Klimaatontkenning: Ladies and gentlemen, we got Fase 5!

Mensen! We moeten praten. De dag die je wist dat ging komen is er. Weten jullie nog dat ik vier fases van klimaatontkenning onderscheidde? In het kort komt het erop neer dat klimaatontkenners steeds meer in een hoek worden gedreven en dan weer met nieuwe smoesjes moeten komen om maar niets te hoeven doen. Fase 1: Klimaatverandering bestaat niet (dus we hoeven niets te doen) Fase 2: Klimaatverandering bestaat, maar wordt niet veroorzaakt door de mens (dus we hoeven niets te doen) Fase 3: Klimaatverandering bestaat, de mens veroorzaakt het, maar we kunnen er niets aan doen (dus we hoeven niets te doen) Fase 4: Klimaatverandering bestaat, de mens veroorzaakt het, we kunnen er iets aan doen, maar alleen met kernenergie (dus we hoeven niets te doen) Fase vijf! We zijn inmiddels ruim anderhalf jaar verder, en fase 4 is nog nadrukkelijk aanwezig in het debat, maar nog steeds zonder antwoord te geven op de grootste vraag: hoe gaat het ons helpen de klimaatdoelen op tijd te bereiken? Het antwoord is 'niet', en dus zijn er andere smoesjes nodig om niks te hoeven doen. Daarom: without further ado, I present you:

Door: Foto: Duncan Hull (cc)
Foto: Ontgasroutes benzeen volgens CE copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Het mysterie van de regiodeal varend ontgassen

ACHTERGROND - In 2014 bracht Sargasso het nieuws dat de gemeente Rotterdam, de provincie Zuid-Holland, de provincie Noord-Brabant en het toenmalige ministerie van Infrastructuur en Milieu een regiodeal varend ontgassen hadden gesloten. Onderdeel van deze regiodeal was een provinciaal ontgasverbod voor benzeen en benzeenhoudende stoffen in Noord-Brabant en Zuid-Holland. Eind vorig jaar maakte het ministerie van Infrastructuur en Water bekend dat de provinciale ontgasverboden niet rechtsgeldig zijn. Begin dit jaar gevolgd door een initiatiefvoorstel van de Rotterdamse VVD fractie om een verbod op varend ontgassen in de regio Groot Rotterdam in te stellen. Voor Sargasso reden om eens na te gaan wat de opbrengst van de regiodeal uit 2014 is.

Wat behelsde de regiodeal varend ontgassen?

Eind 2014 maakte het toenmalig ministerie van I&M bekend een regiodeal varend ontgassen gesloten te hebben met de provincies Zuid-Holland en Noord-Brabant. In het nieuwsbericht gaf het ministerie de volgende opsomming van maatregelen die gezamenlijk genomen zouden worden:

a.   Nationaal convenant (green deal) door ministerie van Infrastructuur en Milieu met branche-organisaties per 1 januari 2015 in te gaan voor benzeen en start onderzoek aanpak benzeenhoudende vluchtige stoffen.

b.   Verbod op ontgassingen te regelen via de provinciale milieuverordening van provincie Noord-Brabant en provincie Zuid-Holland voor benzeen per 1 januari 2015 en benzeenhoudend per 1 januari 2016.

c.   Regionaal convenant (regionaal afsprakenkader Rijnmond) waarin voor het Rijnmondgebied afspraken worden gemaakt tussen onder meer Havenbedrijf Rotterdam, Deltalinqs, en individuele  bedrijven over het terugdringen van ontgassingen en het realiseren van techniek om ontgassingen te kunnen uitvoeren.

d.   Nationaal verbod op benzeen. Inzet ministerie van Infrastructuur en Milieu vooruitlopend op CDNI verdrag. Zodra er in CDNI kader internationaal voldoende overeenstemming is om over te gaan tot een CDNI-verbod is er basis voor een nationaal verbod op het ontgassen van benzeen en van  nog te bepalen andere zeer zorgwekkende vluchtige stoffen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

“Isoleren niet noodzakelijk”

Isoleren is NIET NOODZAKELIJK voor het installeren van een warmtepomp. Bekijk dit filmpje wat wel nodig is.

Ja, u leest het echt: volgens Urgenda is het niet noodzakelijk om uw huis te isoleren bij het installeren van een warmtepomp.Volgens zo’n beetje elke expert in de energiewereld is isoleren één van de meest effectieve manieren om de energievraag, én dus de bijbehorende CO2-uitstoot, te verminderen.

Als u denkt dat u in het bijbehorende filmpje een duidelijke uitleg krijgt, dan komt u van een koude kermis thuis.

Een warrig verhaaltje met tegenspraak. Het eerste pareltje:

Het is zelfs zo dat een warmtepomp een slecht geïsoleerd huis kan isoleren.

Huh? Misschien is het handig als Urgende zich even verdiept in wat een warmtepomp is. En verderop:

Daarnaast is het noodzakelijk om enkel glas te vervangen voor dubbel glas of HR++ glas.

Is dat geen isoleren dan? Met een dergelijk onsamenhangend verhaal dat ook nog eens bol staat van de onwaarheden bewijst Urgenda de energietransitie in ieder geval geen dienst.

Foto: Ontgasroutes benzeen volgens CE copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Varend ontgassen: de saga continues

ANALYSE - De afgelopen maanden zijn er veel vragen gesteld door lokale, provinciale en landelijke politici over varend ontgassen. De antwoorden hierop zijn inmiddels voor het merendeel binnen en de minister van Infrastructuur en Water heeft een voortgangsbrief aan de Tweede Kamer gestuurd. Ook geeft de VVD Rotterdam nog steeds groots op van hun initiatief om in het gebied Groot Rotterdam een pilot met handhaving van een verbod op varend ontgassen uit te voeren. Tijd dus om me daar weer eens een Paasweekend lang doorheen te worstelen en mijn bevindingen te delen. De lezer die het dossier varend ontgassen van zeer zorgwekkende stoffen op Sargasso langer volgt zal zich niet verbazen dat ik na het lezen van alle stukken weer eindig met meer vragen dan antwoorden. Op 8 mei spreek ik tijdens de Maritime Industry beurs over varend ontgassen, wie weet krijg ik dan antwoorden.

Antwoord op lokale vragen

De meeste antwoorden op vragen die op lokaal niveau zijn gesteld geven aan dat de gemeente niet bevoegd is om op te treden tegen varend ontgassen door de binnenvaart. Daar had ik in 2014 in de gemeente Utrecht al een keer een doos wijn op gezet, dus een verrassing kan ik het niet noemen. Daarnaast hebben verschillende colleges brieven gestuurd aan het ministerie van Infrastructuur en Water om te pleiten voor een snel verbod op varend ontgassen.

Foto: Alaska Region U.S. Fish & Wildlife Service (cc)

De techno-oplossers

COLUMN - De ijsmassa op de Noordpool heeft een nieuw laagterecord bereikt, de Australische hittegolf met temperaturen van wel 50oC breidt zich uit naar Nieuw-Zeeland, Nederland heeft zich nog niet hersteld van de droogte van vorig jaar. Daarbij vergeleken klinkt de warmste paasmaandag hier ooit gemeten bijna plezant, maar ook dat record lijkt een teken aan de wand.

‘We vinden er wel iets op, de technologie staat voor niets!’ roepen vooruitgangsdenkers dan optimistisch, en heus, ik help het ze hopen. Maar ondertussen lijkt me evident dat we er niet komen met zelfrijdende auto’s, windmolenparken, plastic recyclen of CO2-heffingen. De wereldwijde uitstoot van CO2 stijgt, terwijl we die drastisch moeten inperken: dat is het allerbelangrijkste dat ons te doen staan. En we moeten daarbij echt minder naar individuele burgers kijken: tien grote Nederlandse bedrijven – waaronder de Shell-raffinaderij, Tata Steel en de energiecentrales – stoten, dwars tegen alle plannen en beloftes in, elk jaar juist meeruit. Samen produceren deze tien bedrijven driemaal zoveel CO2 als alle Nederlandse huishoudens bij elkaar.

Mediafilosoof en technologiecriticus Douglas Rushkoff wees vorig jaar op een ander, vrij fundamenteel manco in de gedachte dat de technologie ons zal redden. Rushkoff was gevraagd een besloten lezing te houden over toekomst en technologie. Tot zijn verbazing bestond zijn gehoor uit slechts vijf hedgefund-managers, die eigenlijk vooral wilden brainstormen hoe ze zichzelf ‘als het zover was’ beter konden beschermen. De een had al een ondergrondse bunker gebouwd, en had een legertje gewapende bewakers paraat. De tweede vroeg zich af hoe hij zijn bewakers en personeel onder de duim kon houden als er voedsel- en watertekorten ontstonden: zou een gehoorzaamheidshalsband iets zijn?

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Ian Britton (cc)

Wat is eigenlijk een broeikasgas?

ACHTERGROND - Als de hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer stijgt, gaat de temperatuur omhoog. Maar hoe komt dat eigenlijk? En waarom hebben sommige gassen wel deze werking, en andere niet?

Broeikasgassen zijn gassen die warmtestraling opnemen. Die warmte wordt vervolgens weer teruggestraald naar de omgeving. Oók terug naar de aarde, die daardoor een hogere temperatuur krijgt. Dit noemen we het broeikaseffect. Als de hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer toeneemt, dan stijgt de temperatuur.

Maar wat maakt een gas dan een broeikasgas?

Verreweg het grootste deel van de lucht, stikstof en zuurstof, is niet alleen doorzichtig voor zichtbaar licht (blauw, geel en rood), maar ook voor warmtestraling (infrarood). Die straling gaat er dus net als zichtbaar licht dwars doorheen. Een aantal andere gassen laat warmtestraling niet zomaar door. Dat zijn broeikasgassen: gassen die een deel van de warmtestraling absorberen. Hoewel hun concentratie in de lucht relatief laag is, is hun effect op de temperatuur groot.

Maar waarom dan? Dat heeft te maken met de vorm van de moleculen waar het gas uit bestaat. En dat is nog best complex: een molecuul kan warmtestraling absorberen als het kan meetrillen met dezelfde golflengte als de warmtestraling. Dat kun je vergelijken met een stemvork die meetrilt met een bepaalde toonhoogte. Het trillende molecuul neemt de warmtestraling in zich op, waardoor de lucht er omheen ook opwarmt. De extra warmte wordt vervolgens in alle richtingen uitgestraald, dus ook terug naar de aarde.

Foto: Global emission reduction trajectories associated with a 66% chance of avoiding more than 2°C warming by starting year. Solid black line shows historical emissions, while dashed black line shows emissions constant at 2016 levels. Data and chart design from Robbie Andrew at CICERO and the Global Carbon Project. Illustration: Carbon Brief copyright ok. Gecheckt 25-10-2022

De gerechtvaardigde zorgen van de klimaatstakers

OPINIE - Afgelopen vrijdag hebben klimaatwetenschappers een brief gepubliceerd in Science waarin ze aangeven dat de zorgen van de klimaatstakers gerechtvaardigd zijn, evenals hun roep om snelle maatregelen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.

Bijna elk land heeft het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015 ondertekend en geratificeerd. Waarmee ze zich hebben gecommitteerd aan het beperken van de wereldwijde temperatuurstijging tot  2°C boven pre-industrieel niveau en om zich in te spannen om de temperatuurstijging te beperken tot 1,5 °C. Wetenschappers hebben vorig jaar ook duidelijk laten zien dat een wereldwijde opwarming met 2°C in plaats van 1,5°C de impact van klimaatverandering fors zou vergroten en het risico vergroot dat sommige effecten onomkeerbaar worden. Doordat veel effecten van klimaatverandering wereldwijd niet gelijk verdeeld is zorgt een 2°C warmere wereld bovendien voor een stijging van de wereldwijde ongelijkheid.

Volgens de briefschrijvers zijn er al veel sociale, technische en natuurlijke oplossingen voorhanden. De jonge actievoerders vragen volgens de wetenschappers terecht dat deze ingezet worden om een duurzame samenleving te bereiken. Dat vergt wel doelgerichte en snelle actie. De tijd ontbreekt om te wachten tot de jongere generatie aan de macht is. Er rust een grote verantwoordelijkheid op politici om de benodigde randvoorwaarden en beleidsvoorstellen tijdig te implementeren.

Red de wereld zoals de Notre-Dame

In een emotionele toespraak riep Greta Thunberg het Europees Parlement op te handelen alsof hun huis in brand staat:

‘De hele wereld was getuige van de brand in de Notre-Dame, maar de Notre-Dame wordt heropgebouwd’, aldus Thunberg. ‘Ik hoop dat het sterke fundamenten heeft, en ik hoop dat ook wij sterke fundamenten hebben, maar daar ben ik niet zo zeker van.’

‘Ik wil dat jullie handelen alsof jullie huis in brand staat’, vervolgde ze haar speech. ‘Veel politici zeggen me dat panikeren niets oplost. Akkoord, maar wanneer je huis in brand staat en je wil voorkomen dat het helemaal instort, is het beter om een beetje te panikeren.’

Als de wereld in een dag een miljard bij elkaar kan harken om de Notre-Dame te herstellen, hoe kun je dan beweren dat het voorkomen van een te grote opwarming van de aarde te veel geld kost?

(via de De Standaard)

Beste klimaatsceptici, kan het niet nog een tikkeltje sceptischer?

Thijs ten Brinck houd klimaatsceptici een spiegel voor. In zijn eigen woorden:

Electoraal is de nieuwe golf van klimaatscepsis wel een groot succes. Met kritisch denken heeft dat echter niets te maken. De kritische denker van vandaag lijkt zo druk met kritisch zijn dat hij vergeet te denken. Zonde. Zo word je nooit een Galileo.

Of dit klimaatsceptici over de streep gaat halen om eens kritisch naar hun argumenten te kijken? Twijfelachtig, maar het valt te proberen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende