Uit de puinhopen – George Monbiot

door Addie Schulte, redacteur van Boekenstrijd. Heel vaak is gezegd dat links een nieuw verhaal moet presenteren om geloofwaardig te worden. De ‘leegte van links’ is al jaren een gevleugeld begrip. Keer op keer gingen linkse politici en publicisten er op in. Maar een links verhaal presenteren met blijvende overtuigingskracht, dat lukte niet echt, gezien de terugkerende klacht. De Britse bioloog en publicist George Monbiot doet een poging in zijn boek Uit de puinhopen de leegte te vullen. Hij komt, heel doelbewust en zelfverzekerd, met een nieuw verhaal dat de wereld moet veranderen, zelfs verbeteren. Dat verhaal moet pakkend, kort en mobiliserend zijn. Het moet een verklaring geven over hoe we in de puinhopen beland zijn en hoe we daar uit kunnen komen.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Matt Brown (cc)

‘Remain’ in de herkansing?

ELDERS - De Brexit-koers van de Britse regering heeft nog geen duidelijke resultaten opgeleverd. May krijgt het steeds moeilijker. Een opsteker bij de  gemeenteraadsverkiezingen zou haar goed van pas komen. 

De Europese Brexit-onderhandelaar Michel Barnier was deze week op bezoek in Ierland. Hij zei daar dat de kans reëel is dat de besprekingen over het Britse vertrek uit de Europese Unie zonder overeenkomst eindigen. Dat zou tot chaotische toestanden kunnen leiden, zowel in de EU als in het Verenigd Koninkrijk. Barniers waarschuwing duidt er op dat er nog steeds geen schot zit in de onderhandelingen.

Premier May is de afgelopen week met verschillende tegenslagen geconfronteerd. Haar steun en toeverlaat, minister van Binnenlandse Zaken Amber Rudd moest het veld ruimen. Van oorsprong West-Indische immigranten die meer dan veertig jaar geleden toestemming hadden gekregen om in Engeland te blijven zonder zich te registreren kregen nu ineens een brief dat ze het land moesten verlaten. Rudd loog over dit nieuwe, hardere migratiebeleid, dat overigens door May zelf was ingezet in haar vorige rol als minister van Binnenlandse Zaken. Het vertrek van Rudd betekent een verdere verzwakking van haar toch al niet zo stabiele regering.

Gemeenteraadsverkiezingen

De toekomst van de Brexit zal in hoge mate afhankelijk zijn van tal van onzekere factoren in de binnenlandse politieke verhoudingen. Gisteren waren er verkiezingen in ongeveer 150 gemeenteraden, waaronder alle 32 in Groot-Londen. Daar wordt een overwinning van Labour verwacht. De vraag is hoe goed Corbyn het buiten de hoofdstad gaat doen. De definitieve resultaten worden niet eerder dan vrijdagmiddag verwacht. In de nationale polls gaan Labour en de Conservatieven gelijk op. Als Labour er nu in slaagt afstand te nemen betekent dat een verdere verzwakking van de positie van May.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Softballs

“The strategy is to throw him softballs so that he will go on and on with his answers. Instead of sharp questions designed to elicit yes or no, they make him feel very comfortable and let him ramble.”

Advocaat Alan Dershowitz meent dat Donald Trump niet vrijwillig met aanklager Robert Mueller moet gaan praten. Niet uit angst voor scherpe vragen, maar omdat de president er op eenvoudige voorzetjes en eind op los kakelt en daarmee wel eens zijn eigen graf zou kunnen graven.

Foto: Michael Gubi (cc)

Rechtstaat onverdedigd

COLUMN - Politici als Trump en Orbán combineren kritiek op multiculturalisme met een aanval op de rechtstaat. Sommige commentaren bejubelen de kritiek op multiculturalisme; andere putten zich uit in afkeuring. In beide gevallen raakt verdediging van de rechtstaat op de achtergrond.

“Er bestaat een totaal verkeerd beeld van Orbán. Hij wordt gestigmatiseerd. Weggezet als de duivel, de bad guy, het zwarte schaap.” Vorige week nam voormalig staatssecretaris Dzsingisz Gabor (CDA) het in NRC Handelsblad op voor de Hongaarse premier Viktor Orbán. Een rapport van het Europese Parlement over de politieke situatie in Hongarije deed Gabor af als “een fantastisch links circus.”

Dit ondanks alle bewijs dat de rechtstaat in Hongarije onder vuur ligt.

Het rapport heeft felle kritiek op onder andere het functioneren van het constitutionele stelsel, de onafhankelijkheid van de rechtspraak en de bestrijding van corruptie en belangenverstrengeling. Het is moeilijk om zulke kritiek als “links” te zien. En Orbán zelf tooit zijn land met de geuzennaam “onliberale democratie.”

Gabor, gretig geciteerd door Volkskrant-columnist Martin Sommer op 20 april, hecht weinig belang aan de rechtstaat. Pas als het land een dictatuur zou worden “waar de mensenrechten niet in acht worden genomen, waar journalisten voor de rechter worden gesleept” dan “moeten we ons bedenken: willen we daar zaken mee doen?” Vraagteken. Dus Gabor ziet zelfs dan nog ruimte om zaken te doen.

Foto: cc Wikimedia Commons Grondwet 1814

In tweede lezing

ANALYSE - van Prof.Dr. Joop van den Berg.

Grondwetsvoorstellen moeten een ingewikkelde en langdurige procedure van besluitvorming ondergaan. Dat is niet voor niets het geval. Uitgangspunt is dat bepalingen in de Grondwet resistent dienen te zijn tegen plotseling opkomende en tijdgebonden politieke opwellingen. Constitutionele instituties zijn te kostbaar om in een vloek en een zucht te veranderen. Op zulke instituties kan men maar beter zuinig zijn.

Vandaar de procedure die voorziet in een ‘eerste lezing’ waarin een wijzigingsvoorstel in Tweede en Eerste Kamer wordt behandeld. Voor aanneming is een gewone meerderheid in beide Kamers voldoende. Daarna dient de Tweede Kamer te worden ontbonden, zodat de kiezer zich kan uitspreken over het wijzigingsvoorstel. Daarna komt het opnieuw in behandeling en dan is een meerderheid van twee derden van de aanwezige leden van beide Kamers nodig, wil het voorstel daadwerkelijk leiden tot verandering van de Grondwet.

Er is alleen iets vreemds aan de hand. Van de hiervoor genoemde Kamerontbinding merkt geen mens iets. Er wordt met ontbinding immers gewacht tot de gewone verkiezingsdag in aantocht is, zodat de Tweede Kamer niet apart voor een grondwetswijziging hoeft te worden ontbonden.

Dat is misschien heel praktisch – verkiezingen plegen heel wat overhoop te halen – maar het is ook eigenaardig. In de campagne voor de verkiezingen gaat het nooit over de wijziging van de Grondwet. Zelfs toen de bevolking zich, bij de verkiezingen van 1981, moest uitspreken over een algehele herziening van de Grondwet, heeft zij van niets geweten. Het ging vooral over sombere vooruitzichten voor de overheidsfinanciën en, belangrijker nog, voor de werkgelegenheid, maar niet over de Grondwet. Ook eerdere en latere (kleinere) wijzigingen zijn aldus ‘stiekem’ aan de kiezers voorgelegd.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Poland (cc)

Stille meerderheid (2)

COLUMN - We zijn nog steeds op zoek naar de zwijgende meerderheid, de Nederlandse vertaling van ‘silent majority’en die we derhalve hier stug de stille meerderheid zullen noemen.

In een vorig artikel rees het vermoeden dat de stille meerderheid geen demografisch maar een demagogisch verschijnsel is. Een ooit door Richard Nixon gelanceerd stukje propagandistische retoriek, dat later vooral  door conservatieve en rechtspopulistische politici is gebruikt.

Tevens suggereerden we in dat artikel dat Nederland geen land van meerderheden is, dus ook geen stille meerderheid kent. Maar omdat we, tegen de tijdgeest in, wars zijn van vermoedens en suggestieve stellingen, zoeken we toch naar bewijzen van de aanwezigheid van een stille meerderheid. We zouden het eens volledig mis kunnen hebben, nietwaar?

Vorige keer dachten we dat te vinden door te kijken naar de voor- en tegenstemmers bij het ‘sleepwet’-referendum. Maar noch de voorstemmers, noch tegenstemmers waren als een substantiële meerderheid te duiden.

Dan maar terug naar de laatste Tweede Kamerverkiezingen (maart 2017). Met een opkomst van 81,57% (dat is ruim 61% van de totale bevolking) is een behoorlijke meerderheid ter stembus getogen. Zelfs als we pietluttig doen en alleen het aantal geldig uitgebrachte stemmen als referentie nemen, blijkt een dikke meerderheid  haar stemrecht te hebben uitgeoefend.

Foto: FaceMePLS (cc)

Republikein in ruste

ANALYSE, COLUMN - Kees Alders aka Klokwerk verklaart zich republikein in ruste: Beter dan te knokken voor de afschaffing voor het koningshuis, kunnen wij gaan werken aan het vervolmaken van onze meritocratie en democratie.

De perfecte samenleving

Principieel gezien, ben ik een republikein. Onze samenleving heet een meritocratie te zijn: je krijgt in onze samenleving een functie en loon naar aanleiding van je kunnen, en je wordt beloond naar aanleiding van je verdienste. Een dergelijke samenlevingsvorm is niet alleen eerlijk, maar bovendien nuttig, want het haalt het beste in onze samenleving én de mensen in deze samenleving naar boven.

Zo’n meritocratie wordt dan idealiter aangevuld met een goed vangnet, zodat mensen niet van honger hoeven om te komen, niet vast komen te zitten in hun schulden, en niet worden geblokkeerd hun talenten te ontwikkelen. En tenslotte is onze samenleving een democratie: wij kiezen mensen in hun functies.

Zo is de theorie, en in theorie leven we daarom dan ook in een perfecte samenleving. Het idee van een koningshuis, waarin de hoogste functie van de staat geërfd wordt, staat daar haaks op, en past zodoende niet bij onze samenleving. Het is bij uitstek vreemd voor het land waar nota bene ooit de fundamenten voor de moderne republiek gelegd werden. Maar… hebben we het afschaffen van het koningshuis als symbool ook wel echt verdiend?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Dennis te D (cc)

Gastvrijheid gesloten

NIEUWS - In drie plaatsen heeft men 25 tot ruim 30 jaar ervaring met de opvang van asielzoekers. Die ervaring wordt weggegooid omdat in ondoorgrondelijke wijsheid is besloten deze plaatsen hun asielzoekerscentra te ontnemen.

In Alkmaar (Noord-Holland) en Sweikhuizen (Limburg) verdwijnt nog dit jaar zo’n 30 jaar ervaring. In Musselkanaal (Groningen) wordt ruim 25 jaar ervaring teniet gedaan.

In Musselkanaal pikt men dat niet zomaar. Namens negen lokale organisaties stuurde de FNV een brandbrief naar de Tweede Kamer en roept de parlementariërs op hun “invloed aan te wenden met het doel om de sluiting van AZC Musselkanaal te laten heroverwegen.” Want, zo staat er ook in de brief, de sluiting van het AZC “zal een ontwrichting van de gemeenschap tot gevolg hebben.

Een gemeenschap ontwricht door de sluiting van een AZC? Dat is tegenwoordig nog eens nieuws.

Ook in Sweikhuizen wordt men niet vrolijk van de sluiting van het lokale azc. Nu heeft men ook daar ervaring mee. In 2012 werd het centrum al eens gesloten, om een jaar later weer open te gaan. Dat leidde destijds eveneens tot lokaal onbegrip. Een Sweikhuizenaar verzuchtte destijds: “Die mensen hebben het al moeilijk genoeg, en nu worden ze ook nog eens uit het asielzoekerscentrum gekegeld. Ik snap gewoon niet waar dat voor nodig is. Mensen opvangen is toch het mooiste wat je kunt doen.

Foto: D Smith (cc)

Kroatië laat fascistische leuze weer toe

ELDERS - Het botert nog steeds niet tussen buurlanden Kroatië en Servië. De tolerantie van de Kroatische regering tegenover herlevend fascisme zet de verhouding wederom onder druk.

Het is de Servische premier Ana Brnabic vorige week niet gelukt haar Kroatische collega Andrej Plenkovic aan de telefoon te krijgen. Ze probeerde het contact te herstellen nadat een Kroatische parlementsdelegatie het bezoek aan Belgrado voortijdig had afgesloten. De delegatie keerder huiswaarts na provocaties van de ultra-nationalistische Servische politicus Vojislav Šešelj, die nog onlangs door de opvolger van het Joegoslavië Tribunaal veroordeeld is tot tien jaar gevangenisstraf wegens oorlogsmisdaden tijdens de burgeroorlog. Šešelj beledigde vorige week de Kroatische gasten door hen voor fascisten uit te maken en op hun vlag te gaan staan.

Zondag werd vervolgens de Servische minister Aleksandar Vulin verhinderd in Kroatië een herdenkinsgdienst bij te wonen van de slachtoffers van de nazi’s in het voormalige concentratiekamp Jasenovac. Over wat daar in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd en wie daarvoor verantwoordelijk zijn verschillen de Serviërs en Kroaten hartgrondig van mening. De Serviërs beschuldigen het anti-slavische en antisemitische Ustaša-regime van Ante Pavelić van moord op Joden, Roma, Serviërs en Kroaten die tegen het regime waren. Zij werden in de vazalstaat van Hitler tussen 1941 en 1945 omgebracht in verschillende kampen, waaronder Jasenovac. Vulin vindt dat de Kroatische autoriteiten de misdaden van het Ustaša-regime  bagatelliseren. Volgens Joodse organisaties geven de Kroaten een verkeerd beeld van Jasenovac. “Er zijn geen doden te zien op de foto, het lijkt niet op een executiekamp.”  Servische anti-fascisten organiseren daarom sinds enkele jaren hun eigen herdenking van de slachtoffers in Jasenovac.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Martin Abegglen (cc)

Liegen voor het geld

COLUMN - Wat een gênante dagen voor Rutte. Eerst moest hij – daartoe door publiciteit en journalistiek speurwerk gedwongen – alsnog de memo’s over de afschaffing van de dividendbelasting openbaar maken. Memo’s die volgens Rutte niet bestonden, dan wel door niemand waren gelezen en tot slot nimmer in de kabinetsformatie zijn besproken.

En ondertussen bleef Rutte koppig denken dat het ontbreken van onderliggende stukken de situatie er beter op maakte. Maar wat voor een streek lever je je eigen burgers wanneer je in een verloren minuutje, als bij ingeving, besluit om het internationale bedrijfsleven 1,4 miljard euro per jaar cadeau te doen op kosten van de belastingbetalers, zonder daar eerst een zeer grondige discussie over te voeren en degelijke studies naar de effecten ervan te hebben gedaan? Hoe kun je in hemelsnaam denken dat je daarmee wegkomt?

Gisteravond legde Nieuwsuur een nieuw schandaal bloot. Circa dertig Nederlandse moskeeën blijken bij Saoedi-Arabië en Koeweit te hebben gebedeld om geld, en een deel van hen heeft dat gekregen, onder nog niet bekende voorwaarden. Maar aangezien beide landen een zeer ouderwetse vorm van de islam voorstaan – het salafisme, of preciezer: het wahabisme, de fundamentalistische versie daarvan, tevens de staatsgodsdienst van Saoedi-Arabië – kun je ervan uitgaan dat de bewuste moskeeën waarschijnlijk geen vrije versie van de islam zullen prediken. Nieuwsuur achterhaalde dat minstens één van de betreffende moskeeën vervolgens bezoek kregen van Saoedische fundamentalisten.

Vorige Volgende