Een taaie geschiedenis van ongeloof

Een aardige documentaire van Jonathan Miller over de - tamelijk heftige - geschiedenis van het atheïsme. Miller gaat ver terug in zijn verhaal, tot en met de oude Grieken tot vandaag. Uiteraard komt de onvermijdbare Dawkins aan het woord, maar ook interessante filosofen als Daniel Dennett. Een aardig detail, de Amerikaanse publieke zender PBS wilde de driedelige documentaire alleen uitzenden als de naam werd veranderd. A Rough history of atheism, kon mensen nog wel eens voor het hoofd stoten. A brief history of disbelief mocht wel.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Martha Nussbaum en levenskunst

Nut en rechtvaardigheid zijn de twee leidende principes van de moderne moraal. Martha Nussbaum, een van de belangrijkste hedendaagse Amerikaanse filosofen, onderzoekt hoe die moraal weer een bredere invulling kan krijgen. Daarvoor grijpt ze terug op de levenskunstfilosofen van de klassieke oudheid, in het bijzonder Aristoteles. De centrale vraag in haar ethiek is dan ook ‘Hoe te leven’? Ethiek, Bildung, maar ook politieke filosofie krijgen allemaal haar aandacht onder de centrale noemer van het ‘goede leven’. Het goede, zo laat Joep Dohmen in zijn lezing over Nussbaum zien, is niet singulier maar meervoudig.

Wat is dan het goede? Dat blijft nogal impliciet. Een belangrijk onderdeel van Nussbaums beschrijving van het goede is dan ook dat het niet singulier of eenduidig is. Voor Plato was het goede weliswaar moeilijk te bereiken, maar in zijn aard wel helder. Nussbaum volgt Aristoteles in zijn kritiek op deze enkelvoudige opvatting van het goede. Zoals de titel van haar boek over dit onderwerp zegt, is zij geïnteresseerd in The Fragility Of Goodness, de broosheid van het goede.

Die broosheid is te beschrijven aan de hand van het tragische. Aristoteles heeft uitgebreid de tragedies bestudeerd en geeft die een plaats in zijn ethiek. Van de tragici leren we dat waardevolle zaken in het leven niet altijd commensurabel zijn. Een beroemd voorbeeld is Antigone. Zij staat voor de beslissing of zij haar overleden broer de laatste eer zal bewijzen, of de koning gehoorzamen die haar dat verboden heeft. Hier bestaat geen juiste keuze, beide opties zijn even ‘waarden-vol’ en door te kiezen voor het ene, moet zij het andere laten. Het is een tragische situatie bij uitstek, waarin de kwetsbaarheid van Antigone wordt getoond, maar ook de kwetsbaarheid van het goede zelf.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Vogelspinnen eten in Cambodja

VPRO’s Metropolis ging tarantula’s knabbelen in Spidercity in Cambodja. U dacht dat kip het meest veelzijdige stukje vlees was? De culinaire mogelijkheden met vogelspin lijken oneindig, maar de beelden zijn niet geschikt voor de fijngevoeligen onder u…

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Meisje van dertien ziet voor het eerst een LP

Meisje van dertien ziet voor het eerst een LP. Voor de jonge lezers: LP staat voor ‘langspeelplaat. Een langspeelplaat, ook wel vinylplaat genoemd, vaak afgekort tot lp of elpee, is een van vinyl gemaakte grammofoonplaat van 30 cm (12 inch) diameter, die aan elke kant ruimte biedt aan 20 à 30 minuten muziek.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

De mythe van de mini-ijstijd

KLIMAAT – De mythe van de mini-ijstijd. Klimaatontkenners wijzen graag op de invloed van de zon op het klimaat. Minder zonneactiviteit, zoals in de afgelopen jaren, zou een mini-ijstijd kunnen veroorzaken. Wetenschappers stellen echter dat slechts ‘zeven jaar huidige CO2 uitstoot’ voldoende is om een historisch minimum in zonneactiviteit als het Maunderminimum (1645 tot 1715) volledig teniet te doen. Het koelt voorlopig nog niet af…

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-10-2022

The Disappearing Car Door

The Disappearing Car Door: ongekende mogelijkheden voor ranzige paparazzi op zoek naar dat ene shot. Maar ook ideaal om vast te komen zitten na een aanrijding.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende