Voorpagina

Zoekresultaten voor

'holocaust'

Foto: Tom Davidson (cc)
Foto: Enric Borràs (cc)

Wat doen we met islamitisch antisemitisme?

, door

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Bart Voorzanger, die zich afvraagt of onze reactie op antisemitische uitingen van jonge allochtonen verband houdt met ons onverwerkte oorlogsverleden.

Onze reactie op antisemitische uitingen van jonge allochtonen heeft alles te maken met onze geschiedenis. We denken kwaad te bestrijden dat ons nu van buiten bedreigt, maar het gaat in feite wellicht vooral om spoken uit ons eigen verleden. Misschien moeten we daar toch eens bij stilstaan voor we die blagen een proces aandoen.

Ik groeide op in een wereld waarin wel eens werd gegrapt over Duitsers die ‘hun’ kuil claimden aan een zonnig Noordzeestrand, en waarin besmuikt werd gelachen als iemand een Duitser die de weg vroeg de verkeerde kant op stuurde, of – wat botter – om teruggave van z’n gestolen fiets vroeg. Echt chique vond niemand dat, maar ’t gold toch als begrijpelijk, en als onschuldig genoeg om toelaatbaar te zijn. De oorlog lag nog vers in ’t geheugen en een beetje afreageren moest kunnen. Al gauw nam de welvaart toe en gingen we op buitenlandse vakanties, maar wie daarbij toch maar liever niet naar Duitsland ging, hoefde dat niet uit te leggen. ’t Is volslagen idioot, maar dat ‘toch liever niet’ voel ik nú nog.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vrijdenkersruimte

, door

Mark Rutte heeft een ingenieuze reden gevonden om de gewraakte spotprent van Adriaan Soeterbroek uit de door de PVV en VVD opgerichte Vrijdenkersruimte van de Tweede Kamer te houden: “Ik hoef ‘m daar niet op te hangen, omdat ‘ie niet door de rechter verboden is.”

Nou ja, ingenieus… Geen van de werken die in de vrijdenkersruimte vallen te bewonderen zijn ooit door de rechter verboden, dus waar hebben we het over? Zelfs het werk van Gregorius Nekschot is nooit door een rechter beoordeeld.

Eerder al had de PVV zich teruggetrokken uit het initiatief, toen op aandringen van Tofik Dibi enkele prenten in de collectie werden opgenomen, die kritisch waren over de PVV en Israël. De ruimte was volgens Fleur Agema namelijk alleen bedoeld voor “kunst die is verwijderd onder druk van moslims. Dat is het thema van de expositie”. Het ging de PVV dus niet om de vrijheid van meningsuiting in het algemeen, maar de vrijheid van moslimbashen.

Nu valt ook Mark Rutte’s VVD door de mand als hopeloos opportunistisch. De vrijheid van meningsuiting is weliswaar absoluut, maar de VVD zou wel gek zijn om mee te werken aan het al te grof beledigen van coalitiepartner PVV. De samenwerking is immers al delicaat genoeg.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wir haben es nicht verwoest

, door

Vernietigingskamp Auschwitz (Foto: Wikimedia Commons/Timo Klimoff)

In de gelauwerde interviewserie Een Schitterend Ongeluk (1993) stelt journalist Wim Kayzer zijn gesprekspartners keer op keer dezelfde indringende vraag: waarom hebben de geallieerden op het moment dat ze hoorden van het bestaan van Duitse vernietigingskampen als Auschwitz, Majdanek, Chelmno, Sobibór en Treblinka niet alles op alles gezet om deze krankzinnige slachting een halt toe te roepen? Dat geldt a fortiori voor vernietigingskamp Auschwitz dat tot 27 januari 1945 volop in bedrijf was. Waar dag in dag uit duizenden de dood vonden in de gaskamers. In totaal meer dan een 1,2 miljoen mensen, veelal Joden.

Waarom werden de kwetsbare spoorverbindingen richting Auschwitz niet tot gort gebombardeerd, de gaskamers verwoest en de verbrandingsovens in een apocalyptische vuurstorm weggevaagd? Waarom kon de onbelemmerde aanvoer en slachting van honderdduizenden onschuldige mannen, vrouwen en kinderen in Auschwitz tot begin 1945 voort duren? Hoe kon het dat hoewel de Geallieerden elke Duitse stad bedekten onder hun verwoestende bommentapijten, men juist de concentratiekampen en hun moorddadige infrastructuur volledig ongemoeid liet?

Een dag nadat de wereld op Holocaust Memorial Day onder meer stilstaat bij de bevrijding door de Russen van Auschwitz, precies 66 jaar geleden, is dit ongetwijfeld een van de meest verontrustende vragen die een mens zich kan stellen. Verhalen over de vooral in Polen gesitueerde vernietigingskampen waren immers al vanaf maart 1941 bekend bij de Britse regering in Londen.

Foto: Enric Borràs (cc)

Joodse Lobby

, door

Ze was decennialang de onbetwiste ‘grande dame’ van de Amerikaanse politieke journalistiek. Helen Thomas, inmiddels negentig jaar oud, liep al vijftig jaar mee in Washington. Ze mocht zitten op de voorste stoel in de persfoyer van het Witte Huis en legde Amerikaanse presidenten regelmatig met lastige vragen het vuur aan de schenen. Wat had ze immers te verliezen?

Meer dan je zou denken, zo bleek onlangs. Een pittige uitspraak in het voorbijgaan, gefilmd op een mobieltje, maakte afgelopen zomer een einde aan Thomas’ lange carrière als politiek verslaggeefster. Inmiddels heeft het beroepsgilde van Amerikaanse journalisten zelfs de stekker uit de ‘Helen Thomas Award’ getrokken, een oeuvreprijs voor journalistieke veteranen zoals zijzelf. Helen Thomas is in de kringen die er toe doen in rap tempo een besmet individu aan het worden: een sociale leproos.

Nu moet gezegd worden: mevrouw maakt het er zelf ook wel een beetje naar.

Het begon allemaal met een vriendelijk gesprekje van twee minuten in het park voor het Witte Huis, waar rabbijn David Nesenoff de correspondente tegen het lijf liep en zijn twee zonen aan haar voorstelde. Beiden wilden journalistiek gaan studeren. Of zij nog tips voor hen had. Thomas reageerde enthousiast: “Beslist doen. Daar word je absoluut gelukkig van. Je kunt de mensen informeren en je blijft altijd bijleren.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Cohen’s vergelijking is niets meer dan holle retoriek

, door

Op Sargasso bieden we regelmatig ruimte voor gastbijdragen. Dit is de eerste gastbijdrage van Ties Joosten.

De manier waarop Joden, zoals de moeder van Job Cohen, aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog buiten de maatschappij kwamen te staan is vergelijkbaar met de situatie van moslims nu. Vanzelfsprekend wijst de PvdA-leider als hoofdschuldige hiervoor de PVV aan. Cohen is niet de eerste die een link legt tussen de partij van Geert Wilders en een aspect van de Tweede Wereldoorlog. Ondermeer Herman van Veen en Ella Vogelaar vergeleken de PVV met de NSB, politiechef Gerda Dijksman noemde de partij fascistisch en Amsterdams gemeenteraadslid Geke van Velzen betitelde het huidige kabinet als Bruin 1.

Al sinds de jaren zestig is het idioom van links Nederland doorspekt met vergelijkingen met de Tweede Wereldoorlog. Lyndon B. Johnson, de neutronenbom, de Telegraaf, het ontruimen van gekraakte woningen: allemaal waren ze ooit fascistisch. Rita Verdonk wees geen asielaanvragen af, maar deporteerde mensen. Pim Fortuyn werd door Marcel van Dam vergeleken met Adolf Eichmann en een “bijzonder minderwaardig mens” genoemd.

In de eerste plaats gaan vergelijkingen als deze natuurlijk bijzonder mank. Het fascisme is een politiek systeem waarin (staats)geweld een prominente plaats inneemt, iets waarvoor Geert Wilders nog niet heeft gepleit. De NSB kende uniformen, rangen, marsen en een speciale groet (‘Houzee!’); allemaal aspecten die de PVV niet kent. Bruin was in de Tweede Wereldoorlog de kleur van de SA, die als taak had het intimideren van politieke tegenstanders van de nazi’s en Adolf Eichmann was verantwoordelijk voor het transport van miljoenen Joden, zigeuners en homo’s naar concentratiekampen in Oost-Europa. Pim Fortuyn hiermee vergelijken slaat nergens op.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Koken met Godwin: de Reductio Ad Hitlerum

, door

Armpjedrukken (Foto: Wikimedia Commons)

Zoals we de laatste weken geregeld op het Open Podium van Geen Commentaar kunnen meebeleven, lopen veel internetdiscussies na verloop van tijd uit de hand. Na het uitwisselen van een rits aan zowel steekhoudende als onzinnige argumenten, komt er gegarandeerd een moment waarop een balorige of gefrustreerde reaguurder als eerste Hitler en de nazi’s erbij sleept.

Of zoals advocaat en deskundige op het terrein van internetrecht Mike Godwin het in 1990 snedig formuleerde:

Naarmate online discussies langer worden, nadert de waarschijnlijkheid van een vergelijking met de nazi’s of Hitler één.

Zelfs al betrof het oorspronkelijk een volstrekt onschuldige discussie over kinderpostzegels of de merites van handgebreide wollen sokken.

Vergelijkingen met het nazisme of Adolf Hitler slaan vrijwel standaard elke discussie dood. Op usenetfora, in de begintijd van internet, werden dergelijke vormen van drogredenatie door moderatoren niet zelden bestraft met het rücksichtslos beëindigen van het betreffende topic. De Wet van Godwin stipuleert overigens niet veel meer dan dat op het moment dat voor het eerst het H-woord valt, de discussie blijkbaar zijn uiterste houdbaarheidsdatum heeft bereikt.

Een speciaal geval van zo’n drogredenering is de Reductio ad Hitlerum, een term van de naar de VS geëmigreerde Joods-Duitse filosoof Leo Strauss (1899-1973). Kort gezegd komt het erop neer dat wanneer je in staat bent je tegenstander met een of ander polemische kunstgreep te manoeuvreren in het kamp van Hitler’s Derde Rijk, je automatisch de ander hebt gediskwalificeerd. Dit volgens de logica: “Adolf Hitler (of het nazibewind) was X, dus X is slecht.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Minister tegen Electronic Intifada

, door

Uri Rosenthal (Foto: Flickr/Sebastiaan ter Burg)

Minister Uri Rosenthal van Buitenlandse Zaken gaat met de ontwikkelingsorganisatie ICCO praten over de website Electronic Intifada. Dit is een portal met nieuws en commentaar over het Israëlisch-Palestijnse conflict vanuit het Palestijnse perspectief. GroenLinks kamerlid Arjen El Fassed is er ooit mee gestart en werkte tot dit voorjaar als vrijwilliger voor de Electronic Intifada. ICCO heeft de website financieel gesteund en Rosenthal vindt dat dit niet kan, want ICCO ontvangt geld van de Buitenlandse Zaken. En met dat geld mag geen website gefinancierd worden die geluiden laat horen die afwijken van het regeringsstandpunt, zei hij vandaag voor de radio.

ICCO weerlegt de ‘misleidende informatie’ van de pro-Israel lobby die voor Rosenthal aanleiding was om in te grijpen. En meldt ook nog dat de bijdrage aan de Electronic Intifada afkomstig is uit particuliere donaties.

Maar ook als het ICCO de Electronic Intifada wel met ontwikkelingsgeld zou steunen komt de minister met zijn interventie gevaarlijk dicht bij een onaanvaardbare aantasting van het vrije verkeer van informatie. Het is toch een vreemde gedachte dat organisaties die gemeenschapsgeld ontvangen alleen maar standpunten mogen helpen verspreiden die de goedkeuring van de regering kunnen wegdragen? In welke tijd leven we? Ik ben bang dat onze ministers als dat zo zou zijn dagelijks vele bezoekjes moeten gaan afleggen bij allerlei media voor ‘pittige gesprekken’ (zoals Rosenthal het uitdrukte). Als je zijn standpunt doortrekt is een publieke omroep die gesteund wordt door de overheid eigenlijk ook onmogelijk. Een standpunt waar de PVV zich wellicht in kan vinden, maar de huidige regering toch echt niet.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Is de PVV een christelijke partij?

, door

Martin Bosma (Publiciteitsfoto PVV)

Martin Bosma, partij-ideoloog van de PVV, schrijft zijn eerste uit een reeks columns voor NRC. Ik wil het hier niet hebben over zijn retorisch talent – met een rake kenschets wordt de NRC-lezer weggezet – nee, het gaat me om dit terloopse zinnetje: “Het christendom vind ik mooi.”

Is de PVV dan een christelijke partij? Tot nu toe zag ik de PVV op ethisch-ideologisch vlak als een neo-liberale partij met socialistische trekjes. Het hield zich met religie alleen in negatieve zin bezig: bestrijding van de islam. Het gedweep met de judeo-christelijke traditie zag ik vooral als een steun aan humanistische en liberale waarden: vrijheid van denken en spreken, democratie, law and order, en verder moreel neutraal.

Door dit zinnetje van Bosma komt dat op losse schroeven te staan. Méént Bosma het écht als hij zegt dat hij het christendom ‘mooi’ vindt? En wat vindt hij dan precies zo ‘mooi’ aan het christendom? Het is makkelijk om op het gruwelijke verleden van het christendom uit het verre verleden te wijzen (zoals de vernichtung van de andersdenkende Katharen of de roofexpedities die Kruistochten worden genoemd), maar ook recentelijk valt er nog heel wat af te dingen op het christelijk geloof. De Paus voert immers een organisatie aan die holocaust-ontkenners in genade aanneemt, condoomgebruik ontmoedigt en zo AIDS helpt verbreiden, homo’s uitsluit en decennialang kindermisbruik gedoogde en verborg. Als het aan de SGP ligt zou PVV-er Fleur Agema niet in de politiek kunnen zitten (vrouwen zijn immers alleen geschikt voor het aanrecht en moederschap), en de ChristenUnie staat al op haar achterste benen bij een gouden bikini op een reclameposter en zou abortus het liefst verbieden. Steunt Bosma dergelijke standpunten?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Herinnering en tolerantie – en buiten ligt ‘Mein Kampf’

, door

Arbeit Macht Frei boven entree van Auschwitz (Foto: Wikimedia Commons/Cyde)

Mexico Stad kan trots zijn. Sinds vorige week beschikt de hoofdstad over het Museo de Memoria y Tolerancia (Herinnerings- en Tolerantie-museum), een gedenkhuis over de Holocaust en genocide. Gisteren was het museum voor het eerst open voor het publiek. Ondergetekende nam enkele van zijn UDLA-studenten mee naar het museum en was onder de indruk.

Na drie kwartier rondlopen in de zalen van het Museo de Memoria y Tolerancia vallen studenten Scott, Isabel en Alejandra ineens even stil. Foto’s, video’s en teksten zeggen veel, maar het indrukwekkendste moment van een bezoek aan het museum is de treinwagon in de Auschwitz-ruimte. Het is een authentieke wagon, gebruikt voor transport van joden naar vernietigingskampen. Alejandra wil niet binnen kijken. “Me da cosa” (= “ik vind het eng”), zegt ze. Scott en Isabel volgen me aarzelend en schuifelen enigszins bedrukt weer naar buiten. “Het is wel erg echt, zo ineens…,” zegt Scott.

Het museum, middenin het historisch centrum, bevindt zich in een vleugel van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Vorige week werd het gedenkhuis, een initiatief van de in 1999 opgerichte gelijknamige stichting, met veel fanfare geopend met een bezoek van president Felipe Calderón. Behalve een permanente expositieruimte met als belangrijkste thema de Holocaust en Tweede Wereldoorlog, zijn er ook een bibliotheek, een ‘Tolerantieruimte’ en ruimtes voor tijdelijke exposities gevestigd. De Holocaust is niet het enige thema dat wordt aangesneden: er is ook aandacht, zij het beperkt, voor de volkerenmoorden in Darfur, Cambodja, Rwanda, ex-Joegoslavië en Guatemala.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het gevaar van een dubbele nationaliteit

, door

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Jan-Jaap van Peperstraten over de rol van de Nederlandse overheid bij de registratie van dubbele paspoorten.

De kasbah (Foto: Flickr/¡Carlitos)

Tot mijn verbazing vond ik dit artikel op de opiniepagina van de Volkskrant. Het artikel in kwestie is geschreven door een NOS-journalist, dhr. Bonebakker, die getrouwd is met een Marokkaans-Nederlandse vrouw. Zijn dochtertje werd tegen zijn zin (en, kennelijk, die van zijn vrouw) bij de Gemeentelijke Basisadministratie ingeschreven als bipatride: naast de Nederlandse werd ook de Marokkaanse nationaliteit geregistreerd. Bonebakker maakte hiertegen bezwaar, maar zonder enig effect. Dat was ook niet te verwachten, want de GBA dient ook de verscheidene nationaliteiten van de Nederlandse burgers te registreren. Daar zijn goede redenen voor – onduidelijkheid over de eventuele andere nationaliteiten van Nederlandse burgers kan een hoop problemen opleveren als een burger zich bijvoorbeeld in het buitenland bevindt, in de problemen komt en de Nederlandse overheid consulaire bijstand wil geven terwijl dit niet kan. Ik heb al eens eerder over een vergelijkbare situatie geschreven, mijn mening is inmiddels niet veranderd.

Wat ik echter niet begreep was de volstrekte verongelijktheid en de wat wilde toon waarmee Bonebakker uitvaart tegen de Gemeente Utrecht. Zo schrijft Bonebakker o.a.:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Us versus Them

, door

First, Immanuel Wallerstein on nationalism and xenophobia:

the american taxpayers are the jews of Obama's ovens“We may applaud the nationalism of the oppressed as something that is worthy and progressive. We may condemn oppressive nationalism by the strong as unworthy and retrogressive. There is however a third situation in which xenophobic nationalism rears its head. It is that of a state in which the population feels or fears that it is losing strength, is somehow in “decline.”

The sentiment of national decline is inevitably particularly exacerbated in times of great economic difficulty, such as the world finds itself in today. So it is no surprise that such xenophobia has begun to play an increasingly important role in the political life of states around the world.

We see it in the United States, where the so-called Tea Party wants to “take back the country” and “restore America and…her honor.” At the rally in Washington on Aug. 28, the organizer, Glenn Beck, said: “As I look at the problems in our country, quite honestly, I think the hot breath of destruction is breathing on our necks and to fix it politically is a figure that I don’t see anywhere.””

Vorige Volgende