De economie van Zuid-Afrika gaat met sprongen vooruit, maar op het gebied van persvrijheid holt het land met even zovele sprongen achteruit. De Secrecy Bill , die president Zuma deze maand naar alle waarschijnlijkheid zal ondertekenen, kan ervoor zorgen dat de persvrijheid in het land verder afneemt, schrijft Eva de Vries. Het Centre for Film and Media Studies is gelegen op de Upper Campus van de University of Cape Town (UCT). De universiteit ligt op een heuvel tegen de Tafelberg aan. Studenten zitten op de trappen voor het koloniaal aandoende gebouw. Het uitzicht over de stad is wijds. Samen met vijf geïnteresseerde BYW-ers luister ik naar docenten media en journalistiek Martha Evans en Wallace Chuma. In een rap tempo nemen ze ons mee door de geschiedenis van de media in Zuid-Afrika. Tijdens Apartheid werden de media volledig gecontroleerd door de staat. Verzet werd hardnekkig de kop ingedrukt en kritiek op de regering was uit den boze. ‘Na de Mandela-mania, de optimistische periode van 1994 tot eind jaren ’90 waarin de onafhankelijke pers een opleving beleefde, belandde de media opnieuw in een dip,’ legt Evans uit. Zuid-Afrika blijkt verdeelder dan ooit en de budgetten van de ooit zo populaire kranten kelderen doordat advertentie-inkomsten afnemen. ‘Radio encommunity newspapers nemen echter een belangrijkere plaats in vanwege analfabetisme in het land en de vraag naar lokaal nieuws’, vult Chuma aan.
Roept u maar, welke ontkrachtingen zijn te ontkrachten? Of moeten de bio-aanhangers zich eens goed tussen de dreadlocks krabben?
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Als er iets gruwelijks gebeurd is, wil ik het liefst alles erover weten. En tegelijkertijd wil ik het allemaal niet weten. Maar negeren is onmogelijk.
Hoewel ik onmiddellijk een onpeilbaar plaatsvervangend verdriet voelde toen ik collega’s over de gruwelijke wijze waarop Ingrid Visser en Lodewijk Severein aan hun eind waren gebracht hoorde praten, surfte ik zo snel mogelijk naar de dichtstbijzijnde nieuwssite om de gruweldetails tot mij te nemen.
In Brandpunt zat een misdaadverslaggever van La Verdad uit Murcia. Hij was niet bepaald van mening dat hij grens had overschreden toen hij details over de moord op Visser en Severein had gepubliceerd die nog niet bekend waren bij hun families. Hij had zijn plicht gedaan. Het volk heeft het recht alle details te weten, hoe gruwelijk die ook zijn. De meest gruwelijke had hij overigens voor zich gehouden. Hij vond het maar raar dat men in Nederland kennelijk niet wilde weten wat er gebeurd was. ‘Willen ze dan alleen maar weten dat ze dood zijn?’ vroeg hij.
Nee hoor, in Nederland willen we ook alles weten. Ik in ieder geval wel. Hoewel ik mij ervoor schaam dat ik het wil weten. En ik het bovendien tegelijkertijd ook weer niet wil weten. Net zoals je tegelijkertijd niet en tegelijkertijd wel wil kijken wanneer er iemand onder een tram is gekomen en zich omringd weet door ambulancebroeders en politie die de toegestroomde meute op afstand moet houden. Overigens weet ik me, in het geval van real life ongelukken, wel altijd te beheersen. Het is mij iets te intiem en de toeschouwers die er omheen staan, zijn me iets te onverschillig, daar wens ik niet bij te horen. Er schuilt een ramptoerist in mij, maar hij schaamt zich vooralsnog om naar buiten te treden.
RECENSIE - Marcel van Dam, oud-politicus, tv-presentator en voormalig voorzitter van de VARA, kocht met zijn vrouw Milou na zijn pensioen een verwaarloosd landgoed op de Veluwe. Ze wilden er een mooi stuk natuur van maken. Over het ‘krankzinnige avontuur’ dat zij daar de afgelopen twaalfeneenhalf jaar beleefden gaat het boek De Steigerberg. Van Dam heeft er veel van geleerd, schrijft hij. Niet alleen over de natuur, maar ook over zichzelf en over de samenleving.
‘We wisten totaal niet waar we aan begonnen,’ is een zin die in talrijke variaties voorkomt in Van Dam’s terugblik. ‘Toeval en onbezonnenheid’ stuurden de stadsmensen. Met de nodige hulp en bijstand van deskundige boeren, bosbouwers en grondwerkers uit de omgeving. En zonder groots plan. ‘We ontdekten gaandeweg dat telkens wanneer we iets hadden veranderd, we weer andere mogelijkheden zagen die we zonder die verandering niet hadden kunnen zien. Van het een komt het ander, al doende leert men.’ Ook van vergissingen, fouten en mislukkingen. Die ‘strategie van vallen en opstaan’ is intrigerend voor een oud-minister uit het kabinet dat meer dan alle andere gedragen werd door het idee van de maakbaarheid van de samenleving. Socioloog bovendien, opgegroeid met de gedachte dat mensen hun samenleving kunnen ordenen om het voor iedereen beter te maken. Van Dam rekent in zijn boek genadeloos af met het idee van langetermijnplanning. ‘Ik geloof niet meer in zaligmakende planning. Van het een komt het ander. Het beste is je daarbij neer te leggen en te blijven proberen alles in je omgeving, zo veel mogelijk aangepast aan de omstandigheden wat mooier en beter te maken.’ De levensles van een 75-jarige. Hoe komt het dat deze toch niet bepaald originele waarneming zoveel minder indruk maakt als je veertig jaar jonger bent?
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Terwijl premier Erdogan van huis is, spreken de vice-premier en president hem tegen over de rellen. De invloedrijke Gulen beweging is ook al een poosje minder blij met Erdogan, vanwege diens autoritaire trekjes. Ook zijn eigen achterban stond in het Gezi park te demonstreren (zegt een columniste van de aan Gulen gelieerde krant Zaman). Anders gezegd: op het Taksim plein mag dan geen revolutie gaande zijn, het lijkt erop dat in de achterkamertjes heel hard aan Erdogans stoelpoten gezaagd wordt. Bonuslink met BBC-analyse.
OPINIE - Sommige ouders geven hun kinderen veel te vaak en veel te veel snoep, bij wijze van traktatie. Dat leidt tot traktatie-inflatie.
‘Je hebt zelf zeker geen kinderen?’ wordt je dan gevraagd. Ja, die heb ik wel, maar die zijn al veel te oud om tot de doelgroep te behoren. Aha, dan is het wel verklaarbaar dat ik zo’n ontzettende zuurpruim ben die kinderen een pleziertje op zijn tijd misgunt, bijvoorbeeld aan het eind van de Avondvierdaagse. Ik ben de enige niet.
Maar het is glad ijs, hoor, waarop je je begeeft. Niet alleen omdat, hoe je ook nuanceert, je toch meteen in de hoek van de azijnwateraars terecht komt. Maar ook omdat degenen die de discussie met je aangaan eigenlijk nooit degenen zijn die het betreft. In plaats daarvan zijn het mensen wier kinderen overwegend een gezond eetpatroon hebben en bij wie een extra verwennerijtje inderdaad precies dat is: extra, en met verkleinwoord.
Want natuurlijk mogen er kinderfeestjes zijn, en natuurlijk hoort bij kinderfeestjes iets lekkers. Probleem is dat er steeds meer traktatie-inflatie optreedt: steeds meer kinderfeestmomenten, waarbij steeds meer snoep de norm lijkt te worden. Als je alles van te voren wist, zou je een mooi fotoboek hebben kunnen maken, beginnend met de avondvierdaagsen in de jaren ’60 tot die anno nu, waarbij kinderen het snoep dat ze bij de intocht omgehangen krijgen nauwelijks kunnen torsen. En dat geldt niet voor een enkeling, maar voor een grote proportie, zo niet de overgrote meerderheid.
ELDERS - Deze week uit Latijns-Amerika: een kaart van in de woestijn gestorven Mexicaanse immigranten moet tragedie inperken, de Venezolaanse katholieke kerk zit bijna zonder miswijn en juridische achtergronden bij de trend van schijnbaar eindeloze herverkiezingen in verschillende landen.
Voor Mexicanen (en andere Latino’s) die dromen van een bestaan in de VS of Canada, maar niet op legale wijze kunnen immigreren, is de enige optie soms een lange tocht door snikhete woestijnen. Temperaturen van 54ºC en de recent opgerichte muren schrikken niet iedereen af, met dodelijke gevolgen. Een nieuw kaartproject moet hierin verandering brengen.
Vanuit Venezuela deze week een sprekend voorbeeld van de tekorten aan alledaagse producten. Waar eerder een kleine stormloop op toiletpapier ontstond geeft nu de katholieke kerk aan bijna zonder miswijn te zitten. Ook gewijd brood is in korte tijd in prijs verdubbeld, aldus een lokale priester tegenover de BBC. Qu’ils mangent de la brioche, dan maar?
Tot slot een aardig opiniestuk cum juridische analyse bij Americas Quarterly, over de trend onder Latijns-Amerikaanse presidenten om zich steeds weer herkiesbaar te stellen. De schrijvers zijn niet zozeer tegen onbeperkte herverkiezing, maar beklagen zich wel over het rommelige, ad hoc en ondemocratische proces waarvan presidenten in meerdere Zuid-Amerikaanse landen zich bedienen om herkozen te worden. Ook in het licht van Argentiniës verkiezingen in 2015 en geruchten over een (nu nog onconstitutionele) derde termijn voor presidente Férnandez de Kirchner stipt het artikel enkele relevante internationale verdragen en afspraken aan.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
OPROEP - Sinds november 2012 verschijnen op Sargasso de items ‘Feit of Fabel’ van The Fact Club. In totaal zijn er nu 37 uitspraken gecontroleerd, goed voor 579 reacties, gemiddeld 15.6 reacties per item dus. De meeste ‘Feit of Fabels’ hebben tot interessante discussies geleid en niet zelden werden de items in de reacties verrijkt met relevante informatie.
The Fact Club wil daarom de bezoekers van Sargasso nog meer betrekken bij ‘Feit of Fabel’. Dagelijks volgen we Tweede Kamerdebatten, bekijken we talkshows en lezen we interviews op zoek naar een interessante uitspraak.
Hierbij gelden de volgende criteria:
– Uitspraak is gedaan door politicus of relevant bestuurder (bijvoorbeeld vakbondsbestuurder)
– Uitspraak is gedaan over politiek-maatschappelijk relevant onderwerp
– Uitspraak moet te controleren zijn aan de hand van harde data
– Uitspraak roept gevoel op: “Is dat nu wel zo?” Doel van ‘Feit of Fabel’ is niet politici pesten, maar lezers/luisteraars te helpen.
– Idealiter is er een audio-fragment van de uitspraak.
Graag betrekken we de bezoekers van Sargasso bij onze zoektocht, niet om werk te besparen, maar omdat we denken dat de bijdrage van bezoekers van Sargasso een betere selectie aan uitspraken oplevert en we hierdoor relevantere factchecks kunnen maken.
Ben je een interessante uitspraak tegengekomen die aan de bovenstaande criteria voldoet, reageer dan op deze post (niet vergeten de bron van de uitspraak te vermelden) of stuur een mail naar [email protected].
NIEUWS - De staatssecretaris van Veiligheid & Justitie krijgt daarom al enkele weken persoonsbeveiliging.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.