Sturing van de energietransitie: duwen tegen een touw

Windturbines (hier bij de bruinkolenmijn bij Garzweiler, Duitsland). Alle energieopties roepen verzet op.     Het lijkt wel een nationale hobby: discussiëren over de vraag welke opties we het liefste willen, of vooral juist niet willen. Wel wind, maar niet op land. En op zee is het te duur. Energiebesparing? Moeilijk moeilijk moeilijk. Biomassa? Alleen als ‘ie door en door duurzaam is, en niet wordt bijgestookt in kolencentrales. Geen benutting van restwarmte; vroeger niet omdat kapitalistische warmte niet welkom was in socialistische huizen, nu niet omdat de restwarmte van kolencentrales afkomstig is. En omdat we binnen een paar jaar al magisch in het beloofde land van allemaal nul op de meter-woningen zijn aangeland. O ja, en geen geothermie want daar kan fracking voor nodig zijn en dat schijnt heel eng te zijn. En natuurlijk geen CO2-afvang en opslag, want dat houdt het fossiele systeem in stand. En zeker geen kernenergie, dat spreekt voor zich. En zo voort en zo verder.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Ivan Bandura (cc)

Ik stem volmondig ja

OPINIE - Het vorige grote referendum ging over de werking en democratie van de Europese Unie. De tekst van de grondwet was relevant, het stemmen lastig.
Dit keer gaat het referendum over iets heel anders. De tekst van het akkoord is eigenlijk irrelevant. Het kiezen makkelijk.

Ik stem straks op 6 april volmondig ja omdat de weg van de meeste weerstand de beste toekomst oplevert.

Op 6 april mag u stemmen. U mag zeggen of u het associatieverdrag van ruim 300 pagina’s met Oekraïne een goede zaak vindt of niet.
De tegenstanders zien het akkoord als het voorbeeld van een ondemocratisch Europa (u is immers niets gevraagd) en zien Oekraïne als een corrupt land waar het beste maar zoveel mogelijk afstand van gehouden kan worden.

Ja, Oekraïne is een instabiel land met veel corruptie. En ja, het besluit tot een associatieverdrag is nou niet direct democratisch te noemen.
Maar door de aandacht daarop te vestigen, wordt het zicht op de achterliggende ontwikkelingen ontnomen. Maar vooral het echte lange termijn perspectief krijgt daardoor te weinig aandacht.

De beste manier om op termijn landen zover te krijgen dat ze in de basis democratisch zijn, weinig corruptie meer kennen, zorgen voor het welzijn van de bevolking en ook nog eens een enigszins
schone economie kennen, is door ze te stapje voor stapje te verleiden tot toetreding tot “ons” blok.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Marta Nimeva Nimeviene (cc)

Naar een nieuwe economie

OPINIE - De kiezer rebelleert tegen het systeem. Kijk naar de V.S., Polen en Hongarije, Duitsland, Frankrijk: het zijn allemaal vormen van verzet tegen “het systeem”.

De vraag is dan: wat is het systeem precies? Is het de bemoeizucht van de bureaucraten in Brussel? Is het de economische ideologie, die de Grieken heeft verarmd en de stroom euro’s die de ECB zonder veel effect gratis uitstort?

De vraag is ook: van waar de woede? De EU heeft ons vrede en vooruitgang gebracht, maar dreigt te bezwijken aan dubieuze partners en leden. Ook aan te ver gaande regeldrift? Of aan het schandelijk onvermogen op het humanitaire vlak?

Ik probeer, als uw nederige dienaar, nog maar eens wat verklaringen te bieden voor de dingen die ik zie en die mij bezig houden.

Ongelijkheid en het midden

De middenklasse in de V.S. zit in de knel, zo was de boodschap van PEW. Dat ligt wel voor de hand, als de cijfers uitwijzen dat de inkomensongelijkheid en de vermogensongelijkheid sinds de jaren tachtig sterk zijn toegenomen. Ik schreef hier eerder over, in een bespreking van het boek van Robert Reich, Saving capitalism. Reich geeft een goede analyse, maar zijn recept voor de redding van het kapitalisme valt een beetje mager uit: “countervailing powers”.

Foto: Stephen Curry (cc)

De innovatieparadox bij de overheid

ACHTERGROND - Consumenten omarmen innovaties steeds gemakkelijker en sneller. Zodra ze veranderen in burgers, lopen ze echter tegen de gevestigde orde aan. De overheid is weliswaar gek op innovatie, maar innovatie moet niet te veel impact hebben op de overheid zelf.

Innovatie begint met creativiteit: het op een nieuwe of andere manier omgaan met vragen; het bestaande los laten, de buitenwereld naar binnen halen. Vaak spelen toeval en experimenten (proberen en falen) een grote rol. Innovatie kan pas slagen als de omstandigheden passend zijn. Soms duurt het jaren voordat een goed idee ook werkelijk impact kan hebben; soms stellen bedrijven dat ze niet kunnen innoveren omdat de overheid niet meewerkt.

Een goed voorbeeld daarvan is Uber, dat klaagde over verouderde wet- en regelgeving. Soms ontbreekt het aan kapitaal, waardoor kansrijke innovaties niet van de grond komen. En soms zorgt dat zelfde kapitaal er voor dat een innovatie veilig op de plank komt te liggen – bijvoorbeeld om de bestaande markt te beschermen. Dat laatste, het beschermen van de status quo, is een interessante tegenstander van innovatie. Want innovatie heeft alles te maken met anders denken en doen.

Niet de private sector, maar ‘de staat’ is de echte motor achter vernieuwende technologieën, stelt Mariana Mazzucato in haar boek De ondernemende staat. Volgens Mazzucato is de overheid niet afwachtend, laat staan belemmerend als het gaat om innovatie. Vindingen als GPS, microprocessors en draadloze technologie zijn ontwikkeld in laboratoria en wetenschappelijke instituten die zijn opgericht en gefinancierd door de Amerikaanse overheid, aldus Mazzucato. Ze stelt ook dat 75 procent van de innovatieve medicijnen in de VS afkomstig van laboratoria die zijn gefinancierd door het Amerikaanse National Institute of Health, dat tussen 1976 en 2010 624 miljard euro in de farma- en biotechsector heeft geïnvesteerd. Dat lijkt veel, maar die periode van 34 jaar komt neer op ruim 18 miljard euro per jaar; de belangrijkste Amerikaanse farmaceuten bij elkaar zijn goed voor circa 50 miljard dollar per jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

SG-café maandag 28-03-2016

Dit is het Sargasso-café van maandag 28-03-2016. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: Abhi Sharma (cc)

Waarom zijn wij de enigen met taal?

RECENSIE - Taal heeft de mens veel gebracht: de naakte, zwakke aap die niet noemenswaardig kan rennen of verscheuren vinden we in grote – sommige zouden zeggen: veel te grote – aantallen over de gehele wereld, en er komen er nog steeds bij.  En dat komt waarschijnlijk voor een groot deel door de vele voordelen die de taal biedt.

Wanneer taal zo belangrijk is voor de evolutie van de menselijke soort, waarom zijn wij dan de enigen die taal hebben? Dat is de vraag die de taalkundigen Bob Berwick en Noam Chomsky stellen in hun onlangs verschenen boek Why only us?

Eén mogelijk antwoord is: wij zijn niet de enigen. Andere diersoorten – apen, dolfijnen, zangvogels – hebben op zijn minst een rudimentaire vorm van taal.
Maar volgens Berwick en Chomsky is dat niet juist: er is wel degelijk een essentieel verschil tussen menselijke taal en die dierencommunicatiesystemen.

Rotte appels en peren

Het begint er al mee dat menselijke taal volgens Berwick en Chomsky niet in de eerste plaats een communicatiesysteem is. Ze kan natuurlijk worden gebruikt voor communicatie – maar de auteurs wijzen erop dat dit voor ongeveer alle menselijk gedrag geldt, van lichaamshouding en kledingkeuze tot het koken van een fijn driegangendiner. Mensen zijn nu eenmaal sociale wezens die elkaar de hele tijd aan het interpreteren zijn, en daarom niets doen zonder te communiceren.

SG-café zondag 27-03-2016

Dit is het Sargasso-café van zondag 27-03-2016. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Rechtsextremisten verstoren herdenking aanslagen Brussel

Zo’n vijfhonderd in het zwart geklede, extreemrechtse hooligans verstoorden vandaag de herdenkingen van de aanslagen te Brussel en Zaventem.

Een aantal van hen bracht de Hitlergroet, zo melden internationale nieuwsbronnen. Ook kwam het tot confrontaties met vreedzame demonstranten.

Inmiddels zijn de fascisten door de mobiele eenheid verwijderd van het Beursplein. Waarom de Brusselse politie het überhaupt een goed idee heeft geacht deze rechtsextremisten naar het Beursplein van Brussel te escorteren, blijft vooralsnog onduidelijk.

Vorige Volgende