Ronald Plasterk en de wetten van de poppenkast
OPINIE - In november trok Plasterk een grote broek aan toen Snowden onthulde dat de NSA hier in een maand tijd 1,8 miljoen telefoontjes had afgetapt. Dat was tegen de Nederlandse wet en dat kon natuurlijk niet, hij zou maatregelen nemen. En nu, drie maanden later heeft hij ontdekt dat zijn eigen spionnen al die gesprekken hebben zitten afluisteren. Plasterk was daar zelf nooit achter gekomen. Maar gelukkig heeft zijn collega Hennis van Defensie hem verteld dat NSO geen verschrijving is van NSA, zoals hij steeds dacht, maar staat voor Nationale Sigint Organisatie. En dat is onze eigen digitale spionnenclub. Opeens was dat afluisteren wel gewettigd en dus is alles nu oké. Het briefje van één kantje aan de Tweede Kamer was getekend door Plasterk en Hennis. Een briefje zonder enige zelfreflectie, laat staan de erkenning dat hij maar wat had staan bazelen. En toen viel de rest van Nederland over hem heen. Inmiddels zijn Plasterks knopen geteld en voert de PvdA de eerste gesprekken met mogelijke opvolgers.
Maar er is meer aan de knikker dan een bewindsman die niet weet waar hij het over heeft en zijn kwek niet kan houden. Nederland werkt al jaren intensief samen met andere inlichtingendiensten en het is de bedoeling dat uit te breiden. Nederland zou wel gek zijn als het niet zou samenwerken en de echte vraag is, zoals vaak in het leven, hoever je wilt en kunt gaan. De GCHQ, de Britse neven van de NSA, zijn in ieder geval zeer lovend over de ijver waarmee de Nederlandse AIVD en MIVD, waar de NSO onder valt, internationaal meedoen. Volgens de Engelsen zijn de Nederlanders technisch competent en zeer gemotiveerd. Maar, er zijn in Nederland nog wel wat obstakels. ‘The Dutch have some legislative issues that they need to work through before their legal environment would allow them to operate in the way that GCHQ does. We are providing legal advice on how we have tackled some of these issues to Dutch lawyers.’ Plezierig als je zo geadviseerd wordt op het gebied van wetgeving die per definitie op gespannen voet staat met de privacy. Maar dit alles is natuurlijk in het belang van onze veilige toekomst. En daarom zal de NSO opgaan in een nieuwe organisatie die cyberaanvallen afweert en het radio- en satellietverkeer afluistert. Uiteraard wordt er internationaal goed samengewerkt. Er gaan zo’n 350 mensen werken. Ben benieuwd naar de “legal environment” van die club.