Openbaarheid: vertrouwen is goed, maar burgers zijn beter

Foto: Jim Sage (cc)

OPINIE - Geachte voorzitter, geachte leden van de Tweede Kamer, Geachte minister Plasterk, het is te gênant voor woorden dat ik, een burger, aan u, volksvertegenwoordigers, moet gaan uitleggen wat het belang is van openbaarheid in het besturen van dit land.
Het is al te gek voor woorden dat dit land een wet heeft die gaat over wat openbaar gemaakt mag worden en hoe. Het is helemaal van de zotte dat er nu een wet bij u ligt die eigenlijk alleen maar gaat over het verder beperken van die openbaarheid.

Immers, u en het volledige openbaar bestuur inclusief alle ambtenaren, bent er voor ons, burgers. U, de Staat, bent geen doel op zich. U dient het belang van alle burgers. Dat betekent dat alles wat u doet eigenlijk van ons is. Inclusief alle mail, documenten, foto’s, gesprekken, etc… die u daarvoor gebruikt. U zou dat alles op een eenvoudige manier direct steeds aan ons moeten aanbieden, met uitzondering van zaken die de privacy van andere burgers schaden. Van dat laatste heeft u overigens zelf best een handje, maar dat terzijde.

Maar u draait de zaak om. In plaats van te zeggen “alles is openbaar tenzij”, geeft u nu aan “alles is geheim, tenzij”.
En dat is het grootste brevet van onvermogen dat u als democratisch bestuurder kunt afgeven. U zegt daarmee namelijk de volgende zaken over burgers:
– U bent niet in staat om verantwoord met onze informatie om te gaan
– U bent niet in staat de informatie op waarde te schatten en goed te duiden
– U moet blind vertrouwen op ons, wij weten wat goed voor u is.

Terwijl het juist omgekeerd is. Iedere keer als u iets niet openbaar maakt, heeft u iets te verbergen. En iedere keer als u iets te verbergen heeft, kan het niet anders zijn dan dat het dus niet in het belang van de burger is. En dan doet u dus uw werk niet goed, want u bent er voor de burger.
En kom niet met het smoesje “in het belang van de onderhandelingen”. Daarmee zegt u eigenlijk dat uw argumenten en standpunten niet sterk genoeg zijn. En verder zit er dan waarschijnlijk een bedrijf tegenover u. Maar de belangen van bedrijven staan niet boven burgers in dit land, integendeel mag ik hopen.

Nu gaat u het misbruik dat enkele mensen van de huidige krakkemikkige WOB maken, misbruiken om de toegang tot in essentie publieke informatie verder te beperken met een nog krakkemikkiger wet.
Terwijl er een veel eenvoudiger oplossing is: maak alles openbaar.

U weet als geen ander wat het belang is van beschikbare informatie voor uw taak om te controleren. Hoe kunt u dan van ons als burgers verwachten dat we u kunnen controleren als u de beschikbare informatie afschermt. Moeten we u als volksvertegenwoordiger op de blauwe ogen vertrouwen? Best naïef. Vertrouwen is goed, burgers zijn beter.

Ga u schamen, laat het regentdenken los, veeg de wet van tafel en doe waarvoor we u gekozen hebben, optreden in het belang van alle mensen in dit land.

Reacties (12)

#1 bartvalom

Dank je Steeph!
Dit is me uit het hart gegrepen.

  • Volgende discussie
#2 Richard

Hear, hear!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 dus

Juist.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Steeph

Reactie van de minister (Ronald Plasterk):
https://twitter.com/RPlasterk/status/608590154899578880
en
https://twitter.com/RPlasterk/status/608593095861653504

Wel leuk dat hij die zo open geeft.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 P.J. Cokema

@4: Of heeft ook NL, net als de EU en China, ambtenaren aan het werk om discussies op sociale media te “bij te sturen”?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Jos van Dijk

Komt er nog een nieuwe Wob trouwens?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Niet JeZus

Helemaal eens met je schrijven Steeph. Goed zo.

Maar de belangen van bedrijven staan niet boven burgers in dit land, integendeel mag ik hopen.

Geniet er van zolang het nog duurt, met TTIP in aantocht…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Hans Custers

Grotendeels mee eens. Maar ik speel toch even advocaat van de duivel. Als het openbaar bestuur inclusief alle ambtenaren er voor ons, burgers, is, dan zijn wij, burgers, dus eigenlijk de werkgever van die ambtenaren. De vraag is of we een werkgever willen zijn die werkelijk elk mailtje of memootje van elk personeelslid wil kunnen checken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Steeph

@8: Ik wil het wel kunnen. Maar in 99% van de gevallen zal ik het niet doen. En niet als “werkgever” natuurlijk :-)
Moeten we nog een rolnaam voor verzinnen…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Hans Custers

@9

Dat jij het in 99% van de gevallen niet zal doen geloof ik meteen. Waarschijnlijk zelfs niet in 99,99% van de gevallen.

Maar ik voorzie wel quote mining expedities, zo nu en dan uitmondend in een heksenjacht, van de fanatici/complotdenkers die zich aan de uitersten van het politieke spectrum bevinden. Daarnaast is het de vraag of we het “ons personeel” aan mogen doen dat ze moeten werken in het besef dat elke mailtje dat ze aan een collega sturen door iedereen bekeken zou kunnen worden. En dus tegen ze gebruikt, als het zo uitkomt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 ed

Ondernemers die belachelijke bedragen betaald krijgen voor hun verhoogde verantwoordelijkheden moeten nou eindelijk ook eens leren begrijpen dat ze een voorbeeldfunctie hebben die volkomen transparant behoort te zijn in een democratie omdat Macht zonder oversight van burgers corrumpeert /veroorzaakt corruptie … Ik hoor te vaak om me heen dat alles corrupt is en dat het eten of gegeten worden is in deze kapitalistische maatschappij .

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Inca

@10, het is in elk geval interessant om dat even af te zetten tegen ‘niks te verbergen’ waarmee de privacy van burgers makkelijk wordt opgeheven. Waarom is die 0,01% of wat het werkelijke risico is van mogelijke problemen daar niet relevant, maar bij ambtenaren wel? Vanwaar die dubbele standaard?

  • Vorige discussie