Wereldtemperatuur | Update maart 2017

Hier weer onze maandelijkse update van de trend in de afwijking van de temperatuur van de aarde. Weer erg laat door de Britten, dit gaat dus over maart. Verder geen bijzonderheden. Alle langlopende gemiddelden bereiken een nieuw record. En maart staat in de top 10 warmste maanden sinds start van deze reeks.

Door: Foto: Toshiyuki IMAI (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duitsland mijlenver verwijderd van CO2 reductiedoelstelling voor 2020

Een recente studie in opdracht van de Duitse Groenen komt tot de conclusie dat Duitsland weinig kans heeft om de 40% CO2 reductiedoelstelling voor 2020 te halen. Maar als je denkt dat elektriciteitsproductie door kolencentrales het grote probleem zijn, zul je verbaasd zijn over de analyse van Craig Morris.

Emissies blijven hoog, maar kolen zijn mogelijk niet de boosdoener (foto door Leon Liesener, edited, CC BY-SA 3.0).

Noem het hoogmoed – of misschien simpelweg onrealistisch, maar in 2007 stelden Bondskanselier Merkel en toenmalig milieuminister Gabriel een ambitieuze doelstelling vast om de CO2-emissies met 40% te verminderen in 2020 ten opzichte van 1990. Hoe onrealistisch was het?

Overweeg in de eerste plaats dat de oorspronkelijke uitfasering van kernenergie in 2002 (teruggedraaid in 2010 en toen weer vastgesteld in 2011) er toe zou leiden dat de meeste kerncentrales in Duitsland in 2020 gesloten zouden zijn. De sluiting van deze CO2-arme energiecentrales zou het enkel moeilijker maken om de CO2-emissies in die jaren te verlagen.

Bovendien wisten we in 2007 nog niet dat hernieuwbare energie zo snel zou groeien. Van 2000 tot 2006 steeg het aandeel groene stroom van 6,6 procent naar 11,2 procent, een groei van minder dan één procentpunt per jaar. Sinds 2006 is dat aandeel twee keer zo hard gegroeid, maar in 2007 was het was nog niet zeker of dit succes zou doorzetten.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Quote du Jour | WC-eend

Wc-eend-hoogleraren willen meer groene gekte en klimaathysterie.

Columnist Simon Rozendaal gaat in zijn column voor Elsevier los op de open brief van 90 hoogleraren waarin deze de Tweede Kamer oproepen om meer te doen voor een groene economie.

Er is immers maar één reden waarom de hoogleraren vermelden dat ze hoogleraar zijn. Dat is omdat u dan onder de indruk bent en denkt dat deze mensen veel van het klimaatprobleem afweten, dat deze mensen extra deskundig zijn en hun mening daarom zwaarder zou moeten wegen.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Klimaatparagraaf

Zo, de klimaatparagraaf van het regeerakkoord is af. Naast de vier aantafelpartijen VVD, CDA, D66 en GL hebben ook PvdA en CU meegedaan, zodat duidelijk is dat bij het eventuele klappen van de huidige onderhandelingen de klimaatdoelstellingen overeind blijven. Je hoort Simon Rozendaal al monkelen: waarom is de klimaatparagraaf geschreven door de klimaatspecialisten? Je reinste wc eend.

De Elsevierlezers onder de VVD- en CDA-kiezers zullen het er hartgrondig mee eens zijn. Ik denk dat we hen tegemoet moeten komen. De klimaatparagraaf laten we voor de broodnodige frisse blik over aan de zorgdeskundigen van de fracties. Dan kunnen de groenspecialisten eindelijk tijd vrijmaken om zich over de Rijksbegroting te buigen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Franse energietransitie en de Duitse Energiewende: een vergelijking

ANALYSE - Regelmatig stellen critici van de Duitse energietransitie dat Frankrijks transitie een beter model is om te volgen. Naar aanleiding van de bijeenkomst van ‘ecomodernisten’ vorige week werd dit herhaald door Hidde Boersma op twitter. Tijd dus om eens dieper in het onderwerp te duiken aan de hand van een artikel van Craig Morris en Arne Jungjohann uit 2015.

Tekst: Craig Morris en Arne Jungjohann. Vertaling: Krispijn Beek.

Twee plannen, vergelijkbare doelen – de Duitse Energiewende en de Franse Transition énergétique. (Linker foto van Stefan Georgi, CC BY-NC-SA 2.0, rechter foto van Yukitake Kuriyama, CC BY-NC 2.0)

In autustus 2014 noemde de Wall Street Journal de Energiewende Duitsland’s “eenzame revolutie.” En in januari 2015 claimde Deutsche Welle dat “Duitsland redelijk alleen staat in zijn groene energiebeleid – zowel in Europa als wereldwijd.” Vaak wordt Frankrijk voorgesteld als een beter voorbeeld om te volgen. De vergelijking tussen Duitsland en Frankrijk volgt over het algemeen twee lijnen. Op de eerste plaatst zijn de Duitse CO2 emissies per hoofd van de bevolking grofweg 50 procent hoger dan in Frankrijk. Ten tweede was Frankrijk in staat om kernenergie veel sneller uit te rollen dan het Duitsland lukt om hernieuwbare energie op te schalen. Laten we beginnen met een grafiek van het Internationaal Energie Agentschap.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

CO2 gehalte op recordhoogte

Nog nooit was het CO2 gehalte zo hoog. Nou ja, nooit …

Carbon dioxide has not reached this height in millions of years

Daar komt nog bij dat het gehalte in recordtempo stijgt:

It stood at 280 ppm when record keeping began at Mauna Loa in 1958. In 2013, it passed 400 ppm. Just four years later, the 400 ppm mark is no longer a novelty. It’s the norm.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bloomberg: Europa’s kolencentrales gaan in rook op

Volgens persbureau Bloomberg sluiten kolencentrales in Europa sneller dan verwacht. Bloomberg stelt dat dit met name komt door de dalende kosten van de overschakeling op hernieuwbare energie. Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) heeft zijn verwachtingen voor de kolensector voor 2030 sinds 2012 met 12% naar beneden bijgesteld. Naar verwachting van het IEA is er in 2030 nog 114 GW aan geïnstalleerd vermogen over, vergeleken met 177 GW in 2014 (het laatste jaar waarover gegevens beschikbaar zijn).

In het Verenigd Koninkrijk, Finland, Frankrijk, Portugal en Oostenrijk wordt kolen volledig uit gefaseerd. Ook in Duitsland sluiten kolencentrales, zoals de kolencentrale van STEAG in Voerde – met een vermogen van 2,2 GW ooit Europa’s grootste kolencentrale. Dat de Energiewende ook pijn doet bij de eigenaren van kolencentrales begint daarmee zichtbaar te worden. Duitse energiebedrijven hebben namelijk voor nog 27 kolen- en gascentrales met een gezamenlijke capaciteit van 6,6 GW sluiting aangevraagd bij de netbeheerder.

En dat terwijl Eurelectric, de Europese brancheorganisatie voor de elektriciteitssector, in december 2013 zei dat:

the expansion of renewables is going hand in hand with an expansion of coal-fired generation.

Nu, vier jaar later, kondigt de brancheorganisatie aan dat haar leden geen intentie hebben om na 2020 nog in nieuwe kolencentrales te investeren. Als het IEA gelijk krijgt lijkt het er op dat de anti-energietransitie garde binnenkort op zoek mag naar een nieuw verhaal over waarom hernieuwbare energie geen optie is.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Grootste Nederlandse windpark op land komt in gemeenschappelijk bezit

ACHTERGROND - Hoe groot kan een coöperatief project zijn? Hoe groot klinkt ’93 windturbines’ en ‘400 miljoen euro’? Het grootste windpark op land in Nederland zal 50% groter zijn dan het grootste windpark tot nu toe – en dat is misschien pas het begin. Hoe komt het dat Nederlandse coöperatieve windprojecten zo op het niveau van nutsbedrijven zitten? Craig Morris onderzoekt het.

Zeewolde: een enorm succesvol wind park in gemeenschappelijk bezit (foto Floris Oosterveld, edited, CC BY 2.0)

De provincie Flevoland is letterlijk gevormd uit land dat gewonnen is uit het IJsselmeer. De provincie bestaat grotendeels uit landbouwgrond en is het centrum van de Nederlandse windenergieproductie op land.

De nieuwe Nederlandse reclamecampagne (Bron: Windunie.nl)

Honderden windturbines in Flevoland naderen het einde van hun 20-jarige productieve leven. Het vervangen van deze turbines – een proces dat in het Engels repowering heet – is geen één-op-één-voorstel, omdat windturbines zo veel gegroeid zijn in de afgelopen decennia.

Wanneer ik het succes van Duitse gemeenschapsprojecten in de windenergiesector presenteer wordt vaak de vraag gesteld of of projecten niet simpelweg te groot zijn geworden voor kleine spelers. In het licht van de groei van turbines lijkt dat een logische vraag.

Kolenmuseum plaatst zonnepanelen om geld te besparen

“Really the first time that I sat down and was talking about it with everybody, I was like…are you for real? They’re really going to go for this?” Sexton said. “I mean, that would be like showing up at a bank and they ask you if you’d mind taking some of this money out of the vault.”

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update februari 2017

DATA - Het lijkt wel alsof in het Verenigd Koninkrijk nu alle energie naar de Brexit gaat. De maandelijkse update van de klimaatreeks van MetOffice verschijnt steeds later. Dus nu pas voor jullie alle gegevens over 2017 compleet.

De trouwe en scherpe lezer ziet dat de grafiek weer een wijziging heeft doorgemaakt. Bij de REMSS hebben we de TLT 3.3 vervangen door de TTT 4.0. Deze wordt als betrouwbaarder gezien.

Terwijl de opwarming gewoon doorgaat, het gezamenlijke poolzeeijs een nieuw minimum bereikte en de Noordpool een nieuw laagte record op het maximum woedt er op Twitter een kleine klimaatoorlog onder de hashtag #klimaatoptimist. Mocht u zich vervelen, meng u er dan vooral in. Maar verwacht niet dat posities schuiven.

Verder was natuurlijk de afgelopen periode het grote nieuws dat Trump de wetenschap buitenspel zet en de Verenigde Staten een aantal jaren terug gaat zetten m.b.t. het klimaat.
22 april zijn er wereldwijd, en vooral in de VS, demonstraties van wetenschappers (en mensen die daar wel op vertrouwen) tegen de huidige factfree en sciencefree trend. Ook in Nederland. Misschien goed moment om je zichtbaar uit te spreken.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU, GISS, Hadcrut4, NCDC en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Vorige Volgende