Sargasso - Page 316 of 7459 - Hopeloos Genuanceerd

Closing Time | Suite Lettre N. 1

3 november 2021 , 21:00 , door M&M

Op de dubbelelpee Choc Choc Coc 1983 van Le Grand Maitre Franco en Le Seigneur Rochereau, staan lekker veel nummers. Of nee, toch niet, er staan er maar vier op. En van die vier was Suite Lettre N.1 altijd mijn favoriet. Omdat het zo’n fijne slijper is waar je zo lang slow op kunt wiegen? Dat subtiele lichte gitaarspel, die steeds herhaalde motiefjes, die meerstemmige zang, die zachte saxofoon, die geheimzinnige klanken die ik niet kan verstaan?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Silicon Press (cc)

Ibn Khaldûn en de Middeleeuwen in Noord-Afrika

3 november 2021 , 08:00 , door Jos van Dijk

RECENSIE - Wat weten wij van de Middeleeuwen in de Maghreb, het hedendaagse Marokko, Algerije, Tunesië? Wie heersten er toen in Egypte, Syrië? De horizon van onze geschiedschrijving ligt eigenlijk nog steeds in de Middelandse Zee. Uit de oudheid kennen we Carthago omdat ze in Rome zeiden dat het verwoest moest worden, maar dan houdt het wel zo’n beetje op met de kennis van de geschiedenis van Noord-Afrika. Goed dus dat Mark Blaisse ons aan de hand van de filosoof, rechtsgeleerde, historicus en politiek raadgever Ibn Khaldûn (1332-1406) een kleine introductie geeft in deze wereld. Tussen de ruïnes heet zijn boek en dat verwijst naar een typering van deze tijd door Ibn Khaldûn zelf. De islamitische wereld was eind 14e eeuw in verval geraakt en een van de belangrijkste vragen die Ibn Khaldûn in zijn geschriften stelt is hoe het komt dat ‘de grote naties waarover de eens zo welvarende en dominante dynastieën heersten waren teruggebracht to minuscule staatjes die elkaar bevochten in plaats van een solide eenheid te vormen’.

Macht

Dat Ibn Khaldûn een antwoord zocht op deze vraag was op zich al een uiting van een originele geest. Tot dan toe bestond geschiedschrijving vooral uit chronologische opsommingen van elkaar afwisselende machthebbers en hun goede daden. Ibn Khaldûn was als rechtsgeleerde en adviseur in dienst van verschillende sultans en zag hoe de sultanaten van zijn tijd ten onder gingen aan een te grote weelde van de leiders, corruptie en paleisruzies. Het verval was in zijn ogen onvermijdelijk als er een tekort was aan sociale cohesie, aan een gevoel van saamhorigheid , in het Arabisch asabiyyah. En macht corrumpeert. Ibn Khaldûn’s bijdrage aan de geschiedschrijving stijgt boven zijn eigen islamitische wereld uit door de voor die tijd nieuwe, pre-sociologische analyse van macht en politiek in de samenleving. In Blaisses inleiding op zijn werk deed hij mij sterk denken aan Macchiavelli, een naam die slechts één keer helemaal aan het einde van het boek wordt genoemd. Bij alle verschillen tussen deze schrijvers, zien we bij beide pre-sociologische noties, met name in hun focus op het verschijnsel macht. Wat zijn de condities voor goed leiderschap, vraagt Ibn Khaldûn zich net als de latere Italiaanse schrijver af. Hij zocht naar patronen in de geschiedenis. In zijn cyclische geschiedschrijving beschouwt hij macht als de motor van de geschiedenis. ‘De macht is voor de beschaving wat de vorm is voor de materie’, citeert Blaisse een van zijn biografen.

Foto: Hatra: de schade valt mee (eigen foto)

De schade van ISIS

2 november 2021 , 12:00 , door Jona Lendering

ACHTERGROND - Zoals u weet oefende de zogenaamd Islamitische Staat ofwel ISIS ofwel Daesh recentelijk een schrikbewind uit in het noorden van Irak en het westen van Syrië. De terreur vormde een opvallend wreed en sadistisch hoofdstuk in de sowieso gewelddadige geschiedenis van deze regio. Het gebied heeft sinds de ondergang van het Ottomaanse Rijk rust noch duur gekend. Het zou voor de westerse media makkelijk zijn geweest de gebruikelijke oriëntalistische stereotypen van stal te halen, en dat gebeurde ook wel, maar dit keer was er ook iets anders. Er waren tevens berichten over de door ISIS georganiseerde plunderingen en verwoestingen van cultureel erfgoed. Toen ik Irak in oktober bezocht, waren die niet te missen.

Plundering

Eerst een kanttekening. Er zijn inderdaad plunderingen geweest en er zijn inderdaad antiquiteiten verkocht. Het was makkelijk. Er bestond immers al een door de autoriteiten gedoogd handelsnetwerk voor illegaal verworven oudheden. De westerse landen waren niet alleen grootafnemers, ze faciliteerden de zwarte handel ook met enerzijds een financiële structuur om belasting te ontwijken en geld wit te wassen en anderzijds academici die heling goedpraatten (meer).

Hoewel ISIS van dit alles heeft geprofiteerd, is dat niet het hele verhaal. Van de best-gedocumenteerde plundering, Apamea in Syrië, staat vast dat het reguliere leger de plundering uitvoerde. Elders waren het arme Syriërs en Iraki’s die van het machtsvacuüm profiteerden om schatten te zoeken. Die hebben ze vermoedelijk niet gevonden. Ze zijn althans nog niet aangeboden. Tot zover plundering.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | As Tears Go By

2 november 2021 , 21:00 , door M&M

Afgelopen zaterdagochtend kwam ik van de bakker en dacht ik, kom, laat ik ‘ns een heel klassiek een Volkskrant kopen, net als vroeger. Leuk, die weekendbijlagen, en dan ook nog zo’n kleurenkatern, sorry, Magazine erbij. Cadeautje aan mezelf. En ik haalde vast een twee euromunt uit mijn broekzak. ‘Dat is dan vier euro negen en veertig’, zei de juffrouw van de CIGO vanachter haar plexiglasscherm. En ik was gelijk weer in het heden: wat, een kleine 10 gulden voor een krant?

Foto: Kordite (cc)

Stop de taalmodellen

2 november 2021 , 08:00 , door Marc van Oostendorp

OpenAI is een bedrijf dat de kracht kent van de angst. Het bedrijf kwam vorig jaar met een taalcomputer, GPT-3, een computer die kan schrijven, en het bedrijf heeft de angst voor die ontwikkeling op subtiele manieren weten te voeden. Worden computers nu echt zo slim dat ze artikelen en verhalen kunnen schrijven die ons meer weten te boeien dan wat er uit mensenbolletjes komt?

Bij de vorige versie, GPT-2, weigerde het bedrijf een tijdlang de algoritmes vrij te geven omdat dit “te gevaarlijk” zou zijn. Als dit in de verkeerde handen viel, dan ging de doos van Pandora van het geloofwaardige fake news en allerlei andere ellende pas echt open. Een effect daarvan was dat deze modellen pas echt serieus werden genomen. Ik kan me maar niet onttrekken aan de gedachte dat dit precies de bedoeling was van die o zo ethisch lijkende stap. Voor GPT-3 werden de algoritmes sowieso niet meer vrijgegeven, nu niet vanwege de veiligheid maar omdat het bedrijf inmiddels commercieel was geworden.

Racisme

Of al die angst gerechtvaardigd is, weten we niet. Er zijn wel her en der voorbeelden opgedoken van teksten die GPT-3 geschreven zou hebben, en als je betaalt, kun je er ook zelf mee aan de slag, maar dat op een heel beperkte manier: het programma blijft op de servers van OpenAI draaien, je kunt alleen eigen programma’s schrijven die vragen stellen aan dat programma.

Foto: Reinier Sierag (cc)

Gemeenteraadsverkiezingen 2022

1 november 2021 , 08:00 , door P.J. Cokema

De uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart jongstleden is bestendigd door de beëdiging van een nieuwe Tweede Kamer. Gebruikelijk is dat er daarna een nieuw kabinet is gevormd, maar dat laat deze keer erg lang op zich wachten.

Maar alsof er geen landelijke politieke crisis is, zijn de voorbereidingen voor de volgende verkiezingen in volle gang. Nog vierenhalve maand en de stemlokalen gaan open voor de gemeenteraadsverkiezingen (16 maart 2022). Nog drie maanden en dan moeten de mensen met lokale politieke ambities hun kandidaatstelling rond hebben.

Herverdelingsverkiezingen

Elf gemeenten doen 16 maart 2022 niet mee omdat daar op andere dagen verkiezingen zijn of worden gehouden. Komende maand (24 november) zijn er herindelingsverkiezingen voor de gemeenten Purmerend (Beemster, Purmerend), Dijk en Waard (Heerhugowaard, Langedijk), Maashorst (Landerd, Uden) en Land van Cuijk (Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill en Sint Hubert, Sint Anthonis).

In de gemeenten Boxtel, Eemsdelta, Oisterwijk en Vught zijn herindelingsverkiezingen gehouden op 18 november 2020. Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne hebben ook tot fusie besloten en zullen op 1 november 2022 gemeenteraadsverkiezingen houden. Kortom: 334 van de 354 gemeenten gaan 16 maart 2022 voor onberispelijke verkiezingen zorgen.

Coronaproof

Hoe onberispelijk hangt vooral af van het coronavirus. Het kabinet zag zich genoodzaakt tot een wijziging van de Tijdelijke wet verkiezingen covid-19 (Twv) die 7 november 2020 in werking trad. De wetswijziging werd op 7 september aangenomen door de Tweede Kamer en op 28 september door de Eerste Kamer.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Sterrenstof

1 november 2021 , 21:00 , door M&M

Laatst grasduinde ik door het onvolprezen blog tirade. En nu kwam ik uit bij de blogs die Alfred Schaffer daar had geschreven toen hij doceerde aan de universiteit van Stellenbosch Zuid-Afrika: Moderne Nederlandse Letterkunde. In het blog beschrijft hij hoe hij de studenten kennis probeert te laten maken met de Nederlandse poëzie. Dus wordt er Rutger Kopland gelezen in de collegezaal, en Ingmar Heytze en K. Michel. Leuk, interessant, maar meer aandacht kreeg hij van de studenten toen hij de clip van De Jeugd Van Tegenwoordig liet zien: Sterrenstof.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Eenvoudig stil

31 oktober 2021 , 08:00 , door P.J. Cokema

De ene ramp na de andere catastrofe. Niets lijkt goed te gaan. De lontjes worden nog korter dan de dagen. Een beetje hypochonder vermoed al snel het eind der tijden.

En dan is het nog een herfst ook. Alsof we niet genoeg herrie aan ons hoofd hebben met het getetter in de media, rukt de wind aan bladeren en dakpannen. Klapperende windvanen ratelen als mitrailleurs.

Ik mag zo graag eenvoudig stil. [1]

Jim van der Woude – Plat du Jour, 1987

Jim van der Woude – Kopzeer aan die waanzee, 1983

René van ’t Hof – Café Lehmitz, Theatergroep Carver, 1991 [2]

René van ’t Hof – Dag vlieg, 2014

Coda:

De ene rel na de andere clash. Alles lijkt fout te gaan. De avonden zijn langer dan het geduld. De moed zakt in de schoenen want aan optimisme is geen beginnen aan.

Voor iedereen die zich wel eens verloren voelt: ga er eens uit. Naar Hotel Perdu.

Prettige zondag verder. [3]

Zugabe:

[1] De Horde was een van de gezelschappen die zijn voortgekomen uit Hauser Orkater. De voorstelling ‘Ik mag zo graag eenvoudig stil’ (1982) ging over het naderende einde van de wereld.

Closing Time | Lost Blues

31 oktober 2021 , 20:00 , door M&M

Ja, ik was even van de leg, durf ik best te zeggen, want dat was zo, er kwam even niets meer uit mijn handen qua Closing Times, ik kon even geen tekstje op papier krijgen. Waar kwam dat door? Ik had een, in mijn oren fijne plaat gekozen: Home I’ll Never Be van The Low Anthem. Met die rauwe zang. Leuk, genieten. Maar. Komt er een commentaar onder:

Vreselijk. standaard gitaren, standaard drums, automatische vierkwartsmaat in omdat dat zo hoort.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.