Persvrijheid onder druk in Centraal en Oost-Europa

Een onafhankelijke pers blijft lastig in landen die bol staan van politieke spanningen. Twee jaar na de moord op de Slowaakse journalist Ján Kuciak en zijn vriendin Martina Kušnírová voelen veel journalisten in Centraal en Oost-Europa zich nog steeds niet veilig. Het rapport Fighting Words van het Reuters Institute for the Study of Journalism en Oxford University laat zien hoe veel journalisten in de regio onder druk staan van de regering, bepaalde politici, delen van het publiek, maar ook van hun eigen collega's. Individuele journalisten worden aangevallen, vrouwen in het bijzonder, en bedreigd met rechtszaken, media worden onder druk gezet via advertentie-inkomsten. Veel media zijn direct of indirect gebonden aan de regering, al dan niet na overname door regeringsgetrouwe personen of bedrijven. Er lijkt een tweedeling te ontstaan in het medialandschap: voor of tegen de zittende regering. Individuele journalisten worden min of meer gedwongen daarin mee te gaan en verliezen zo hun onafhankelijkheid. Montenegro Recente voorbeelden van aantasting van de persvrijheid zijn niet moeilijk te vinden. In Montenegro zijn onlangs in korte tijd drie journalisten vastgezet. Andjela Djikanovic werd drie dagen vastgehouden omdat ze paniek zou hebben gezaaid met een bericht over de mogelijke inzet van de Kosovaarse politie bij het Orthodoxe Kerstfeest op 6 januari. Op de achtergrond speelt een conflict over een nieuwe wet die de Servisch Orthodoxen hun kerkelijk bezit ontneemt. De betrouwbaarheid van de Montenegrijnse politie zou vanwege dit conflict niet gegarandeerd zijn. Veel Serviërs in Montenegro betwisten de politiek van de zittende President Milo Djukanovic. Bij de behandeling van de omstreden wet zijn amokmakende Servische volksvertegenwoordigers hardhandig uit het parlement verwijderd. Ook Gojko Raicevic en Drazen Zivkovic zijn wegens 'paniek zaaien' gearresteerd en een nacht vastgehouden vanwege de melding van een explosie in een staatsvilla die volgens de regering niet had plaatsgevonden. De journalisten hebben eerder last gehad van de politie en zijn nu in afwachting van een proces waarbij hen maximaal drie jaar gevangenisstraf kan worden opgelegd.

Door: Foto: GGAADD (cc)
Foto: Nukamari (cc)

Dieven met dieven vangen

The New York Times publiceerde afgelopen weekend een lang artikel over Clearview AI. De oprichter, de Australiër Hoan Ton-That, zocht al langer naar een klapper maar was niet verder gekomen dan een app waarmee je selfies van een Trump-kapsel kon voorzien. Ton-That maakte ook een site waar je al je vrienden videolinks kon sturen; moest je wel even al je contacten uit je chatprogramma’s met de site delen.

Toen volgende een lumineus idee. Ton-That verdiepte zich in kunstmatige intelligentie en algoritmes, leerde hoe je sites kon leegtrekken (scrapen), en verzamelde wat startkapitaal. Hij bouwde een programma dat overal foto’s jatte en die opsloeg in een database, waarbij elke foto werd voorzien van de naam van de geportretteerde, plus de locatie, plaats en tijd van de opname. Ton-That verzamelde een fikse stapel, en liet er gezichtsherkenning op los.

Lang wist-ie niet wat ermee kon aanvangen. Toen wist hij Peter Thiel voor zijn project te interesseren. Thiel is de extreemrechtse mede-oprichter van Paypal, een van de eerste investeerders in Facebook, en de oprichter van Palantir, die veel opsporingssoftware maakt voor de CIA, en voor banken plus andere financiële dienstverleners.

Na wat vallen en opstaan wist Ton-That een paar politiediensten in de Verenigde Staten te interesseren, meestal via iemand die hij eerst zelf had gescout. Inmiddels beschikte hij over een database met 3 miljard gezichten. Hij vroeg zo’n detective om een paar foto’s van mensen die ze zochten, wist hem te imponeren met de resultaten, de diender pleitte bij de baas, en hoppa, weer een klant. Inmiddels doet Clearview zaken met lokale politiediensten, de FBI en Homeland Security.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Glenn Greenwald aangeklaagd wegens cybercriminaliteit

Braziliaanse aanklagers betichten Greenwald ervan deel uit te maken van een criminele organisatie en betrokken te zijn bij het hacken van openbare aanklagers, rechters en politici.

Greenwalds online media platform ‘The Intercept’ publiceerde meerdere verhalen over de wijze waarop rechters en aanklagers samenzwoeren om middels anti-corruptiewetgeving linkse politieke doelen uit te schakelen.

De aanklagers wijzen erop dat Greenwald hackers aanbeval om hun archieven schoon te poetsen om hun sporen uit te wissen.

Foto: Blogtrepreneur (cc)

Garandeer privacy van burgers bij opvolger DigiD

OPINIE - Inloggen met je Google-account om informatie rondom je werkstraf te melden bij de reclassering? Om met datzelfde account vervolgens inkopen te doen bij Bol.com? In het wetsvoorstel Digitale Overheid dat eind januari (gepland in week 4) in de Tweede Kamer wordt besproken, lijkt dit de nieuwe werkelijkheid. Wordt het voorstel aangenomen, dan komen er meerdere opvolgers van het huidige identificatiemiddel DigiD, dat niet langer toereikend is. Ook private partijen mogen dan online identificatiemiddelen aanbieden om in te loggen bij overheidsinstellingen, zoals de Belastingdienst of DUO. Die partijen krijgen daarmee inzicht in de instellingen waarmee burgers zakendoen. Het wetsvoorstel stelt nog onvoldoende voorwaarden aan het gebruik van dergelijke informatie. De privacy van burgers komt daarmee in het geding.

In de fysieke wereld zorgt de overheid ervoor dat we ons kunnen identificeren met middelen als een paspoort of rijbewijs. Online zijn we aangewezen op DigiD om in te loggen bij overheidsdiensten. Nu kan dat nog met een wachtwoord of sms-code, maar dit blijkt niet voldoende betrouwbaar. De overheid gaat daarom werken met een nieuwe elektronische identiteit (eID). Het wetsvoorstel Digitale Overheid bevat regels voor die nieuwe eID. Ook bestaande wetgeving is van toepassing, zoals de Algemene Verordening Gegevensbescherming. Ondanks die combinatie van regels blijkt de privacy van burgers op één punt onvoldoende te worden beschermd.

Foto: Themeplus (cc)

Klokkenluider over misstanden in voetbalwereld zit al maanden vast

ELDERS - Tegen Rui Pinto, de klokkenluider achter Football Leaks, zijn 147 klachten ingediend. Pinto zit al negen maanden in een Portugese gevangenis na zijn arrestatie in Boedapest en zijn uitlevering aan Portugal. Hij mocht vlak voor de Kerst voor het eerst praten met journalisten van Der Spiegel, die met de Nederlandse NRC verslag hebben gedaan van zijn onthullingen over belastingontwijking en -ontduiking via belastingparadijzen. De publicaties waren het vertrekpunt voor een strafrechtelijke vervolging én veroordeling van Ronaldo. Ook werd duidelijk hoe Russische oligarchen en Arabische sjeiks hun dubieuze geld in Europese clubs investeren. Er lopen nog strafzaken tegen voetbalmakelaars en in België en Frankrijk wordt strafrechtelijk onderzoek gedaan. Maar de enige die tot nu toe vastzit is klokkenluider Pinto zelf.

Rui Pinto wordt aangeklaagd wegens hacken en schending van het briefgeheim. Hij mag zijn proces niet in vrijheid afwachten omdat Justitie vreest dat hij dan het onderzoek kan dwarsbomen. De strafzaak tegen Pinto is mede gebaseerd op een aangifte door marketingbureau Doyen. Doyen runde een schimmig netwerk van bedrijven, met geld van oligarchen uit Kazachstan, en zette clubs op allerlei manieren onder druk. Justitie verdenkt Doyen inmiddels van witwassen en belastingontduiking. Pinto verdenkt de Portugese autoriteiten hem vast te houden om te voorkomen dat hij met de Franse autoriteiten, die hem aanvankelijk wilden beschermen, deze zaken verder zou gaan onderzoeken.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: mystic_mabel (cc)

Dit jaar kwam alles op zijn kop te staan

COLUMN - Het jaar waarin klimaatwaarschuwingen in de wind werden geslagen, klimaatdemonstraties uiteen werden gemept, al waren ze vreedzaam en kalm, maar boze boeren die snelwegen blokkeerden en vonnissen negeerden geen strobreed in de weg werd gelegd.

Het jaar ook waarin onblusbare branden woedden in het Amazonegebied, Siberië, Californië en Australië, en temperaturen van meer dan 40 graden in voorheen gematigde streken normaal lijken te worden.

Het jaar waarin een divisie van de Belastingdienst een grote groep burgers uitmaakte voor oplichters, fraudeurs en aanstellers, daarover ‘openheid van zaken’ geven, neerkwam op zwartgelakte pagina’s overleggen en de fiscus doodnormale burgers failleerde.

Het jaar ook waarin bank na bank opnieuw betrapt werd op grove nalatigheid bij witwascontroles, of zelfs op lankmoedig dichtgeknepen ogen, maar de overheid strenger wil toezien op de cashuitgaven van haar onderdanen.

Het jaar waarin het leraren- en verpleegkundigentekort bleef stijgen, en veel medicijnen niet leverbaar waren. Het jaar ook waarin bleek dat veel implantaten amper zijn getest maar toch met verve worden gebruikt, en dat sommige artsen betaald worden om dat brakke spul te promoten.

Het jaar waarin burgers werden aangesproken op hoeveel plastic rietjes ze gebruiken, terwijl de verkoop van SUV’s vrijwel zonder commentaar opnieuw toenam. Het jaar ook waarin de overheid de burgers strenger op hun plichten aansprak maar zelf bokte en pruilde wanneer de rechter haar aan haar eigen afspraken bond.

Rechtszaak tegen weigering contant geld door bioscoop

NIEUWS - De Arnhemse privacy-activist Michiel Jonker heeft bij de Rechtbank Gelderland beroep ingediend tegen de weigering van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) om handhavend op te treden tegen de weigering van arthouse-bioscoop Focus Filmtheater in Arnhem om contante betaling te accepteren.

De bioscoop eist pinbetaling bij aankoop van filmkaartjes aan de kassa. Daarmee dwingt de bioscoop bezoekers tot het laten verwerken van hun persoonsgegevens en daarom heeft in augustus 2018 een handhavingsverzoek bij de AP ingediend. De AP heeft het verzoek in november 2019 afgewezen met als argumenten:

Boeren bedreigd?

NIEUWS - Vandaag is het nieuws naar buiten gebracht dat de agrarische actiegroepen Agractie en Belangen Agrarysk Fryslan (recent afgescheiden van Farmers Defence Force ) op 24 december dreigbrieven hebben ontvangen van Meat the Victims (MTV), Extinction Rebellion (ER), Extinction Movement (EM) en Dierenbevrijdingsfront (DBF).

Of dat werkelijk ook zo is? In ieder geval heeft Belangen Agrarysk Fryslan aangifte bij de politie gedaan. Een journalist van Omroep Fryslân sprak behalve de woordvoerder van Belangen Agrarysk Fryslan, ook die van Farmers Defence Force. Ook deze actiegroep heeft de dreigbrief ontvangen, maar wil geen aangifte doen.

Miljoenenboetes voor KPN, Tele2, T-Mobile en Vodafone

NIEUWS - De ACM (Autoriteit Consument en Markt) beboet KPN, Tele2, T-Mobile en Vodafone voor onjuiste en onvolledige informatie over hun aanbod op hun websites voor consumenten. In totaal is er voor ruim 12 miljoen euro aan boetes opgelegd.

De boetes zijn opgelegd voor “het niet duidelijk vermelden van eenmalige kosten bij de aanbieding van een abonnement, waardoor het aanbod goedkoper lijkt dan het in werkelijkheid is (KPN, Tele2, T-Mobile, Vodafone), het vermelden dat databundels voor gebruik ‘onbeperkt’ waren, terwijl dat niet zo was binnen de EU (Tele2, T-Mobile), bel- en sms-bundels als ‘onbeperkt’ aanbieden, terwijl er een maximum van 3000 belminuten/sms gold (KPN) en een abonnement in combinatie met een toestel aanbieden tegen een prijs die alleen gold voor consumenten die al internetklant waren bij Ziggo. Als je dat niet was, kostte het abonnement 5 euro meer (Vodafone)”.

Vorige Volgende