‘Wij spelen een heel nieuw spel’

Bedrijven geleidelijk eigenaar laten worden van hun eigen, duurzame energievoorziening. Dat is het bedrijfsmodel van BAS Energie. Vergelijk het met een hypotheek – een annuïteitenhypotheek, om precies te zijn. Elke maand betaal je een vast bedrag. Langzamerhand betaal je steeds minder rente en steeds meer aflossing. Aan het einde van de looptijd is de hypotheek volledig afgelost en ben je eigenaar van het huis. BAS Energie speelt hetzelfde spel, maar dan met duurzame energie. 'BAS stelt energiegebruikers in staat om eigenaar te worden van hun energievoorziening. Zodat deze niet meer geld kost, maar geld oplevert,' zegt Arash Aazami, oprichter van BAS.

Foto: Ard Hesselink (cc)

O wee voor toekomstig energie- en klimaatbeleid

ANALYSE - Het SER-Energieakkoord laat nog even op zich wachten, maar laten we alvast kijken in welke context het akkoord tot stand moet komen.

Het is verleidelijk deze column begin juli over het SER-Energieakkoord te schrijven. Maar de houdbaarheid van een column hierover is, zie de turbulentie in het SER-traject, waarschijnlijk minder dan een uur. Een breder perspectief dus maar: wat is in de komende jaren de context waarin een energie- en klimaatbeleid, akkoord of geen akkoord, tot stand moet komen? De context is een serie Ongemakkelijke Waarheden (OW, O wee). Met die waarheden, en met de verschillen tussen de uiteenlopende politiek-maatschappelijke visies op die waarheden, zullen we moeten leren leven.

Dat is meteen O wee-1: het is een illusie te denken dat via polderoverleg tussen partijen met zeer verschillende belangen en wereldbeelden een uitkomst kan ontstaan die meer is dan de som der delen.

O wee-2 dan: Eppur si riscalda – en toch warmt ze op, vrij naar Galileo. De klimaatontkenningsindustrie doet zijn best het verhaal te spinnen dat de opwarming van de aarde zou zijn gestopt. Maar niks hoor: de warmtetoename gaat door, vooral – voor meer dan 90 procent – in oceanen, minder in de atmosfeer. Een onbalans is in de energiehuishouding van de aarde, te meten en te berekenen, betekent accumulatie van warmte op aarde. En ja – de opwarming komt met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid door de verbranding van fossiele brandstoffen.

Foto: Sint Smeding (cc)

Eindeloze strijd rond kalkgroeve

NIEUWS - De provincie Limburg moet gaan optreden tegen het bedrijf ENCI dat zonder de juiste vergunning een kalkgroeve exploiteert op de Sint Pietersberg bij Maastricht. Dat heeft de Raad van State vorige week beslist.

De Stichting Stop ENCI (SES) vraagt al sinds begin 2008 vergeefs aan het college van Gedeputeerde Staten van Limburg om ter plekke de Natuurbeschermingswet 1998 te handhaven. Volgens SES hebben de  werkzaamheden van ENCI gevolgen voor de nabijgelegen Natura-2000-natuurgebieden Sint Pietersberg en Jekerdal en zijn ze daarom vergunningplichtig. Het provinciebestuur heeft eerst bestreden dat er een vergunningplicht was, erkent dat inmiddels wel maar voert sindsdien aan dat er uitzonderingsgronden gelden. Ook op dat punt is GS nu teruggefloten.

Daarmee is een volgende stap gezet in een al jaren durende juridische milieustrijd rond de ENCI-groeve. Ook de Raad van State mengde zich al tweemaal eerder in het geschil, dat ook nu nog steeds niet is beslecht.

Op de Sint Pietersberg wordt kalk afgegraven en vervolgens gebruikt in een klinker- en cementfabriek. Daarbij wordt zwavel en stikstof uitgestoten waardoor de omgeving verzuurt. Hoewel ENCI geen vergunning heeft, trad GS hier niet tegen op. Een bezwaar van SES werd al in 2011 gegrond verklaard, maar GS verzuimde om daarna alsnog een besluit te nemen over wél handhaven.

Foto: @Doug88888 (cc)

Wolf

OPINIE - De wolf is weer terug in het land. Voor het eerst in anderhalve eeuw is er weer een exemplaar gesignaleerd. En hoe. Er is zelfs DNA afgenomen, aangezien het edele dier verkeersslachtoffer is geworden. De grap die je wist dat zou komen heb ik al op Twitter gesignaleerd: Nederland is blij gemaakt met een dode wolf. Het is de mus voor grootdenkers. De plaatsnaam waar de wolf zijn einde heeft gevonden – het Gelderse Luttelgeest – moge daar dan weer haaks op staan, Canis lupus heeft daadwerkelijk weer poot aan de grond gezet in Nederland.

Het is mooi dat de wilde natuur ons land weer de moeite waard vindt. De Nederlanders waren koplopers in het temmen van moerassen en oerbossen, zodat het land bewoonbaar en teeltbaar werd; nu zijn we ook koplopers in het herstellen van de natuur. Het heeft echter wat treurigs, de heimwee naar geheimzinnige creaturen uit de top van de voedselketen in ons afgekavelde kikkerlandje. Onze natuur is juist helemaal ingesteld op toegankelijkheid en overzichtelijkheid. Het moet ‘geconsumeerd’ kunnen worden door bezonnebrilde dagjesmensen die liever geen vossenlijkjes aan de voet van de bewegwijzering aantrekken. Wolven passen niet in Nederland, want Nederland past niet bij de wolf.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: lievertjeskind (cc)

Aardgas onder Noordzee, maar hoeveel?

Een juichend bericht van staatsbedrijf Energie Beheer Nederland (EBN) in De Telegraaf vandaag. Er zitten nog voor miljarden euro’s aan extra aardgas en misschien ook olie onder de Nederlandse Noordzee. Maar juich niet te vroeg, zegt Peter Polder.

Het bericht van EBN volgt op nieuws uit Engeland waar eerder melding werd gemaakt van 500 miljard dollar nog te winnen olie en aardgas onder de Engelse Noordzee. Dergelijke getallen klinken heel mooi… maar behoeven enige nuancering en context.

Op de allereerste plaats, beide krantenberichten geven geen duidelijkheid over om wat voor cijfers het gaat. Gaat het om ‘Gas In Place?’  Proven reserves? Technisch Winbare reserves? Hoeveelheden olie-  en gasreserves een getal geven is sterk afhankelijk van waar je naar kijkt. Dergelijke persberichten gebruiken graag het mooiste grootste getal. De totale hoeveelheid olie of gas die zich onder de grond bevindt. Dat is echter vaak niet wat er uiteindelijk boven de grond komt. Dat is vaak slechts een fractie daarvan. Hoeveel verschilt enorm, en je zult eerst proefboringen moeten doen om dat verder te bepalen. Het getal dat je dan krijgt zijn de technisch winbare reserves. Hoeveel van de totale hoeveelheid olie en gas kunnen we met de huidige technologie omhoog krijgen? Ook dat getal is eigenlijk te groot en niet zo relevant. Het gaat om de hoeveelheid olie en gas die niet alleen technisch, maar ook economisch winbaar is.  En ook dat getal is wederom veel kleiner. Vaak blijft er op die manier slechts 4 tot 10 procent van de totale hoeveelheid die in eerste instantie de krant haalde over.  En tot slot zijn reserves waardeloos tot dat ze in productie komen. Het getal dat uiteindelijk bepalend is gaat niet over reserves maar over de stroom. Hoeveel kan er per dag opgepompt worden? Zo zijn de reserves aan teerzanden in Canada gigantisch, maar is de productie erg lastig en dat resulteert in een kleine stroom.

Foto: Paula Pallares (cc)

Kleine IJstijd op komst

OPINIE - De aarde warmt helemaal niet op. Sterker nog, er zijn aanwijzingen dat er een nieuwe kleine IJstijd aan komt, beweert Hans Labohm. Sargasso verwelkomt graag zijn visie. 

Ik was een van de eersten die in de Nederlandse media aandacht vroeg voor wetenschappers die vermoedden dat we wel eens een nieuwe Kleine IJstijd tegemoet zouden kunnen gaan in plaats van verdere opwarming van de aarde. Ik kreeg emmers hoon en zelfs een heuse poging tot karaktermoord  in het programma ‘De leugen regeert’ over mij heen.

Onlangs zond de BBC een interessante documentaire over de zon uit: ‘The Secret Life of the Sun’, waarin wordt gesuggereerd dat de zon wel eens voor een nieuwe Kleine IJstijd zou kunnen zorgen: een ‘Grand Minimum’. Nieuwe metingen van de sterkte van de magnetische velden van zonnevlekken lijken daarop te duiden. Dit zijn metingen, die – voor zover mij bekend – tot op heden geen rol hebben gespeeld in het klimaatdebat.

Dat de BBC zoiets uitzendt is des te opmerkelijker omdat deze zender een fanatiek apostel van het menselijk broeikasevangelie is. Zou de klimaatcensuur bij de BBC even hebben zitten te suffen? Of is dit een bewuste afwijking van de eerder gevolgde lijn?

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Jan Brünemann (cc)

Geschenk uit de hemel

REPORTAGE - Wat als er geen of ongezond water uit de kraan komt? Dan vang je regenwater op. Een eenvoudige oplossing zorgt soms voor een revolutie, blijkt in Nepal. Hier ontstaan duurzame en zelfvoorzienende initiatieven om regenwater, poep en plas te hergebruiken.

‘Je schrijft een artikel over water in Nepal?’ De afwezige blik van de souvenirventer maakt plaats voor een goedkeurende grijns. Terwijl ik de roepies tel, zet hij zijn bontgekleurde mutsje af. Dan duwt hij onverwachts zijn jonge, maar slechts met plukjes haar bedekte, schedel onder mijn neus. ‘Er is water genoeg in dit land, maar wat er hier in Kathmandu uit de kraan komt, maakt je ziek en je haren vallen er spontaan van uit!’ Of ik dat alsjeblieft ook voor hem wil opschrijven.

De kalende verkoper legt in één zin de vinger op de zere plek. Nepal zit niet verlegen om watervoorraden en het heldere, gebottelde Himalayawater smaakt bij elke slok naar meer. Maar die voorraden zitten diep weggestopt en het ontbreekt dit land aan de middelen en infrastructuur om ze aan te boren en via waterleidingen te vervoeren naar huishoudens.

Zeker rond deze tijd van het jaar, twee maanden voor de regenperiode, is de watersituatie in het land kritiek. Vanuit het vliegtuig is te zien hoe het rivierennet in Nepal heeft plaatsgemaakt voor uitgedroogde zandbanken. Elke tien dagen komt er precies één uur lang water uit de kraan. Voor hen die zijn aangesloten op het waterleidingnetwerk is dat het moment om de tanks op het dak zo vol mogelijk te laten lopen. Vervolgens zingen zij het met de opgespaarde liters weer anderhalve week uit.

Foto: K Ali (cc)

Zonnecellen prachtig, maar vergeet windenergie niet

OPINIE - Windenergie is nog lang niet uitontwikkeld, maar er moet wel een markt voor zijn. Die kan er alleen komen, als er stabiel beleid gevoerd wordt.

Stop geld in zonnecellen, niet in windenergie, bepleitte journalist Joost van Kasteren in de Volkskrant van 24 juni. En besteed het geld vooral aan innovatie, niet aan uitrol in de markt, schrijft hij. Windenergie zou ‘uitontwikkeld’ zijn, terwijl zonnecellen zich nog sterk verbeteren. Vergelijkbare uitspraken deden de voormalig staatssecretarissen Rick van der Ploeg en Willem Vermeend eerder in De Telegraaf. Wind-bashing is in, kennelijk en dat zal misschien te maken hebben met het feit dat windenergie bijna mainstream is. Mag, maar de argumenten moeten wel deugen. En dat is niet zo. Niet alleen de zonneceltechnologie maar ook windenergie verbetert zich in hoog tempo, door onder meer nieuwe materialen, ontwerpen, bouwwijzen en logistiek. Dat geldt ter land zowel als ter zee. De financieel analisten van Bloomberg hebben uitgerekend dat elke verdubbeling van de capaciteit van windenergie tot een kostendaling van 7 procent leidt, door technologische verbeteringen en opschaling.

Het einde van deze leercurve is nog lang niet in beeld.

Maar om verdere innovaties uit te lokken moet wel zicht blijven bestaan op een markt die zich gestaag ontwikkelt. Dat kan door het Nederlandse zwabberende subsidiesysteem te vervangen door een eenduidige prikkel. Idealiter geldt gewoon: de vervuiler betaalt. Met een CO2-prijs van minimaal €50/ton wordt schone energie vanzelf concurrerend. Als dat politiek (nog steeds) onhaalbaar blijkt, is een vaste prijs voor de levering van duurzame energie aan het net een goed alternatief: door opcenten op vuile energie kan de meerprijs van schone energie worden betaald. Het belangrijkste is dat de regeling jarenlang constant blijft, en niet om de haverklap wisselt.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende