dossier

WK 2022 Qatar

Voetbal en vrijheid. De FIFA interesseert het niets. Het WK voetbal 2022 vindt weer eens plaats in een land waar mensenrechten weinig waard zijn. Over de aanloop naar, het WK en Qatar zelf


Quote du Jour | Never Mind

Minister Conny Helder van Sport, reisde namens Nederland af naar Qatar om daar het FiFa WK Voetbaltoernooi bij te wonen en, hopelijk, wat te lobbyen over gas en olie,  en wat issues ter tafel te brengen: mensenrechten, de werkomstandigheden van de migrantwerkers en om het Onelove regenboog speldje te dragen. Ze sprak  met de Qatarese minister van arbeid, Dr. Ali bin Samikh Al Marri, en met Soltan bin Saad Al-Muraikhi, minister van staat voor Buitenlandse Zaken. Met hem sprak ze over mensenrechten en energie.

Foto: Frédéric BISSON (cc)

Iran wint WK in Qatar

De eerste acht wedstijden van het WK voetbal in Qatar zitten er op. De helft van alle teams hebben gespeeld en dit is de voorlopige stand:

Iran                       4 punten
Engeland             3 punten
Denemarken     2 punten

Dertien teams kijken tegen een erbarmelijke nul punten aan. Argentinië, Australië, Ecuador, Frankrijk, Mexico, Nederland, Polen, Qatar, Saudi-Arabië, Senegal, Tunesië, Verenigde Staten en Wales.

Als het team van Iran zo doorgaat zal het de verrassing aller WK’s worden. Na één wedstrijd al de grote kanshebber voor de finale, hoe krijgt Iran dat voor elkaar?
Dat krijgt de staat Iran niet voor elkaar. Alle lof komt het voetbalteam Iran toe. De spelers weigerden het volkslied te zingen. De actie sloot naadloos aan bij het statement dat aanvoerder Ehsan Hajsafi een dag eerder op een persconferentie gaf.

Before anything else, I would like to express my condolences to all of the bereaved families in Iran
(…)
They should know that we are with them, we support them and we sympathise with them.

Zo’n statement is niet zonder risico voor de spelers of hun familie. Het Iraanse regime treedt spijkerhard op tegen de protestbeweging die nu al ruim twee maanden aan de gang is. Hoewel velen dachten dat de Iraanse voetballers zich in Qatar tot hun sportieve opdracht zouden beperken, blijkt nu het tegendeel. Zoals Hajsafi zei:

Foto: Frédéric BISSON (cc)

We gaan naar Qatar

COLUMN - We gaan naar Qatar. Nou ja, “we”? U misschien niet, maar de regering wel.

Dinsdag werd in de Tweede Kamer gestemd over de motie van D66 en ChristenUnie waarin het kabinet nog een keer werd opgeroepen geen delegatie naar het WK in Qatar te sturen.

‘Nog een keer’ want in 2021 werd een motie SP, D66, PvdA en ChristenUnie met eenzelfde boodschap al door de Tweede Kamer aangenomen. Omdat op 19 oktober jl.  bleek dat het kabinet die motie niet gaat uitvoeren. Er gaat wél een delegatie naar het WK. Welke bewindslieden afreizen zal later bekend worden gemaakt.

D66 en CU kwamen daarom nogmaals met een motie. Met een tweetal toevoegingen:

verzoekt de regering, indien de keuze wordt gemaakt toch te gaan, de delegatie zakelijk en sober vorm te geven door deze te beperken tot de minister van Buitenlandse Zaken en de mensenrechtenambassadeur

en

verzoekt de regering deze delegatie in te zetten om Qatar aan te spreken op de mensenrechten en te bewegen tot een royaal compensatiefonds voor de slachtoffers en nabestaanden van omgekomen arbeidsmigranten

De eerste motie (25 februari 2021) werd aangenomen met 96 stemmen voor en 53 tegen. Dit was de uitslag:
Voor: PVV (20), D66 (19), SP (14), GroenLinks (14), PvdA (9), ChristenUnie (5), PvdD (4), 50PLUS (3), SGP (3), DENK (3), Krol (1), Van Kooten-Arissen (1)
Tegen: VVD (32), CDA (19), FVD (2)

Foto: Frédéric BISSON (cc)

Ondertusssen in Qatar (3)

COLUMN - U valt natuurlijk ook even in een gat nu u niet meer dagelijks het nieuws over Qatar volgt. Gelukkig scoorde onze Sifan Hassan twee medailles met o.a. haar indrukwekkende 1500 meter. Zonder dat was het Nederlandse atletiekteam met nul medailles huiswaarts gegaan.  De vorige WK atletiek (Londen 2017) bracht het NL team nog 4 medailles naar huis.

Vol spanning keek u natuurlijk ook uit naar wat de atleten zouden melden over de omstandigheden ter plaatse. Zouden ze nog iets zeggen over de arbeidsomstandigheden van de vele gastarbeiders die o.a. het stadion verbouwde waar de WK plaatsvond? Zou iemand nog het lef hebben te protesteren tegen de schending van mensenrechten in Qatar?

Het bleef beperkt tot geklaag van Daphne Schippers over haar huisvesting en de protesten van de Spaanse atleet Ortega die ten onrechte een bronzen medaille misliep. Verder leidde een protest tegen camera’s gericht op de intieme delen van atleten tot het censureren van de beelden.

Dat bepaalde regimes het minder nauw nemen met mensenrechten en arbeidsomstandigheden is al erg genoeg, maar ook sportkoepels zien sporters vooral als slaven van hun ambities. De omstandigheden kunnen dan onverantwoord verhit zijn, lopen zullen ze!

Foto: Frédéric BISSON (cc)

Koel Qatar

NIEUWS - Op een strook van 200 meter, op een weg naar Qatar’s populairste toeristenoord, wordt ‘blauw asfalt’ getest. Metingen wijzen uit dat de temperaturen boven dat asfalt lager liggen dan boven gewoon asfalt.

I think it’s great that the government is open-minded about using technological innovation to deal with the challenges of living in the desert. The degree of cooling could have a real impact on our electricity consumption since air conditioning makes up almost 70% of household electricity usage

zegt Hossam Almeer, een wetenschapper van het Qatar Computing Research Institute (QCRI)in dit artikel bij Al-Jazeera.

De testen moeten uitwijzen of het in  de woestijnhitte mogelijk is enige verkoeling te creëren. En dat zit hem niet in de kleur, maar in het materiaal dat minder warmte absorbeert en vasthoudt. In Los Angeles test men zulk asfalt (en dat is grijs) in de hoop het zgn.hitte-eiland effect te kunnen tackelen.

Zowel In Qatar als in Los Angeles hoopt men ook dat het kan bijdragen aan minder intensief gebruik van airco’s die, zoals bekend, enorme energieslurpers zijn.

En jawel, zoals dat gaat bij innovaties, het ontbreekt ook bij dit nieuws niet aan het ‘elk-voordeel-heb-zijn-nadeel’ argument: Een onderzoek uit 2017 zou aangetoond hebben dat voor de fabricatie van dat speciale, verkoelende asfalt zoveel energie nodig is dat het niet opweegt tegen het voordeel van lager airco-gebruik. Misschien dat verkoelend asfalt in Nederland een paar strooiwagens zout scheelt.

Foto: Frédéric BISSON (cc)

Ondertussen in Qatar (2)

ACHTERGROND - Ter aanvulling op wat we gisteren schreven, nu: wat speelt er nog meer in Qatar?

We lezen weinig over Qatar in onze media. Na de eerste golf van aandacht, toen het land door de FIFA werd gekozen als gastheer voor het WK voetballen in 2022, verslapte de interesse tot bijna nihil.

Nog los van  de schandalen en mensenrechtelijke kwesties, haalt Qatar in buitenlandse media regelmatig het nieuws als het kleine oliestaatje dat zich, tegen de verdrukking van omringende landen in, zich nationaal en internationaal probeer te ontwikkelen.

In de WK schijnwerpers

Natuurlijk weet Qatar nu dat de rest van de wereld af en toe een blik werpt en Qatar wil niets liever dan gezien worden als een vredelievend, gastvrij land dat de wereld veel moois heeft te bieden.  Dus ontvangt ze een kritisch rapport van Amnesty International met “We deal with constructive criticism very positively” en verklaart zichzelf als “the best when it comes to our region” wat betreft de toegezegde hervormingen.

Dat zei een woordvoerdster van Qatar’s ministerie van Buitenlandse Zaken in een interview met Deutsche Welle (12 juni 2019). Ook met de aanpak van illegale geldstromen naar terroristische groeperingen ligt Qatar voor op haar buren. Aldus de woordvoerster.

Foto: Frédéric BISSON (cc)

Ondertussen in Qatar…

ELDERS - Onze vaste buitenlandredacteur neemt even een welverdiende vakantie. Ondertussen proberen we de leemte te vullen met nieuws elders uit de wereld. Ondertussen in Qatar…. (zie ook deel 2).

Wat lezen we weinig over Qatar. Dat komt natuurlijk omdat het WK voetballen daar nog niet is begonnen. Wacht maar af, als dankzij louche FIFA-bestuurders, het door corruptie en fraude tot stand gekomen evenement in 2022 wordt afgetrapt, zullen we vrijwel dagelijks nieuws uit Qatar over ons heen krijgen.

Qatar kon beginnen aan de opbouw van het toernooitje, maar kreeg onmiddellijk kritiek over zich heen omdat de een na de andere gastarbeider dood van de bouwsteigers viel. Ach, zou Ronald de Boer zeggen: In Nederland gaat ook wel eens wat mis.

Er kwam hedendaagse slavernij aan het licht. Niet verwonderlijk is in een land dat er een verwrongen idee van mensenrechten op na houdt. Maar goed, in 2017 sloot Qatar een akkoord met de VN en beloofde plechtig de arbeidsomstandigheden te verbeteren. Qatar had het beter meteen in hun slavernijmuseum kunnen zetten.

Pas vorige maand, nadat de Duitse zender WDR een, deels stiekem opgenomen, reportage uitzond over de uitbuiting van gastarbeiders in Qatar, kon de FIFA het over haar hart verkrijgen de wantoestanden te bevestigen.

Quote du Jour | Goodbye Qatar

There are certain economic sanctions that we can take which are being considered right now. One possibility would be to impose conditions on our own trading partners and say you want to work with us then you have got to make a commercial choice. If Qatar was not willing to accept the demands, it is a case of ‘Goodbye Qatar’ we do not need you in our tent anymore.”

Foto: Frédéric BISSON (cc)

Nederlandse wapenleveranties aan Qatar

OPINIE - Nederlandse wapenleveranties aan Qatar zijn omgeven met onvoldoende garanties met betrekking tot het (eind)gebruik van deze wapensystemen, meent gastredacteur Martin Broek.

Afgelopen vrijdag beantwoorde Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Ploumen Kamervragen van PVV-kamerlid De Roon over de bouw van zeven oorlogsschepen in Qatar door scheepsbouwer Nakilat Damen Shipyards Qatar (NDSQ). NDSQ is een joint venture tussen Nakilat en Nederlandse scheepsbouwer Damen.

Ploumen belooft dat de uitvoer van Nederlandse kennis wordt getoetst aan het wapenexportbeleid. Deze samenwerking bij de bouw van de schepen staat echter niet op zichzelf als het gaat om Nederlandse wapenleveranties die onderdeel zijn van de omvangrijke wapenaankopen die Qatar onlangs bekend maakte.

Bij de sluitingsceremonie van de DIMDEX Arms Fair kondigde het emiraat orders aan ter waarde van € 17 miljard ($ 23 miljard). Dit is meer dan twee keer zoveel als het hele Nederlandse defensiebudget. De plannen betreffen gevechtshelikopters, geleide projectielen, tankervliegtuigen en marineschepen. Het is duidelijk dat de wapenwedloop op het Arabisch schiereiland er een speler bij heeft.

Het diplomatieke beleid van Qatar is berucht, vooral omdat het land politieke steun geeft en wapens levert aan islamisten in de conflictgebieden van het Midden-Oosten, zoals Egypte, Libië, Syrië, en Jemen. De steun voor de Moslimbroederschap in Egypte en Al Nusra in Syrië leidden onlangs zelfs tot een breuk in de Gulf Cooperation Council (GCC).

Foto: Frédéric BISSON (cc)

IP-ban voor heel Qatar?

WikipediaDe afgelopen tijd werd het kleine golfstaatje Qatar een aantal keer “geband” op Wikipedia. De inwoners mochten geen artikelen meer aanpassen op de grootste gratis encyclopedie van het Internet. De reden? Er kwam een hele boel vandalisme van het enige ip-adres dat gebruikt wordt door internetters in dat land.

Het hele land heeft slechts één ip-adres, zodat de regering al het internetverkeer kan controleren. Ter vergelijk: elke computer die in Nederland thuis tegelijkertijd het internet opgaat heeft een eigen adres. Alleen bij bedrijfsnetwerken gaat alles vaak via één enkel ip-adres. Je kan Qatar dus zien als een groot intern (bedrijfs)netwerk met een firewall ervoor. Wikipedia heeft beterschap beloofd en zoekt naar manieren om de vandalen uit Qatar te weren, maar toch niet iedereen de toegang tot het aanpassen van artikelen te verbieden.

Waarom eigenlijk? Moeten wij in het vrije westen wikipedia zo aanpassen dat repressieve regimes kunnen blokkeren wat ze willen? Of moeten we zeggen: “Jammer, meneer de machthebber van Qatar, zo werkt ons systeem”, en zo aan de bevolking duidelijk maken dat er toch iets flink mis is met het regime en misschien de aanzet te geven tot verandering van binnenuit?

Ik zou voor het laatste gaan.

Foto: Frédéric BISSON (cc)

All Star teams in Qatar

Het puisant rijke oliestaatje Qatar leukt zijn belabberde eredivisie op met grote namen van weleer. Batistuta, Romario en Larsson zijn een paar namen van de overjarige sterspelers die voor grote bedragen naar Qatar getransferd (zullen) worden.

De oude rotten vinden het wel best: veel verdienen en weinig trainen.
Each team has been given US$10m by the Qatar Olympic Committee to go out and employ up to four big foreign players. (BBCNews).