Ik dacht, ik ga me niet voorbereiden en alles gewoon over me heen laten komen. En daar kwam me toch een stoet! Ik vond Eus altijd al sympathiek, maar dat hij zo dicht bij mijn eigen levenshouding zou staan had ik niet verwacht. Natuurlijk, zijn achtergrond is heel anders, 2e generatie Turks-Nederlands, Aleviet (vrijzinnig islamitisch) – wat binnen de Turkse gemeenschap weer een minderheidsgroepering is, en daardoor had hij altijd het gevoel nergens bij te horen. Maar door die achtergrond heeft hij wel geleerd om zich binnen verschillende sociale groepen te bewegen, en tegelijk heel erg op zichzelf te vertrouwen. Hij was altijd een buitenbeentje, eigenzinnig. En daar kun je ver mee komen, heb ik ook ervaren. Met het eerste fragment van Jan Cremer in New York maakt hij meteen dat punt; ook die werd in de literaire wereld gezien als ordinair, een branieschopper, een indringer. Maar hij schopte het toch maar mooi tot bestsellerschrijver. Erkenning kwam niet van de “eigen groep”, maar van buiten, van de lezers. En erkenning is wat we allemaal zoeken, eigenlijk de rode draad door deze hele uitzending. Tegelijkertijd zoekend naar eigenheid, júist niet conformeren aan de bestaande mores. Je kiest niet je eigen uitgangspunt. Zoals Eus, jongste zoon in een Turks afwijkend gezin, geboren na de dood van een halfzusje – zijn moeder had liever een meisje gehad, een goedmaakkindje, maar het was Eus, helaas, helaas. Een volgend fragment gaat over Salman Rushdie’s Duivels Verzen; er braken rellen uit, en in het huis van Eus was paniek. Hij mocht weken niet naar buiten, niet omdat hij er iets mee te maken had, maar omdat hij als Turk door buitenstaanders in dezelfde groep werd gepropt als de islamisten die zich zo druk maakten om dat boek. Maar de Turkse “gemeenschap” is dus niet homogeen, hij en zijn familie vielen buiten het Soennitische bootje. Discriminatie van twee kanten, ga er maar aan staan. Maar Eus maakt van de nood een deugd. Toen in de jaren ’80 de werkloosheidscrisis aanbrak – we zien een fragment van de documentaire Deventer Blik (over een blikvoerfabrikant) – wilde zijn pa wel met een oprotpremie terug naar Turkije. . Maar daar stak mams toch mooi een stokje voor. En passant maakt hij het punt dat migratieproblemen altijd aan politiek links worden toegeschreven, terwijl het toch echt een volstrekt ondoordachte graai-actie was van rechtse kapitalisten. Het woord slavenmarkt viel zelfs, waar mannen in bruine pakken in Turkije wanhopige mannelijke arbeiders oppikten. Zonder enig nadenken over de impact op de samenleving die de vreemdelingen wel eens zouden kunnen hebben. Eus’ moeder leerde nooit goed Nederlands, bijvoorbeeld. Zijn vader had, zoals Eus het zelf zegt, geen talent voor het vaderschap. Die vond de kids maar lastig. Hij was gefrustreerd, dronk en werd agressief…en toch heeft Eus wel compassie voor hem – en daar vinden we elkaar. Ik heb ook ouders die, uh, niet om door een ringetje te halen waren, zeg maar. Daar word je wel sterk van, en het geeft je inzicht. Ook grappig: mijn ouders (en ik, als meissie) zaten bij een revuegezelschap. En volgens Eus vond zijn vader zichzelf een artiest, en zong zijn moeder de sterren van de hemel in de huiskamer. Een kort fragment van Nigella Lawson, die ’s nachts een stuk vlees uit de koelkast snaait, snijdt een ander thema aan: sociale status. Vlees werd en wordt gezien als luxe en dat wil je laten zien, en dat wil je hebben, die koelkast (of ijskast, afhankelijk van je sociale klasse…ik hou het op koelkast) en dat ongegeneerde nachtelijke snaaien. Dat gevoel van “dit is het goede leven”. Ja dat heb ik ook – niet zozeer dat vlees een statussymbool is, maar meer dat ik niet de eindjes aan elkaar hoef te knopen zoals mijn moeder vroeger. Hoewel Eus wel iets gevoeliger lijkt te zijn voor status dan ik, maar laat ik het niet teveel over mezelf hebben. Want ik heb zeker niet de ervaring die de volgende fragmenten bieden. Gegen die wand is een Duitse film over een Turkse man en vrouw die een verstandshuwelijk aangaan, zodat vooral zij een vrij leven kan leiden. Een schrijnend voorbeeld van groepsdruk en hypocrisie binnen (in dit geval) de Turks islamitische gemeenschap. De mannen praten onderling over hoeren en neuken, maar zodra de hoofdpersoon vraagt waarom ze hun eigen vrouw niet gewoon neuken, breekt de pleures uit; zo praat je niet over ónze vrouwen! Eus heeft nogal een hekel aan dat conservatieve geleuter, en betreurt het dat die groep wel dominant is in Nederland. Waar hij zelf dus regelmatig bij ingedeeld wordt, want Turk, duh. Terwijl hij in feite nergens echt bij hoort. Wat hij overigens ook niet wil, hij heeft schijt aan de mores, vertrouwt op zichzelf en gruwt van groepsdenken. Toch ontkomt ook hij niet aan hokjes. Hij komt zelf uit de “lagere sociale klasse” en voelt zich daar ook het meest thuis. Het heeft hem gevormd. Een fragment uit Menace II society toont goed aan hoe dat je levenshouding beïnvloedt. Een zwarte jongen in da hood krijgt van zijn opa de vraag: “Do you care whether you live or die?” I don’t know”, is het antwoord. Als het leven kut is en je nix meer te verliezen hebt, word je nihilistisch. Fuck it, just go with the flow, whatever. Eus is ook in het criminele circuit beland. Kreeg van een reclasseringsambtenaar te horen dat ie zijn leven aardig verneukt had met een strafblad. Het was door te kijken naar anderen, kunstenaars, schrijvers, artiesten, dat hij zich realiseerde dat hij best nog wat van zijn leven kon maken. En dat brengt me bij het volgende fragment, van voetballer Ronaldinho. Ik háát voetbal, maar potverdriedubbeltjes, die Eus heeft me zomaar doen genieten van de capriolen van die spring in het veld! Ja, ik snap wel dat je bewondering hebt voor die gast. En de wijze les die erachteraan kwam: voetbal verbindt. Waar komt de arbeider nog de dokter tegen? Bij het voetbal! Daar is geen speld tussen te krijgen. Al zul je mij evengoed met geen 10 paarden een stadion in krijgen, doei, maar dit terzijde. Waar ik ook geen ervaring mee heb, maar waar ik me wel heel goed bij kan inleven, is de noodzaak van migrantenkinderen om voor hun ouders te tolken, zoals in het fragment van Favoriten (alweer een Duitse film, wat is dat toch…?), over een schoolklas van migrantenkinderen en het oudergesprek met de juf. Eus heeft die ervaring dus wel, en niet alleen op school natuurlijk. Het meest schrijnende verhaal gaat over de huisarts, waar moeder Akyol met Eus als tolk heen ging omdat ze “last had van alles”. Daar kan een huisarts niks mee, maar zie maar eens om via zo’n kind te achterhalen wat precies het probleem is. Eus raadde dokter aan om maar gewoon een receptje voor paracetamol uit te schrijven, zodat ze het gevoel had serieus genomen te worden. Jaren later is er een arts met Turkse achtergrond, en blijkt dat moe al die jaren depressief is geweest…ja, dan heb je last van “alles”, ik kan erover mee praten. Heeft dat mensie dus jarenlang mee rondgelopen, maar gelukkig krijgt ze nu goede medicijnen. Nu moet ik zeggen wat ik níet met Eus deel, en dat is zijn muzieksmaak. Hiphop; bleh! We krijgen Chris Brown voor onze kiezen. Nou ja, heel slecht is het ook niet, en inderdaad is het visueel wel een spektakel. Het gaat nog even over “gecancelde” collega’s, zoals Matthijs van Nieuwkerk, die wat Eus betreft morgen weer aan het werk mag. Mjah, mag van mij ook wel hoor, ik neem aan dat ie die grote bek inmiddels wel een beetje heeft ingeslikt na alle toestanden. En het is natuurlijk waar; dat iemand iets vervelends of slechts gedaan heeft, doet niet per se iets af aan zijn werk. Soms wel, soms niet, en je moet mensen ook wel een tweede kans gunnen. Zoiets schijnt ook aan de hand te zijn met ene Charles Bukowski, nooit van gehoord, maar een schrijver, dichter, die blijkbaar prachtig schreef maar ook antisemiet werd. Aangezien ik geen flauw idee heb over wie en wat dit gaat, laat ik een oordeel maar achterwege. Net als Eus heb ik een hekel aan mensen die zich zonder kennis of kunde een mening aanmeten. We hebben ook gemeen dat we allebei niet stil kunnen zitten. Altijd bezig zijn, anders voelt het als spijbelen, of zo. Al zoekt Eus naar eigen zeggen steeds naar nieuwe hobby’s om zich in te storten; daar ben ik allang mee opgehouden, ik heb er genoeg en daar ben ik tevreden mee. Zal de leeftijd wel zijn. Het een na laatste fragment is uit een documentaire die ik beslist nog een keer helemaal wil zien: Het woord heeft mij gered, over Rodaan Al Galidi, naar eigen zeggen “Asielzoeker des vaderlands”. Wat een heerlijke, charmante, optimistische en hilarische man! Met een gedicht over vla! Humorrr! Ik ga het fragment niet helemaal uittekenen, maar de clou die Eus over wilde brengen is dat je zulke mensen nodig hebt, die vanuit een heel ander standpunt naar onze samenleving kijken en bijzondere observaties doen en een inzicht hebben dat we zelf ontberen. Rodaan vertelt dat hij 12 mensen (asielzoekers) gekend heeft die zelfmoord gepleegd hebben. Waarom hij er nog wel is? Volgens Eus is dat omdat “hij het woord heeft”. Hij heeft zich onze taal eigen gemaakt en kan zich dus goed uitdrukken. En hij is mild, brengt zachtheid. Of Eus dat zelf ook als missie heeft? Ja, best wel, al gaat ie er ook met gestrekt been in als het moet. Maar uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde; gewoon een fijn leven. En daarvoor heb je verbinding nodig, en daarvoor heb je empathie nodig. Dus. Een van de laatste vragen van Griet (die ik eigenlijk helemaal buiten dit verhaal heb gelaten, sorry daarvoor, maar ik ben gebiologeerd geweest door Eus…) is waar hij het meest trots op is. Het verrassende antwoord is dat “ik niet mijn vader ben geworden”. Hoewel dat een negatieve insteek lijkt, kan ik helemaal invoelen wat hij bedoelt; trauma’s en dat soort dingen worden nogal eens generationeel. Maar daar heeft hij zich mooi aan ontworstelt. Het laatste fragment van de avond is van rapper Fresku met het Metropool Orkest. Wow, ja ook weer helemaal niet mijn smaak qua muziek, maar potjandorie wat indrukwekkend! Niet alleen vanwege de tekst, over o.a. Palestina, 4 jaar geleden al (!), maar ook vanwege de samenwerking tussen een rapper en een wereldberoemd klassiek orkest. En daarmee is de cirkel rond; er kunnen mooie dingen ontstaan als verschillende groepen uit verschillende milieus bij elkaar komen.
The Lords of the New Church was een Brits-Amerikaanse supergroep, die bestond uit punkmuzikanten uit diverse andere bands.
Ze waren in eerste instantie van 1981 tot 1989 actief en hadden een aantal bescheiden hitjes in de Britse alternatieve charts.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
[Lees hier de daadwerkelijke recensie!]
Ook deze zomer laaft Sargasso zich aan VPRO’s Zomergasten. Het programma begon in 1988, beleefde vorig jaar de 200ste uitzending en wordt sinds 2011 op Sargasso belicht met een korte voorbeschouwing en een recensie.
Deze zomer heeft de VPRO een voormalige Zomergast bereid gevonden het programma te presenteren: Griet Op de Beeck. Zij zat in 2016 tegenover presentator Thomas Erdbrink aan tafel.
Ze is, lezen we in de VPRO-gids, gevraagd voor deze klus omdat de VPRO kennelijk iemand zocht die een zachtere kant heeft (refererend aan haar werk als therapeute). Griet op de Beeck:
Ik denk dat juist in deze tijd waarin er zo veel verschrikkelijks aan de hand is en het bij momenten zo beangstigend kan zijn en zo donker en zo hard en zo polariserend, dat het heel fijn is als je met een zachte, empathische blik gaat zoeken naar de nuance. Daar is vaak zo weinig ruimte voor. Het is dit of het is dat. Nee, er ligt een hele wereld tussen en dat is het stuk dat mij ook het meest interesseert. Dus de keuze voor mij is wel een keuze voor een programma dat een andere benadering heeft dan om de polarisatie keihard uit te spelen
Vakantie in eigen stad/regio is een leuke uitdaging. Bekijk je dagelijkse omgeving eens met andere ogen. De ogen van een bezoeker. Bezoek het stadsmuseum, pak de fiets en verken mooie routes of wandel door het centrum op zoek naar verborgen kunst- en cultuurparels. Voor Kunst op Zondag heb ik in mijn nieuwe woonplaats Doetinchem (in de Achterhoek) drie zomerse activiteiten bezocht die ik elke bezoeker en inwoner kan aanbevelen.
De Walmolen, expo 12 portretten van Doetinchemmers © foto’s Wilma Lankhorst.
VERSLAG - De tentoonstelling Doetinchem door andere ogen – een jaar rond’ is het slotstuk van een serie ontmoetingen die in juli 2024 begon. Twaalf maanden lang is er iedere maand een Doetinchemmer bevraagd over zijn/haar ervaringen met de stad. Het zijn stuk voor stuk inwoners die, in hun vrije tijd of beroepsmatig, Doetinchem een stukje mooier maken. Naast een persoonlijk verhaal, krijg je inspiratie om zelf onbekende plekken in de stad of het omliggende landschap te gaan ontdekken. In de hal van de Walmolen staat een fotowand met daarop de twaalf portretten en een kort stukje tekst. In de gratis brochure staan de volledige verhalen. Klik hier voor meer details over de twaalf portretten.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
‘De impact van AI op de planeet is desastreus’, schrijft universitair docent AI en algoritmische systemen aan de TU Delft en bestuurslid van PublicSpaces vandaag in de NRC. ‘Datacentra slurpen enorme hoeveelheden energie en moeten gekoeld worden met water dat steeds vaker aan ecosystemen, dorpen en steden wordt onttrokken. De grondstoffen die nodig zijn voor chips waar datacentra op draaien leiden nu al tot conflicten, zie bijvoorbeeld de strijd om neon- en palladiumvoorraden in Oekraïne. De komende jaren zal de opkomst van generatieve AI, dat is AI die zelf teksten en beelden genereert, ook nog eens leiden tot miljoenen tonnen aan extra elektronisch afval.’
RECENSIE - Hoe wij met elkaar communiceren is momenteel zo dramatisch aan het veranderen dat ik niet zou durven voorspellen hoe we er over pakweg vijf jaar voor staan. Alles is aan het veranderen. Je ziet dat aan de nieuwe, negende druk van het bekende leerboek Leren communiceren. In het voorwoord schrijven de auteurs dat ‘veel van de adviezen van de toenmalige communicatie-experts, de Griekse en Romeinse retorici, nog niets van hun betekenis verloren hebben’. Anderzijds kondigen ze in diezelfde inleiding aan dat ze in het boek adviezen geven voor ‘een verstandig en effectief gebruik van de nieuwe mogelijkheden’ van generatieve taalmodellen. Die idealen zijn, laat deze negende druk zien, heel lastig te verenigen.
Wie de geschiedenis van de talige communicatie in Nederland wil bestuderen, kan de negen drukken van Leren communiceren naast elkaar leggen. De eerste druk verscheen in 1979, dat is 46 jaar geleden, in de tijd dat je een betoog nog op een typemachine tikte en het heel modern was als die typemachine een bolletje had. Van het oorspronkelijke auteursteam is alleen Carel Jansen nog betrokken bij deze editie, als eindredacteur. Verder is alles anders, en de voortekenen zijn er dat de tiende druk misschien wel nog radicaler anders zal moeten zijn. (De auteurs zijn deze keer, naast Carel Jansen zelf, Aline Douma, Joyce Karreman en Jan Ravesteijn.)
De regering van Malawi heeft een overeenkomst getekend met het Chinese bedrijf Hunan Sunwalk voor een investering van 7 miljard dollar om de mijnbouwsector van het land te ontwikkelen. Een geweldig contract voor een van de armste Afrikaanse landen. Malawianen hebben al lange tijd te lijden onder een enorme inflatie (116% sinds december). Meer dan een derde van de bevolking is niet meer in staat om in de basisvoedselbehoeften te voorzien. De Chinese investering wordt een belangrijk keerpunt genoemd. Maar er moet nog veel worden uitgewerkt en de vraag is wie er het meest van deze investering gaat profiteren.
China heeft zich opgewerkt tot de belangrijkste handelspartner van Afrika. In tegenstelling tot het westen dat neerkijkt op hulphoevende landen die zich afkeren van de oude koloniale machten erkende China ‘niet alleen de economische waarde van Afrika vanwege zijn grondstoffen, maar ook de strategische waarde van Afrika’s vele VN-lidstaten, die invloedrijk zijn op het wereldtoneel’. China koopt vrienden. Met investeringen, kennis, expertise én leningen die natuurlijk ooit moeten worden terugbetaald. China kan ook wat vragen van Afrika.
Tegelijk met het nieuws over de investering van Hunan Sunwalk kwam het bericht dat president Lazarus Chakwera pardon heeft verleend aan Lin Yunhua, zijn vrouw Qin Hua Zhang en anderen die in Malawi vastzaten voor stroperij. Over het verband kan men speculeren. Maar natuurbeschermers zien er een slecht teken in voor het behoud van de nog bestaande biodoversiteit in Malawi. In 2019 werden de Chinezen gearresteerd vanwege het bezit van olifantstanden, nijlpaardtanden en neushoornhoorns die konden worden herleid tot dieren die waren gedood in het Liwonde National Park in Malawi. Het Openbaar Ministerie omschreef het Lin-Zhang-netwerk als een ‘gevaarlijk syndicaat’ dat in de hele regio criminaliteit in de natuur financierde en organiseerde, met smokkelroutes tot in China en andere illegale marktcentra. Lin en Zhang kregen respectievelijk 14 en 11 jaar gevangenisstraf. Dat ze nu al vrijkomen, nog voordat ze de helft van hun straf hebben uitgezeten is opmerkelijk.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Even wat jaren ’80-nostalgie. Paula Abdul werd ontdekt door de Jacksons als danseres en choreograaf, stopte haar spaargeld in een demo, en brak in 1988 wereldwijd door met haar debuutplaat Forever Your Girl.
Tenminste 21 kinderen zijn de laatste drie dagen in Gaza overleden aan de gevolgen van ondervoeding, zo deelde dr Mohammed Abu Samiya, de directeur van het Shifa hospitaal in Gaza-stad mee. Het aantal patiënten met ondervoeding dat zich gemeld heeft bij het ziekenhuis groeit met de dag. Er is weinig voor ze te doen. Abu Salmiya verwacht dat het dodental snel gaat oplopen, Een dag eerder werd gemeld dat er 18 mensen wegens ondervoeding waren overleden.
Het dodental als gevolg van de honger ligt al boven de 100, van wie 80 kinderen. Langzamerhand is iedereen in Gaza wel doordrongen van de feiten. Iedereen is hongerig en futloos. De directeur van Unicef zei dat ze uitsluitend hongerige en dorstige kinderen had ontmoet tijdens een kort bezoek. Er was gisteren op al-Jazeera een video te zien waarop een groep journalisten gezamenlijk een glaasje water dronk met wat zout tegen het flauwvallen. AFP meldde op twitter dat ze in tientallen jaren journalistiek de nodige collega’s hadden verloren, maar nog nooit één van hen door een hongersnood. Honderdduizenden lopen het risico in het vijfde en laatste stadium van de hongersnood te geraken. Dat is het stadium waarbij niets meer helpt, zelfs eten niet meer.
Wat je verder ook van Hulk Hogan of van showworstelen moge denken, hij was wél emblematisch voor de vulgaire fantasie die veel burgers van de VS over zichzelf hebben.
Want een echte Amerikaan komt natuurlijk op voor individuele vrijheid en strijdt voor het juiste. Het personage van Hulk Hogan was een karikatuur van de typisch Amerikaanse actieheld: een gespierde man vol branie die de wereld redt door de slechteriken een flink pak slaag te geven.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.