Ontgassen

Sargasso staat voor nuance, discussie en als platform voor wat heel hip public journalism heet. We worden grotendeels gedragen door vrijwilligers, die vanuit hun eigen expertise en interesse opinie, analyses en achtergronden schrijven. En zo nu en dan ook onderzoek doen dat anderen (lees: journalisten) laten liggen. Het afgelopen jaar berichtten we over toegenomen regeldruk, het Rijk dat sjoemelstroom inkocht, het drama JSF en ontgassende binnenvaartschepen.

Hier een kort overzicht van onderzoeksdossiers die het afgelopen jaar speelde:

• Al in 2011 begon Dimitri Tokmetzis met een groot onderzoek naar het cameratoezicht in Nederland. In maart 2013 leidde dat tot een serie publicaties over ANPR-camera’s, trends in cameratoezicht en een schatting over hoeveel camera’s er in Nederland hangen. Ook publiceerden we een kaart met en de dataset over cameralocaties.
• P.J. Cokema onderzocht de toegenomen regeldruk onder het huidige kabinet. Ondanks mooie beloften van premier Rutte is de regeldruk toegenomen met 810 miljoen euro.
• Toen de Nederlandse Energiemaatschappij in mei 2013 met de campagne over jokkebrokken startte, vroeg Krispijn Beek zich af of het Rijk zelf wel netjes écht groene stroom inkocht. Wat bleek? Ook het Rijk gebruikte sjoemelstroom. Zes maanden later bracht de Volkskrant het nieuws ook.
• In de zomer van 2012 stuurde Sjors van Beek een aantal Wob-verzoeken naar de gemeente Helmond om documenten boven tafel te krijgen over de gang van zaken rond een coffeeshop in die gemeente, en de rol van de burgemeester daarbij. Een paar weken terug stond hij voor de bestuursrechter om een aantal van die documenten nog steeds te krijgen. In de afgelopen anderhalf jaar publiceerde hij samen met Harry Lensink in Vrij Nederland over de kwestie, en brachten we op Sargasso het hele onderzoeksdossier. Van Beek blijft de zaak, die nog altijd niet afgelopen is, volgen.
• Krispijn Beek hield een rapport van onderzoeksbureau CE Delft over emissies als gevolg van ontgassende binnenvaartschepen tegen het licht en ontdekte dat de emissies een factor 10 hoger liggen dan het RIVM ons voorhield. Beek’s stuk lag in het verlengde van regionale journalisten uit de regio Rotterdam en was de spreekwoordelijke druppel die de emmer deed overlopen. SP en GroenLinks stelde Kamervragen en GroenLinks Rotterdam stelde vragen aan het College, waarna de verantwoordelijk wethouder zei dat ze ontgassen in de Rotterdamse haven wil verbieden vanaf 1 januari 2015.
• In de zomer onderzochten we als redactie het idee achter het onvoorwaardelijk basisinkomen en hoe dat in de praktijk te brengen zou zijn.
• Over de JSF heeft Sargasso heel vaak geschreven, de afgelopen jaren. Maar Jaap Walhout deed dit jaar een duit in het zakje door te schrijven over wáárom de kosten van het apparaat steeds maar stijgen en de opleveringsdatum steeds uitgesteld wordt. Het is gewoon niet zo’n goed vliegtuig. En de beloofde economische voorspoed als afgeleide van het meedoen aan de JSF is een sprookje. Walhout schreef deze stukken toen er binnen de PvdA heftig gedebatteerd werd over meedoen of niet. PvdA-woordvoerder in de Tweede Kamer op dit onderwerp Angelien Eijsink nam tot twee keer contact op met Walhout. Een afspraak is er uiteindelijk nooit gekomen: voordat het zover was, had de PvdA al ingestemd.
• Eva Schram begon zich dit jaar te verdiepen in het asielbeleid in Nederland. Belangenorganisaties vroegen begin dit jaar aandacht voor de frequentie waarmee asielzoekerskinderen moeten verhuizen. Schram hield die cijfers tegen het licht en kwam tot de ontdekking dat de belangenorganisaties de frequentie te laag inschatten: asielzoekerskinderen verhuisden in 2012 gemiddeld twee keer. In maart 2013 deed Schram een Wob-verzoek bij de Raad voor Rechtsbijstand om inzicht te krijgen in de beloningsstructuur van asieladvocaten. Dat verzoek is tot op heden niet ingewilligd. Daarom heeft Schram in december beroep aangetekend bij de bestuursrechter, om de gevraagde gegevens alsnog te krijgen.