Het evangelie van rappers en dokters

Wanneer heb jij eigenlijk een fijn, gelukkig leven? In deze gastbijdrage gaat Joep Bos-Coenraad in op deze vraag. Natuurlijk is voor bijna iedereen een goede gezondheid en een liefdevolle omgeving het belangrijkste. Geen zorgen over het dak boven je hoofd, eten op je bord, en zorg als je die nodig hebt staat ook zelden ter discussie. Een baan die daaraan bijdraagt en inhoudelijke voldoening geeft volgt voor de meesten ook snel. En dan? Lekker eten? Sport? Veel vrije tijd? Een mooie auto? Lekker op vakantie, verre reizen maken? Een mooie computer of televisie? Een groot huis? Sport en lekker eten zijn hele natuurlijke wensen: zelfs de eerste primaten en hun voorouders streefden daar al naar. Maar ik denk dat veel van wat we denken dat ons gelukkig maakt cultureel en (dus) aangeleerd is. Het kan overigens goed dat het ons, mede daardoor, ook daadwerkelijk gelukkig maakt, maar als we andere behoeften zouden promoten dan zouden we dáár naar verlangen en zou de wereld er anders uitzien.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 20-09-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Zeven jaar na de aardbeving bij Huizinge, een bestandsopname

, door

ANALYSE - Vandaag is het precies 7 jaar geleden dat Groningen werd opgeschrikt door een aardbeving met een kracht van 3,6 op de schaal van Richter. Reden voor gastauteur Herman Damveld om de balans op te maken.

1 De aardbeving bij Huizinge op 16 augustus 2012

Op 16 augustus 2012 ’s avonds om één minuut over half elf was er een aardbeving bij Huizinge in de gemeente Loppersum. Het KNMI stelde aanvankelijk dat de aardbeving een kracht had van 3.4 op de schaal van Richter, maar heeft dat op 29 januari 2013 bijgesteld naar 3.6.

2 Sindsdien 736 aardbevingen

De NAM heeft een website waar allerlei gegevens over de gaswinning en de gevolgen daarvan worden bijgehouden. Zo kan men daar vinden dat er sinds augustus 2012 nog eens 736 aardbevingen zijn geweest in het Groningen-veld. De zwaarste waren bij Zeerijp op 8 januari 2018 om 15.00 uur met een kracht van 3.4 op de schaal van Richter en bij Westerwijtwerd op 22 mei 2019 om 5:49 uur met eveneens een kracht van 3.4.

3 Sinds Huizinge 219 miljard kuub gas gewonnen

Op de website van de NAM kunnen we vinden hoeveel gas er gewonnen wordt. Het gaat dan om gegevens per kalenderjaar of per gasjaar (van 1 oktober tot 30 september). Daarom kunnen we de gaswinning vanaf augustus 2012 niet op de kubieke meter nauwkeurig bepalen. We hebben daarnaast gebruik gemaakt van een rapport dat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op 28 mei van dit jaar heeft gepubliceerd over de gaswinning. Met behulp van deze gegevens hebben we uitgerekend dat sinds de aardbeving bij Huizingen 219 miljard kubieke meter gas gewonnen is uit het Groningen-veld.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: cc Photo by Juan Marin on Unsplash edited by Studium Generale Utrecht

“It’s a Man’s Man’s Man’s World”

, door

COLUMN - Van auto’s en smartphones tot medisch onderzoek: de wereld is ontworpen door en dus voor mannen. Ook het nog jonge terrein van kunstmatige intelligentie is hier vatbaar voor, dat is onhandig en levensgevaarlijk.

“It’s a Man’s Man’s Man’s World” zong James Brown in 1963, een nummer waarin alle uitvindingen van de moderne beschaving (de auto, de trein, de boot en het elektrische licht) worden toegeschreven aan mannen. Er lijkt veel veranderd in de verhoudingen tussen mannen en vrouwen in de wereld, maar is dat zo?

Recentelijk betoogde essayist Marjolein van Trigt in de Volkskrant dat we nog steeds in een mannenwereld leven. Ontwerpers en onderzoekers gaan vaak uit van mannen als ze eigenlijk ‘mensen’ bedoelen. Zo is de ongelijkheid van vrouwen terug te zien in het design van veel producten.

Om net als James Brown maar even met de auto te beginnen: in een auto-ongeluk heeft een vrouw gemiddeld 47 procent meer kans op zwaar letsel dan een man, en 17 procent meer kans om te overlijden.

De meeste auto’s worden namelijk gemaakt met een mannelijke bestuurder in gedachten: de pedalen zitten bijvoorbeeld ver van de stoel, waardoor vrouwen hun stoel naar voren moeten schuiven en dichterbij het stuur zitten. Ook moeten vrouwen rechterop zitten om over het dashboard heen te kunnen kijken. Door die houding hebben vrouwen een verhoogde kans op onder meer interne bloedingen en beenletsel.

Foto: https://pixabay.com/illustrations/bisexual-intersex-transgender-683960/ copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Biologische verschillen en de heersende norm

, door

OPINIE - De afgelopen dagen zat ik me danig te ergeren en mijn vingers blauw te typen over het fenomeen genderstereotypering. Er zijn meerdere nieuwtjes over het onderwerp geweest, maar ik beperk me voor het gemak even tot onderstaande.

Vorige week berichtte de NOS over een verbod op stereoptyperingen in reclames door de Britse reclame-autoriteit. Op een van mijn favoriete hang-outs Joop.nl werd het bericht ook gedeeld, en dat zorgde uiteraard voor de nodige verontwaardigde reacties. Ik verheug me daar altijd op, daarom hang ik er ook rond, maar soms word ik er ook wel een beetje moedeloos van. De onnozelheid, die onwetendheid. Zucht.

Bedreigd…

Veel mannen lijken zich op een of andere manier bedreigd te voelen. Zoals reaguurder OlavM opmerkt: “Sommigen verdraaien deze kwestie totaal met te beweren dat jongens of mannen niet meer zouden mogen doen wat ze traditioneel deden, en zouden moeten doen wat vrouwen traditioneel al deden, en omgekeerd. Nonsens natuurlijk, want het gaat om het doen verdwijnen van de beperkingen die stereotype rolverdelingen opleggen. Helemaal bizar zijn opmerkingen over het verdwijnen van de verschillen tussen het man of vrouw zijn, alsof die biologische verschillen zouden worden opgeheven door het verdwijnen van traditionele rollendwang.” Daar kan ik me alleen maar bij aansluiten natuurlijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

Alledaagse attentheid in superdiverse wijk

, door

Zorgzaam sociaal verkeer vindt vooral plaats in de hal van een portiekflat, in buurtwinkels, op straat. Even helpen een boodschappentas naar boven te sjouwen, even navragen hoe het met iemand is als die niet op de gebruikelijke tijd in de winkel komt, op straat aan de buur vragen hoe het met de kinderen gaat.

Uit een onderzoek in de Amsterdamse wijk Overtoomse Veld blijkt dat bewoners niet bij elkaar in huis op bezoek komen (de voordeur is de grens), maar desalniettemin uitstekend ‘sociaal attent’ naar elkaar zijn.  In het rapport wordt ook gesteld dat er meer informele ontmoetingsplekken in een wijk zouden moeten zijn (o.a. bankjes langs een looproute, genoeg winkeltjes).

Foto: Kalvicio de las Nieves (cc)

De botte waarheid: hoe ouder je wordt, hoe groter de kans op dementie

, door

COLUMN - We staan aan de vooravond van een fikse golf van een ziekte waar velen van ons nu al te veel mee kampen, omdat (een van hun) ouders die heeft. Op dit moment hebben ruim 280.000 mensen in Nederland de diagnose dementie, en 100.000 hebben de ziekte al wel, maar de diagnose nog niet; 80.000 mensen met dementie wonen in een verzorgings- of verpleegtehuis. Driekwart woont nog thuis, met hulp van hun geliefden, familie en buren (en de thuiszorg).

Het is na kanker en hart- en vaatziekten nu de derde doodsoorzaak. Maar dementie kon alleen maar een volksziekte worden omdat we tegenwoordig over de hele linie langer zijn gaan leven, en – hoe wrang – we verhoudingsgewijs minder snel doodgaan aan kanker en hart- en vaatziekten. Want de botte waarheid is: hoe ouder je wordt, hoe groter de kans dat je dementie krijgt. Dementie is de wraak van de tijd op onze goede gezondheidszorg.

De voorspellingen zijn somber: in 2040 zullen naar schatting ruim een half miljoen mensen de ziekte hebben; dat is bijna een verdubbeling van het huidige aantal. Een geneesmiddel of ziekteremmer is niet in zicht.

Hoe verder ik mijn moeder zie wegzakken, hoe meer ik ervan overtuigd raak dat ik deze beker, mocht hij zich aandienen, aan mij voorbij laat gaan. Want het is geen zacht wegzakken, dat van haar. Alle verhalen van ‘ach, ze genieten nog zo,’ ben ik als zuivere dementiekitsch gaan zien.

Foto: copyright ok. Gecheckt 01-11-2022

De Britse klassenmaatschappij van onderaf gezien

, door

RECENSIE - Darren McGarvey (35) is een Schotse rapper die optreedt onder de naam Loki. Voor de Schotse BBC heeft hij radioprogramma’s gemaakt over a-sociaal gedrag en deprivatie en hij is ook bekend van zijn commentaren in de media over achterstelling en ongelijkheid. McGarvey komt uit een probleemgezin in een achterstandswijk van Glasgow en had een gewelddadige, aan drugs en alcohol verslaafde moeder die in zijn tienerjaren overleed. Hij ontkwam daarna ook niet aan een periode van verslaving en afhankelijkheid van wat hij zelf noemt ‘de armoede-industrie’. In Op safari naar Armoeland reflecteert hij aan de hand van zijn eigen ervaringen wat armoede betekent, wat het met mensen doet en hoezeer hulpverleners en ambtenaren in hun omgang met de onderklasse de plank misslaan.

McGarvey’s beschouwingen in korte, tamelijk los van elkaar staande hoofdstukjes, gaan wel wat verder dan een autobiografie van iemand die alle ellende uit de jeugd te boven is gekomen. Zijn boek is een klaagzang over en ook een aanklacht tegen de nog immer aanwezige Britse klassenverhoudingen. Het bevat een schat aan waarnemingen en overpeinzingen van iemand uit de onderste lagen van de maatschappij. En ook al hebben wij in ons land dan misschien met minder scherpe tegenstellingen te maken,  McGarvey kan onze politici, ambtenaren, jeugdwerkers en hulpverleners veel leren over de omgang met gezinnen en kinderen in een achterstandsituatie.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Mindaugas Danys (cc)

Kinderlijk

, door

COLUMN - Toen ik terugkwam van mijn eerste reis naar Iran – dat was in 2004 – vertelde ik mijn ouders – die zich best zorgen gemaakt hadden – over mijn ervaringen daar. De mijne waren niet veel anders dan die van iedere westerse reiziger die er voor het eerst komt. Waar wij een land verwachtten dat bevolkt werd door geestelijken die nog in de middeleeuwen leven, onderdrukte vrouwen in chador, geheime politie, vervolgde dissidenten en religieuze fanatici die vlaggen verbrandden en ‘dood aan Amerika’ scandeerden, werd ons reisgezelschap vooral geconfronteerd met enorm vriendelijke mensen die heel erg open stonden voor westerlingen, genereus en gastvrij waren, er heel diverse opvattingen op na hielden en enthousiast reageerden als je pogingen deed hun taal te spreken.

Ik vertelde mijn ouders ook dat ik niet begreep hoe zo’n vriendelijk volk zichzelf de toch behoorlijk ruige revolutie had kunnen aandoen die het land tot nu toe zijn vorm geeft en hoe mensen met zulke opvattingen over gastvrijheid zich toch ook die opvallende haatdragendheid jegens bepaalde buitenlanders konden aanmeten (de recente geschiedenis van het land was me destijds nog niet zo in detail bekend).

Mijn vader zei toen iets dat me nog jarenlang stof tot nadenken heeft gegeven: in beide typen gedrag zat iets kinderlijks. Het mateloze enthousiasme en de grenzeloze haat waren weliswaar een tegenstelling maar ook loten aan dezelfde stam.

Foto: bertknot (cc)

Weespermop

, door

COLUMN - Geboren ben ik er niet – in die dagen werden baby’s in het ziekenhuis gehaald, zodat ik in Amsterdam ter wereld kwam – maar getogen ben ik er wis en waarachtig: tussen dag twee van mijn bestaan en ergens na mijn zestiende woonde ik in Weesp.

Het leven daar was er een tussen tafellaken en servet. Weesp had van alles een beetje en van niks genoeg. Zo had het meer kerken dan cafés. Wie meer ambieerde dan lts of huishoudschool kon nergens terecht, en moest voor een verdere opleiding de stad uit: zelfs voor de mavo moest je al kiezen tussen dagelijks treinen naar Hilversum of Amsterdam.

Dat was een keuze met consequenties. De helft van het stadje had de blik eenzijdig op Amsterdam gericht, waar veel bewoners vandaan kwamen, en de andere helft keek reikhalzend naar het Gooi: Hilversum, Naarden, Bussum. Een beetje alsof het stadje niet wist te kiezen, en daarom liever haar eigen kinderen met dat dilemma opzadelde. Noordelijk: de oorsprong, de variatie, meer keuzes en meer vrijheid. Zuidelijk: de lokroep van geld en vermeende chique.

We hadden een openbare bibliotheek waar ik tweemaal per week drie boeken haalde (meer mocht niet), totdat-ie in de fik ging. Muiden lag vlakbij, en daar ontplofte de kruitfabriek met een immense dreun. We woonden in de stank van Philips Duphar en de zoet-misselijke lucht van de chocoladefabriek van Van Houten. Bij de brand van de bieb vloog ook de gereformeerde kerk aan de Hoogstraat in de fik (en jaren later ging de spits van de Laurentiskerk in de hens). We flaneerden in de Slijkstraat, die we onderling de Modderstraat noemden, en elk jaar verkocht ik setjes kinderpostzegels bij de woonboten langs de Vecht. Elders in het water was een zwembad, afgezet met palen. Soms was dat dicht: dan werd de Vecht geplaagd door een overmaat aan ratten.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende