Goed volk | Het volk leert lezen

De Middeleeuwen zijn op velerlei gebied een tijd van overgang geweest. Eén van die overgangen is die van orale naar schriftcultuur, althans bij het volk, want het schrift zelf is uiteraard al duizenden jaren oud. Wat West-Europa betreft: in de Vroege Middeleeuwen werd in bijna alle gebieden bijna uitsluitend in het Latijn geschreven. En aangezien de geestelijkheid de enige stand was die Latijn beheerste, was tot ver in de Middeleeuwen de West-Europese schriftcultuur een clericale aangelegenheid. Of, omdat de simpele tegenstelling elitecultuur versus volkscultuur te hanteren, een elitaire aangelegenheid. De eerste verzamelingen teksten in de volkstalen kwamen pas rond 1250 op gang, maar dat wil niet zeggen dat het hele volk er ook kennis van kon nemen. Analfabetisme was in die tijd nog wijdverspreid en vóór de boekdrukkunst waren handgeschreven of blokboeken uiteraard duur, al werden boeken wel vaak uitgeleend. Bovendien waren geschreven teksten niet direct nodig voor het maatschappelijk verkeer; de orale (mondelinge) traditie voldeed nog prima. Pas in de Late Middeleeuwen trad een duidelijke verschuiving op, om maar niet te zeggen: het begon te gisten. En daar was 'de elite' (lees: de kerk van Rome) niet blij mee.

Door: Foto: © Sargasso logo Goed volk

Quote du jour | Tegen het hokjesdenken

Is our ultimate goal ensuring the compatibility of diversity and democracy? Then promoting the overlapping interests and identifications that enable citizens to become more comfortable with difference and thus more tolerant and trusting, is absolutely necessary.

schrijft Sheri Berman, associate professor of political science at Barnard College, Columbia University, in The Guardian

Volgens Berman levert identiteitspolitiek rechts meer op dan links. Racisme is vooral latent aanwezig en moet ‘getriggerd’ worden voordat het problematisch wordt.  Jonathan Haidt hierover:

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het nut van literatuurlessen

COLUMN - © Marc van Oostendorp, eigen werk bij Het nut van literatuurlessen, 2018We hadden het met wat taalkundigen over het nut van literatuurles. De meeste van ons hebben daar een gecompliceerde relatie mee. Iemand vertelde bijvoorbeeld dat ze was aangetrokken tot de neerlandistiek omdat ze letterkundige wilde worden. Pas daarna ontdekte ze de taalwetenschap, omdat de literatuurwetenschap haar was tegengevallen.

De consensus in ons groepje was dan ook nogal negatief: je hebt er niks aan, lessen over literatuur. Maar ik was het daar toch niet mee eens.

Natuurlijk zijn er films en schilderijen. Natuurlijk is er muziek. Natuurlijk zijn er emoji’s en bewegende gifjes. Natuurlijk is dat allemaal aantrekkelijk, en natuurlijk kun je een belangrijk deel van je leven doorbrengen met al die middelen, en een bevredigend leven hebben. Maar literatuur, kunst gemaakt van taal, biedt je dingen die je op geen enkele andere manier kunt krijgen: een benadering van wat er omgaat in de binnenkant van iemands hoofd.

Verrijken

Ieder hoofd is anders, en daarom is de wereld waarin ieder mens leeft net iets anders dan de wereld van een ander mens. Welke details er belangrijk zijn, hoe je je voelt bij de manier waarop andere mensen zich gedragen, wat voor bijgedachten je hebt bij wat er gebeurt – dat alles máákt iemands wereld en dat alles is voor iedereen net een beetje anders (en in andere opzichten juist soms weer verrassend gelijk).

Foto: Tony Fischer (cc)

Nieuwe speculaties over de moord op Kennedy

NIEUWS - Aan sommige verhalen wil maar geen einde komen.

Jerry Kroth, em. professor van de Santa Clara Universiteit in California komt binnenkort met een nieuw boek: Coup d’État; the assassination of President John F.Kennedy. Hij verwerkt daarin gegevens die hij aantrof in recent door de CIA vrijgegeven documenten over de veelbesproken moord op 22 november 1963. De officiële lezing waarin de communist Lee Harvey Oswald als  moordenaar is aangewezen is in de loop van de tijd al door velen in twijfel getrokken. De meeste Amerikanen geloven in elk geval niet dat Oswald een lone wolf was. Ruim een halve eeuw na de moordaanslag, is een meerderheid nog altijd overtuigd van een complot. De dood van Kennedy is dan ook al decennia omgeven met samenzweringstheorieën. De vorig najaar openbaar gemaakte documenten wijzen onder meer in de richting van een connectie tussen Oswald en een consul van de Sovjet-Unie in Mexico.

Kroth schrijft zich er over te verbazen dat aan een tweede serie van 18.000 documenten die in april j.l. zijn vrijgegeven zo weinig aandacht is besteed. Hij trof daarin buitengewoon belangwekkende nieuwe informatie aan. Twee inlichtingenfunctionarissen blijken enkele weken voor de moord op Kennedy onafhankelijk van elkaar berichten te hebben onderschept over een mogelijke aanslag.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

SG-café zondag 15-07-2018

Dit is het Sargasso-café van zondag 15-07-2018. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Kunst op Zondag | KoZ 500 (4)

Dankzij kunstenaars die rechtenvrije afbeeldingen van hun werk beschikbaar stelden, bereikten we 24 juni de 500ste Kunst op Zondag.

We vroegen kunstenaars naar hun 500ste werk. Bij afwezigheid van een 500ste, is elk ander jubileumstuk ook welkom. En degenen die niets met jubilea hebben, vroegen we een ander werk aan ‘KoZ 500’ op te dragen.

Vandaag het laatste deel van onze speciale “jubileum”-tentoonstelling, weer met de toelichtingen van de kunstenaars zelf.

In Prima Mensen (april 2018) ging het onder andere over het werk van Domenique Himmelsbach de Vries, die voor KoZ 500 zijn vijfhonderdste gedenksteen instuurt.

Domenique Himmelsbach de Vries – Kadoelen gedenkplaque.
© Domenique Himmelsbach de vries Kadoelen gedenkplaque, verkleind

Toelichting: “Mijn 500ste gedenksteen: Vorig jaar ramde ik met mijn schip de aanlegsteiger van een jachthaven, waar ik mijn boot net had gerestaureerd. De havenmeester had een stressvolle periode en ik zou minstens € 800,- aan reparatiekosten moeten betalen. Als een alternatief voor de restauratie, bood ik aan om een gedenkplaque van messing te etsen, zeggende:

Dit plakkaat dient ter verdoezeling van de schade, aangericht door Domenique Himmelsbach de Vries zijn legendarisch stupide aanvaring met deze steiger op 21-10-2017.

De havenmeester ging akkoord, hij kon dit gemeenschappelijke avontuur en verhaal waarderen, ik leerde de vaardigheid van het etsen van messing, maakte een nieuw werk in de publieke ruimte, een nieuw voorbeeld van creatief omgaan met problemen en op de koop toe bespaarde ik een paar honderd euro.

Foto: Bas Bogers (cc)

Wanneer gaan er weer treinen rijden?

DATA - door Merlijn Staps.

Er gaat letterlijk geen dag voorbij zonder dat er ergens in Nederland een treinstoring is. Wanneer de treinen weer gaan rijden krijg je van de NS vaak niet te horen. Statistieken kunnen je wel helpen.

Wie regelmatig met de trein reist heeft het allemaal al eens meegemaakt. Seinstoring. Wisselstoring. Aanrijding met een persoon. Herstelwerkzaamheden. Hoewel 90% van de treinen op tijd rijdt, onthouden we vooral die keren dat het misgaat. Zoals die keer dat je uren op een station door moest brengen omdat er geen treinen rijden en een belangrijke afspraak miste.

Veel van de frustratie gaat hem zitten in gebrekkige communicatie. Wanneer er weer treinen gaan rijden, blijft meestal lang onduidelijk. Wel krijg je meestal snel de storingsoorzaak te horen. Vertelt dat je iets over hoe lang je nog moet wachten? Is een storing veroorzaakt door een defecte trein bijvoorbeeld sneller opgelost dan een seinstoring?

De website RijdenDeTreinen.nl houdt real-time alle verstoringen op het Nederlandse spoorwegnet bij. Dit zijn niet de “gewone” vertragingen van een trein die 5 of 10 minuten te laat is, maar grotere storingen waarbij het treinverkeer op een bepaald traject langer ontregeld is. Van de gemiddeld iets meer dan 10 dagelijkse storingen wordt bijgehouden waar ze door zijn veroorzaakt, hoe lang ze duren, en welke trajecten betrokken zijn.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

SG-café zaterdag 14-07-2018

Dit is het Sargasso-café van zaterdag 14-07-2018. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Closing Time | Een beetje liefde….

Meer covers kringloop.
Vorige keer liepen we van Taj Mahal naar Mägo de Oz met hun cover van de Janis Joplin hit ‘Mercedes Benz’. Vandaag geeft Mägo de Oz u wat liefde….

Ook dit, volgens de overlevering, snel in elkaar geflanste niemendalletje van de Spencer Davis Group, werd aardig populair. Het aantal covers valt daarom wat tegen, maar het zijn er toch nog aardig wat. Bijvoorbeeld die van Murray Head.

Vorige Volgende