in contact te brengen met het Woord van God, ontdaan van alle onvolkomenheden die kopiisten er (ondanks alle goede intenties) in het voorgaande anderhalve millennium in hadden laten sluipen, publiceerde hij in 1516 een nieuwe, zo betrouwbaar mogelijke editie van het Nieuwe Testament. Dat betekende echter ook dat hij botste met de christelijke traditie.
COLUMN - Vorige maand uitte ik hier mijn frustratie over de tactieken van Wilders en zijn aanhang. Sindsdien heb ik me bijna dagelijks zitten opwinden over het getreiter, gedraai en gelieg. Met name ook van de (semi-)fans (van alle coalitiepartijen) in de reactiepanelen van Joop, waar een hele schare van die lui rondhangt. Niet omdat ze geïnteresseerd zijn in het linkse verhaal, maar om daar op zijn Wilders tegenin te gaan. Ik ga daar steeds minder vaak inhoudelijk op in, ik zet ze liever zo grof mogelijk voor gek. En dat helpt enorm, ik heb grote lol in het verzinnen van domme bijnamen en het uitvergroten van de hypocrisie en/of stupiditeit. Oké, af en toe schiet ik ook wel scheldend uit mijn slof, als het me echt te gortig wordt. Maar humor helpt dus echt!
Op 29 mei stond een artikel in Trouw over de Hongaarse Tweestaartige Hondenpartij (helaas achter een betaalmuur) – die bestaat dus echt. Zij bestrijden Orbán met absurdistische en ludieke acties, zoals deze twee voorbeelden*:
Naar aanleiding van de anti-immigratiecampage:
“De partij begon een inzamelingsactie voor een eigen billboardcampagne, een ‘anti-anti-immigratiecampagne’, en haalde tot haar eigen verbazing binnen één dag genoeg geld op om net zoals de regering-Orbán billboards en posters door heel Hongarije heen op te kunnen hangen. Op hun posters stonden teksten als ‘Sorry voor onze premier’ en ‘Kom maar naar Hongarije hoor, wij werken toch al in Engeland’ – een knipoog naar het feit dat Hongarije eerder kampt met een emigratieprobleem (jonge mensen die naar West-Europa verhuizen) dan een immigratieprobleem.”
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
She Past Away is een Turkse post-punk band met een gotische darkwave esthetiek. Volgens de bandleden zelf is die vooral geïnspireerd door erotische horror.
De goedkoop ogende, korrelige videoclip past prima bij het jaren ’80 retrosfeertje.
In deze vierde aflevering van mijn reeks over de Europese canon belandden we in de tijd die we, afhankelijke van het gekozen perspectief, kunnen aanduiden als het herfsttij der Middeleeuwen of de vroege Renaissance.
Periode: Late Middeleeuwen
De filosofie van de Late Oudheid, waarin het christendom zijn boodschap moest uitdrukken, staat bekend als het Neoplatonisme. Ook in de Arabische wereld was deze stroming lange tijd dominant, maar gaandeweg ontdekte men het belang van Aristoteles.
Scholastiek onderwijs (Benozzo Gozzoli), via Wikimedia.
Europa volgde. Aanvankelijk was men sceptisch over het aristoteliaanse denken, maar in de dertiende eeuw wist Thomas van Aquino, profiterend van de vertalingen van Willem van Moerbeke, de christelijke theologie uit te leggen in de termen van Aristoteles’ filosofie. Daarmee was hij de grote representant van de laatmiddeleeuwse filosofie, de scholastiek. Zo werd Aristoteles in heel Europa de “meester van alle wijzen”, zoals Dante hem typeert. In de Arabische wereld bleef Aristoteles’ populariteit daarentegen beperkt; de commentaren van Ibn Rushd waren invloedrijker in Latijnse vertaling dan in het Arabische origineel.
Illustratie uit de Hamburgse stadsrechten met Hanze-handel, via Wikimedia.
Periode: 1356
Alternatief: Ommelandvaart
In de loop van de veertiende eeuw begonnen de landen van Noordwest-Europa steeds vaker hun voedsel te importeren uit de gebieden ten oosten van de Elbe, zoals Pruisen en Polen. Dit had vérstrekkende gevolgen. De westerse steden ontgroeiden hun ommeland en zagen hun macht toenemen. Op het platteland kon men zich toeleggen op andere producten, waarop meer rendement viel te behalen. In het oosten profiteerden rijke tussenhandelaren, die later zouden opgaan in de lage adel. De boeren zagen zich echter gedwongen voor de westerse markt te produceren. De regio neigde naar monocultuur; innovatie werd gewantrouwd; de ooit vrije boerenklasse verloor steeds meer rechten.
COLUMN - van Carla Joosten
Menige Nederlander die begin mei een stempas op de mat vond, schrok. Verkiezingen? Was de kabinetsformatie alsnog mislukt? Dat het om Europese verkiezingen gaat, had niet iedereen in de gaten.
Intussen dringt door dat de verkiezingen voor het Europees Parlement donderdag 6 juni plaatshebben. Maar menig burger weet weinig over de Europese Unie. Kennis van de instellingen en hun vertegenwoordigers ontbreekt vaak net als over het besluitvormingsproces. Het onderwijs besteedt er minimale aandacht aan.
Enige ontvangers van de stempas besloten, nadat duidelijk was dat het om de Europese verkiezingen ging, niet te gaan stemmen. ‘Ik heb er geen verstand van,’ klonk het.
Het blijft behelpen met Europa. Zes weken voor het referendum over de Europese Grondwet in 2005 informeerde ik bij de Rijksvoorlichtingsdienst wanneer de campagne zou beginnen om kiezers naar de stembus te lokken. ‘Als jullie journalisten erover beginnen. Een week of drie voor het referendum,’ was het antwoord.
Uiteindelijk was de opkomst met 63,3 procent niet eens slecht. Onder meer toenmalig Volkskrant– en Buitenhof-columnist Ronald Plasterk – tegenstander van de grondwet – had het thema geagendeerd. De uitslag kwam hard aan. Ruim 61 procent van de kiezers wees de Europese Grondwet af. Toenmalig premier Jan Peter Balkenende (CDA) trok het zich niet aan. Het was aan de politiek om de bevolking beter bij Europa te betrekken. Maar wie is ‘de’ politiek?
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
_-_WGA10290.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}