De technocratische coup van S & P’s

Vijf redenen geeft Standard & Poor’s om 15 Europese staten op de creditwatch negative-lijst te zetten. En ze verraden een poging tot een technocratische coup. 1. Tightening credit conditions across the eurozone; 2. Markedly higher risk premiums on a growing number of eurozone sovereigns, including some that are currently rated ‘AAA’; 3. Continuing disagreements among European policy makers on how to tackle the immediate market confidence crisis and, longer term, how to ensure greater economic, financial, and fiscal convergence among eurozone members; 4. High levels of government and household indebtedness across a large area of the eurozone; and 5. The rising risk of economic recession in the eurozone as a whole in 2012. Currently, we expect output to decline next year in countries such as Spain, Portugal and Greece, but we now assign a 40% probability of a fall in output for the eurozone as a whole. De vraag luidt: is dit een politiek signaal voor de top aanstaande donderdag en vrijdag of oordeelt S&P’s hier over een structurele, economische problemen in de eurozone?

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Heeft de parlementaire democratie zijn beste tijd gehad?

Heeft de parlementaire democratie zijn houdbaarheidsdatum overschreden? De crisis van de afgelopen jaren voorspelt weinig goeds, zegt Kutsal Yesilkagit, onderzoeker aan de universiteit van Utrecht.

De financiële crisis die sinds 2008 woedt heeft niet alleen slachtoffers onder  huizenbezitters, beleggers, banken en zelfs soevereine staten gemaakt. Ook de ‘Politiek’ kan tot een van de slachtoffers van de crisis worden gerekend. De afgelopen weken zagen we voortdurend dat democratisch gekozen politici er niet in slaagden om door middel van het beproefde middel van parlementaire meerderheden antwoorden te vinden op de gevolgen van de financiële crisis.

In de Verenigde Staten hakkelen de Democraten en Republikeinen over de verhoging van het Amerikaanse schuldenplafond – een besluit dat ooit een hamerstuk was. In Griekenland en Italië zijn politici met een mandaat op ruwe wijze vervangen door politici zonder mandaat. En in België heeft uiteindelijk de afwaardering van de kredietwaardigheid van de Belgische staat na ruim 550 dagen van formeren tot een ‘shotgun wedding’ van alle grote partijen geleid – een regering omdat het moet.

Ondertussen groeit het ongeduld en ongenoegen van (semi-)autoritaire regimes met de democratieën van het Westen. De Chinese leiders lijken niet te snappen dat in tijden van crisis politieke besluitvorming aan gekozen parlementariërs en politieke partijen kan worden overgelaten. Ze vrezen dan ook dat wanneer de Amerikanen, van wie de Chinezen de dollars in bewaring hebben, en de Europeanen, die hun belangrijkste handelspartners zijn, er niet in slagen hun problemen op te lossen dat zij dan ook het Morgenland mee in hun val zullen sleuren.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bankiers zijn meestal menselijk

This video is from BankTrack, a global network of civil society organisations and individuals tracking the operations of the private financial sector and its effect on people and the planet. The primary objective is to promote disinvestment in coal power plants.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Deze crisis is nog lang niet afgelopen

Dit is de laatste aflevering in de serie “Wie heeft de crisis veroorzaakt?”  Er is geen college gegeven maar een paneldiscussie georganiseerd. In het panel zitten een journalist, een econoom, een politcus, een toezichthouder en een bankier. Ik doe hiervan geen verslag omdat U het zelf kan bekijken (zie hier onder).  Ter afsluiting heb ik een een nabeschouwing geschreven. De collegeserie mag dan wel beeindigd zijn, de crisis gaat door… Voor de duidelijkheid: dit is mijn visie, ik pas toe wat ik geleerd heb tijdens de colleges.

Het is misschien geen core-business, maar een ding weet ik zeker: betrouwbaarheid en degelijkheid zijn een essentieel onderdeel van het bankiersbedrijf. Aan banken vertrouwen we ons geld toe. Sinds mensen hun geld in bewaring geven bij de eerste banken, zoals de Amsterdamsche Wisselbank, is een degelijk imago essentieel. Ewald Engelen liet de afgelopen weken zien dat de moderne façade van banken allang niet meer bestaat uit een imposante gevel van marmer en glas (ook al hebben zie die vaak nog wel) maar vooral uit de verhalen die ze vertellen over voordelen van financiële innovatie en geavanceerd risico-management.

In negen colleges lieten Ewald Engelen, Tijo Salverda en Karel Williams zien wat zich de laatste dertig jaar achter die façade heeft afgespeeld. Hoewel banken “makelaars in geld” zijn, zitten zij zelf op dit moment helemaal niet zo goed bij kas. De afgelopen dertig jaar zijn de banken veranderd in broodmagere gratenpakhuizen. Bij de gemiddelde Nederlands bank is 96% van het geld dat op de balans staat vreemdvermogen. Leg dat feit naast de constatering dat in geen enkele sector de salarissen zo hoog zijn als bij banken, dan weet je ook wat er met dat geld is gebeurd. Al die jaren hebben zij de schijn opgehouden en iedereen verteld dat zij met behulp van geavanceerd risico-management alles onder controle hadden. Maar niets is minder waar gebleken: met goedkoop geld zijn onverantwoorde risico’s genomen die hen uiteindelijk fataal werden. Het geld dat daarmee is verdiend werd op eigen rekening gestort en toen het mis ging in 2008 is de maatschappij als dank opgezadeld met de schillen en de dozen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 01-03-2022

Open Draad | De macht aan Europa

De Europese samenwerking is voortgekomen uit de grootste crisis op aarde tot nu toe: WOII. Daarna is er in Europa regelmatig vooruitgang geboekt in tijden van crisis. Want onder druk wordt alles vloeibaar. We moeten er dus niet van opkijken dat onder druk van de huidige financiële crisis Europa weer een groeistuip doormaakt. Want alhoewel het er soms op lijkt dat de euro en alle andere Europese solidariteit zomaar uit elkaar kan spatten zijn de pro-Europese krachten machtig en vastberaden. Dit blijkt niet alleen uit de toespraak van Franse president Nicolas Sarkozy in Toulon waar hij pleitte voor een nieuwe Europees verdrag maar ook uit de open brief van vijf Nederlandse top-ondernemers vandaag in het Financieel Dagblad.

Sarkozy vindt dat ‘Europa moet vaker beslissingen kunnen nemen bij meerderheid van stemmen’. Hij stelt dat er in Europa meer solidariteit nodig is, maar ook meer discipline en strengere straffen. Het F-woord heeft Sarkozy tegengesproken maar de strekking van zijn woorden gaan wel richting een Federatie. Ondertussen krijgen de pro-Europese politici bijval van bedrijven. De bestuurders Frans van Houten (Philips), Paul Polman (Unilever), Peter Voser (Shell), Hans Wijers (AkzoNobel) en Feike Sijbesma (DSM) benadrukken het belang van een daadkrachtige aanpak van de eurocrisis. Zonder de euro zouden hun winsten verdampt zijn in valuta-schommelingen van de lire en drachme. Het project Europa is bedacht door idealisten en daarna vormgegeven door politici en bedrijven. Nu deze twee groepen nu weer stevig het roer grijpen krijsen nationalisten moord en brand, maar denken zij werkelijk dat terug kruipen achter de dijken ons zal helpen?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Billion Euro-o-Gram

DATA - David McCandless en zijn team van Information is Beautiful maakten eerder al het billion dollar-o-gram. Een schitterende visualisatie met gekleurde blokken,waarmee hij in een oogopslag de verhoudingen van exorbitante bedragen liet zien. Iets wat in tekst nooit zou lukken. En nu is er een euro-variant!

Voor de Franse krant Le Monde maakten ze een versie over de euro en Europa. Een beetje Frans georiënteerd, dat wel, maar ook heel interessant voor Nederlanders die behoefte hebben aan perspectief rondom de eurocrisis. Het billion euro-o-gram.

 

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het H-woord en het niet bestaande probleem

Over zin en onzin van de hypotheekrenteaftrek werd in het verleden al veel gesproken. Een belangrijk punt is dat deze maximaal kan worden benut door aflossingsvrije hypotheken af te sluiten. Aflossingsvrij betekent daarbij niet dat de hypotheek nooit wordt afgelost, alleen dat de aflossing niet geleidelijk plaats vindt, maar in een keer voor 100% op het einde van de looptijd, na maximaal 30 jaar. Dan moet het geld er wel zijn. In tijden van dalende huizenprijzen ontstaan in dit verband nu extra risico’s en dat is vermoedelijk de reden dat hypotheken voortaan nog maar voor maximaal de helft aflossingsvrij mogen zijn.

Opvallend is dat zich nu ook De Nederlandse Bank (DNB) zich met dit fiscale vraagstuk bemoeit door een voorstel om nu ook de hypotheekrenteaftrek te verlagen. Dit voorstel laat echter vele vragen onbeantwoord. De voornaamste is waarom het volgens DNB niet goed genoeg is om naast een aflossingsvrije hypotheek voldoende geld bij te sparen om op het einde van de looptijd de hypotheek te kunnen aflossen. Niemand komt toch graag in de schuldsanering terecht en is dat niet als prikkel genoeg? Misschien, maar misschien ook niet. En de banken dan? Zorgen die niet zelf al voor voldoende zekerheid? Het nemen van risico’s en het beperken daarvan door zekerheden te vragen hoort bij banken toch tot de orde van de dag. Banken hebben nooit anders gedaan. Was het niet zelfs het probleem dat de banken op dit moment te weinig leningen verstrekken en niet teveel?

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Open Draad | Eindspel euro

Standard en Poor’s heeft de kredietwaardigheid van de Rabobank verlaagd van AAA naar een stabiele AA. Dat klinkt zorgelijk maar ondanks dat blijft de Rabobank nog steeds de ‘sterkste private bank ter wereld’. Deze verlaging zegt wel iets over de wereld waarin ook een solide bank niet meer onaantastbaar is. Niemand is meer onaantastbaar voor de crisis: Nederland niet, Duitsland niet. Internationale bedrijven maken inmiddels noodplannen voor het moment dat de euro valt. Niet zo’n gek idee nu er economen zijn, en echt niet meer alleen de doemdenkers als Nouriel Roubini en Willem Buiter, die er heel resoluut over zijn: de euro kan binnen een week of tien dagen verleden tijd zijn. En dan? Britse ambassades hebben vorige week instructies gekregen zich voor te bereiden op sociale onrust, rellen… op het vaste land van Europa. Toch is er bij de Europese Centrale Bank hoop dat de eurozone sterker uit de crisis zal komen. Maar wat heeft u als machteloze 99% daar op korte termijn aan? U wilt weten: wat kopen we in voor de Kerst? Wordt het een Wii voor het hele gezin, of een zak rijst en een brikettenmaker? Reken in ieder geval niet op Sinterklaas de regering, die zit als het mis gaat al op de boot naar Spanje Engeland.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Groundhog Day: niets vergeten, niets geleerd

Dit is het laatste college, gehouden op 24 november in de reeks: “Wie heeft schuld aan de crisis”. Volgende week is er geen college maar een forum. De docent is deze keer niet Ewoud Engelen maar Karel Williams. Williams is de hoofdauteur van het boek, “After the Great Complacence”. Hij werkt in Groot Brittannië en hij vertelt het verhaal daarom vanuit een Brits perspectief. In het college verslag staan dus verwijzingen naar Britse instanties, politici en onderzoek.

De laatste tijd wordt sommige politici verweten dat zij niet naar de markt maar naar de kiezer luisteren. De commentaren in de kranten gaan over Duitsers die geen geld over hebben voor het Europese noodfonds (EFSF) en die weigeren de Europese Centrale bank (ECB) als lender of last resort te laten functioneren. Of het gaat over Italianen die niet willen hervormen dan wel over Grieken die – o help democratie – een referendum willen houden over de noodzakelijke hervormingen.

Maar je kunt er ook op een andere manier naar kijken: net als vóór de crisis laten de politici zich nog steeds leiden door de financiële industrie. Het lukt de financiële lobby daardoor steeds weer om noodzakelijke hervormingen te blokkeren of af te zwakken.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Het simplisties verbond

Terwijl de wereld steeds complexer  wordt, lijkt de politiek steeds meer te versimpelen. Ik begrijp dat wel; het stelt de burger gerust om de leiders in Jip- en Janneketaal te horen uitleggen welke eenvoudige en liefst harde maatregelen er moeten worden genomen om alle problemen op te lossen. Althans, de simpele burger.

Vandaag beweert Frits Bolkestein in het Algemeen Dagblad dat deneuro en de zeuro onvermijdelijk zijn. Volgens nu.nl, dat wel een abonnement op het AD heeft:

De Nederlanders, Duitsers en Finnen geloven volgens Bolkestein in discipline en regels, terwijl de mediterrane groep gelooft in politieke oplossingen voor economische problemen.

Natuurlijk, de ‘mediterrane groep’ versus de ‘noordelijke landen’. Zo eenvoudig ligt het allemaal. Pappen en nathouden versus discipline en regels. De burger hoort zichzelf deze dagen graag geportretteerd als ingezetene van een land van discipline en regels. Dat Mister Deregulering het zegt – de man die dus in essentie wil dat de overheid de markten ‘papt en nat houdt’, weet de burger niet. Die markten, weet u wel, die ondanks de diverse bubbles en crises nog altijd als een bezetene tekeer gaan en hele landen met genoegen naar de kelder lijken te jagen.

De simpele burger merkt het niet op, blij als hij is om niet in zo’nknoflookland te wonen. Het woord van oersimplist Wilders is meteen al salonfähig geworden. Kijk maar en let vooral ook op het kaartje onderaan de pagina. Ierland, een van de zwakste landen in de eurozone, is niet zwart gemaakt. Dat zou de idylle van het gedisciplineerde noorden versus de zuidelijke losbollen maar verstoren.

Vorige Volgende