Kopenhagen: kappen en trappen?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een waarschijnlijk onderdeel van het mogelijke akkoord dat misschien in Kopenhagen tot stand komt om eventueel een beetje te doen aan de uitstoot van CO2 is de zogenaamde “Cap and Trade” constructies. Zoiets hebben we nu ook al onder Kyoto, maar dan nog een stapje verder. Is dat de oplossing?

Reacties (31)

#1 Rene

Wat een goed uitgevoerd verhaal.

  • Volgende discussie
#2 Anton

Duidelijk verhaal. Ik heb cap & trade ook nooit goed begrepen. Het is m.i. veel simpeler om accijns te heffen op fossiele energiedragers en de revenuen te investeren in energie efficiënte technologie en duurzame opwekking.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 seven

Zeer goede film, klasse. Had hem al eerder gezien via de comments maar goed om het weer eens te zien. Stipt veel bezwaren aan (alleen CCS zou er nog bij kunnen) Hoe dan ook, dat het mis gaat met deze derivatenmarkt begint al duidelijk te worden.

‘Negentig procent handel milieurechten frauduleus’ http://www.nu.nl/economie/2141657/negentig-procent-handel-milieurechten-frauduleus.html (ps ook DJ stipte dit verhaal aan, maar het kwam niet langs de ballotage? NU.nl pakte het iig snel op.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Polderboy

Dit tekenfilmpje heeft net iets te veel goedkope populistische verontwaardiging naar mijn smaak. Een aantal argumenten snijden ook geen hout. 1) Of je de emissierechten gratis weggeeft of verkoopt maakt voor het doel van het programma geen zak uit. Programma gaat pas effect hebben wanneer er ‘gekapt’ wordt. 2) Dat er mensen rijk van kunnen worden is juist de bedoeling: incentive om emissie te beperking en daarvoor beloond te worden. 3) Dat er mee gesjoemeld kan worden is ook geen argument: elk programma waar een hoop geld mee gemoeid is nodigt uit tot fraude. Carbon-belasting evengoed.

Ik ben het wel met Paul Krugman eens: “So opponents of the proposed legislation have to ask themselves whether they’re making the perfect the enemy of the good. I think they are.“.

Vraag is niet wat de beste oplossing is; vraag is wat het hoogst haalbare is. En dat is cap-and-trade naar mijn idee.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 DJ

Even when polluters get free permits, they still have an incentive to reduce their emissions, so that they can sell their excess permits to someone else. That’s not just theory: allowances for sulfur dioxide emissions are allocated to electric utilities free of charge, yet the cap-and-trade system for SO2 has been highly successful at controlling acid rain. (krugman)

Ik heb (ook) zo mijn bedenkingen, maar kan niet iets beters verzinnen. Heeft iemand suggesties?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 seven

@DJ Wat mij op een economisch vlak dwars zit met dit systeem is dat het gratis rechten geeft aan de bestaande industrie. Hiermee is het onmogelijk geworden voor nieuwe concurrenten om door te groeien en de oude bestaande grote industriële bedrijven te beconcurreren. Immers bv een nieuwe moderne hoogoven met een beter en schoner businessplan moet eerst rechten kopen van de oude industrie. Hiermee wordt concurreren onmogelijk. Er is geen level playing field. De oude industrie heeft een mega groot voordeel ten opzichte van nu nog kleine en nog op te richten bedrijven. Concurrentiebevoordeling dus van bestaande industrie. Het einde van vooruitgang via concurrentie. (Dan nog liever gewoon een vaste accijns voor iedereen, dat is hoewel imho onnodig wel eerlijker, en simpeler. En als de opbrengst per land direct naar de burgers gaat nog eens politiek te verkopen ook.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 DJ

Wat is eerlijk seven? Benzine/gas drie keer duurder maken? Er zijn lieden die nog lopen te miepen over die 11 cent van Kok (25 cnt in guldens). Met oog op de continuïteit zit je vast aan de oude industrie, maar daar moeten de duimschroeven hard aangedraaid worden – heel hard. Het probleem is dat het wereldwijd moet worden uitgerold en er een nieuw systeem moet worden opgezet. Ik zie niet hoe je dat wilt doen met accijnzen die direct ten goede komen aan de burger zelf. De kern blijft toch dat het oude systeem langzaam ontmanteld moet worden en een nieuw energie systeem moet worden opgezet …
‘De’ burger wil niet minder consumeren, auto rijden, vliegen of de kachel lager zetten. Financiële dwang die co2 producerende opties afstraft en stimulans voor co2-vrije opties is de enige weg die ik zie … tunnelvisie mijnerzijds?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 seven

@7 Accijns zit al op benzine, dat werkte wel. Kijk maar wat de gemiddelde Amerikaan als auto heeft en wat in de landen met een flinke benzineaccijns. (Hoewel ik erg tegen belasting ben is een simpele prijsprikkel iets wat wel werkt) Als je nu op alle fossiele brandstof gewoon een bepaald bedrag aan accijns heft en deze accijns niet gebruikt om de overheid groter te maken maar gewoon teruggeeft aan de burgers die deze accijns ook moeten betalen dan gaat de welvaart niet achteruit maar komen de keuzes anders te liggen. Het is een simpel en eigenlijk gewoon goed idee als je van mening bent dat fossiele brandstof de boosdoener is. Klaar, invoeren done. Geen rare trading nodig, gewoon accijnswetgeving. Bekend terrein voor iedereen. (En landen die niet meedoen kan je straffen met importheffing gerelateerd aan het gebruik van fossiel voor de productie en vervoer..
Voorbeeld waarom het werkt, Carlos bv vliegt veel en ver omdat het goedkoop is. Daarna kost het gewoon meer en gaat hij wellicht op wintersport dichtbij ipv naar de andere kant van de oceaan te vliegen wat veel meer fossiele brandstof kost en nog accijnsvrij is ook.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Polderboy

@seven. Ik zie dat niet als een bezwaar hoor. We willen niet meer vervuilende industrie maar minder. Investeerders die van plan zijn te investeren in een nieuwe moderne hoogoven – en lagere emissies tov de oudere industrie – zullen daar heus niet van afzien doordat ze emissierechten moeten kopen, die extra investering zullen ze er graag voor over hebben. Een grotere vraag naar die rechten drijft namelijk de prijs op waardoor het ook voor de oudere industrie interessanter – en bij een bepaalde prijs zelfs gedwongen wordt om ook te investeren in schonere technologie (bij de volgende ‘cap’ moeten bedrijven die niet moderniseren n.l. duurdere rechten gaan kopen): enerzijds omdat ze dan rechten kunnen verkopen; anderzijds omdat ze de kosten van die rechten niet meer hoeven door te berekenenen in hun producten. Dat nieuwe bedrijf is op dat moment in het voordeel. En investeerders zien dat voordeel ook.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Polderboy

Het probleem met een simpele accijns is dat het niet noodzakelijk leidt tot lagere emissies. Je loopt grote kans dat het ‘geaccepteerd’ wordt als “een noodzakelijk kwaad”, gewoon meer belasting betalen. Wanneer iedereen de accijns betaalt heeft de schatkist wel meer geld om te investeren, maar emissies hoeven er niet mee omlaag te gaan.

Over het algemeen blijkt dat belonen van goed gedrag betere resultaten oplevert dan bestraffen van fout gedrag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Polderboy

Volgens mij is accijns altijd precies hetzelfde per product of per eenheid, of niet? Accijns op een fles vodka is voor alle flessn vodka hetzelfde dacht ik. Of het nou goedkope bocht is of van dure kwaliteit. Carbon-accijns op een product zou dus geen onderscheid maken naar wat de ‘carbon footprint’ is van dat product.

De enige manier waarop een carbon belasting naar mijn idee zou werken is wanneer het werkt als een variabel BTW-tarief: hoe hoger de carbon-footprint van een product (en dan gerekend over het gehele productie proces, tot en met consumptie: van de wieg tot het graf dus), hoe hoger het tarief.

Maar dat vraagt om een gigantische en ingewikkelde administratie en bovenal ook inspectie. De mogelijkheden om daar fraude te plegen zijn naar mijn idee vele vele malen groter, en lastiger te controlen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Steeph

@Polderboy: Accijns is per hoeveelheid. Liters benzine of liters alcohol (let op, het zuivere deel van de fles).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Polderboy

@Steeph. Dus accijns maakt geen onderscheid naar de kwaliteit cq waarde van die hoeveelheid, zoals een btw-tarief dat doet. Correct? Wanneer je daar wel onderscheid naar zou maken dan zou je volgens belastingjargon moeten spreken van tarieven, of niet?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Steeph

Correct.
Maar veel mensen begrijpen dat niet. Die denken dus ook dat als de benzineprijs omhoog gaat, ze ook meer accijns betalen. Hetgeen onzin is.
Toevallig ooit in kaart gebracht:
https://sargasso.nl/archief/2008/07/03/benzineaccijns-en-het-kwartje-van-kok/

(overigens is het bij benzine niet op bv de energiewaarde, maar gewoon per liter. En verschil voor diesel en benzine)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Anton

@11 Door accijns op brandstoffen te heffen komen de kosten vanzelf in het product terecht en heb je geen extra carbon administratie nodig.

Ik vind ‘Devil 3 distraction’ de meest interessante: Zou het kunnen dat de hele CO2 discussie, die gaat over mogelijke problemen op de lange tot zeer lange termijn, de aandacht afleid van de grondstof schaarste van vandaag en morgen en de gevolgen daarvan zoals de oorlogen in Midden Oosten en Afrika.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Martijn

@15: Maar je weet niet (precies) hoe hoog de accijns moet zijn om de beoogde CO2-reductie te krijgen. Het voordeel van cap & trade is dat de cap en dus het effect van te voren vastligt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 seven

Laat ik het simpeler maken, als je met de auto naar Frankrijk rijdt verbruik je zeg 1 liter per 15 kilometer en voor deze keuze wordt je gestraft met een forse accijns waardoor je op dit moment ongeveer 4x meer betaalt dan per vliegtuig waarbij het verbruik per passagier 40 liter per kilometer is. Immers vliegtuigen betalen geen brandstofaccijns en is daarom rendabel tov zuinige auto’s maar eerlijk is het niet tov de schonere auto.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Polderboy

@Anton #15. Ja, dat weet ik. Maar mijn mening is dat accijnzen niet automatisch leiden tot een verlaging van CO2-emissies. Accijnsheffing is geschikt als instrument om de effecten van het gebruik van dat product te bekostigen (als overheid), maar ’t is niet erg geschikt om gedragsverandering te bewerkstelligen. Accijnzen op alcohol of tabak bijv. zijn geschikt om de hogere medische kosten van drinkers en rokers helpen te financieren. En accijns op brandstof is geschikt voor investeren in infrastructuur etc.

Maar het effect van een accijnsheffing op bestaande gebruikers/verslaafden is meestal maar marginaal: een klein deel stopt (waarvan een deel weer vrij snel terugvalt in het oude gebruik); een heel klein deel mindert (meestal ook maar even); maar de meerderheid betaalt de accijns morrend. En na niet al te lange tijd is de accijnsverhoging zo goed als vergeten en volledig verrekend in het bestedingspartroon.

Je zou dan een accijnverhoging moeten doorvoeren om het volgende stapje te zetten.
Ze kunnen wel helpen om toekomstige gebruikers te demotiveren ook te gaan gebruiken, maar om ‘verslaafden’ er van af te helpen is het een veel te grof instrument.

Onze samenleving is natuurlijk al lang verslaafd aan fossiele brandstoffen. Om via accijnzen een gedragsverandering te veroorzaken zou je óf in een keer een gigantische ‘schok’ moeten toedienen – en we gaan met z’n allen cold-turkey – óf je moet iedereen steeds opnieuw pesten met wéér een kleine accijnsverhoging. En welke overheid vindt dat nou leuk om te doen?

Mijn inziens is goed gedrag belonen een beter instrument. En cap-and-trade komt daar nog het meest in de buurt. Een producent kan vrij snel de afweging maken of het lonend is om te investeren in schonere productie, of om te wachten en emissierechten te kopen. Al vrij snel zal investering de doorslag geven. De mogelijkheid om rechten te verkopen zal aanlokkelijk zijn en hij/zij zal financiering van die investering deels bekostigen uit de verkoop van die rechten en door lager brandstofverbruik vrijwel meteen de kostprijs van producten kunnen verlagen, ipv de investering eerst “terug te verdienenen”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Steeph

@Polderboy: Aan de andere kant zorgen bij ons de hoge accijns op benzine er wel voor dat we hier veel zuiniger auto’s rijden dan in de VS (met zo goed als geen accijns op benzine). Dus effect heeft het wel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Polderboy

Was het melkquotum verhaal en de Meststoffenwet ook niet een soort cap-and-trade?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Polderboy

@Steeph: Yep, ism met de andere belastingen op brandstof zijn we wel gaan minderen. Maar ’t is nog steeds lang niet genoeg. Terwijl we wel meer dan het dubbele betalen aan brandstof.

En denk je dat de Democraten en Obama dat er doorkrijgen in de VS? Een accijns van pak’m beet een dollar op een gallon of zo?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 seven

Benzine heeft al accijns dat hoeft niet omhoog (iig niet in NL) Het gaat om andere vormen van vervoer. Zo betaalt de NS geen of bijna geen accijns terwijl treinen gewoon, direct of indirect op kolen rijden. Vliegtuigen idem, geen accijns daar.
Cap en trade is gewoon subsidie voor diegene die toevallig vorig jaar veel vervuild hebben en geen subsidie / gratis uitstootrechten voor diegene die al schoon zijn. Het zal dus juist de oude industrie extra kapitaal geven om de concurrentie met de schone langer aan te kunnen. Inderdaad vergelijkbaar met melkquota, oude boeren werden daar rijk van ten koste van de jongere generatie boeren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 seven

Of wellicht bekender de taxivergunningen in A’dam is het perfecte voorbeeld mensen die 150k – 200k betaalde voor een vergunning die ineens waardeloos was. Als je toevallig (denk TCA) vergunningen had (kreeg) dan werd je daar rijk van ten koste van nieuwe toetreders.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 seven

Stel je wil toch cappen, doe het dan goed. Je kan wel cappen, maar laat dan ook iedereen elk jaar opnieuw met een gelijke hoeveelheid rechten starten. Sterker, geef iedere burger (burgers, niet bedrijven) deze rechten die ze dan zelf gebundeld aan bedrijven kunnen aanbieden, dan is het eerlijker en hou je de overheid uit de snoeppot.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Anton

@ stelletje nachtbrakers hierboven:
Met brandstoffen @15 bedoelde ik eigenlijk primaire energiedragers kolen, ruwe olie en aardgas. Door die duurder te maken wordt de incentive om de keten efficiënter te maken vergroot. Daar zit nog heel veel potentieel, factor 2 of zo. Die grondstoffen worden sowieso duurder vanwege schaarste, accijnzen versnellen dat proces. Sturen op grondstoffen, gebruik makend van de al bestaande dynamiek, lijkt mij een stuk effectiever dan:
1) de wereld ervan te overtuigen dat er een beperkte milieu ruimte is
2) een cap met enig effect af te spreken
3) een nieuw handelssysteem op te tuigen
4) een sluitende, wereldwijde boekhouding te maken
5) een koolstof politiemacht met wereldwijde jurisdictie op te richten, of vertrouwen jullie op de blauwe ogen van de wereld?
6) te zorgen dat die cap omlaag gaat. Over een paar jaar zijn de opvattingen over het klimaat een stuk genuanceerder dan nu en zie daarna nog maar eens een nieuwe cap af te spreken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Fred

Als scepticus ben ik het eens met de meningen in dit filmpje. Ik vond mij een maand geleden daardoor al aan dezelfde zijde als Mirjam de Rijk van Milieudefensie! Het kan raar lopen. Of cap and trade zal werken? Gezien de bewering in dit filmpje dat cap and trade in Europa niet geleid heeft tot reductie van de CO2-uitstoot, maar zelfs tot meer CO2-uitstoot, lijkt het niet echt efficiënt te zijn.
Bedoelde de dame uit het filmpje de EU of ook Rusland en Oekraiene? En als het de EU betreft, hoe kan het dan dat ik amper een maand geleden nog hoorde vertellen dat de EU de uitstoot al flink gereduceerd had? Op Newsnight hoorde ik het Campbell ook zeggen tegen een Amerikaanse senator (Rep). En volgens Cramer heeft Nederland ook de uitstoot flink weten te reduceren. Ze beweert dat het hier om echte reductie gaat, niet om de papieren reductie. Hoe zit dat nou? Worden we voorgelogen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Tieneus

1. Carbon is not a pollutant !!!
Vervuiling staat niet gelijk aan klimaatverandering. Het debat dreigt de focus op de verkeerde plaats te leggen. CO2 is nu eenmaal makkelijk meetbaar maar echte vervuiling als benzeen, zware metalen, zwavel en chloor-fluorverbindingen, chemisch en nucleair afval, plastics e.d. vormen een veel groter gevaar voor het milieu.

CO2 is een essentieel bestanddeel voor leven op deze aardbol. In plaats van te roepen: “Save the planet”, want die overleeft uiteindelijk wel, is het misschien handiger te kijken naar: “Save the humans”, want als we zo door gaan maken we het vooral voor onszelf onmogelijk om duurzaam (met name in steden) te leven.

Kijk, zomaar een goed voorbeeld. Waarschijnlijk te simpel voor de hoge heren. Een zeer efficiente manier voor het (o, zo gewilde) verwijderen van co2 uit de lucht met zelfs nog twee gunstige bijeffecten: het verbeteren van landbouwgrond en het opwekken van goedkope energie. Dit word ook steeds bij het IPCC aangegeven maar hier is geen belangstelling voor want het is veel te goedkoop.

Biochar – agrichar – Terra Preta
http://www.youtube.com/watch?v=nzmpWR6JUZQ

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Polderboy

@Anton #25
Dezelfde bezwaren die je aandraagt tegen cap-and-trade gelden ook voor accijnsverhoging of andere belastingmaatregelen: het moet politiek draagvlak hebben; de maatregel moet de juiste hoogte hebben om het beoogde effect te sorteren; het moet correct worden uitgevoerd, en het moet gecontroleerd worden. Wie zegt mij dat de inkomsten uit de accijns niet gewoon op de lopende rekening van de overheid wordt gestort – waardoor een andere belasting verlaagd kan worden – en waaruit de normale overheidsbestedingen worden betaald, ipv investeringen in groene energie?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Polderboy

@Fred. Mensen die roepen dat de CO2-uitstoot niet omlaag is gegaan over heel Europa hebben ‘gelijk’ (+1,9%), maar ’t is niet het hele plaatje.
1) de eerste fase van de EU ETS was nog niet gericht op reductie maar was een opbouwfase.
2) desondanks is in die periode de groeicurve al wel verlaagd. De geprojecteerde groeicurve zonder de EU ETS was hoger. Een deel daarvan was toe te schrijven aan de invoering van de EU ETS.
3) sommige landen, waaronder NL, hebben in die eerste fase de uitstoot al wel verminderd. NL was slechts minimaal (-0,6%), Zweden was fors (-20,8%). Andere landen waren fors hoger echter, zoals Finland (+28,5%). Dit zijn cijfers over de eerste fase (2005 t/m 2007). De tweede fase loopt van 2008-2012. Kortom, we zijn nog steeds op weg om de doelstellingen te halen, en zelfs te overtreffen.

Het duitstalige wikipedia artikel over de EU ETS vond ik het meest compleet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Fred

@Polderboy: Dank voor de informatie

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Tiemeus

Het verbaast me dat er niet word gereageerd op Terra Preta, dat dat niet wordt opgepakt, een echt initiatief om iets aan het co2 probleem te doen.
Alhoewel, zoals vermeld, de hele klimaat-alarmisten willen niet echt iets doen aan het probleem, zij willen alleen maar marxisme zaaien of het socialistisch wereldbeeld verkondigen. Tekenend sargasso!

  • Vorige discussie