Landjepik in Indonesië

Overal in de wereld worden nog steeds mensen, al dan niet met geweld, verdreven uit hun woonplaatsen en beroofd van hun middelen van bestaan. Mijnbouw en infrastructurele projecten zijn vaak de aanleiding, maar het kan evengoed gaan om etnische zuiveringen. Vorige week schreef ik hier over de Masai in Tanzania en Kenia. Eerder heb ik geschreven over de Filippijnen, Senegal en de Westelijke Sahara. Het MVO platform publiceerde in 2023 een overzicht met twintig voorbeelden waar Nederlandse bedrijven bij betrokken waren. De Heinrich Böll Stichting publiceerde een Soil Atlas met voorbeelden van land grabbing. Dat gaat dan over deals die geld opleveren voor de rijke elite, terwijl de lokale bevolking van hun land wordt verdreven en in armoede terechtkomt. Landen als Duitsland, Singapore en de Verenigde Staten zijn volgens het rapport medeplichtig aan dergelijke landroof. Opvallend is dat in beide publicaties het meest extreme voorbeeld van gewelddadige landroof ontbreekt.  De Verenigde Naties hebben onlangs een van de Nationale Strategische Projecten (PSN's) van Indonesië in Merauke, Zuid-Papoea, onder de loep genomen vanwege vermeende schendingen van de rechten van inheemse volken. De beschuldigingen omvatten landroof door inheemse gemeenschappen te verdrijven, de ontbossing van meer dan 269.000 hectare bosgebied zonder een deugdelijke milieueffectrapportage en de onderdrukking van afwijkende meningen door militair optreden. Dit voorjaar was er in Merauke een conferentie van verschillende gemeenschappen uit heel Indonesië om de PSN's aan te klagen vanwege landroof en andere mensenrechtenschendingen. De Nationale Commissie voor de Rechten van de Mens (Komnas HAM) ontving tussen 2020 en 2023 114 klachten met betrekking tot PSN, waaronder beschuldigingen van gedwongen uitzettingen, geweld tegen demonstranten, arbeidsmisbruik, aantasting van het milieu en aanvallen op journalisten. De PSN projecten passen in een programma van de Indonesische regering dat gestart is onder de vorige president Joko Widodo en dat is overgenomen en uitgebreid door de huidige leider Prabowo Subianto, die vorig jaar aan de macht kwam. Hij voegde nog 77 nieuwe projecten toe die zich richten op voedselzekerheid, energiesoevereiniteit, waterinfrastructuur en mijnbouw en industrie. In Merauke heeft de agribusiness geïnvesteerd in suikerplantages en rijstteelt. Vanaf het begin hebben inheemse Papoea's die in het projectgebied wonen daartegen geprotesteerd, omdat ze naar eigen zeggen nooit goed geïnformeerd of geraadpleegd waren. Velen vrezen voor hun veiligheid vanwege de zware militaire aanwezigheid en de druk van andere gemeenschapsleden die hun grond al aan projectontwikkelaars hadden verkocht. Een van de tegenstanders, Vincen Kwipalo, vertelt dat er vorig jaar december vijf met machetes gewapende mannen aan zijn huisdeur verschenen. Ze sloegen op de vlucht toen hij de politie belde. De volgende dag kwamen ze met een grotere groep terug en dreigden hem te vermoorden als hij niet net als zij akkoord ging met het aanbod van de suikerrietplanters. Het dorpshoofd wist de situatie te redden. De vrouw van Vincen verklaarde waarom ze blijven volharden in hun afwijzing: 'Het 1400 hectare grote bos dat door de Kwipalo-clan wordt geclaimd, is een bloeiend ecosysteem met torenhoge bomen en diverse dieren zoals kasuarissen, wallaby's, papegaaien en arenden. Het levert voedsel, materialen voor dagelijkse behoeften en is een bron van inkomsten via rubber- en teakplantages.' De rol van inheemse volken bij de bescherming van de natuur wordt vaak onderschat. Een lichtpuntje in dit verband is misschien de erkenning door de huidige regering van de rol van lokale coöperaties in de economische ontwikkeling. Volgens president Prabowo moeten de coöperaties een instrument worden voor de bevolking om economisch sterker te worden. Hij voegde eraan toe dat de oprichting van 80.081 coöperaties geen kleine stap is, maar een strategische nationale beweging om de dominantie van grote entiteiten te doorbreken die de vooruitgang van de bevolking al lang belemmeren. In hetzelfde nationalistische kader past ook het bericht dat het Indonesische Openbaar Ministerie (AGO) 1,8 miljoen hectare aan in beslag genomen palmolieplantages heeft overgedragen aan het staatsbedrijf Agrinas Palma Nusantara. Deze plantages moeten een bijdrage leveren aan de staatsinkomsten. Of daarmee de ontbossing ten behoeve van palmolie wordt tegengegaan moet nog worden bewezen. 

Closing Time | Tamat

Ze klinken alsof ze zo uit Indonesië zijn gekomen, maar de zes leden van Nusantara Beat zijn gewoon Amsterdammers.

Eigenlijk is de formatie een zogeheten ‘supergroep’, bestaande uit muzikanten van onder meer Altin Gün, EUT en POM.

Vanaf 22 November tot de Kerst zijn ze weer te bewonderen in Nederland.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: ChatGPT Image stempotlood stembiljet

Nieuwe politieke partijen – de afsplitsers

Op 29 oktober kunt u een keuze maken uit 27 partijen. Wordt het een van de 15 partijen die nu in de Tweede Kamer zitten? Of gaat u voor ‘iets compleet anders’ en stemt u op een van de 12 andere partijen?

Die 12 deelnemende partijen aan de Tweede Kamerverkiezing 2025 kunnen we indelen naar:
Herintreders, volhouders, afsplitsers en gloednieuwe partijen (debutanten). De herintreders (3) en volhouders (ook 3 ) hebben we in een vorig artikel al behandeld. Vandaag belichten we de afsplitsers.

De Linie

De Linie – opgericht door Gerard van Hooft, een van de hoofdrolspelers in de tumultueuze conflicten waarbij 50PLUS haar Tweede Kamerzetels verloor. Van Hooft zou in 2023 lijstrekker van de ouderenpartij worden, maar werd door het bestuur terzijde geschoven. Na een hoop gedonder werd Van Hooft bij een online stemming alsnog tot lijsttrekker gebombardeerd.

50PLUS verloor, kwam niet meer in de Tweede Kamer. Van Hooft slikte de bittere pil maar reageerde manmoedig: “We gaan de partij reorganiseren en we komen nog sterker tevoorschijn als dan we nu weg zijn gegaan”.

Nu heeft hij samen met Dick Schouw De Linie opgericht. Ze kennen elkaar van 50PLUS waar Schouw vorig jaar als bestuurslid afscheid van nam omdat hij het bestuurswerk niet langer kan combineren met zijn gewone werk.

Foto: Danny De Vylder on Unsplash

Leve de fiets!

De Fietsersbond viert zijn vijftigste verjaardag. Op 18 oktober 1975 werd in Utrecht de Eerste, Enige, Echte Nederlandse Wielrijders Bond (ENWB) opgericht. Een groep bevlogen fietsers kwam in actie tegen de toenemende dominantie van de auto. Het fietsklimaat in Nederland was verslechterd, en daar moest verandering in komen! En dat bleef niet zonder resultaat. De bond is met honderden vrijwilligers een actieve medespeler in de lokale democratie.

In het jubileumnummer van De Vogelvrije Fietser wordt een aantal resultaten genoemd. Er is in de loop der jaren maar liefst 37.000 kilometer fietspad aangelegd. Brommers in de steden zijn naar de rijbaan verbannen. De dodehoekspiegel is verplicht voor vrachtwagens. Er zijn meer en grotere stationsfietsstallingen gekomen. Op voorstel van de Fietsersbond is de eerste dag stallen gratis. De OV-fiets is niet meer uit het straatbeeld weg te denken. Inmiddels gaat het jaarlijks om meer dan een miljoen ritten. De Fietsersbond heeft een speciale Fietsrouteplanner gemaakt. De bond levert kritische consumentenvoorlichting over fietsen, attributen en kleding. Gemeenten strijden elk jaar om de felbegeerde titel ‘Fietsgemeente van het jaar‘. En de bond is in Den Haag al jarenlang een erkende en gewaardeerde lobbyist voor de belangen van de Nederlandse fietsers.

Maar in de strijd om de ruimte is de auto nog steeds ergerlijk dominant, zowel rijdend als geparkeerd. De buitenruimte in bewoond gebied is in de vorige eeuw geleidelijk aangepast aan de eisen van het automobiel, schreven Thalia Verkade en Marco te Brömmelstroet terugblikkend in De Correspondent. Wandelen, spelen, een praatje maken met de buren, bij alles moest je rekening houden met verkeersregels die primair werden afgestemd op de doorstroming van het autoverkeer. ‘Als je de deur uit stapte kwam je nu niet meer in de gemeenschappelijke buitenruimte maar in het verkeer terecht: een wereld van steeds snellere machines, waar je niet in de weg moest lopen. Tot op heden nemen we dit ‘normaal’ voor lief en wordt dit op allerlei plekken verankerd.’ Dankzij de inspanningen van de Fietsersbond is er voor fietsers wel veel verbeterd. Maar de eenzijdige bestemming van de buitenruimte voor ‘het verkeer’ is gebleven en daarbij blijft de verkeersdeelnemer die de meeste ruimte in beslag neemt nog steeds dominant.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Rainbow in the Dark

Er zijn een hoop mensen die in kunstmatige intelligentie een bedreiging zien, het einde van banen of menselijke kunsten. Wat dat laaste betreft denk ik dat AI mensen vooral uitdaagt om creatief te blijven ipv commerciële meuk te maken.

Laten we wel zijn: als AI aangenamer muziek weet te produceren dan menige menselijke artiest, wat zegt dat dan over de huidige staat van de menselijke creativiteit?

Kunstmatige intelligentie houdt ons creatief scherp.

Foto: Mark Vletter (cc)

De premier die op de verkeerde plek was

Er zijn momenten waarop symboliek meer zegt dan duizend regeringsverklaringen. ‘Premier van alle Nederlanders’ Dick Schoof zat zondag in Amsterdam, bij de herdenking van de 7-oktoberaanslag van Hamas. Op hetzelfde moment dat op een paar honderd meter meer dan een kwart miljoen mensen demonstreerden tegen de genocide die Israël sindsdien in Gaza heeft aangericht, met deze gebeurtenis als rechtvaardiging.

Het was niet zo maar een herdenking. Hij zat in het publiek in een zaal waar de vlag van genocide-Israël gebroederlijk naast die van Nederland hing, terwijl de Israëlische ambassadeur het woord voerde. Niet met een boodschap van vrede, maar met een propagandapraatje dat de aanval van Hamas gebruikte als vrijbrief voor twee jaar van moord en vernietiging. Hij koppelde opnieuw de Holocaust en het jodendom aan de staat Israël, met de impliciete boodschap dat kritiek op Israël automatisch antisemitisme is. En de premier luisterde beleefd, als een man die niet wist dat stilte in zo’n context instemming betekent. Terwijl buiten Nederlanders van alle achtergronden en leeftijden riepen om een einde aan het bloedvergieten, zat de premier binnen in een zorgvuldig geregisseerde herdenking die elke verwijzing naar Palestijns leed bewust vermeed.

Schoof, oud-topman van de veiligheidsdiensten, weet beter dan wie ook hoe macht en framing werken. Hij weet dat als hij daar zit hij zegt dat Nederland solidair is met Israël, en dat dat geen diplomatieke formaliteit is maar een politiek signaal. Hij weet dat wie blijft zitten terwijl propaganda wordt uitgesproken, meepraat zonder woorden.

Foto: Stempotlood Verkiezingen 2021 - Gebruik op Sargasso met toestemming. (c) Sidney Smeets

Overzicht van stemwijzers voor de Tweede Kamerverkiezingen

De afgelopen weken zijn verschillende stemwijzers weer gelanceerd voor de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025. Een goed moment dus om ook onze gebruikelijke overzichtspagina te lanceren van alle stemwijzers, stemhulpen en andere behulpzame initiatieven rondom de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025. Momenteel tellen wij zeven actieve stemwijzers, waarvan vier op basis van historisch stemgedrag van partijen in de Tweede Kamer. Ook zijn er al enkele stemhulpen over specifieke onderwerpen (o.a.: technologie, wonen, zorg, energie) online. Aanvullingen en correcties ontvangen we graag per email naar [email protected]  dan passen wij de lijst aan. We wensen eenieder veel stemwijsheid!

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Instant Crush

Een beetje treurig is het wel, als je grootste hits gewoon twee keer een cover zijn. Natalie Imbruglia werd wereldberoemd met een nummer van Ednaswap, getiteld Torn.

Hier doet ze Daft Punk. En dat doet ze goed.

 

Closing Time | Hermagorgon

De meesten van ons zullen Raven van Dorst kennen als sympathieke TV-gast en presentator. Maar ook muzikaal timmert Van Dorst nog aan de weg.

Sinds 2016 toert Raven door Europa met de Nederlandse doommetalband Dool.

 

Vorige Volgende